آداب و رسوم مربوط به عید فطر
مسلمانان بعد از یک ماه بندگی و عبادت نتیجه ی روزه داریشان را در روز عید فطر جشن میگیرند و از اینکه یک ماه را با موفقیت روزه گرفته اند و به هوای نفسانی خود غلبه کرده اند به خود می بالند. روزه داری علاوه بر اینکه به انسان غلبه بر هوای نفسانی را می آموزد رفتارها و آموزه های بسیاری نیز یاد می دهد از جمله اینکه با نیازمندان همدردی کردن.البته متفکران اسلامی اعتقاد دادند که عید فطر، این عید عظیم با ارزش های بسیاری از قبیل عبد و بندگی در برابر خداوند کمک به نیازمندان و غیره ارتباط مستقیم دارد. عید فطر احیاگر دین الهی است و یک رابطه ی بسیار مستقیم و قوی بین پرودگار و بندگانش را به وجود می آورد.
عید فطر جزو عیدهای مهم در همه کشور های مسلمان محسوب می شود و مسلمانان در این روز عزیز آداب و سنن خاصی را به جای می آورند از جمله نماز عید فطر و دید و بازدید اقوام و بزرگترهای فامیل.
آداب و رسوم عید فطر در ایران
ایران نیز عید فطر را دو روز تعطیل اعلام کرده است و هریک از شهرهای ایران آداب خاصی را برای این عید در نظر گرفته اند امام مهم ترین کاری که در این روز انجام می دهند، خواندن نماز عیدفطر، کمک به ایتام، نذری دادن، پرداخت زکات فطریه و زیارت اهل قبور است.
در این روز، روزه حرام است و این روز نماز مخصوصی دارد که اکثر مسلمانان نماز عید فطر را به جماعت می خوانند.
سودان
مردم کشورهای عربی و اسلامی، عید فطر را به عنوان یکی از برزگترین اعیاد اسلامی خود جشن می گیرند و با آداب و رسوم خاصی به استقبال عید فطر می روند.
مردم سودان در نیمه ماه مبارک رمضان با خانه تکانی کردن خود را برای عید آماد می کنند. زنان در خانه انواع کیک و شیرینی های محلی را می پزند و بعد از نماز عید به مساجد برده و به میان مردم و افراد کهنسال و کودکان تعارف می کنند. بعد از نماز عید فطر مردم به دیدن بیماران و افراد کهنسال می روند. ساعتهای اول عید به دید و بازدید اقوام و همسایگان اختصاص دارد. بعد از ظهر روز عید بعد از نماز ظهر و خوردن ناهار، مردم بر سر مزار اموات خود می روند.
ترکیه
در تركيه تعطيلات رسمي به مناسبت اين عيد سه روز است.
مصر
مسلمانان مصر یك هفته پیش از فرا رسیدن عید فطر به استقبال این روز رفته و مراسم خاصی كه برگرفته از میراث گذشتگان آنها است و با گذشت زمان نیز آن را حفظ كرده اند برگزار می كنند. شب عید فطر مصری ها اشعار خاصی كه یكی از آن ها "این شب عید” است را می خوانند. نماز عید فطر دراین كشور بسیار باشكوه برگزار می شود و صندوق های پرداخت زكات فطریه در محل برگزاری نمازها مستقر می شوند.
عید فطر در عربستان، کویت و قطر
خوردن غذای المطبک به مناسبت فرارسیدن عید فطر در میان آداب و رسوم مردم کشور های عربستان و کویت نیز دیده می شود. مردم عربستان در صبح روز عید فطر قهوه، چای، انواع آبمیوه ها و خرما ها و مردم مکه بعد از عید فطر شیرینی المنار را می خورند.
کشور عربستان به مناسبت فرارسیدن عید فطر 23 روز تعطیل است و به نوعی رکورددار تعداد روز های تعطیلی عید فطر محسوب می شود.
کشور قطر با 11 روز تعطیل از نظر تعداد روز های تعطیل عید فطر در مقام دوم قرار گرفته است. مردم کشور قطر در روز عید فطر گرد هم می آیند و برای یکدیگر آرزو می کنند. آن ها در این روز تلاش می کنند که خانواده ها و دوستان را دور یک سفره جمع کنند.
نوبتی هم که باشد، نوبت به مرور آداب و رسوم مردم کویت در روز عید فطر می رسد. مردم کویت هفت شبانه روز را به مناسبت فرارسیدن عید فطر جشن می گیرند. آن ها به مناسبت فرارسیدن عید سعید فطر 9 روز تعطیل هستند.
مردم کویت در تعطیلاتی که به مناسبت عید فطر دارند، مغازه های خود را با پرچم های مخصوص تزئین می کنند. آن ها در این روز ها به دیدن دوستان و اقوام می روند.
آداب و رسوم عید فطر در سوریه
کشور سوریه همچون امارات و عمان از لحاظ تعداد روز های تعطیل به مناسبت فرارسیدن عید فطر، با کویت هم طراز است. مردم سوریه در روز عید فطر اهل قبور را زیارت می کنند و بر سر مزار اموات خود، قرآن تلاوت می کنند. آن ها در این روز دور یک سفره جمع می شوند و شیرینی هایی همچون المزالیقات، الملیحی، قطایف و فطایر را می خورند.
آداب و رسوم عید فطر در امارات
اهالی کشور امارات نیز در روز عید فطر به همراه اعضای خانواده، دوستان و دیگر مسلمانان به درگاه خداوند شکرگذاری می کنند. آن ها در این روز علاوه بر خوردن شیرینی، بازی های دسته جمعی هم انجام می دهند.
مردم کشور امارات داستان سرایی را به عنوان یکی از رسوم ویژه روز عید فطر انجام می دهند و در این روز با استفاده از حنا دستهایشان را نقاشی می کنند.
در های کاخ پادشاه یا امیر عمان در روز عید فطر به روی مردم باز می شود؛ مردم عمان در روز عید فطر مراسم روبوسی را براساس سنت خاص خودشان انجام می دهند.
آداب و رسوم عید فطر در مالزی، اردن و فلسطین
کشور مالزی به مناسبت فرارسیدن عید فطر 7 روز تعطیل است. مردم این کشور در روز عید فطر، سنت سفره باز را اجرا می کنند. سنت سفره باز به معنای باز بودن در خانه به روی میهمانان است و مسئولان کشور نیز از اجرای آن مستثنی نیستند.
کشور های اردن و فلسطیل با 6 روز تعطیلی عید فطر، در رتبه پنجم کشور های اسلامی از لحاظ تعداد روز های تعطیل به مناسبت فرارسیدن عید فطر قرار گرفته اند. مردم اردن در روز عید فطر به دیدار دوستان و اقوام می روند و اهل قبور را زیارت می کنند. مردم فلسطین نیز در روز عید فطر بر سر مزار اموات و شهدای خود می روند و برایشان قرآن تلاوت می کنند.
هندوستان
مسلمانان کشور هندوستان نیز در روز عید فطر آداب ویژه ای دارند.پس از نماز، بزرگ ترین فرد خانواده در منزل به انتظار اقوام و آشنایان می ماند و برای پذیرایی از آنها، غذای عید فطر تهیه می کند. کوچک ترها با حلقه های گل به دیدار ریش سفید خانواده می روند و ظهر عید فطر را با هم می گذرانند. در این روز، موسیقی سنتی هندی در کوچه و بازار نواخته می شود و مردم لباس های نو به تن می کنند.
در حقیقت نمایش نمادهای سنت و فرهنگ اصیل هندی، بخشی از جشن عید فطر را به خود اختصاص می دهد؛ به طوری که بدون آن، عید مفهومی ندارد و با آن، رنگ و بوی دیگری می گیرد. از این رو جشن عیدفطر، در میان مسلمانان هندی به دلیل سبک خاص فرهنگی ای که دارند، اندکی متفاوت است.