جشن نوروز در هند
کشور هندوستان که در شبه قاره هند قرار دارد یکی از قدیمی ترین کشورها و تمدن های موجود در جهان است که با مردم ایران از لحاظ نژاد آریایی و ریشه های تاریخی و تمدنی بسیار نزدیک است. جشن نوروز در این کشور نیز برگزار می شود و به نوعی در این کشور آیین نوروز با مذاهب مختلف این کشور نیز گره خورده است.
گفته می شود مسلمانانی که در گذشته به هند سفر کرده بودند، آیین نوروز را نیز به عنوان سوغات به این سرزمین منتقل کردند و هنوز نوروز به عنوان سنتی پسندیده و دوست داشتنی در میان هندی ها رواج دارد.
از زمان گورکانیان مراسم نوروز در دربار هندوستان برگزار می شده است، بر سقف تالار آشوکای کاخ راشتراپاتی ریاست جمهوری هند (بزرگترین مجموعه کاخ های جهان ساخته دوره استعمار) دو شعر در مورد نوروز نقاشی شده که با جملات زیر شروع می شود:
صحرا رخ خود ز ابر نوروز بشست
این دهر شکسته دل به نو گشت درست
همیشه تا که ز تأثیر ابر نوروزی
چمن شود ز ریاحین چو جنّت المأوی
نقل می شود که نهرو رهبر جنبش استقلال هند، اعتقاد داشته «ایران و هند مانند دو برادری هستند که در کوچکی از هم جدا افتاده و سال ها از یکدیگر دور بوده اند، اما وقتی بزرگتر شدند یکدیگر را پیدا کرده اند».
برخی از پارسی ها نوروز را در ماه ژوئیه جشن می گیرند. علت این امر این است که مردم هند و پاکستان از تقویم شاهنشاهی پیروی می کنند. درحالی که تقویم ایران در سراسر جهان، سال نو را با اولین روز از فصل بهار آغاز می کند.
تقویم شاهنشاهی سال های کبیسه را حساب نمی کند و درنتیجه، سال جدید پارسی در هند و پاکستان حدود 200 روز پس از بهار، جشن گرفته می شود. تاریخ این جشن معمولاً بین ماه ژوئیه و اوت است. این روز جمشید نوروز نامیده می شود، زیرا پادشاه ایرانی، جمشیدشاه تقویم پارسی را معرفی کرده بود. این جشن به طورعمده، توسط مردم ایالات متحده آمریکا، خاورمیانه و پاکستان برگزار می شود.
جشن هندی ها
با خرید بلیط هواپیما به هندوستان و شرکت در جشن جمشید نوروز، با فرهنگ و اعتقادات پارسی ها بیشتر آشنا شوید. این جشن در آستانه سال جدید برگزارشده و باعنوان “Pateti” نیز شناخته می شود. اعتقاد بر این است که جمشیدشاه این جشن را 3000 سال پیش برگزار کرد. روزی که هردو قطب شمال و جنوب و طول روز و شب برابر است و فصل بهار را به ارمغان می آورد. زرتشتیان در این روز از گناهان خود توبه می کنند و مشغول دعا می شوند. ذهن و روح خود را از اعمال و افکار پلید و شرورانه تمیز می کنند و روحیه خود را با مثبت اندیشی، عشق و صلح تجدید می کنند.
این سنت قدیمی و مهم طی سالیان محفوظ مانده و آمادگی ها برای برگزاری جشن جمشید نوروز، هرسال بهتر از سال گذشته پیش می رود. خانه ها تمیز و گردگیری می شوند تا اثری از تارهای عنکبوت بر سقف خانه ها نباشد. در و دیوارهای منازل رنگ کاری می شوند و سپس با شی ءهای نمادین گوناگون از قبیل ماهی ها، ستاره ها، پرندگان و پروانه ها تزئین می گردند. لباس های نو و مخصوص برای جشن نوروز سفارش داده می شوند. هرسال گردشگران زیادی علاوه بر بازدید از زیبایی های این کشور، برای خرید لباس های زیبا و سنتی هندی بلیط هواپیما به هند را خریداری می کنند. در روز جشن نوروز، مردم لباس های نو و زیبا به تن می کنند و کلاه هایی از جنس طلا و نقره بر سرشان می گذارند. در و پنجره ها با حلقه هایی از گل های رز و یاس مزین می شوند. در پله ها و آستانه ها، از پودرهای رنگی برای طراحی الگوهای زیبا و جذاب استفاده می کنند. این الگوهای پیچیده و خلاقانه، نمایانگر تقدس این جشن باشکوه می باشند. الگوهای گل دار و تصاویر ماهی بسیار محبوب و موردپسند هستند و مبارک و فرخنده تلقی می شوند.
فستیوال ها در این جشن
جشن ها و فستیوال های متعددی در هند برگزار می شود و جشن جمشید نوروز از مهم ترین جشن ها برای پارسی ها است و شرکت در این جشن ها قطعاً ارزش خرید بلیط هواپیما به هندوستان را دارد. در نوروز، به روی مهمانان گلاب می پاشند و با برنج و صبحانه مخصوصی که از میوه های خشک تهیه شده و با ماست سرو می شود، پذیرایی می کنند. پیر و جوان از این پذیرایی بسیار خرسند می شوند. بعد از صبحانه وقت بازدید از آتشکده است. مردم به آتشکده رفته و به دعا و شکرگزاری می پردازند. در پایان این مراسم مذهبی، همه پارسی ها باهم سلام و احوال پرسی می کنند و با گفتن جمله “سال مبارک”، سال خوبی را برای هم آرزو می کنند. در خانه ها، غذاهای مخصوص و خوشمزه که به طور استادانه آماده و پخته شده اند، به روی میز ناهارخوری همچون نمایشگاه غذا دیده می شوند.
غذاهای جشن
غذاهای خوشمزه و تند هندی، میزان فروش بلیط هواپیما به هند را از سراسرجهان افزایش داده اند؛ اما در ایام نوروز، غذاهای مختلف پارسی رنگ و بوی خاصی به جشن نوروز می بخشند. برنج دم کرده همراه با زعفران، گوشت گاو، گوسفند، مرغ و ماهی در بین این غذاها وجود دارند. در بین دسر و شیرینی جات، دسر فالوده به چشم می خورد که از شیر و عطر گل رز درست می شود. یکی دیگر از دسرهای خوشمزه و محبوب در این جشن، دسر کاسترد کاراملی است.
در این جشن، کل روز با بازدید از دوستان و آشنایان سپری می شود. مردم درحالی که این روز را جشن می گیرند، برای یکدیگر آرزوی سلامتی و نعمت های فراوان می کنند.
آیین های نوروزی
خانه تکانی، رنگ آمیزی و آذین بندی خانه ها، پوشیدن لباس نو، جشن چهارشنبه پایان سال، خرید شب عید، خرید شیرینی و تنقلات، بازدید از اقوام و آشنایان، چیدن سفره هفت سین، خواندن قرآن مجید و دعا هنگام تحویل سال از جمله مراسمی است که به مناسبت نوروز در بسیاری از خانواده های هندی برگزار می شود.
آنان با پاشیدن عطر گل به طرف مهمانان از آنان استقبال می کنند. از نمایش های حیوانات تا بازی های سنتی و کشوری و بین المللی مانند کـشتی ، دوومـیدانی ، هـاکی ، فوتبال، تنیس و همچنین اسب سواری و اسب دوانی و نیزه بازی و کبدی، تئاتربازی، آکـروبات بازی در جشنی که در فصل بهار گرفته می شود، می توان نام برد.
سـرودهای مخصوصی هم در فصل بهار خوانده می شود و گردن بندی هایی از گل های زرد بر گردن می آویزند.
در برخی از نقاط هندوستان پرچم های بلند رنگارنگ به دست گرفته، در یـک مـیدان وسیع گرد هم می آیند و به پایکوبی می پردازند و در یک میدان وسیع که مـعمولا فـضای سـبز یا چمن است، تمام روز را تا عصر به همین صورت می گذرانند و به یـکدیگر تـبریک می گویند و نزدیک غروب به خانه هایشان برمی گردند.
شب را نیز به دیدار با خانواده ها مـی پردازند و مـهمانی ها مـی دهند. همزمان با نوروز در سراسر هند یک جشن ملی برگزار می شود که به آن هولی می گویند، فلسفه این جشن، تازه شدن فصل است و زمان آن اولین کامل شدن قرص ماه در پایان فصل سرما است.
در جشن هولی یا جشن رنگ ها مردم هند در خیابان ها به شادی می پردازند و به نشانه آغاز فصل بهار و شگفتن گل های رنگارنگ به یکدیگر رنگ می پاشند.