حضور هیئت های مذهبی سراسر کشور در مشهد و تجمع بزرگ عزاداران شهادت علی ابن موسی الرضا(ع) همه ساله صحنه های باشکوهی را در مشهد به تصویر می کشداین حضور پرشور عزاداران که با آیین های گوناگونی نیز همراه است اکنون به عنوان «آیین عزاداری ۲۸صفر و سالروز شهادت امام رضا(ع) »به ثبت ملی رسیده است.
برپایی تعزیه خوانی در حوالی حرم مطهر رضوی ، پخش نذری در بین عزاداران ، حضور جوانان و نوجوانان در دسته های عزاداری و برگزاری نماز جماعات با حضور انبوه جمعیت عزادار از جلوه های به یاد ماندنی در سالروز رحلت پیامبر اعظم(ص) و شهادت دومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت در مشهد بود.
هرساله بعد از اربعین حسینی تعداد کثیری از زائران و عزادارن از شهر ها و حتی استانهای مجاور شهر مشهد و استان خراسان پیاده به سمت مشهد و بارگاه منور حضرت رضا (ع) حرکت می کنند و صحنه های باشکوهی از ولایت مداری شیعیان را به نمایش میگذارند در بین راه و مسیر های مرتبط به حرم مطهر زائران و عزاداران در ایستگاههای صلواتی پذیرایی می شوند.
برگزاری آیین خطبه خوانی ویژه شب شهادت امام رضا(ع)
خطبه خوانی آیینی سنتی است ویژه بارگاه منور رضوی که به منظور بزرگداشت شعائر مذهبی و شکوه وعظمت دربار ولایت مدار حضرت رضا (ع) هر سال دو بار برگزار می شود در آغاز این مراسم به هنگام غروب، خدام این آستان مقدس اعم از کفشدار، فراش، دربان و خادم از ساختمان دارالتولیه واقع درچهار راه شهدای مشهد در صفوفی منظم با شمع هایی روشن در دست حرکت میکنند و این مسیر را تا صحن انقلاب پیاده طی کرده و وارد صحن می شوند.
آنان در ایوان نقاره خانه در حالی که شمع در دست دارند در جایگاه مخصوص خدام گرداگرد صحن، رضا، رضا گویان به حرکت در آمده و به عزاداری حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) می پردازند و بعد از لحظاتی با حال خضوع چهارگوش صحن با شمع های روشن در دست می ایستند .
دراین آیین پرفیض، یکی از مداحان اهل بیت (ع) خطبه ویژه شب شهادت حضرت امام رضا (ع) را قرائت می کنند.
بعد از آن، حفاظ و قاریان قرآن با در دست داشتن لاله ها و شمع های روشن با حال حزن و اندوه در لباس خدمت دسته جمعی از مقابل خدمه و سایر مدعوین عبور کرده و به مناسبت شهادت هشتمین نور هدایت خطبه خوانی می کنند.
این خطبه با حمد و ستایش خداوند عالم آغاز و با ذکر نام، سلام و درود و تکریم ائمه معصومین و پیامبر مکرم اسلام(ص) و نام مبارک امام زمان (عج) ادامه و در پایان با گرامیداشت یاد و نام بنیانگذار انقلاب اسلامی و دعای سلامتی و صحت برای رهبر معظم انقلاب اسلامی و حفظ اسلام خاتمه پیدا می کند.
کاروان های پیاده روی شهادت امام رضا (علیه السلام)
هر چه به پایان ماه صفر نزدیک می شویم حال و هوای شهادت امام رضا (ع) در مشهد و دیگر شهرهای ایران پررنگ تر شده و دوستداران حضرتش برای رساندن خود به حرم عشق، دست ازکار کشیده و با پای پیاده رو به سوی حرمش می شتابند.برگ ریزان پاییز و پیاده روی به سمت حرم، صحنه هایی بی نظیر را برای عکاسان خلق می کند. وصف این همه عشق در قالب قلم و کاغذ نمی گنجد. فقط باید آن شور و اشتیاق را دید.
معروف ترین کاروان پیاده شهادت امام رضا (علیه السلام)، کاروانی است که هر ساله از شهر نیشابور به سمت مشهد مقدس حرکت می کنند.در سال های اخیر مسیر مختص این زائران گرامی نیز در کنار جاده نیشابور-مشهد احداث شده است.همچنین موکب های فراوانی برای استراحت این عزیزان در مسیر تهیه شده است که پذیرای آن ها در تمام شبانه روز می باشد.اگر افتخار موکب داری نصیبتان شد، از عزادارن حضرتش به بهترین نحو پذیرایی کنید.
نذری دادن در ایام شهادت امام رضا (علیه السلام) در مشهد
بیشتر مسافرانی که در ایام شهادت امام رضا (علیه السلام)، به مشهد سفر می کنند طعم لذیذ غذاهای نذری مشهد را می چشند.لذیذترین این نذری ها شله مشهدی می باشد که به عنوان غذای نذری مشهدی ها شناخته شده و در ایام عزاداری ها از عزادارن با این غذای خوشمزه پذیرایی می شود.از دیگر غذاهایی که در این ایام پخت می شود و با آن از عزادارن پذیرایی می گردد حلیم، قیمه، دیگچه و غیره می باشد.
عزاداری اردیبلی ها درماه های محرم وصفر در مشهد
عزاداران آذری زبان ایران در تمامی مراسم عزاداری حرم و سفر در مشهد حضور دارند و به طور مداوم و پیگیر این آیین را دنبال می کنند اما نکته جالب توجه مراسم آنان گلباران حرم مطهر علی بن موسی الرضا(ع) است. با گذشت روزهای تلخ و سیاه محرم و صفر و شهادت مظلومانه امام حسین(ع) و یاران ایشان و همچنین داغ وفات پیامبراعظم(ص) و امام حسن(ع) و علی بن موسی الرضا(ع) امام غریب خراسان، این هیأت پس از سه روز از شهادت امام هشتم همگی در محلی جمع می شوند تعداد زیادی گل تهیه می کنیم با نوای شادی به علت اتمام ماه غم و اندوه و سوگ و به سوی حرم حرکت می کنند. آذری زبان ها با این عمل قصد گفتن شادباش برای فرار سیدن ماه ربیع الاول و ماه شادی به حضور آقا علی بن موسی الرضا(ع) می رسند.
پس از داخل شدن به حرم رضوی رو به ضریح ایستاده و نوای خداحافظی را نوحه خوان هیأت به زبان ترکی می خواند وما به سمت ضریح رفته و مرقد مطهر امام غریبمان را گلباران می کنندو جامه سیاه عزای ماه های سوگ را با رختی نو از گل تعویض می کنند و پس از این گلباران مرقد مطهر امام(ع) آخرین زیارت مان را خوانده و به سمت شهرهایمان می رویم.
بشارت ماه ربیع و خواستن حاجت از طریق کوبیدن درب 7مسجد
یکی دیگر از نکات و رسوم جالب توجه دیگری در خصوص انتهای آیین عزاداری ماههای محرم و صفر وجود دارد که بیان نکته ای دیگر در این خصوص خالی از لطف نیست شاید نیمه شب شهادت علی بن موسی الرضا(ع) روز بعد از شهادت ایشان تجمعی را در جلوی درب مساجد مختلف شهر دیده باشید که زمزمه کنان چیزی را زیر لب تکرار می کنند.
مردم مشهد و شاید خراسان بنا به رسم دیدنی نیمه شب روز بعد از شهادت علی بن موسی الرضا(ع) خود را موظف می کنند که به درب هفت مسجد شهر بروند و درب مسجد را بکوبند و به پیامبراکرم(ص) و اهل بیتشان اتمام ماه های سوگ و غم محرم و صفر و فرا رسیدن ربیع الاول ماه شادی و بخشش را بشارت دهند.
آنان در انتهای این عمل و در درب مسجد هفتم پس از گفتن بشارت و کوبیدن درب مسجد خواسته و حاجات خود را برای پروردگارمنان بیان می کنند و براین باورند که حضرت حق پس از این عمل آنان حاجات آنان را برآورده می کنند بعضی هم علاوه بر کوبیدن درب هفت مسجد بر در هر مسجد تعدادی شمع روشن می کنند و در بعضی مواقع تعداد شمع های آنان به تعداد حاجاتشان است این آیین هر ساله در مسجد به طور پراکنده و بعضاجمعی برگزار می شود.
آشنایی با آداب و رسوم خاص مازندران در چهارشنبه سوری
