مسجد اسماعیل بیگ پس از مساجد مهرآباد و میدان بناب، یکی از بناهای زیبا و مستحکم بناب به شمار میرود که از نقطه نظر ساختمان و همچنین ایوانی که در جلوی شبستان آن ساخته شده، یکی از آثار جالب دوران صفوی است. ایوان تا آنجا که ممکن بوده، پرشکوه و جالب بنا شده و چهار ستون چوبی آن دارای سرستون های زیبایی است که تا حدودی ایوان عالی قاپو و چهل ستون اصفهان را به خاطر می آورد. نكته مهم در خاصیت و جذابیت این بنا، نمایش گوشه هایی از سبک معماری و هنر تزئینی ایران باستان در بخشهایی از این فضای مقدس است که بدون هیچ کاستی آن را به صورت یک اثر تاریخی مهم و ماندگار در آورده است. این اثر در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۶۱۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نقشه و معرفی بخش های مختلف مسجد اسماعیل بیگ
نمای خارجی مسجد اسماعیل بیگ از آجر پوشیده شده است و همان طور که گفته شد، در ایوان دلگشای آن چهار ستون چوبی با سر ستون های تزئین شده، دیده می شود. بر روی این ستون ها مقرنس های باشکوهی انجام شده است که در آن از رنگ های لاجوردی، طلایی، سفید و نقره ای استفاده کرده اند. دیوارهای ایوان نیز با استفاده از آجر چینی به صورت کاملا ساده تزئین شده اند و همین سادگی، جذابیت آن را دو چندان کرده است. در قسمت درب ورودی مسجد و اطراف آن حدود پنج پنجره ارسی با شیشه های رنگارنگ و زیبا دیده می شود که مربوط به چندین سال پیش هستند. درب ورودی این مسجد با قدمت از جنس چوب است و بعد از این که وارد مسجد شوید، با یک محوطه مربع شکل مواجه خواهید شد که به کفش کن تعلق دارد و با چندین نرده چوبی، از شبستان جدا شده است. شبستان مسجد اسماعیل بیگ نیز دارای هشت ستون چوبی با سر ستون های فوق العاده جذاب مقرنس کاری شده و پایه ستون های سنگی است. این پایه ستون های سنگی از مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند و در واقع سقف چوبی مسجد را بر پا داشته اند.
مصالح اصلی که در ساخت این مسجد به کار رفته اند شامل چوب، سنگ و آجر می شود اما بعد از بازسازی آن، تغییرات دیگری نیز در آن ایجاد کرده اند. پیکره چوبی بسیار مقاومی در درون بنا به کار رفته و به همین علت هنوز هم با گذشت مدت زمان طولانی از ساخت آن، فرسوده نشده است و مردم از آن استفاده می کنند. در سمت غربی مسجد زیبای اسماعیل بیگ یک راه پله جالب وجود دارد که به محل بالکن زنانه راه دارد و در سمت راست آن، فضایی برای پذیرایی و آبدارخانه در نظر گرفته شده است. در صحن با صفای آن، چندین چراغ پر نور دیده می شود که در شب فضا را غرق از روشنایی می کنند و حتی اگر زمانی که هوا تاریک است هم به آن جا بروید، به راحتی می توانید تمام قسمت های مسجد را مشاهده نمایید.
تزئینات بنا مسجد اسماعیل بیگ
این فروغ از فضای مسجد بسان ستارگان درخشانی است که به حضور حاکمیت ذات بی همتا در جهان خاکی گواهی می دهد. نیاز روشنایی صحن از طریق روزنه ها و پنجره های متعدد که در جهات مختلف جای دارند، با دقت و مطالعه خاصی تأمین شده است.
شبستان مسجد دارای هشت ستون چوبی با سرستون های مقرنس زیبا و پایه ستون های سنگی است که سقف چوبی برروی آنها استوار شده است . فضای شبستان درکل ساده و تنها نمود تزیینی آن، شبکه بندی های پنجره و شیشه های رنگی آنها ست. که به هنگام تابش آفتاب، به فضای داخل مسجد جلوه ای خاص می بخشد . مصالح اصلی مسجد را سنگ وآجر و چوب تشکیل می دهد. پیکره چوبی درون بنا از بهترین نوع چوب آرایش گرفته، هنوز در کمال نیرومندی و اقتدار پا برجاست. دست روزگار نتوانسته هیکل تنومند و چهره جذاب آن را فرسوده کند.
شرایط بازدید از مسجد اسماعیل بیگ
بازدید از مسجد تاریخی اسماعیل بیگ همه روزه امکان پذیر است و هیچ گونه شرایط محدود کننده ای در آن جا وجود ندارد. همچنین هر روز در آن جا نمازهای جماعت برگزار می شود و شما نیز می توانید علاوه بر بازدید از بخش های مختلف آن، نمازهای تان را هم در کنار مردم مهمان نواز و خونگرم شهر بناب بخوانید.
آدرس : استان آذربایجان غربی، بناب، خیابان بهشتی، پشت آموزش و پرورش بناب
آشنایی با مسجد قدیمی جامع اهر
