بیشتر خانمها در طول زندگی خود شاهد برجستگیهای بی خطری در سینههای خود هستند که به آن کیست سینه گفته میشود. وجود کیست در سینه، طی یک خودآزمایی یا از طریق معاینه توسط پزشک مشخص میشود. کیست سینه نسبتاً شایع است و بیشتر این تودهها خوش خیم بوده و سرطانی نیستند.کیست سینه در خانمهای باردار یا شیرده نیز مشاهده میشود. آدنوم شیردهی یا تومور ناشی از هورمونهای بارداری و شیردهی، شایعترین دلیل کیست سینه در زنان باردار و شیرده است. در ادامۀ این مطلب به بررسی کیست سینه و بارداری میپردازیم.
کیست سینه تودهای درون سینه است که یک دیوارهٔ نازک بوده و مایعی شفاف و یکدست درون آن قرار دارد. توده در سینه معمولاً کوچک است. اما ممکن است برخی افراد دارای کیستهای بزرگی در سینه باشند. بزرگ بودن کیست، دلیلی بر خطرناک بودن آن نیست و اندازهٔ کیست هیچ تأثیری بر خوش خیم یا بدخیم بودن آن ندارد.
بعضی افراد تصور میکنند کیست سینه نیز مانند کیست تخمدان ارثی است و به طور وراثتی فرد را درگیر میکند. اما حقیقت این است که کیست سینه، ساختار متفاوتی از کیست تخمدان دارد و این تصور کاملاً اشتباه است. دلیل اصلی به وجود آمدن کیست سینه، تغییرات هورمونی تخمدان است. به همین خاطر تشکیل کیست سینه در افراد، بیشتر در سنین باروری ایجاد میشود.
به بیانی سادهتر، تخمدانها در سنین 30 تا 35 سالگی فعالیت منظمتری دارند و زنان در این سنین، در دوران اوج باروری هستند. بنابراین در این دوران بیشتر در معرض ابتلا به کیست سینه خواهند بود. از سن سی سالگی به بعد، سینهٔ خانمها بیشتر در معرض کیست سازی است و احتمال ابتلا به کیست سینه تا سن 50 سالگی نیز وجود دارد.
ممکن است در دوران بارداری تودههای پستانی تولید شده و رشد کنند. شایعترین تودههای پستان در زنان باردار عبارتند از:
کیست سینه - کیسههای پر شده با مایع
گالاکتوسل - کیسههای پر شده با شیر
بافت فیبروآنتیوم
تغییر در اندازه تودههای پستانی در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی رخ می دهد. اگرچه اکثر تودههای پستانی در زنان باردار خوش خیم هستند، اما در صورت مشاهده آنها بایستی با پزشک خود در میان بگذارید. تصورنکنید که ایجاد توده پستانی یک تغییر طبیعی در بارداری است، و اجازه ندهید که پزشک بدون معاینه و بررسی بیشتر از آن بگذرد.
پزشک باید اندازه و موقعیت توده، نرمی یا سختی آن و اینکه آیا توده حرکت میکند یا نه، را بررسی کند. توده پستانی میتواند یک کیست پر از مایع یا یک توده جامد باشد. اگر متحرک باشد و به دیواره قفسه سینه متصل نباشد، ممکن است یک کیست یا تومور خوش خیم بنام فیبروآنتیوم باشد.
برخی از افرادی که به کیست سینه مبتلا میشوند، از باردار شدن واهمه دارند. زیرا تصور میکنند که ممکن است کیست سینه برای خود آنها یا جنین خطرساز باشد. اما نکتهای که وجود دارد این است که اگر بعد از سونوگرافی، پزشک متخصص تشخیص دهد که کیست سینه از نوع کیست ساده است، باردار شدن و شیردهی هیچ عارضهای برای مادر و جنین ایجاد نمیکند.
توجه داشته باشید که احتمال دارد، در دوران بارداری با تغییر میزان هورمونهای بدن، اندازهٔ کیست سینه نیز تغییر کند. اگر در پی تغییرات هورمونی در طول بارداری، کیست سینه بزرگتر شود، درد بیشتری را به دنبال خواهد داشت. اما از آنجایی که هورمونها بیشتر از سایر عوامل بر روی تعداد و اندازهٔ کیست سینه تأثیر میگذارند، پس از پشت سر گذاشتن بارداری و پایان شیردهی، هنگامی که هورمونها به حالت قبلی خود باز میگردند، وضعیت کیستها نیز به حالت اول بر میگردد.
اگر کیست در نوک سینه وجود داشته باشد، برای شیر خوردن نوزاد مشکل به وجود میآورد و مانعی برای مکیدن سینه، توسط نوزاد خواهد بود.همچنین مادر ممکن است هنگام شیر خوردن نوزاد احساس درد داشته باشد. اما این مسئله چندان نگران کننده و پیچیده نیست. زیرا با روشی ساده توسط پزشک میتوان کیست سینه را تخلیه کرد.
کیست سینه در اثر تغییرات هورمونهای تخمدان به وجود میآید. بنابراین؛ از آنجایی که ترشح هورمون یک اتفاق طبیعی در بدن است و نمیتوان جلوی آن را گرفت، بسیاری از خانمها در طول زندگی به کیست سینه مبتلا میشوند. اما توصیه میشود برای تشخیص به موقع و درمان سریع کیست سینه، خانمهایی که کیست سینه ندارند حداقل سالی یک بار و افرادی که سابقهٔ کیست سینه دارند هر شش ماه یک بار معاینه شوند و در صورت لزوم سونوگرافی انجام دهند.
همچنین افرادی که سابقهٔ ابتلا به کیست سینه در آنها بیشتر از سایر افراد است، باید هر سه ماه یک بار معاینه شوند و سونوگرافی انجام دهند. توصیهٔ مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که هر فرد باید ماهی یک بار در منزل سینههای خود را معاینه کند که به این عمل خودآزمایی یا بررسی سینه گفته میشود. اگر پس از خودآزمایی سینه، تغییرات خاصی را بافت سینه احساس کردید، باید هرچه سریعتر به یک متخصص خوب در این زمینه مراجعه کنید تا این موضوع دقیقتر بررسی شود.
اگر در دوران بارداری تشخیص داده شد که سرطان سینه دارید، خبر خوب این است که احتمالا هیچ تاثیر مخربی روی جنین ندارد. مواردی از انتقال سلولهای سرطان پستان بین مادر و جنین گزارش نشده است. گزینههای درمان نیز به پیشرفت سرطان بستگی دارد که در زمان بارداری تشخیص داده میشود. درمان در سه ماهه دوم و سوم بارداری شبیه به بیمارانی که باردار نیستند انجام میشود و معمولا شامل جراحی و شیمی درمانی است.