ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ
ضرب المثل ها نمونه هایی مشخص و برجسته از فرهنگ عامیانه اند که گاه در نثری کوتاه و آهنگین و گاه در مصرعی یا بیتی به شکی فشرده و موجز نمود می یابند. بسیاری از مثل ها چکیده یک تمثیل مفصل یا یک داستان بلند عامیانه اند که در کوتاه ترین و زیبا ترین شکل ممکن بروز یافته و بر زبان خاص و عام جاری اند. به همین منظور بحث در باب ادبیات عامیانه بی ذکر مثل ها و متل ها و حکایات و داستان های رایج بین مردم کاملا بیهوده است . بدین منظور در سه بخش مجزا ومتفاوت به ارائه زیبا ترین مثل های فارسی و مثل عامیانه اقوام مختلف ایرانی پرداخته ایم.
داستان ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ:
ﺩﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﻭﻏﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻣﺲ ﺑﻮﺩ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﺎ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﺎﻻﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﻨﺪ. ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺭﻭﻏﻦ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﯾﮕﺮ ﺷﻨﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﻭﻏﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺯﯾﺎﺩ ﺧﺮﯾﺪﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺯﯾﺮﮐﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻣﺲ ﮔﻔﺖ: ﮐﻪ ﻣﺲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺧﺮﯾﺪﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﯿﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺟﻨﺎﺳﻤﻮﻥ ﺭﺍ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﮐﻨﯿﻢ ﺍﻭ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻣﺲ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﺍﺿﯽ ﻧﻤﻮﺩ.
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺎﯾﺎﭘﺎﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ. ﻭ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﻃﻮﻓﺎﻧﯽ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻗﺴﻤﺘﯽ ﺍﺯ ﮐﺸﺘﯽ ﺭﺍ ﺷﮑﺴﺖ ﻭ ﺁﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺸﺘﯽ ﺷﺪ ﻧﺎﺧﺪﺍ ﮔﻔﺖ: ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺟﺎﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺪﻫﯿﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎﯼ ﮐﺸﺘﯽ ﺭﺍ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﯿﻢ و تمام مال التجاره بازرگانان را در دریا ریخت.
ﻧﺰﺩیک ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﺑﻪ خشکی ﺭﺳﯿﺪﻧﺪ دیدند که ﺧﯿﮏﻫﺎﯼ ﺭﻭﻏﻦ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺳﻄﺢ ﺁﺏ شناور هست.ﻣﺲﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺯﯾﺮ ﺁﺏ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ خیک های ﺭﻭﻏﻦ ﺭﺍ که آب به ساحل آورده بود جمع کرده و ﺑﻔﺮﻭﺷﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺳﻮﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻧﺒﺮﺩ ﻭﻟﯽ ﺿﺮﺭ ﻫﻢ ﻧﮑﺮﺩ ﺍﻭ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﮐﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﺳﻮﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻧﮑﺮﺩﻡ ﻭﻟﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻢ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﮔﻔﺖ: ﺧﺪﺍ ﺭﻭ ﺷﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ که سالم هستیم. ﺁﺩﻡ ﺟﺎﻧﺶ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺍ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺖ.
کاربرد ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ:
زمانی است که شخصی در پی حادثه ای مال و اموالش آسیب دیده باشد اما جانش در امان بوده باشد.
توصیه هایی برای کسب و کار موفق در اسلام:
در احادیث و روایت ها تأکید شده که روزی هر کسی مشخص است. با این تعبیر، درواقع هر یک از ما تلاش می کنیم تا همان روزی مقرر و تعیین شده را به دست بیاوریم. در اینجا این سؤال به ذهن خطور می کند که بهترین راهی که می توانیم طی کنیم تا به آن روزی مقرر برسیم، چیست؟
هر انسانی شیوه ای برای پول درآوردن و کسب رزق و روزی خودش دارد. یکی کارگری می کند، دیگری از علم و دانسته هایش خرج می کند و شخص دیگری هم سعی می کند با داد و ستد تجاری پولی به دست بیاورد. در هر صورت همه این افراد دنبال رزق و روزی هستند که خدا برایشان تهیه کرده است. اما اگر می خواهید بدانید اسلام چه راهکاری برای رسیدن شما به تمام روزی مقررتان توصیه کرده باید به این نکات توجه کنید.
اول اینکه میانه رو باشید و از حالت اعتدال خارج نشوید. همانطورکه امام جعفر صادق علیه السلام فرموده است: «کوشش تو برای به دست آوردن هزینه های زندگی ات باید نه مانند افراد سست و تنبل، کم باشد و نه مانند افراد حریص دل بسته به دنیا زیاد، بلکه میانه رو و عفیف باش و از سستی و تنبلی دوری کن، و برای تأمین روزی خود و هزینه های زندگی ات که ضروری است، بکوش.» پس از آن جایی که تعادل در هر کاری مهم و اساسی است، در کسب روزی هم اهمیت دارد. اگرچه که خیلی خوب است تلاش کنیم تا نیازهای خود و خانواده مان رفع شود و راحت زندگی کنیم ولی این تلاش و فعالیت هم حد و اندازه خودش را دارد.
نکته دوم در تلاش برای کسب روزی، برنامه ریزی صحیح است. در اینکه کسب رزق و روزی حلال خیلی خوب و پسندیده است، شکی نیست. اما اگر بخواهید بدون فکر و تدبیر پول دربیاورید و فراست لازم را نداشته باشید، بهتر است اصلاً دنبال پول نباشید. چون این طوری نه تنها سرمایه جدیدی به دست نمی آورید بلکه همانی را هم که داشتید از دست می رود. درواقع برای هر فعالیتی که منجر به کسب روزی می شود به خصوص در شیوه های اقتصادی که سود و ضرر در آن نقش اساسی دارد، تدبیر و برنامه ریزی درست حرف اول را می زند.
مورد سوم هم باید در نظر داشت، سحرخیزی است. چون از امام معصوم علیه السلام نقل شده که فرموده است: «صبح زود به سمت کارت که مایه عزت نفس توست، برو.» به نظر می رسد که قانون دنیا این است که روزی مردم صبح ها تقسیم می شود. هر کس آن موقع هوشیار باشد نصیبش را می برد. زود مشغول شدن به کسب روزی باعث می شود که وقت آدم آن قدر طولانی و بابرکت شود که به همه کارهایش برسد.