استفاده از سنگ ها برای درمان بیماری های جسمی و روانی از دوران باستان مورد استقبال مردم بوده و قدمت چند هزارساله دارد. شواهد کاربرد سنگ های طبیعی برای درمان بیماری های مختلف در قدیمی ترین تمدن های بشری به چشم می خورد. اگرچه این نوع درمان در تاریخ قدمت طولانی دارد ولی مطالعات آکادمیک روی مکانیسم آن در سال های اخیر آغاز شده است.
امروز در دنیا این علم را با نام جم تراپی (gem therapy) و به عنوان یکی از شاخه های طب مکمل طبقه بندی می کنند. در طول تاریخ از سنگ های خاص برای اهداف درمانی، محافظت افراد در برابر بلایای طبیعی و تاثیرات نامطلوب محیطی استفاده می شده است. قدیمی ترین گزارش ها در مورد اعتقاد به خواص درمانی سنگ ها و گوهرها به ۴هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی گردد. در حال حاضر قدیمی ترین شواهد مکتوب درباره سنگ درمانی مربوط به کتیبه های سومری و متون هند باستان است. در طب سنتی هند (آیورادا) دستورات دقیقی در مورد تهیه پودر، خمیر و الگریز با سنگ های شفابخش وجود دارد.در خاور دور و چین باستان نیز درمانگران به خواص درمانی سنگ ها اعتقاد داشتند و از آنها در درمان بیماران استفاده می کردند و ممارست در این کار این کشور را به یکی از بزرگ ترین عرضه کنندگان گوهر و سنگ شفابخش در دنیا تبدیل کرده است. همچنین در یونان باستان مردم بر این اعتقاد بودند که همراه داشتن سنگ ها و مصرف پودر آنها به صورت خوراکی، ارواح پلید را از آنها دور نگه می دارد و به این ترتیب از انواع بیماری ها، چشم زخم ها، بلایا و فجایع درامان می مانند. صحبت از قدرت ویژه و منحصربفرد سنگ های شفابخش تنها در میان عامه مردم نبوده و افرادی مثل ارسطو، فیلسوف مشهور یونانی نیز از قدرت ویژه و منحصربفرد سنگها صحبت کرده اند. مردمان روم باستان نیز تحت تاثیر اعتقادات یونان و دیگر تمدن های باستانی، برای رفع بیماری و داشتن اقبال خوب برخی سنگ های صیقلی را در جنگ ها با خود حمل می کردند.ایرانیان نیز به خصوص پس از اسلام توجه خاصی به خواص درمانی و متافیزیکی سنگ ها داشتند و در آثار متعددی به تاثیر این سنگ ها بر سلامت جسم و روح، اشاره شده است.صباح بن عمران از جواهرشناسانعهد هارون الرشید عباسی و عطاربن محمد منجم و مولف کتاب «منافع الاحجار» از معروف ترین این افراد در آن دوره هستند اما در این میان بدون شک ارزشمندترین و مهم ترین کتاب گوهرشناسی ایران کتاب «الجماهرفی الجواهر» ابوریحان بیرونی به عربی و رساله «تنسوخنامه ایلخانی» خواجه نصیرالدین طوسی به فارسی است.
صحت و سقم خواص سنگ های ماه تولد
جنبه اول مشهورترین جنبه آن و در سال های اخیر در ایران باب شده و بیشتر محملی برای کسب درآمد و حاصل تبلیغات است. رویکرد شایع این شیوه درمانی در کشور ما فروش سنگ های ماه تولد و سنگ های مختلف با ادعای اثرات عجیب و غریب در بازار است. این پژوهشگر با اشاره به این که در زمینه سنگ درمانی کار علمی درست و مقاله قابل استنادی در منابع پزشکی نوین وجود ندارد، می گوید: معمولا گفته های اطبای چینی و هندی آمیخته با ادعاهای فرصت طلبان داخلی و خارجی است و بر اساس مقاله ای که سال 2009 منتشر شده فقط یک مطالعه علمی روی سنگ درمانی انجام گرفته است.
والدین بیشتر چه نوع طلایی برای کودک خود می خرند؟
البته به گفته دکتر زارعیان، این به معنای نفی اثر سنگ ها نیست، چرا که در این زمینه در منابع طب سنتی ایران و همچنین در منابع روایی، مطالب جالب توجهی داریم. اکنون روش های مختلفی در استفاده از سنگ ها برای درمان معمول شده؛ مثل ماساژ با سنگ داغ در گروه ماساژهای شرقی، استفاده از سنگ ها روی چاکراهای انرژی، استفاده از نور متصاعده از سنگ ها در تسریع روند درمان بیماران و استفاده از ارتعاش سنگ های مختلف در تماس با الکتریسیته، اما آن طور که از خواص سنگ های تزئینی در منابع اینترنتی گفته می شود و آنچه فروشندگان این سنگ ها در مورد خواص شفابخشی و اثرات التیام دهندگی اختلالات روحی - روانی ادعا می کنند، مطلب قابل استناد ثابت شده ای وجود ندارد و شیوه های درمانی گفته شده با سنگ ها نیز یک روش درمانی مستقل به حساب نمی آید و یک تدبیر در کنار دیگر تدابیر مختلف برای حفظ سلامت و درمان بیماری هاست.
شفایی که دستاورد تلقین است نه سنگ
در هیچ یک از منابع علمی معتبر به خواص شفا بخش بودن سنگ ها اشاره ای نشده اما وجود مبحثی به نام تلقین در روانشناسی و قدرت فوق العاده آن در سرانجام هر اقدام و تصمیمی حتی شفا دادن، غیر قابل انکار است، موضوعی که پرده از راز سنگهای درمانی بر می دارد. در حقیقت هیچ یک از اختلالهای نامتعارفی که بواسطه آن فرد دچار بیماری های جسمی و عصبی می شود منشاء زیستی ندارند بلکه ناشی از استرس و اضطراب های شدید عصبی حتی مشکلات روحی درونی هستند که منجر به بروز علایم و عوارض جسمی قابل توجهی همچون پیر پوستی، دردهای عضلانی، خطرابتلا به سکته های مغزی و قلبی و حتی گسترش سرطان و عدم بهبودی آن در بدن می شود. قدرت روانشناسی و تمرکز حواس بواسطه برخی باورهای عمیق و متاسفانه اغلب خرافه که قدمتشان حتی به دوران باستان نیز می رسد، به کمک تلقین تصویر ذهنی اسکن شده ای در فرد ایجاد می شود که تجسم آن به امید شفای بیماری ها و رفع مسائل روحی در انواع واسطه های جسمی علی الخصوص سنگها محقق می شود. هیچ دارویی به خودی خود اثر نمی کند مگر اینکه آن را درست مصرف کنند، و هیچ سنگی به خودی خود شفا نمی دهد مگر آنکه قدرت عظیمی به نام تلقین آن را تبدیل به یک سنبل درمانی کند و دقیقا به همین علت امروزه بسیاری از افراد به آثار درمانی و یا حتی عدم تاثیر سنگها معتقد اند .
خاستگاه سنگ درمانی کجاست؟
در حقیقت منشاء اصلی سنگ درمانی مربوط به کشور چین است که در بازنگری کتب تاریخی جهان پس از اسلام ، کتابی تحت عنوان امپراطوری زرد به نوشته یواخیم بارکها وزن پاسخ معمای پیدایش سنگ درمانی به خوبی روشن می شود، کتابی که ویژه احوالات چنگیز مغول و فرزندانش و استفاده از انواع درمانهای طبیعی و حتی اتفاقی همچون خواص و روشهای استفاده از سنگها پرداخت شده است .
