ضرب المثل جای شکرش باقی است
ضرب المثل گونه ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن ها نهفته است. بسیاری از این داستان ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ بااین حال، در سخن به کار می رود. اما این ضرب المثل می گوید، هنوز هم چیزی هست که می توان به آن راضی بود و بیشتر زمانی به کار می رود که بخواهند بگویند درست است که اوضاع اصلا خوب نیست اما می توانست از این هم بدتر شود.
داستان ضرب المثل جای شکرش باقی است
احمقی خر خود را گم کرده بود و با صدای بلند شکر میگفت . عابری به او گفت : بیچاره خرت گم شده است دیگر چه جای شکر کردن است ؟ جواب داد: شما متوجه نیستید. پرسید : چرا ؟ جواب داد : برای اینکه وقتی که خرم را بردند خودم روی آن سوار نبودم وگرنه چهار روز بود که من هم با او گم شده بودم!
مثال های دیگری برای ضرب المثل جای شکرش باقی است
همه نمره های دوستتان ۱۰ یا ۱۲ شده است و اندکی با مردود شدن فاصله دارد. شما که می بینید وضع او بسیار خراب است، دنبال بخش امیدوار کننده ای می گردید! به همین دلیل می گویید: باز جای شکرش باقیه که این ترم نیفتادی!
پسر بچه ام خیلی شلوغ می کند و هر مهمانی ای که می برمش، از بس بدو بدو می کند همه را کلافه می کند. آبرو برایم نگذاشته!
باز جای شکرش باقیه که به کسی فحش نمیده!
این شغلی که دارم حقوقش چندان رضایت بخش نیست ولی باز جای شکرش باقی است که دستم را جلوی هر کسی دراز نمی کنم.
کاربرد ضرب المثل جای شکرش باقی است
- یعنی با اینکه در ظاهر حوادثی مخالف میل ما رخ داده است اما می توانست بدتر از این هم باشد. پس برای همین باید شکرگزار بود.
- این اصطلاخ را زمانی به کار می برند که زندگی و اتفاقات آن برخلاف انتظاراتمان پیش برود و ما ناامید و افسرده شویم ولی برخی افراد که از بیرون به ماجرای ما نگاه می کنند، نیمه پر لیوان را هم می بینند. به همین دلیل ما را تشویق به شکرگزاری می کنند.
- گاهی اوقات این ضرب المثل برای تمسخر یا تحقیر واقعه ای بیان می شود که بخش عظیمی از آن خوب و خوش نبوده است اما نقاط کوچک مثبتی در آن دیده می شود.
ضرب المثل جای شکرش باقی است با ضرب المثل شکر نعمت نعمتت افزون کندتناسب دارد. ضرب المثل شکر نعمت نعمتت افزون کند به این مفهوم است که اگر کسی برای نعمت های خدا شاکر باشد خداوند روز به روز الطافش را بر روی آن شخص بیشتر می گشاید و اگر کسی برای نعمت هایی که خدا به او داده اعلام نارضایتی کند خداوند همان نعمت اندکی که به او داده را نیز از او خواهد گرفت.
احادیثی در باب شکر گزاری
١ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم»:
مَن تَظاهَرَت نِعَمُ اللهِ عَلَیهِ فَلیُكثِرِالشُّكرَ.
كسی كه نعمت های خدا را برخود مستدام می بیند باید كه بسیار شكور و سپاسگذار باشد. (الشهاب فی الحِكَم و الآداب، ص ٤٩)
٢ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه السلام»:
شُكرُالنِّعَمِ یَزیدُ فی الرِزْقِ.
شكر نعمت، نعمتت افزون كند. (بحار، ج ٧١، ص ٤٤)
٣ـ «امام جعفرصادق(علیه السلام)»:
اَلشُّكرُ زیادةٌ فی النِّعمِ و اَمانٌ مِنَ الفَقرِ.
شكرگزاری باعث وفور نعمت و مصونیت از فقر و تهیدستی است. (تحف العقول، ص ٣٧٦)
٤ـ امام حسن مجتبی(ع):
تُجَهَلُ النِّعمُ ما اَقامَت، فَاِذا وَلَّتْ عُرِفَت!
نعمت تا زمانی كه در دسترس و پابرجاست قدر آن نشناخته است، همین كه از دست رفت، قدر آن (تازه) شناخته می شود! (بحار، ج ٧٨، ص ١١٥)
٥ـ «امام رضا(علیه السلام)»:
اَحسِنوا جِوارَ النِّعَمِ فَاِنّها وَحشِیَّةٌ! ما نَأَتْ عَنِ قَومٍ فَعادَتْ اِلَیهِم.
وقتی نعمتی به شما رسید قدر آن را كاملاً بدانید كه نعمت گریزپا است، وقتی از دست رفت دیگر بازنمی گردد! (مُسندالامام الرضاعلیه السلام، ج ١، ص ٢٨٦)