ضرب المثل هایی درباره مسخره کردن
دست انداختن، مسخره کردن، شکلک درآوردن و مانند آن که موجب خنده خود و دیگران می شود، از نظر اخلاقی ناپسند و از نظر شرعی حرام و در برخی از موارد گناه کبیره ای است که جاودانگی در آتش دوزخ را به همراه دارد. برخی لطیفه گویی و مزاح را با مسخره کردن و استهزاء درهم آمیخته اند و گمان کرده اند که تفاوتی میان این دو گونه رفتار نیست؛ در حالی که مرزهای معناداری میان این دو وجود دارد، به گونه ای که خنداندن دیگران با ابزارهای مشروع نه تنها ناپسند و بد نیست بلکه به سبب ادخال السرور و ایجاد شادمانی در دیگران عملی پسندیده و از نظر شرعی مستحب است.در ادامه با چند ضرب المثل درباره مسخره کردن آشنا میشوید.
ضرب المثل عیب کس منگر به عیب خود ببین
این ضرب المثل در ملامت کار کسانی که به جای اصلاح عیب و ایرادات خود، به عیب جویی از دیگران می پردازند و در مورد کسانی که عیب های خود را نمی بینند و همیشه به دنبال عیب های دیگران هستند، به کار می رود.
ضرب المثل دیگ به دیگ میگه روت سیاه
یعنی کسی که خودش دارای عیب و زشتی است، آن عیب را در دیگران می بیند و جار میزند و غافل از عیوب خویش است.به دلیل اینکه دیگ، سیاه است این ضرب المثل را از زبان دیگ گفته اند تا مفهوم آن بهتر متوجه شود.منظور از دیگِ رو سیاه، فرد عیب جویی است که چشمانش را به عیوب خود بسته است و دائم به دیگران عیب می گذارد.به کسی می گویند که عیب دیگری را که مشابهه عیب خود است بازگو می کند تا عیب خودش را کتمان کند. این مَثل را خطاب به افراد مسخره کننده ی عیبجو به کار می برند.
ضرب المثل های دیگر درباره مسخره کردن
- آب ، صدای شرشر خودش را نمی شنود.
- آبکش به آفتابه میگه دو سوراخه.
- به ریش کسی خندیدن
- آیینه اش را گم کرده است.
- جهل بر عیب ، زِهَر عیب که دارای بَتر است.
- دنیا را ببین چه فنده ، کور به کچل می خنده.
- سیر را باش که طعنه به پیاز می زند.
- اگر دریا صدای خودش را بشنود ، زهره ترک می شود.
- چون خود همه عیبی ، چه کُنی عیب کسان فاش.
- خار را در چشم دیگران می بیند و شاه تیر را در چشم خود نمی بیند.
احادیثی درباره مسخره کردن دیگران
در روایات معصومین (علیهم السّلام) نیز از کسانی که مؤمنان را تحقیر و تمسخر می کنند به شدت نکوهش شده است. در این مورد به چند حدیث اکتفا می شود.
حدیثی از امام سجاد عليه السلام درباره تمسخر دیگران
وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ النِّقَمَ عِصيانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخريَّةُ مِنهُم؛
گناهانى كه باعث نزول عذاب مىشوند، عبارتاند از: ستم كردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره كردن آنان.
حدیثی از حضرت على علیه السلام درباره تمسخر دیگران
إنّ اللّه تبارك و تعالى أخفى أربعه فی أربعه... و أخفى ولیّه فی عباده فلا تستصغرنّ عبدا من عبید اللّه فربّما یكون ولیّه و أنت لا تعلم. خداى تبارك و تعالى چهار چیز را در چهار چیز پنهان نموده است:... ولىّ خود را در میان بندگان خویش پنهان داشته است. پس به هیچ بندهاى از بندگان خدا با چشم حقارت نگاه مكن كه شاید همان (كسى كه به او بىاعتنا هستى) ولىّ خدا باشد و تو ندانى.
حدیثی از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله درباره تمسخر دیگران
إنّ المُستَهزِئينَ يُفتَحُ لأحَدِهِم بابُ الجَنَّةِ ، فيُقالُ : هَلُمَّ : فَيَجِيءُ بِكَرْبِهِ و غَمِّهِ ، فإذا جاءَ اُغلِقَ دُونَهُ ، ثُمّ يُفتَحُ لَهُ بابٌ آخَرُ··· فما يَزالُ كذلكَ حتّى أنَّ الرَّجُلَ لَيُفتَحُ لَهُ البابُ فيقالُ لَهُ: هَلُمَّ هَلُمَّ ، فما يَأتِيهِ .حديث
دَرِ بهشت به روى يكى از مسخره كنندگان باز مى گردد و به او گفته مى شود : بيا .او با غم و اندوه جلو مى رود و چون نزديك شد ، در به رويش بسته مى شود . سپس در ديگرى به رويش گشوده مى گردد··· اين كار مرتّبا تكرار مى شود تا جايى كه در به رويش باز مى گردد و گفته مى شود : بيا ، بيا ؛ اما او ديگر جلو نمى رود .