به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از ایسنا، داستان پرفراز و نشیب کنکور در ایران محدود به سال های اخیر نمی شود؛ این آزمون سرنوشت ساز از گذشته تا به امروز همواره با خبرها و حواشی فراوانی همراه است. حذف کنکور، تاثیر معدل دیپلم در نتیجه آزمون، برگزاری کنکور دو مرحله ای در دهه ۷۰ تنها بخشی از تصمیماتی هستند که درباره آزمون ورود به دانشگاه ها گرفته اند.
"آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها" یا "کنکور" برای نخستین بار در سال ۱۳۴۸ برگزار شد و از آن روزگار تا به امروز در ادبیات رسمی آموزشی ایران به تنها ملاک و معیار ارزیابی مهم برای ورود دانش آموزان به دانشگاه ها است. به نظر می رسد، رشته های پزشکی در دهه ۴۰ همچون این روزگار پرطرفدار بودند؛ چرا که رقابت برای ورود به دانشکده پزشکی دانشگاه تهران سنگ بنای برگزاری کنکور را می گذارد. تا زمان برگزاری نخستین کنکور در ایران، دانشگاه ها از شیوه های متفاوتی برای جذب وگزینش متقاضیان ورود به دانشگاه ها استفاده می کردند.
دانشگاه ها انگشت شمار بودند و البته تعداد متقاضیان تحصیل هم محدود بود. دانشگاه تهران، دانشگاه امیرکبیر (پُلی تکنیک سابق)، دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق)، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه شهید چمران (جُندی شاپور سابق) و دانشگاه شیراز (پهلوی سابق) از جمله دانشگاه های کشور بودند با ظرفیت هایی که تکمیل نمی شد. تا این که به تدریج تقاضای ورود به دانشگاه افزایش یافت و شرایط تغییر کرد. آزمونی به نام کنکور آمد و ماندگار شد و پزشکی اولین رشته ای بود که در دانشگاه های ایران پرطرفدار شد.
قانونی که اجرا نشد
فارغ از آنچه بر این ماراتن طاقت فرسا از دهه ۴۰ شمسی تا به امروز گذشته است؛باید به این موضع اشاره کرد که سال ۱۴۰۲ یک نقطه عطف برای کنکور به حساب می آید.قرار است اولین تغییرات اساسی در شیوه برگزاری این غول سرنوشت ساز پس از کش وقوس های فراوان اجرایی شود.
بنابر اظهارات دست اندرکاران برگزاری کنکور، مصوبه کنکوری اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ریشه در تصمیم مجلس شورای اسلامی در سال ۸۷ دارد.در این راستا، دکتر عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در یک نشست خبری که در نخستین روز از تابستان سال جاری برگزار شد، اظهار کرد: «سال ۱۳۸۷، قانونی در مجلس تصویب شد که به قانون "حذف کنکور" معروف شد. این قانون تاکید داشت که تا سال ۹۲ کنکور به صورت صددرصدی حذف شود. سوابق تحصیلی به شکل آزمون های سراسری و کشوری جایگزین کنکور شود.»
اگرچه این تصمیم اتخاذ می شود اما عملا اجرایی نمی شود، به گفته دکتر پورعباس، علت حذف نشدن کنکور، سوابق تحصیلی دانش آموزان بود و تاثیر سوابق تحصیلی صرفا ۱۰ درصد آن هم برای داوطلبان سال دوازدهم اعمال شد که البته برای این تاثیرسوابق نیز بعضا گفته شد که استانداردهای لازم را ندارد و نقدهایی به آن وارد بود.
پس از اینکه قانون حذف کنکور تنها روی کاغذ ماند، مجلس، قانون جدیدی در رابطه با سنجش و پذیرش در سال ۱۳۹۲ تصویب کرد. بر اساس این قانون، سقف زمانی برای حذف کنکور تعیین نشد و تاثیر سوابق تحصیلی تا حد ممکن لحاظ شد.
تغییرات کنکور ۱۴۰۲ چگونه کلید خورد؟
مصوبه اصلی در رابطه با کنکور ۱۴۰۲ تحت عنوان "سیاست ها و ضوابط سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی" در جلسه ۸۴۳ مورخ ۱۵ تیر سال ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب و ابلاغ شد. دکتر منصور کبکانیان، دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور درباره این مصوبه می گوید: هرگونه تخطی از اجرای این مصوبه موجب پیگرد قانونی است.
۱۵ تیر ماه سال ۱۴۰۰، شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تغییرات کنکور مصوبه ای داشت و مقرر شد این مصوبه از کنکور ۱۴۰۲ اجرایی شود. بر این اساس، سابقه تحصیلی دانش آموزان در ورود به دانشگاه ها نقش بیشتری خواهد داشت، به نحوی که سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی ۴۰ درصد و سهم کنکور سراسری ۶۰ درصد خواهد بود. همچنین داوطلبان کنکور سراسری فقط به پرسش های دروس تخصصی پاسخ می دهند و دروس عمومی تنها در سوابق تحصیلی ارزیابی می شود.
مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به نحوه محاسبه سابقه تحصیلی و نمره کنکور محدود نمی شود بلکه درباره دفعات برگزاری کنکور هم تصمیم گیری کرده است. بنابر این مصوبه، کنکور دو بار در سال برگزار می شود و نتایج آن تا دو سال اعتبار دارد.
براساس ماده ۵ مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه ها می توانند برای رشته محل های پرطرفدار شرط معدل و نمره کنکور لحاظ کنند؛ این مؤلفه ها باید توسط شورای سنجش و پذیرش تایید شود و حداقل ۲ سال قبل از پذیرش دانشجو، اعلام عمومی شود. اگرچه چنین تصمیمی اتخاذ شده اما تاکنون توضیحی از سوی سازمان سنجش و دانشگاه ها درباره شرایط سال جاری ارائه نشده است.
پس از اعلام این مصوبه، اگرچه برخی از کارشناسان آموزشی و برخی از نمایندگان مجلس از تریبون های مختلف به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی انتقاداتی وارده کرده اند اما اعضای شورا دلیل اصلی تصمیمشان را بهادادن به عمق یادگیری دانش آموزان و تقویت جایگاه نظام آموزش و پرورش کشور و جایگاه مقدس معلمان پرتلاش این بخش بیان می کنند. به گفته دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور، در سال های اخیر، بهادادن به عمق یادگیری دانش آموزان و تقویت جایگاه نظام آموزش و پرورش کشور و جایگاه مقدس معلمان پرتلاش در سایه مهارت های تست زنی و کلاس های کنکور، گم شده و به تدریج در خطر اضمحلال کامل قرار گرفته بود.
زمان ثبت نام نوبت اول کنکور سراسری از فردا یکشنبه ۸ آبان آغاز می شود و روز شنبه ۱۴ این ماه به پایان می رسد و ثبت نام نوبت دوم کنکور نیز از ۱۵ تا ۲۱ فروردین ۱۴۰۲ انجام می شود. با توجه به اینکه کنکور ۱۴۰۲ در دو مرحله برگزار می شود، آزمون نوبت نخست در روزهای پنج شنبه و جمعه ۲۹ و ۳۰ دی ماه سال جاری برگزار می شود. نوبت دوم این آزمون نیز در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه ۱۴ و ۱۵ تیرماه ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد.
میزان تاثیر سوابق تحصیلی چگونه است؟
به گزارش ایسنا،بر اساس مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی، میزان تاثیر سوابق تحصیلی دانش آموزان متغییر است و تاثیر آن در سال های بعدی افزایش می یابد. سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته های پرمتقاضی در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ فقط پایه دوازدهم به میزان ۴۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۵ فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان۶۰ درصد با تاثیر قطعی و برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ و بعد از آن پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی در نمره کل نهایی است.
داوطلبان باید توجه کنند، سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوازدهم نظام ۳-۳-۶ در گروه های آزمایشی علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی -فیزیک به میزان ۴۰ درصد قطعی در آزمون سراسری ۱۴۰۲ است. میزان تاثیر دیپلم نظام سالی واحدی/ترمی واحدی در گروه های آزمایشی علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی سال ۱۴۰۲، ۳۰ درصد با تاثیر قطعی و میزان تاثیر سوابق تحصیلی پیش دانشگاهی نظام سالی واحدی/ترمی واحدی نیز ۱۰ درصد قطعی است.
حداکثر سهم دروس عمومی و سهم دروس تخصصی در نمره کل سابقه تحصیلی برای رشته های علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی، ۲۶ درصد عمومی ۱۴ درصد تخصصی در سال ۱۴۰۲؛ ۲۸ درصد عمومی و ۲۲ درصد تخصصی در سال ۱۴۰۳ و ۳۰ درصد عمومی و ۳۰ درصد تخصصی برای سال ۱۴۰۴ و پس از آن درنظر گرفته شده است.
سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوازدهم نظام ۳-۳-۶ یا دیپلم و پیش دانشگاهی نظام سالی واحدی/ترمی واحدی در گروه های آزمایشی هنر و زبان خارجه به میزان ۲۶ درصد با تاثیر قطعی است که شامل دروس عمومی می شود. مابقی به سهم کل نمره آزمون اضافه می شود.
ملاک عمل سابقه تحصیلی، نمرات امتحان نهایی تا پایان خرداد ماه سال پذیرش دانشجو و آخرین فایل دریافتی از وزارت آموزش و پرورش تا تاریخ تعیین شده توسط سازمان سنجش آموزش کشور است.
کنکور ۱۴۰۲ از آن خط یک نواخت همیشگی فاصله می گیرد و با یک سیمای جدید برگزار می شود. بدون شک و تردید، اجرای طرح نو، خالی از اشکال نیست. در میان آزمون و خطاهایی که برای تثبیت یک طرح نو به کارگرفته می شود، ممکن است داوطلبانی هم متضرر شوند و چه بسا زندگی آتی آنها تحت تاثیر قراربگیرد. هرچند که باید صبور بود تا با گذشت زمان نتایج حاصل از تغییرات کنکور عیان شود، اما پرسش های متعددی مانند اینکه "آیا عدالت آموزشی به معنای واقعی در این شیوه وجود دارد؟"، "صیانت و حفاظت از سؤالات هر آزمون چگونه است؟"، "با توجه اینکه کنکور ۲ بار در سال برگزار می شود، آیا تضمینی برای تکراری نبودن پرسش ها و تنوع آنها وجود دارد؟"، "آیا زیرساخت های جدید برای تسریع روند اعلام نتایج درنظر گرفته شده است؟" درارتباط با شیوه جدید برگزاری کنکور مطرح می شود که تاکنون پاسخ رسمی برای این پرسش ها ارائه نشده است.
از سوی دیگر، اظهار نظر دکتر حسن مروتی، معاون امور آزمون های سازمان سنجش مبنی بر اتفاقی که هر ساله و به هنگام اعلام نتایج کنکور اتفاق می افتد به طرح پرسشی دیگر در ذهن منجر می شود. به گفته معاون امور آزمون های سازمان سنجش، معمولا گروهی از داوطلبان کنکور نسبت به انتخاب رشته اقدام نمی کردند که این موضوع هرساله اتفاق می افتد. شرکت مجدد در آزمون سراسری دانشگاه ها در شرایطی اتفاق می افتاد که کنکور فقط یک بار در سال برگزار می شد. با توجه به اینکه از این پس کنکور ۲ بار در سال برگزار می شود، احتمال افزایش تعداد داوطلبانی که انتخاب رشته نمی کنند و ترجیح می دهند، بار دیگر شانس خود را در آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها امتحان کنند، وجود دارد.
اگرچه دست اندرکاران برگزاری کنکور به برخی از انتقادهای مطرح شده درباره تغییرات این آزمون بزرگ پاسخ داده اند، اما این پرسش که آیا با شیوه جدید وجاهت علمی کنکور ۱۴۰۲ و سالهای بعد مانند گذشته حفظ خواهد شد همچنان به عنوان یک دغدغه وجود دارد.
اعلام نحوه بررسی مغایرت معدل پذیرفته شدگان در کنکور سال ۱۴۰۱
