قاعدتا رانندگان خودروهای مجهز به گیربکس دستی با نحوه استفاده از سیستم کلاچ خودرو خود آشنایی دارند. همچنین خودروهای مجهز به جعبه دنده اتومات نیز در برخی اجزای خود به ویژه مبدل گشتاور از نوعی کلاچ بهره می برند.در واقع موضوع اصلی این است که امروزه اکثر وسایل مکانیکی اطرافتان، از دستگاه دریل گرفته تا اره زنجیری، از نوعی مکانیزم کلاچ استفاده می کنند.مسئله اینجاست تا زمانی که کلاچ این دستگاه ها یا خودرویتان خراب نشده و احتیاج به تعمیر پیدا نکرده باشد، خیلی به مکانیزم عملکرد این بخش از سیستم انتقال نیرو فکر نخواهید کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با عملکرد این بخش مهم از خودرویتان آشنا شوید.
کلاچ چیست؟
کلاژ وسیله ای است برای تنظیم میزان انتقال نیرو از موتور به چرخ ها که نیرو را با توجه به ضریب دنده بین چرخ های خودرو تقسیم می کند. کلاچ (Clutch) قطعه رابط موتور و گیربکس است. این قطعه امکان برقراری اتصال بین موتور و گیربکس و قطع این اتصال را در مواقع مختلف ایجاد می کند. کارایی اصلی این وسیله مکانیکی انتقال نیرو است و کنترل این انتقال. به این معنا که به وسیله کلاچ انتقال نیرو و توقف یا شروع حرکت کنترل می شود. بنابراین کلاچ هم زمان میزان انتقال نیرو و زمان آن را نیز تنظیم می کند. در واقع کلاچ ضمن انتقال حرکت از یک شفت به شفت دیگر، انتقال نیرو را مدیریت می نماید.
آشنایی با عملکرد صفحه کلاچ
کلاچ وسیله ای است که برای اتصال و یا قطع کردن در سیستم های انتقال نیرو به کار می رود و این سیستم ها به منظور استفاده از توان و نیروی تولید شده در موتور به شکل دیگر و یا در محلی دیگر مورد نیاز می باشد. بنابراین استفاده از صفحه کلاچ بهترین وسیله برای کنترل انتقال نیرو می باشد تا در زمان های مورد نیاز برای توقف یا برقراری دوباره نیرو مورد استفاده قرار گیرد. از موارد استفاده کلاچ می توان به استفاده ار آن در اتومبیل ها و وسایل نقلیه اشاره داشت که بارزترین نوع کاربرد این وسیله می باشد. در زیر توضیح بیشتری از عملکرد صفحه کلاچ در اختیار شما دوستان گرامی قرار داده ایم.
جلوبندی و موتور خودروها از قطعات بسیاری تشکیل شده است که یکی از آنها کلاچ نام دارد و دارای نقش مهمی می باشد، صفحه کلاچ یکی از قسمت های کلاچ است که به وسیله آن، هر زمان که نیاز به قطع عمل انتقال نیرو باشد، این کار به سادگی انجام می پذیرد؛ خودروهایی که دارای گیربکس دستی هستند، قطعه ای به نام صفحه کلاچ دارند که این امکان را به راننده خواهد داد تا خودرو را به حرکت در آورده و نیز عمل تعویض دنده را انجام دهد، صفحه کلاچ معمولا بعد از مدتی ساییده می شود و لازم است که تعویض شود، البته زمان تعویض صفحه کلاچ خودرو به نوع رانندگی افراد بستگی دارد.
وظیفه و عملکرد صفحه کلاچ به منظور به حرکت در آوردن قسمت های دیگر کلاچ می باشد و این صفحه به همراه رویه هایش به یک ورقه فولادی پرچ شده است که کار ورق فولادی به همراه فنر پیچشی انتقال حرکت دورانی می باشد.برخی از نشانه های صفحه کلاچ معیوب، لرزیدن خودرو در هنگام رها کردن کلاچ می باشد، این لرزش ممکن است به دلیل خارج شدن فنر از توپی صفحه کلاچ رخ داده باشد که برای رفع آن، لازم است تا هر چه سریعتر صفحه کلاچ به طور کامل تعویض شود، یکی دیگر از معایب این وسیله بکسواد (لغزش) کلاچ است که به دلیل چرب شدن لنت یا تمام شدن لنت صفحه کلاچ صورت می گیرد و یکی از دلایل چرب شدن لنت، خراب بودن کاسه نمد می باشد.
مشکلات مرسوم کلاچ خودرو
بیشترین مشکلات ناشی از سیستم کلاچ خودرو به از بین رفتن مواد کامپوزیت یا همان لنت روی صفحه کلاچ مربوط می شود که با از بین رفتن آنها اصطکاک کافی برای انتقال نیروی پیشرانه به گیربکس وجود نخواهد داشت. بنابراین یا خودرو خیلی به اصطلاح بیحال حرکت می کند و یا در موارد حادتر اصلا قادر به حرکت نخواهد بود.در گذشته (سال های ۱۹۵۰ تو ۱۹۷۰) خودروها معمولا از 80 تا 110 هزار کیلومتر را بدون بروز مشکل در سیستم کلاچ طی می کردند اما امروزه خودروها به راحتی 130 هزار کیلومتر یا بیشتر را بدون وجود هیچ خللی در عملکرد سامانه کلاچ خواهند پیمود مگر آنکه از خودرو به درستی استفاده نشود.از جمله دیگر مشکلات رایج کلاچ می توان به خرابی بلبرینگ کلاچ، عدم فنریت کافی فنرهای دیافراگمی دیسک کلاچ، شل شدن یا در رفتگی فنرهای متصل به صفحه کلاچ، شکستن فنرهای دیافراگمی و خرابی مجموعه پدال یا سیستم هیدرولیک انتقال نیروی پدال به دوشاخ کلاچ اشاره نمود
نحوه رانندگی با خودروی دو کلاچه
