آشنایی با تالار سلام کاخ گلستان

تالار سلام یکی از تالارهای کاخ موزه ی گلستان است که در زمان ناصرالدین شاه قاجاردر طول سه سال ( 1253-1256) ساخته شده است و در حال حاضر به صورت موزه مورد استفاده بازدیدکنندگان قرار می گیرد. این تالار از همان آغاز به کار به منظور تشکیل موزه بنا شده بود که بعدها به علت انتقال تخت طاووس از موزه قدیم و تالار آینه بدین ساختمان و همچنین برگزاری سلام های خاص (جلسه ای رسمی در حضور شاه که وزیران و صاحبان مقام، گزارش امور دولتی را به متناسب با مقام و سن خود به عرض شاه می رساندند) در آن، به مرور زمان تالار سلام نامیده شد. در سال 1346 محمدرضا شاه پهلوی از این تالار برای تشریفات رسمی استفاده می کرد و همچنین به علت تاج گذاری محمدرضا شاه پهلوی و شهربانو فرح در این تالار به تالار تاج گذاری هم معروف شد. معماری تالار سلام توسط صنیع الدوله انجام شد که از سمت جنوب 9 پنجره مشرف به باغ گلستان دارد و با مساحت 1000 مترمربع به عنوان بزرگترین تالار مجموعه کاخ های گلستان شناخته می شود. در تالار سلام تابلوهایی ارزشمند و گرانبها از هنرمندان ایرانی مانند کمال الملک و همچنین برخی از اشیای نفیس ایرانی به نمایش گذاشته شده است. شاید مهمترین چیزی که در این تالار می توانید از آن دیدن کنید تخت طاووس و تاج کیانی است که در سال 1360 به موزه جواهرات ملی منتقل شدند و اکنون تنها بدلی از آن ها را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دادند.

تاریخچه تالار سلام کاخ گلستان

همان طور که می دانید کاخ گلستان یکی از دیدنی ترین بناهای تاریخی در شهر تهران است که به دلیل بناهای تاریخی که در خود جای داده است، به عنوان یکی از میراث های تاریخی نه تنها ایران بلکه جهان شناخته می شود. تالار تاجگذاری کاخ گلستان یکی از بناهایی است که در این عمارت بنا به دستور ناصرالدین شاه بنا شده است.

قبل از اینکه دستور ساخت تالار اصلی کاخ گلستان توسط ناصرالدین شاه صادر شود، در این کاخ دیواری وجود داشته است که دو عمارت را به نام عمارت های آصف الدوله و سالار را از یک یکدیگر جدا می کرده است. که البته بعد از مدتی این دیوار جای خود را به تالاری به نام تالار الماسیه داد. بعد از اینکه ناصرالدین شاه برای اولین بار در سال 1290 به اروپا سفر کرد، تحت تاثیر موزه های غربی قرار گرفت. به گونه ای که بعد از بازگشتش به ایران دستور ساخت تاریخ سلام یا تالار موزه کاخ گلستان را صادر کرد. البته لازم به ذکر است که قبل از این هم یک موزه سلطنتی در عمارت سلطنتی قرار داشته است که به عنوان یکی از تالارهای عظیم و بزرگ در بخش عمارت خروجی گلستان در نظر گرفته می شده است.

ساخت این کاخ از سال 1291 آغاز شد و تا سال 1294 به طول انجامید. هرچند که ساخت معماری و بنای اصلی تالار اصلی کاخ گلستان در سال 1294 به پایان رسید، اما به دلیل تزئینات مفصل و متنوعی که داشت، این کاخ تا سال 1299 مورد بهره برداری قرار نگرفت.

معماری تالار تاجگذاری کاخ گلستان

معماری این بنای تاریخی از تالار آینه گرفته تا سرسرا و حوضخانه هایی که در ساخت این عمارت استفاده شده است، به عهده حاجی ابولحسن معمار نوائی و بنائی میرزا یحیی خان بوده است.

حوضخانه یکی از بخش های زیرین این عمارت است که در گذشته برای نگهداری برخی از پرندگان استفاده می شده است اما در حال حاضر برای نگهداری برخی از تابلوها، هدایای پادشاهان اروپایی و … استفاده می شود. گچبری هایی که برای ساخت این بنا استفاده شده است، مشابه با طرحی است که برای ساخت کاخ الحمراء استفاده شده است. در وسط این تالار، یک میز قرار داده شده است که برای ساخت تمامی قسمت های آن، از ورق های زرین استفاده شده است. در دو طرف تالار اصلی کاخ گلستان از صندلی هایی استفاده شده است که در ساخت آنها نیز از ورقه های طلا استفاده شده است. معماری و تزئین های انجام شده در این کاخ به اندازه ای زیبا و منحصر به فرد است که بنجامین، نخستین سفیر آمریکا، این تالار را به عنوان یکی از عالی ترین کاخ ها در سطح جهان در نظر گرفته است.

آثار موجود در تالار سلام

در این تالار، تابلوهای نفیسی از نقاشان ایرانی از جمله کمال الملک و همچنین برخی اشیاء نفیس به نمایش درآمده است. شاید مهم ترین چیزی که در این تالار قرار داشته تخت مشهور به تخت طاووس (قاجاری) و تاج کیانی بوده است که در سال ۱۳۶۰ به موزه جواهرات ملی واقع در خیابان فردوسی منتقل شدند و تنها بدل (ماکت) تخت طاووس (قاجاری) و تخت نادری در تالار موجود است.

موزه مخصوص تالار سلام

موزه مخصوص در شمال کاخ گلستان و در طبقه زیرین تالار سلام واقع شده است که به دست محمد ابراهیم خان معمار باشی بنا شده است. در زمان شاهان قاجار این بخش محل انبار چینی آلات و نقره جات اهدایی از سوی اروپاییان به دربار قاجار بود. در دوره پهلوی دوم این مکان، موزه مخصوصی جهت نگهداری هدایای خصوصی سلاطین اروپایی به پادشاهان قاجار گردید.

از اشیایی که در این محل نگهداری می شود، می توان به زره شاه اسماعیل صفوی، تیر و کمان نادرشاه، ساعدبند و مهر فتحعلیشاه، تاج آغامحمدخان، دسته مهرهای شاهان قاجار، گوی غلطان عاج، تخم شتر مرغ و … نام برد.

آشنایی با عمارت شمس العماره