هر ساله مردم از دور و نزدیک به بزرگ ترین جشن شهر ونیز در ایتالیا می پیوندند. کارناوال ونیز با جماعتی از لباس های باظرافت، نمایی رنگارنگ، حجمی از صداها و آوازها و رویدادهایی هیجان انگیز شهر را به تصرف خود در می آورد.
کارناوال ونیز هر سال اوایل فوریه، به مدت دو هفته قبل از «چله روزه داری» یا «لنت» (Lent) در آیین کاتولیک مسیحیت، برگزار می شود. در لنت مسحیان معتقد از خوردن گوشت به مدت ۴۶ روز پرهیز می کنند و به تعمق باطنی درباره خود، تقرب به خدا و خودداری از انجام بدی پرداخته و بعد از این مدت در «یکشنبه عید پاک» (Easter Sunday) رستاخیر دوباره مسیح را جشن می گیرند.
اما قبل از این ایام، با اجرای کارناوال و فستیوال های متنوع با غذاهای رنگارنگ، مشغول شادمانی می شوند. بنابراین بدون شک کلمه «کارناوال» (Carnival) یا «فستیوال» (Festival) نیز از مفهوم لاتین «خوردن گوشت و به جشن و شادی های مادی پرداختن» ریشه می گیرد و با این موضوع همخوانی دارد؛ زیرا این کلمات از دو بخش لاتین «carn» به معنی «گوشت، جسم، بدن» و «festa» به معنی «جشن، عید» تشکیل شده اند.
در سال ۱۱۶۲، زمانی که دوک ونیزی”ویتاله میچیلی دوم” نقشه “اولریش دوم” و ۱۲ توطئه گر دیگر را نقش بر آب می کند، در ازای بخشش آنها، خراج سالیانه ۱۲ عدد نان، ۱۲ گاو نر و ۱۲ خوک را تعیین می نماید. مردم در گذشته در چهارشنبه ای که جشن در آن برگزار می شود، به میدان می آمدند تا خراج توطئه گران را ذبح کنند و پیروزی دولت شان را جشن بگیرند.
امروز هم لباس بلند زنان و شنل مردان روی همان خیابان ها کشیده می شود. زدن ماسک ها گاهی در طول تاریخ حتی ممنوع شده اند چرا که باعث می شدند تا شان اجتماعی و هویت مردم پنهان بماند و فقیر و غنی از هم تشخیص داده نشوند. گاه حتی برگزاری کارناوال نیز ممنوع می شد اما مردم آن را در خفا برگزار می کردند تا این کارناوال خودش را از دالان های تاریک تاریخ به روشنایی امروز رساند.
این روزها هم مثل آن سال ها رقص و پایکوبی، تردستی و شعبده بازی برپا می شود و در انتهای روز دهم به بهترین ماسک جایزه می دهند. این ماسک ها در تمام مغازه های سوغاتی فروشی ونیز در دسترس است که البته به ارزشمندی ماسک های روز کارناوال نیستند.
ماسک های کارناوال گران قیمت و تزئین شده هستند، حتی روی بعضی هایشان ورقه های طلا و جواهرات وجود دارد. این ماسک ها به اندازه لباس ها مهم اند و انواع و نام ها ی مختلفی هم دارند. اما در کنار مردم، که از چند روز قبل با هزینه زیادی خودشان را برای کارناوال آماده می کند، دولـت، شهرداری و هنرمندان بسیاری هم میدان اصلی و محله های مختلف را تزئین می کنند تا هنر ایتالیایی را برای سه میلیون بازدید کننده که سالانه برای کارناوال به ونیز می آیند، به نمایش بگذارند.
در این یازده روز شهر پر از شادی و رنگ است. پس اگر مسافر ونیز هستید، ماه فوریه را برای سفرتان انتخاب کنید. البته روزهای دقیق جشن را پیدا کنید چرا که هرساله روزهای جشن متفاوت است.
اگر به جشن رسیدید و توان مالی اش را داشتید، هزینه کنید، لباسی زیبا و ماسکی ظریف را انتخاب کنید. اگر هم با همسرتان سفر کرده اید لباس هایی جفت و شبیه هم بر تن کنید. زیرا یکی از مواردی است که در پوشش کارناوال رعایت می شود. عکس یادگاری بگیرید و ونیز را در قرن یازدهم میلادی زندگی کنید.
ماسک ها همیشه جز جدایی ناپذیر کارناوال ونیز بوده اند. سنت پوشیدن ماسک از قرن سیزده میلادی شروع شد؛ مردم می توانستند از ۲۶ دسامبر، روز «عید سنت استفان مقدس» تا آغاز ایام روزه داری ماسک به چهره بزنند و بدون نگرانی از آشکار شدن هویت شان به جشن و شادی بپردازند. این تنها زمانی بود که همه طبقات مختلف جامعه با یکدیگر تعامل داشتند و تصورات و تخیلاتشان را به واقعیت تبدیل می کردند. البته ناگفته نماند که ماسک و ظاهر مبدل تنها برای این مقاصد استفاده نمی شد؛ برای افرادی هم فرصتی بود که به قمار، قتل های سیاسی، کارهای غیرقانونی یا هر عملی که با ظاهر غیرمبدل امکان پذیر نبود بپردازند. با همه این احوال مدرک ناچیزی از چرایی استفاده از ماسک در ونیز وجود دارد. به گفته یکی از محققان پوشیدن ماسک در جامعه، پاسخ مخصوص ونیز ی ها به سلسله مراتب سفت و سخت حاکم در اروپا و «قانون منع تجملات یا تعدیل هزینه» (Sumptuary Laws) از سوی مقامات مذهبی-دولتی بوده است. این قوانین به هدف محدود کردن تجمل در برابر مصرف مفرط خوراک و پوشاک و سایر موارد وضع شدند. در طول کارناوال ونیز، این قانون بی تأثیر بود و مردم طبق میلشان لباس می پوشیدند یا غذا می خوردند.
انواع ماسک ها
ماسک ها از مواد مختلفی همچون چرم، سرامیک یا با تکنیک اورجینال و قدیمی شیشه ساخته می شوند. البته ماسک های اورجینال قدیمی طراحی و جزئیات ساده و اغلب کابرد سمبلیک داشتند. امروزه قیمت آن ها با توجه به مواد استفاده شده متفاوت است. بدون شک ماسک هایی را که با دست نقاشی و با سنگ ها قیمتی و طلا تزئین کرده اند، بسیار گران هستند. همچنین با توجه به تاریخ طولانی کارناوال می توان گفت صنعت ماسک سازی پیشینه ای طولانی را داراست. پرطرفدارترین لباس کارناوال معمولاً جامه های شاهانه اربابان و شاهزاده ها به شمار می رود. چندین نوع ماسک برای کارناوال ونیز وجود دارد که برخی از آن ها نام مشخصی هم دارند. در گذشته مردم با مشاغل مختلف، ماسک های متفاوتی بر صورت می گذاشتند
ماه رمضان مسیحی ها
راستی می دانستید مسیحیان همانند مسلمانان ماه رمضان دارند؟ البته آن ها اسمش را ماه رمضان نمی گذارند و ۳۰ روز هم نیست، بلکه بیشتر است. آن ها چهل روز در طول سال روزه می گیرند و اسم آن را می گذارند چهارشنبه خاکستر یا چهارشنبه توبه. وقتی فهمیدم که قرار است در شهر ونیز چه اتفاقی بیفتد خیلی برایم جالب شد. برای شما هم تعریف می کنم شاید برای شما هم جالب باشد و هوس برانگیز برای این که بلیط هواپیما به ونیز را بخرید و به موقع خود را به این فستیوال برسانید. قرار است امسال، یعنی سال 2018 از 27 ژانویه تا 13 فوریه برگزار شود.
بخش های نمایش
نمایش های جالبی در آن اجرا می شود، یکی از بخش های ثابت این نمایش بانویی است که در حال پرواز است و کارهای مختلف انجام می دهد که هرسال به گونه مختلف نمایش داده می شود. یکی دیگر از پاهای ثابت این جشن فرستاده شدن بادکنک ها به آسمان است که محال است فراموش شود. یکی دیگر هم آهنگری است که دارد به روی سندان می کوبد. یکی دیگر هم افرادی هستند که روی قایق سوارند و رنگ به این طرف و آن طرف می پاشند. این ها هرکدام قطعات یک پازل است. صورتک ها هم جالب است، این ماسک ها هرکدام معنا و مفهوم خاص خود را دارد، یعنی به اشخاص یا حوادث و موضوعات مختلف دارد اشاره می کند که همگی در دل آن داستان است. انگار همه مردم متفق القول قلب هایشان یکی شده و این حادثه را بزرگ می دارند.
داستان آن چه بود؟
داستان را که از مردم جویا شدم این طور برایم تعریف کردند که شخصی به نام اولریش دوم و ۱۲ نفر از یاران نزدیکش علیه دولت زمان خود در شهر ونیز به پا خواستند و فریاد آزادی خواهانه علیه جمهوری خواهان سر داده بودند؛ اما حرکت آن ها سرکوب شد و دستگیر شدند. بعد از چند وقت به صورت مشروط آزاد شدند و قرار شد هرسال به دولت ونیز خراج پرداخت کنند. این خراج ۱۲ قرص نان ۱۲ خوک و یک گاو نر بود. سالیان سال گذشت و مردم به پاس داشت حرکت اولریش دوم یک گاو نر و ۱۲ خوک را در میدان سن مارکو ذبح کردند و این راه ادامه پیدا کرد تا امروز به این حالتی که می بینید درآمد. این جشن از دو هفته مانده به چهارشنبه خاکستر آغاز می شود و یک روز قبل از آن پایان می یابد