آداب معاشرت در فضای مجازی چیست؟
با گسترش فضای مجازی در دنیا ، ارتباط بین افراد ساده تر شده است.با توجه به این موضوع که حضور در هر محیطی ، دارای یک آدابی است ، حضور و فعالیت در فضای مجازی نیز از این قانون پیروی می کند.بنابراین برای فعالیت در این محیط باید از آداب معاشرت در فضای مجازی آگاه باشیم.
1. به همان معیار های اخلاقی فضای واقعی پایبند باشید
اوقاتی که در فضای مجازی سپری می کنید، رفتار های شما باید طبق قوانین و رفتار های اخلاقی جامعه باشد. یعنی همانی باشید که در فضای واقعی هستید . هیچ چیزی تغییر نکرده، شما که خودتان هستید و دیگران هم همان انسان هایی هستند که در زندگی واقعی با آن ها سرو کار داریم و همگی ما کاملا واقعی هستیم . فقط نوع ارتباط تغییر کرده و بجای اینکه به صورت فیزیکی و از نزدیک همدیگر را ملاقات کنیم، با فاصله ی مکانی بیشتری با هم صحبت می کنیم. اگر در فضای واقعی با همکارتان رفتاری رسمی دارید پس در فضای مجازی هم همانقدر رسمی باشید و فکر نکنید که همانطوری که در فضای مجازی با دوستانتان می توانید صمیمی و خودمانی رفتار کنید ، با افراد دیگر هم می توانید صمیمی باشید.
2. انسان دوستانه رفتار کنید
وقتی پیامی برای دیگری ارسال می کنید ؛ خواه این پیام به صورت متنی، صوتی ، ایمیل یا هر روش دیگری باشد، قبل از اینکه دکمه ارسال رو بزنیم به این فکر کنیم که اگر شخص مقابل همین پیام را برای من ارسال می کرد من چه احساسی داشتم؟ پس در فضای مجازی هم رفتار ما باید به صورتی باشه که اگر همان رفتار را شخصی با ما داشته باشد احساس خوبی داشته باشیم. پس یادتان باشد، پیامی که ارسال می کنید توسط یک انسان واقعی خوانده می شود و همه انسان ها مستحق ارتباطی محترمانه هستند.
3. هر مطلبی را فورا به اشتراک نذارید
از آنجایی که در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی یک مطلب خیلی سریع می تونه پخش بشه و گاهی تقریبا همه ی مردم رو باخبر کنه ، پس موقع فرستادن هر مطلبی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی باید حساسیت بیشتری به خرج بدیم وهر مطلبی که دستمون میاد ، یا هر مطلبی که احساس می کنیم دوست و آشناهامون ممکنه ازش خوششون بیاد رو سریع ارسال نکنیم. تقریبا همه مون شاهد کیلیپ های پخش شده ای از یه سری آدم ها رو توی اینترنت بودیم که شخصی که ازش چیزی پخش شده دچار مشکلات زیادی از جمله به هم خوردن زندگی زناشویی، خجالت کشیدن از حضور در اجتماع یا مسخره شدن توسط دیگران و… شدند. یا حتی گاهی به دلیل آگاه نبودن از یه سری مسائل و نداشتن اطلاعات کافی از یه موضوع ، مطلبی رو با دیگران به اشتراک می ذاریم که باعث میشه شایعه ای در فضای مجازی پخش بشه و باز باعث رنجش دیگران بشیم یا ترس و وحشتی رو بین مردم ایجاد کنیم.متاسفانه، فکر می کنم در این مورد خودتون انقدر شاهد موارد گوناگون بودید که دیگه نیازی به مثال زدن نباشه. اما افراد با اتیکت و کسانی که آداب اجتماعی رو به خوبی بلدند جزو این دسته از افراد نیستند و چیزی رو فورا به اشتراک نمی ذارند.
4. دیگران را بدون اجازه به گروه ها اضافه نکنید
تقریبا هر کدام از ما حداقل یک بار بدون اینکه از چیزی خبر داشته باشیم یهو در گروهی اضافه شدیم پس خوب می تونیم این موضوع رو درک کنیم.گاهی هم اصلا تمایلی به موندن در گروه هایی که ناخواسته بهشون دعوت شدیم نداشتیم و دنبال بهانه ای برای خارج شدن از این گروه ها می گشتیم.اینکه ما بدون اجازه گرفتن از شخصی که قراره به گروه دعوت بشه ، اون شخشص رو به گروه اضافه کنیم نوعی بی احترامی به فرد میشه و خارج از آداب معاشرت است و کمترینش به این معنی است که آداب اجتماعی رو به خوبی بلد نیستیم و اتیکت خودمون رو خراب می کنیم.
5. به نحوه استفاده صحیح از شکلک ها دقت کنید
یکی از نکاتی که بهتره بهش توجه داشته باشیم استفاده از ایموجی ها یا شکلک ها در فضای مجازی است.شخصا زیاد دیدم که در فضای مجازی افراد شکلک هایی رو برای همدیگه ارسال می کنند که هیچ وقت در فضای واقعی همچین رفتاری رو ندارند .یعنی چی؟
مثلا اگر شما در فضای واقعی برای کسی بوس بفرستید، یا بتونید اون شخص رو ببوسید در فضای مجازی هم می تونید از این شکلک استفاده کنید.یا اگر در واقعیت با دست شکلک قلب رو به مخاطبتون نشون بدید، یا رفتاری داشته باشید که این برداشت ازش بشه پس در فضای مجازی هم می تونید برای مخاطبتون شکلک قلب بفرستید.اما بعضی از افراد فکر می کنند که فضای مجازی با فضای فیزیکی فرق دارد یا واقعی نیست.یعنی می بینیم که فردی در شرکت یا دانشگاه با همکاران یا همکلاسی هایش رفتاری رسمی دارد ولی در فضای مجازی برایشان قلب یا گل و از اینجور شکلک ها ارسال می کند. اما زمانی هست که ما این رفتار را با همه افراد داریم، چه در واقعیت و چه در فضای مجازی؛ مثلا استاد سر سمینارش برای همه حضار قلب میفرسته و میگه خیلی دوستون دارم و در فضای اینستاگرامش هم در پاسخ به کامنت ها برای همگی قلب می فرستد. خب این اشکالی ندارد. یا برای همه گل میفرستد و چون به صورت جمعی است اشکالی ندارد اما اینکه رفتارش در این دو فضا با هم فرق داشته باشد، کاملا غیر حرفه ای است و به اصطلاح می گوییم دارد نقش بازی می کند و خود واقعیش نیست.
6. همه چیز را کپی نکنید
شاید از نظر شما موضوعی جالب، قابل تامل یا حتی بامزه به نظر برسد اما وقتی قصد کپی کردن آن را دارید، باید به اهدافی که یک گروه برایش شکل گرفته و علائق اعضایی که در آن گروه حضور دارند فکر کنید. اگر گروه مورد نظر تنها با هدف انتشار اخبار اقتصادی شکل گرفته است، دلیلی ندارد یک داستان قشنگ را در آن کپی کنید و اگر در گروه فرزندپروری عضو هستید، بهتر است از انتشار شعرهای تان در آن خودداری کنید.
7. بازار خرافه را داغ نکنید
شاید پیام های بی معنایی را دیگران با آب و تاب فراوان بنویسند و برای شما ارسال کنند، اما قبل از آنکه در احساسات تان غرق شوید، سراغ عقل تان بروید و تا از درست بودن آن پیام مطمئن نشده اید آن را به اشتراک نگذارید؛ این موضوع زمانی که پای پیام های عقیدتی و سیاسی که منافع گروه یا ملتی در آن دخیل است به میان می آید، پررنگ تر هم می شود. این روزها اینترنت به شما امکان جست وجوی چنین پیام هایی و مطمئن شدن از صحت شان را داده است پس اگر خبری در مورد وقوع یک زلزله در یکی از استان ها برای تان آمده، قبل از منتشر کردنش سری به خبرگزاری های معتبر بزنید و تا مطمئن نشده اید، آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.
8. مراقب حریم خصوصی تان باشید
پیش از فرستادن عکس های تان در هر کدام از گروه ها، به این موضوع توجه کنید که تصاویر ارسالی شما در تلفن همراه اعضای گروه ذخیره می شود. آیا در چنین صورتی حاضرید عکس های تان را با آنها به اشتراک بگذارید؟ این شما هستید که با انتشار پیام های مناسب باید به حریم خصوصی تان احترام بگذارید و نمی توانید درصورتی که تصاویری که به اشتراک گذاشته اید در اختیار غریبه ها قرار گرفت، سهم خود را این اتفاق نادیده بگیرید.
9. گاهی فقط خواننده باشید
اجباری نیست تا در هر زمینه ای اظهار نظر کنیم.بعضی وقتها فقط بخوانید ،ببینید،گوش کنید و رد شوید. سلام هر فردی علیک ندارد. اگر کامنت یا پستی گذاشتیم و متنی برای ان نوشته شد، نیازی به پاسخ دادن نیست. اگر صلاح بود جواب دهید.قرار نیست هر شخصی که پیامی فرستاد ، جوابش داده شود.
10. حدود صمیمت را فراموش نکنید
شوخی کردن با دوستان حالتی صمیمانه و مثبت است؛ اما اگر قرار باشد در قالب شوخی و خنده کنایه بزنیم، رفتاری ناشایست است که تنها باعث دلخوری و رنجش دیگران می گردد.
11. بفهمید کجا هستید
پیام تان را قرار است در یک گروه خانوادگی به اشتراک بگذارید یا اینکه گروه هدف شما، همکاران تان هستند؟ قبل از اینکه گزینه «forward» را انتخاب کنید، نگاهی به اعضای گروه مورد نظر بیندازید و به این فکر کنید که پیام شما را قرار است چطور تفسیر کنند. آیا جوکی که در آن صفحه می فرستید ممکن است از نظر یکی از اعضای گروه که شرایط مشابهی دارد برخورنده به نظر برسد؟ آیا گروه خانوادگی شما که از خاله گرفته تا مادربزرگ در آن عضو هستند، جای خوبی برای انتشار پیامی که انتخاب کرده اید است؟
12. پست گذاشتن آداب دارد
پست های تلگرامی از آنجایی که قرار است با گوشی خوانده شوند باید تا جای ممکن کوتاه باشند؛ بنابراین از شرح و بسط مطالب یا اشتراک گذاشتن مطالب خیلی بلند خودداری کنید؛ ضمن اینکه هرچند فضای اینترنت دریای بی انتهای متن و عکس است اما باید پست های شما در راستای اهداف گروه باشد و هر مطلبی هم ارزش اشتراک گذاری ندارد.
نکته بعد این است که اگر خبری به نظرتان خیلی جالب، باورنکردنی یا حتی کمی عجیب آمد قبل از آنکه ذوق زده آن را به سمع و نظر هم گروهی های تان برسانید حتما از معتبر بودن منبع آن خبر مطمئن شوید چون بسیاری از این دست اخبار شایعه و جعلی هستند.
13. رژیم بگیرید!
سعی کنید برای استفاده از این فضا در زمان مناسب رژیم اینترنتی برای خود در نظر بگیرید، قرار نیست تمام وقت ارزشمند خود را در این فضا که اعتیاد آور است بگذرانید، با طراحی یک رژیم معقول در این فضا به طرز صحیحی حضور داشته باشید، اطلاعات مفید رد و بدل کنید، تحت تاثیر قرار نگیرید و اثرگذار باشید.
14. اهداف هر گروهی که قصد عضو شدن در آن را دارید بررسی کنید
قبل از اینکه بخواهید به هر گروهی اضافه بشید به این فکر کنید که اهداف این گروه چیه ؟ و بعد به این فکر کنید که من چه هدفی رو دنبال می کنم؟ و در آخر اینکه آیا من دنبال همچین چیزی هستم و هدفی که این گروه دنبال می کنه می تونه به من کمک کنه یا خیر؟ بعد تصمیم گیری براتون راحت تر میشه و دیگه با خودتون روشن میشید که، خب حالا باید در این گروه عضو بشم یا نه..
اینکه بدون آگاهی و بدون برنامه ریزی توی هر گروهی عضو بشید باعث میشه هم تمرکزتون پایین بیاد و هم اینکه وقت تون رو صرف چیز هایی می کنید که توی زندگی هیچ کمکی نمی تونه بهتون بکنه و چه بسا افراد غریبه ای هم در این گروه ها باشند که باعث بشه مشکلاتی برای شما به وجود بیاد و آرامش شما بهم بریزه.
خانمی رو کوچ می کردم( نوعی مشاوره) که زندگیش بهم ریخته بود، عذاب وجدان و حال خراب همه آرامش زندگی شو از بین برده بود، همه این مشکلات از گروهی شروع شده بود که همینطوری توی اون گروه عضو شده بود،مرد غریبه ای کم کم با این خانم آشنا میشه و رابطه ای شکل می کیره که باعث ویران شدن زندگی شون میشه.گرچه شخصی که عزت نفس داشته باشه کمتراین مشکلات می تونه سراغش بیاد و خودش براحتی خودش و احساساتش رو کنترل و مدیریت می کنه ، اما این مثال فقط یه نمونه از مشکلات عدم آگاهی از فضای مجازی بود و مثال های متفاوت دیگری رو هم میشه زد.
15. یهو از گروه خارج نشید
گاهی اوقات به این نتیجه می رسیم که بودن در گروهی از شبکه های اجتماعی برامون تعریفی نداره یا با یکی از اعضای گروه دعوامون میشه و به این نتیجه می رسیم که از گروه خارج بشیم و یا هر دلیل دیگه ای که تصمیم می گیریم دیگه توی اون گروه نباشیم، باید بهتون بگم که بدترین راه اینه که یهو و بدون هیچ خبری از گروه خارج بشید Reza left the group به راحتی لفت می دیم و میریم. اما اگر در زندگی واقعی و فضای فیزیکی وقتی با جمعی از دوستان داریم حرف می زنیم و یهو یه نفر بدون خداحافظی ولمون کنه و بره بهمون بر می خوره و ناراحت می شیم چون احساس می کنیم داره بهمون بی احترامی میشه.یا خودمون هم بدون خداحافظی جمع دوستان رو ترک نمی کنیم.پس چرا در فضای مجازی به راحتی این کار رو انجام می دیم و بدون خداحافظی گروهی رو ترک می کنیم؟
بهترین راه اینه که با یه خداحافظی مودبانه و یا گفتن دلیل جمع رو ترک کنید.چون افرادی که در اون گروه عضو هستند هم انسان های واقعی هستند نه ربات پس باید بهشون احترام بذاریم.
16. مسائل و مشکلاتتان را در گروه بازگو نکنید
همونطور که در بحث آداب معاشرت گفتیم یکی از مواردی که یه شخص با اتیکت رعایت می کنه اینه که در گفت و گو ها و دور همی ها از مسائل و مشکلات صحبت نمی کنه. این قانون در فضای مجازی هم صدق می کنه یعنی بهتره در گروه ها هر چیزی رو به مسائل و مشکلات سوق ندیم و بیشتر در مورد نکات مثبت صحبت کنیم چون عده ای اصلا دوست ندارند از مسائل و مشکلات شما یا حتی جامعه چیزی بشنوند، با این رفتار بهشون احترام می ذاریم و کاری نمی کنیم که افراد گروه حالشون گرفته بشه. مثلا شخصی با همسرش نمی تونه به توافق برسه و این مسائل پای اونا رو به دادگاه کشونده و در گروه دوستان این موضوع رو باز می کنه و شروع می کنه به صحبت کردن و عده ای هم شاید کنجکاو بشن و شروع کنن به سوال و جواب کرن ولی ممکنه حتی یه نفر دوست نداشته باشه از مشکلات دیگران خبر داشته باشه و موندن توی اون جمع براش آزار دهنده میشه.
17. پیام های تکه تکه نفرستید
مثال اول
- سلام..
- خوبی؟
- چی کار کردی؟
- به سمیه گفتی؟
- که من 5 تومن رو برای چی می خوام؟
- و زود بهش بر می گردونم؟
مثال دوم
- سلام..
- خوبی؟
- چه
- خبر
- ؟
- چی کار
- می کنی
- ؟
یه مورد دیگه که در شبکه های اجتماعی توصیه میشه بهش توجه داشته باشید اینه که وقتی به شخص یا گروهی پیام میدید بهتره که متن رو کامل بنویسید و بعد ارسال کنید که با رعایت این مورد هم باز یکی از اصول آداب اجتماعی رو در نظر گرفتید. اینکه متن رو به صورت تکه تکه بنویسید اصلا جالب نیست و شاید حس خوبی رو هم به مخاطب تون منتقل نکنه.می تونید به این صورت بنویسید.
مثال: سلام، چطوری؟ در مورد موضوعی که باهات صحبت کرده بودم که به سمیه انتقال بدی لطفا این رو هم اضافه کن که تا آخر تیر ماه من تمام مبلغ رو بر می گردونم و خودش هم می تونه توی سود این کار شریک بشه.ممنونم
با رعایت این نکات با اتیکت خواهید بود.
2 سال پیش