آسیب شناسی روابط واشنگتن-تلاویو در دوران حاکمیت راست گرایان افراطی در اسرائیل 

پس از اعلام‌شدن نتایج انتخابات کنست در سال 2022 که بالاخره روند ادامه‌دار انتخابات‌ در اسرائیل را پایان داد، نتانیاهو و طیف راست‌های افراطی به قدرت رسیدند. نتانیاهو که پس از یک وقفه کوتاه و دادگاهی شدن وی به‌خاطر پرونده‌های متعدد که هنوز هم ادامه دارد، دوباره به قدرت رسیده بود از همان ابتدا خود را وام‌دار حمایت‌ جناح راست می‌دانست و ازاین‌رو تلاش کرد در تقسیم وزرای کابینه سهم هوادارانش را محفوظ نگه دارد. به وزارت رسیدن افراطی‌هایی مثل اسموتریچ (وزیر دارایی) و بن گویر (وزیر امنیت ملی) در همین فضا رقم خورد.

با به‌قدرت‌رسیدن افراطی‌ها در قوه مجریه رژیم صهیونیستی، بجای رسیدن به ثبات سیاسی که آرزوی نتانیاهو بود، مسائل جدیدی در سرزمین‌های اشغالی به وجود آمد. افزایش تنش در کرانه باختری، درگیری با گروه‌های مقاومت در غزه، بروز اعتراضات داخلی در نتیجه طرح اصلاح قضایی و سردی روابط با آمریکا و اتحادیه اروپا بخشی از این مسائل بود. البته باید توجه کرد که بسیاری از این مشکلات در طول یکدیگر بودند، برای مثال سردی روابط با غرب و یا افزایش تنش در کرانه باختری نتیجه رفتار و اظهارنظرهای افراطی کابینه نتانیاهو بود. حتی در مواقعی به نظر می‌رسید که خود نتانیاهو هم با رفتار برخی از وزرا موافق نیست؛ اما برای حفظ نخست‌وزیری خود بر آن رفتار پافشاری می‌کند.

در میان همه این مسائل شاید آنچه که از همه مهم است، سردی روابط میان واشنگتن و تل‌آویو بود. حملات بی‌مهابای رژیم صهیونیستی به کرانه باختری، طرح‌های غیرقانونی شهرک‌سازی، طرح اصلاح قضایی که دموکراسی را در اسرائیل تضعیف می‌کرد و شاید ارتباط با چین باعث شد مقامات صهیونیستی کابینه نتانیاهو در یک تحریم سیاسی از سوی واشنگتن قرار گیرند، به‌نحوی‌که دیدار بایدن و نتانیاهو به تعویق افتاد و همچنین برخی مقامات افراطی اسرائیل عملاً بایکوت سیاسی شدند. (اسموتریچ و بن گویر) در این راستا دستگاه خارجی رژیم اسرائیل مجموعه اقداماتی را برای بهبود رابطه با آمریکا تعریف کرد که به طور خلاصه به آنها می‌پردازیم.

1) نزدیکی به اوکراین

پس از طی دوران سردرگمی وزارت خارجه اسرائیل در قبال جنگ روسیه و اوکراین و تلاش برای میانجیگری، با روی کار آمدن کابینه جدید اسرائیل خود را در اردوگاه غرب تعریف کرد و کمک‌هایی هر چند کم و سطح پایین به‌طرف اوکراینی داشت. در این راستا مقامات رژیم دریافتند که هر قدر به اوکراین کمک نظامی کنند، در ازای آن حمایت بیشتر آمریکا و غرب را دریافت خواهند کرد، امری که گیدئون ساعر، نماینده کنست اسرائیل هم بر آن تأکید کرده و گفت: «نخست‌وزیر نتانیاهو باید به کیف سفر کند، این می‌تواند شکاف میان غرب و اسرائیل را کاهش دهد».

2) اعمال تغییراتی در طرح اصلاحات قضایی

با مطرح‌شدن طرح اصلاحات قضایی، تظاهرات گسترده و هفتگی در سرزمین‌های اشغالی علیه این طرح برپا شد. تظاهراتی که حتی به خارج از سرزمین‌های اشغالی هم رسید و حمایت افرادی مثل بنی گانتس و یائیر لاپید که اپوزسیون کنونی دولت محسوب می‌شوند بر شور و حرارت آن افزود. در بعد خارجی هم این تظاهرات چهره نتانیاهو و کابینه‌اش را تخریب کرد به‌نحوی‌که کشورهای غربی و خصوصاً آمریکا آن را خلاف اصول دموکراسی دانسته و محکوم کردند. ازاین‌رو اخیراً نتانیاهو در مصاحبه‌ای با وال‌استریت ژورنال گفت که دولت تصمیم گرفته است بحث‌برانگیزترین بخش اصلاحات قضایی خود را که به‌عنوان «بند لغو» شناخته می‌شود، کنار بگذارد. این در حالی است که ایتمار بن گویر این اقدام را یک پیروزی برای خشونت‌طلبان و یک شکست برای اسرائیل خوانده است.

3) افزایش رابطه با چین

در میان اقدامات نامبرده، رابطه با چین در واقع یک اقدام سلبی برای هشدار به واشنگتن است. در واقع یکی از اهداف اسرائیل از افزایش مراودات تجاری با چین (17.62 واردات و 4.8 صادرات) انتقال این پیام به غرب است که در صورت عدم حمایت از این موجودیت اشغالگر، با چین که رقیب آنهاست رابطه برقرار می‌کند. سفر احتمالی نتانیاهو به پکن در شرایط کنونی هم می‌تواند همین پیام را به واشنگتن منتقل کند.

آموس یادلین، رئیس سابق شعبه اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی (أمان) سفر نتانیاهو به چین را اشتباهی راهبردی خواند. یادلین تصریح کرد که هدف از این سفر در واقع تقلید اقدام عربستان است که توافق بین ایران و عربستان اشاره‌ای بود از طرف ریاض مبنی بر اینکه در صورت دورشدن آمریکا از خاورمیانه، گزینه‌های دیپلماتیک دیگری پیش روی خود دارد.
وی اظهار داشت که چنین اقدامی می‌تواند به منافع عالی رژیم صهیونیستی ضربه بزند، چرا که شخصی به‌عنوان نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گمان می‌کند که خیلی زرنگ است و می‌تواند همانند بن سلمان عمل کند و به چین سفرکرده و بایدن را در شرایطی سخت قرار دهد تا ثابت کند اسرائیل نیز گزینه‌های دیگری دارد؛ اما این یک اشتباه بزرگ است و نتانیاهو اهمیت رقابت بین قدرت‌های سیاسی بزرگ در قرن 22 را درک نمی‌کند.

به نظر می‌رسد مجموعه این اقدامات و موارد دیگری مثل نزدیک‌شدن به سناتورهای مجلس سنای آمریکا، برای بهبود رابطه واشنگتن و تل‌آویو است که از سوی کابینه نتانیاهو دنبال می‌شود.