آشنایی با ضرب المثل مثل خر در گل مانده
ضرب المثل مثل خر در گل مانده
ضرب المثل در لغت به معنای مثال زدن است. مردم در گفتگوهايشان برای اينكه منظور خود را بهتر بفهمانند، از ضرب المثل ها استفاده می كنند. در ادامه با ضرب المثل مثل خر در گل مانده آشنا خواهید شد.
داستان ضرب المثل مثل خر در گل مانده
مردی خری دید که در گل گیرکرده بود و صاحب خر از بیرون كشیدن آن خسته شده بود.
برای كمك كردن دُم خر را گرفت و زور زد!
دُم خر از جای كنده شد.
فریاد از صاحب خر برخاست كه ، تاوان بده!
مرد برای فرار به كوچه ای دوید ولی بن بست بود.
خود را در خانه ای انداخت.
زنی آنجا كنار حوض خانه نشسته بود و چیزی می شست و حامله بود.
از آن فریاد و صدای بلند در ترسید و بچه اش سِقط شد.
صاحب خانه نیز با صاحب خر همراه شد.
مرد گریزان بر روی بام خانه دوید. راهی نیافت ، از بام به كوچه ای فرود آمد كه در آن طبیبی خانه داشت. جوانی پدر بیمارش را در انتظار نوبت در سایۀ دیوار خوابانده بود.
مرد بر آن پیرمرد بیمار افتاد ، چنان كه بیمار در جا مُرد.
فرزند جوان به همراه صاحب خانه و صاحب خر به دنبال مرد افتاد!
مرد، به هنگام فرار ، در سر كوچه ای با یهودی رهگذر سینه به سینه شد و او را به زمین انداخت. تکه چوبی در چشم یهودی رفت و كورش كرد.
او نیز نالان و خونریزان به جمع متعاقبان پیوست!
مرد گریزان ، به ستوه از این همه ،خود را به خانۀ قاضی رساند كه پناهم ده و قاضی در آن ساعت با زن شاكی خلوت كرده بود.
چون رازش را دانست ، چارۀ رسوایی را در طرفداری از او یافت و وقتی از حال و حكایت او آگاه شد ، مدعیان را به داخل خواند.
نخست از یهودی پرسید.
یهودی گفت : این مسلمان یك چشم مرا نابینا كرده است.
قصاص طلب میكنم.
قاضی گفت: دیه مسلمان بر یهودی نصف بیشتر نیست.
باید آن چشم دیگرت را نیز نابینا كند تا بتوان از او یك چشم گرفت! وقتی یهودی سود خود را در انصراف از شكایت دید ، به پنجاه دینار جریمه محكوم شد!
جوان پدر مرده را پیش خواند.
گفت : این مرد از بام بلند بر پدر بیمار من افتاد و هلاكش كرده است.
به طلب قصاص او آمده ام.
قاضی گفت : پدرت بیمار بوده است ، و ارزش زندگی بیمار نصف ارزش شخص سالم است.
حكم عادلانه این است كه پدر او را زیرهمان دیوار بخوابانیم و تو بر او فرودآیی ، طوری كه یك نیمه ی جانش را بگیری!
جوان صلاح دید که گذشت کند ، اما به سی دینار جریمه ، بخاطرشكایت بی مورد محكوم شد!
نوبت به شوهر آن زن رسید كه از وحشت سقط کرده بود ، گفت : قصاص شرعی هنگامی جایز است كه راه جبران مافات بسته باشد.
حال می توان آن زن را به حلال در عقد ازدواج این مرد درآورد تا كودک از دست رفته را جبران كند.
برای طلاق آماده باش!
شوهرش فریاد میزد و با قاضی جدال می كرد كه ناگاه صاحب خر برخاست و به طرف در دوید.
قاضی فریاد داد : هی ، بایست كه اكنون نوبت توست!
صاحب خر همچنان كه می دوید فریاد زد : من شكایتی ندارم.
میروم مردانی بیاورم.
کاربرد ضرب المثل مثل خر در گل مانده
- کنایه از گرفتار شدن در مشکلات و عدم توانایی حل آن مشکل.
- یک خری را تصور کنید که بار زیادی در پشتش قرار دارد. و با همین بار سنگین در گل گیر می کند. اینجا نه خودش می تواند خودش را از آن مهلکه نجات دهد نه صاحبش به تنهایی می تواند او را از گل بیرون آورد!
- حالا کسی هم که مسئولیت های مختلفی قبول می کند و بار سنگینی را که نمی تواند تحمل کند به دوش بگیرد، می گوید مثل خر در گل گیر کرده ام! یعنی نه می توانم عقب برگردم نه جلو بروم!! حسابی در مخمصه گیر افتاده ام و پشیمانم.
- این ضرب المثل بار توهینی دارد و نباید آن را به کسی گفت! معمولا خود افراد وقتی از پس مشکلی بر نمی آیند به خودشان چنین توبیخاتی می گویند اما اگر کس دیگری همین ضرب المثل را برایشان به کار ببرد ناراحت می شوند. پس مراقب باشید!!
- کسی که در سخت ترین شرایط زندگی قرار گرفته و از هر طرف به او فشار می آید و گاهی مجبور به انجام کارهایی می شود که خودش هم راضی نیست، شبیه خر باربری تشبیه شده که در این اوضاع سخت و پیچیده با کوله بارش در گلی گیر کرده که از هر طرف می کِشندش نجات نمی یابد!! مثلا کسی در طول ترم درس نخوانده و شب امتحان کلی استرس می گیرد که چرا درس را نمی فهمم، این ترم حتما می افتم! و آه و ناله می کند و می گوید: چه اشتباهی کردم قبلا درس نخواندم تا الان مثل خر در گل گیر نکنم!
همراهان عزیز ساعدنیوز لطفا نظرات خود را درباره ضرب المثل مثل خر در گل مانده با ما به اشتراک بگذارید.