آشنایی با موزه ارتباطات تهران

شهر تهران برای خیلی از افراد در ترافیک و آلودگی خلاصه شده است. ولی اگر این دو مورد را فاکتور بگیریم، این شهر واقعا زیباست. تهران با جاذبه های فراوانی که دارد، یکی از دوست داشتنی ترین شهرهای ایران است. انبوه بی شماری از پارک، تئاتر، سینما، کاخ و موزه جنبه گردشگری ویژه ای به این شهر داده است. تعداد زیادی موزه در تهران وجود دارند که بسیاری از آن ها در سطح جهانی شناخته شده اند. یکی از جالب ترین موزه ها، موزه پست و تلگراف یا موزه ارتباطات است.

چرا بازدید از موزه پست و ارتباطات پیشنهاد می شود؟

• با بازدید از موزه پست می توانید با نمونه ای از معماری باشکوه ایران آشنا شوید.
• بازدید از موزه پست سفری رایگان به تاریخ چند صد سال پیش است.
• با ابزار ارتباطاتی گذشتگان آشنا می شوید.

ساختمان موزه پست تهران

ساختمان موزه پست تهران، یکی از ساختمان های قدیمی پایتخت است که معماری بی نظیر و خارق العاده ای دارد. این ساختمان، ترکیبی از معماری اروپایی اما به رسبک ایرانی را دارد؛ طراحی آن به گونه ای است که معماری ایران را دارای سبکی نو کرده و تحولی شگرف در معماری به وجود آورده است. این ساختمان مربوط به دوره پهلوی اول است و یکی از ساختمان های تاریخی در نزدیکی میدان تاریخی مشق به شمار می رود.

موزه ارتباطات تهران خیابان امام خمینی

موزه پست همان موزه ارتباطات تهران است که در خیابان امام خمینی فعلی در یکی از قدیمی ترین و زیباترین ساختمان های دولتی قرار دارد. این موزه در سال 1307 با مساحت 1500 در زمان پهلوی اول ساخته شد. نیکلای مارکوف، معمار برجسته و بنام گرجستانی طراح این بنا بود و به جرات می توان گفت که موزه پست یکی از برجسته ترین آثار اوست.

مهندس مظلومیان نیز معمار سازنده موزه پست و تلگراف است. ابتدا این موزه در سال 1313 به عنوان بخشی از ساختمان وزارت پست و تلگراف افتتاح شد و تا سال 1394 پذیرای بازدید کنندگان بود تا اینکه بعد از یک وقفه دو ساله در سال 1396 با عنوان موزه پست مجددا شروع به فعالیت کرد. سال 1387 سالی بود که نام این موزه به موزه پست و ارتباطات تغییر پیدا کرد. موزه پست در واقع بخشی از ساختمان اصلی است که در گذشته اداره گمرکات پست تهران بوده است.

معماری و بخش های مختلف موزه ارتباطات تهران

ساختمان موزه پست، به شیوه معماری ملی ساخته شده است و می توان آن را یکی از زیباترین ساختمان های پایتخت دانست. این ساختمان دو طبقه تشکیل شده از سالن ها و غرفه های جذابی است که تماشای آن برای کسانی که به آثار تاریخی و کهن علاقه دارند، بشدت توصیه می شود. این موزه که در ضلع جنوبی میدان مشق واقع شده است، نمایی از آجر و سنگ دارد.

میدان مشتق، همان مکانی است که در زمان فتحعلی شاه قاجار به عنوان یک منطقه نظامی ساخته شد. این میدان که تغییرات کاربری زیادی به خود دیده ، تبدیل به میدانی تاریخی در پایتخت شده است؛ جایی که سردر باغ ملی از خیابان شلوغ امام خیمنی جدا می شود. موزه پست دارای سه ورودی در بخش های شمال، شرق و جنوب است که در حال حاضر فقط قسمت جنوبی آن قابل دسترس است: سالن رادیو، سالن لمینت تمبر، سالن هدایا، سالن مخابرات، سالن وزرا، سالن تمبر اورجینال، سالن تمبر، سالن پست، سالن نگارخانه هنری و نگارخانه دائمی چاپار از بخش های مختلف موزه پست تهران هستند.

تاریخچه موزه ارتباطات

اولین بار موزه پست در سال ۱۳۱۱ و با الهام از موزه های تخصصی اروپایی، در قسمتی از ساختمان وزارت پست و تلگراف (تلگرافخانه) افتتاح شد. این ساختمان که در ضلع جنوبی میدان توپخانه سابق، مقابل کاخ شهرداری قرار داشت، در سال ۱۳۴۹ تخریب شد. موزه فعلی در بنایی قرار دارد که به شیوه معماری ملی ساخته شده و از ساختمان های مهم محدوده باغ ملی و دوره پهلوی اول بوده است. این بنا در سال ۱۳۰۷ و در زمان وزرای قدیم پست، صوراسرافیل و نظام الدین حکمت، با مساحت ۱۵،۰۰۰ مترمربع و صرف ۵۰۰ هزار تومان در خیابان سپه (امام خمینی) ساخته شد.

موزه پست بعد از وقفه ای حدودا ۲۰ ساله، در سال ۱۳۶۹ پس از بازسازی بخش گمرکات امانات پستی در اداره پست سابق (بال غربی آن) و با زیربنای ۶۰۰۰ مترمربع مجددا افتتاح شد. در سال ۱۳۷۴ با موافقت سازمان امور اداری و استخدامی کشور به موزه وزارت پست و تلگراف تلفن تغییر نام داد و سرانجام در سال ۱۳۷۸، آن را با نام موزه پست و مخابرات معرفی کردند. این موزه برای بار دیگر در سال ۱۳۹۳ و با نام جدید موزه ارتباطات افتتاح شد. در حال حاضر مالک این بنا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. از دیگر موزه های مشابه در شهرهای دیگر ایران می توان به ساختمان چاپارخانه میبد یزد، ساختمان پست رشت، ساختمان قدیمی پست چابهار، خانه مجتهدی های تبریز و ساختمان منشی باشی شیراز اشاره کرد.

بخش های موزه ارتباطات

موزه ارتباطات دارای دو طبقه و یک زیرزمین است که در این دو طبقه هشت غرفه قرار دارد و هرکدام به موضوعی خاص می پردازند. یکی از غرفه های طبقه اول، غرفه تشریفات و وزرا است که دارای تصاویری از ۷۲ وزیر از گذشته تا به امروز است؛ مانند اولین وزیر وزارت تلگراف، علی قلی خان مخبرالدوله. در سالن تمبرهای داخلی شاهد انواع تمبرهای دوران قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی خواهید بود که در کنار ویترین های مربوط به کلیشه ادیسون و کلیشه تمبر احمدشاه، ماکت پستچی زمان قاجاریه و نمادی از کوچه پست قرار گرفته اند. یکی دیگر از غرفه های طبقه اول، غرفه اشیا پستی نام دارد که در آن می توانید انواع صندوق های پستی دوران پهلوی و کشورهای مختلف را ببنید. به علاوه در این غرفه مهرهای مصرفی در دفاتر پست خارج از کشور، انواع مهرهای دستی، دستگاه های باطل کردن تمبر دستی و برقی، انواع ترازوهای قدیمی پست، نمونه لباس های رسمی کارکنان پست در کشورهای مختلف، مهر روز جمهوری اسلامی، انواع حکم های دولتی، وسایل و پاکت های پستی و نمونه های ارسال مرسوله های پستی نیز به نمایش گذاشته شده اند.

غرفه ی راه ابریشم یا سالن مرکزی از دیگر غرفه های جالب این موزه است که در بردارنده انواع وسایل ارتباطی قدیمی و روش های حمل محموله های پستی مانند ارابه، ماشین سه چرخ و هواپیما در کنار چندین نمونه از مجسمه های پستچی های زمان قاجار، نقشه راه های ارتباطی و پستی، وسایل و هدایایی از کشورها، دولت ها و اشخاص است.

در راهروهای طبقه اول شاهد عکس هایی از کارکنان پست قدیم، پستچی های زمان قدیم و وسایل اهدایی اشخاص نیز هستید. از دیگر بخش های طبقه اول قسمت اداری، کتابخانه، فروشگاه، تمبر و منابع قدیمی درباره ارتباطات است که به سه زبان فارسی، انگلیسی و فرانسوی وجود دارد.

طبقه دوم موزه دارای سالن تمبر بین الملل است که تمبرهای ۱۳۰ کشور را در خود جای داده است؛ ویترین هایی که پاکت های مهر شده اهدایی از شخصیت های مختلف و تمبر و پاکت های ارسالی از کشورهای مختلف را دارد. غرفه اشیا پستی هم در کنار غرفه های یک و دو مخابرات در طبقه دوم جای دارد.

غرفه اول مخابرات شامل وسایل ارتباطی از مورس تا تلگراف، فاکس، ماهواره زهره و نمونه تیرو سیم است. همچنین در یکی از ویترین ها دست خط امام خمینی (ره) نگهداری می شود. این دست خط مربوط به سال ۱۳۴۱ و در خصوص ثبت تلفن منزل ایشان به اداره تلفن شهرستان قم است. غرفه دوم مخابرات نیز دستگاه های تلفن مغناطیسی ۱۰۰ شماره ای قدیمی، دستگاه های گیرنده و فرستنده، تلفن بیسیم، میز سوئیچ برد و دستگاه هایی از این قبیل را دارد که سیر تکاملی مخابرات را به خوبی به تصویر می کشند. طبقه دوم دارای بخش های اداری و سالن اجتماعات با ظرفیت ۱۰۰ نفر است.

از دیگر قسمت های قابل ذکر موزه حیاط مرکزی آن است که برای برگزاری مراسمی مانند تمبر مشترک با سایر کشورها، نمایشگاه های موقت تمبر، ارم های پستی کشورهای مختلف عضو اتحادیه جهانی پست مورد استفاده قرار می گیرد. چایخانه سنتی موزه نیز برای پذیرایی از بازدیدکنندگان و مقامات مختلف در نظر گرفته شده است. همچنین فروشگاه در ساعات کار موزه آماده سرویس دهی است.

آدرس موزه پست تهران

برای تماشای یکی از جذاب ترین موزه های تهران، یعنی موزه ارتباطات ابتدا باید به خیابان امام خمینی بروید. خیابان امام خمینی در مرکز شهر تهران قرار گرفته است و جاذبه های گردشگری بسیاری در دل خود دارد.

• آدرس موزه پست و تلگراف تهران: تهران، خیابان امام خمینی، سردر باغ ملی تهران، موزه پست و تلگراف تهران
• تلفن: 02166709132
• آدرس سایت رسمی موزه پست تهران: https://museum.ict.gov.ir

از آن جایی که موزه پست تهران در محدوده طرح ترافیک این شهر قرار گرفته است و بهترین وسیله برای رسیدن به آن استفاده از مترو است، شما می توانید متروهای خط یک (کهریزک - تجریش) و خط دو (فرهنگسرا - صادقیه) را سوار شده و در نزدیک ترین ایستگاه مترو، یعنی ایستگاه امام خمینی پیاده شوید و با کمتر از پنج دقیقه پیاده روی به موزه پست تهران برسید.همچنین با اتوبوس هایی که در میدان امام خمینی، پایانه فیاض بخش یا پایانه قورخانه تردد می کنند، نیز می توانید به این موزه برسید. بعد از پیاده شدن در یکی از این پایانه ها، خود را به سمت شمال برسانید تا در کمتر از چند دقیقه موزه پست را ببینید.

ساعت کار موزه پست تهران

ساعات بازدید از موزه پست تهران از شنبه تا چهارشنبه از 8 صبح الی 16 است. حداقل زمانی که برای بازدید از این جاذبه نیاز خواهید داشت، دو الی سه ساعت است. قیمت بلیط برای گردشگران داخلی 7000 تومان و برای گردشگران خارجی 10000 تومان است. همچنین بلیط برای کودکان زیر هفت سال، خانواده شهدا و جانبازان رایگان است.

آشنایی با موزه آبگینه و سفالینه