در سالهای بسیار دور برای روشنکردن آتش، کبریت یا وسیله ای دیگر در اختیار نبود به همین منظور در یک مکان، آتشی همواره روشن بود تا مردم بتوانند روزانه گُلی از آن آتش برداشته و اجاق خانههای خود را روشن کنند. به این مکان آتشکده میگفتند. وظیفه آوردن آتش از آتشکده بر عهده فرزندان خانواده بود به همین دلیل خانوادهای که فرزند نداشت اجاقش خاموش یا به عبارتی کور بود.
آتکشده از جاهای دیدنی یزد است که نه تنها پیروان زرتشت بلکه گردشگرانی از هر دین و آیین را به این آتشکده میکشاند. آتشکده یزد محل نگهداری آتش مقدس زرتشتی در شهر یزد و نیایشگاه زرتشتیان ساکن در این شهر است. قدمت این آتشکده به دوران پهلوی میرسد؛ هرچند آتشی که در آن میسوزد، بیش از 1500 سال روشن مانده است. در واقع، آتش موجود در آتشکده زرتشتیان یزد، یکی از سه آتش باستانی و مقدس پیروان زرتشت از دوره ساسانیان بوده که همچنان روشن و شعلهور است. آتشکده یزد یکی از نمادهای شهر یزد و بخشی از میراث فرهنگی و تاریخی این شهر کهن و نمونهای از همزیستی ادیان گوناگون در کنار یکدیگر محسوب میشود. این آتشکده در تاریخ 22 شهریور 1378 هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و امکان بازدید از آن برای گردشگران وجود دارد.
یکی از ویژگیهای اصلی معماری آتشکدهها ساده بودن آنهاست و بر عکس خیلی از عبادتگاهها از شکوه و تزئینات معماری در آنها خبری نیست. آتشکده زرتشتیان یزد با الهام از معماری تخت جمشید و آتکشده پارسیان هند ساخته شده است. در بالای بنا هم نگاره فروهر میدرخشد. سرستونهای سنگی جلوی بنا جلوهای از هنر هنرمندان اصفهانی است. این سرستونها در اصفهان تراشیده شدهاند و به یزد آورده شدهاند. آتشکده نمونهای از نیایشگاه زرتشتیان است که در آن آتش، جایگاه ویژهای دارد و مهمترین نیایشهای دینی از جمله خواندن اوستا و گاتها در آن و در برابر آتش صورت میگیرد. آتشکده یزد یکی از این نیایشگاهها است که ارزش بسیاری برای زرتشتیان دارد. این مکان با نام آتشکده وَرهُرام نیز شناخته میشود و آتش مقدس ورهرام در آن قرار دارد. مسئولان این بنای ارزشمند زرتشتی، وظیفه روشن نگهداشتن آتش آتشکده را به فردی مطمئن و مورد اعتماد واگذار کردهاند.
برای دیدن آتش مقدس باید پلهها را بالا بروید و وارد بنا شوید. در یک اتاقک شیشهای و داخل ظرف گلدان مانندی از جنس برنز آتش مقدس را میبینید که 1500 سال است بیوقفه روشن نگه داشته شده است. مسئولیت روشن نگه داشتن آتش با شخصی به نام هیربد است که با اضافه کردن چوبهای خشک و مقاوم مثل چوب بادام و زردآلو آن را روشن نگه میدارد. روی دیوارهای سالن هم از کتاب مقدس زرتشت نوشتههایی به زبان زرتشتی، فارسی و انگلیسی دیده میشود.