به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، برای تسکین درد زایمان سه روش دارویی عمده وجود دارد. این سه روش شامل موارد زیر است:
بی حسی موضعی: در زمان زایمان برای بی حس کردن ناحیه ای که در آن احساس درد می کنید یا در صورت نیاز به بخیه کردن اطراف واژن مورد استفاده قرار می گیرد. بی حسی موضعی غیر از بی حس کردن قسمتی خاص برای شما کاربرد دیگری ندارد.
بی حسی ناحیه ای: توسط متخصص بیهوشی انجام می شود و با تزریق دارو به نزدیکی اعصاب پایینی کمر باعث بی حسی و از بین رفتن درد در بخش بزرگی از بدن می شود. در این روش شما در زمان زایمان هشیار خواهید ماند. روش بی حسی ناحیه ای در زایمان به دو روش بی حسی اسپاینال؛ Spinal، و بی حسی اپیدورال؛ Epidural، انجام می شود که هر دو روش باعث کاهش چشمگیر درد زایمان می شود. این دو روش در انجام عمل سزارین نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
بیهوشی عمومی: بیهوشی عمومی باعث به خواب رفتن شما در زمان زایمان می شود و با وجود بی خطر بودن، به این دلیل که بلافاصله پس از تولد نوزاد نمی توانید او را ببینید، این بیهوشی به ندرت و فقط در زمان ضرورت پزشکی انجام می شود.
داروهای مسکن: داروهای مسکن همچنین می تواند با تزریق به رگ و ماهیچه یا با استنشاق باعث کاهش درد زایمان شود. این نوع داروها درد را کاملاً از بین نمی برد، اما آن را کاهش می دهد. این داروها به این دلیل که بر کل بدن تأثیر یکپارچه می گذارد و باعث خواب آلودگی شما و نوزادتان است، بیشتر در اوایل شروع درد زایمان استفاده می شود تا به استراحت کردن شما و ذخیرۀ انرژی برای زمان زایمان کمک کند.
تفاوت بی حسی اسپاینال با اپیدورال
در بی حسی اسپاینال یا نخاعی، دارو به درون پوشش محکم اطراف نخاع تزریق می شود، ولی در بی حسی اپیدورال، دارو به درون ستون فقرات و بخش خارجی کیسه ای تزریق می شود که مایع نخاعی در آن قرار گرفته است. در بی حسی اسپاینال به دُز داروی کمتری نسبت به بی حسی اپیدورال نیاز است و سریع تر عمل می کند، ولی احتمال عوارضی مثل سردرد و پایین آمدن فشار خون در بی حسی اسپاینال بیشتر است.
نحوۀ انجام بی حسی اسپاینال و اپیدورال
در صورت ضرورت بی حس کردن بخشی از بدن، بی حسی اسپاینال یا اپیدورال یا ترکیبی از هر دو انجام می شود. انتخاب یکی از این سه مورد توسط پزشک با حال عمومی شما و سرعت پیشرفت روند زایمان در ارتباط است. پس از بررسی سابقۀ پزشکی شما، متخصص بیهوشی، ناحیه ای از بخش پایینی کمر را به صورت موضعی بی حس می کند. سپس سوزن مخصوصی را به این ناحیه وارد و محل دقیق تزریق دارو را برای بی حسی اسپاینال یا اپیدورال پیدا می کند. پس از تزریق، سوزن را خارج می کند و در اغلب موارد، یک لولۀ پلاستیکی بسیار کوچک به نام کاتتر اپیدورال در این ناحیه باقی می ماند تا پس از خارج کردن سوزن هنگام زایمان، در صورت نیاز دارو به صورت مداوم به این ناحیه تزریق شود. متخصص بیهوشی می تواند بی حسی را طوری انجام دهد که بتوانید پس از بی حس شدن روی صندلی بنشینید یا قدم بزنید. راه رفتن یا نشستن حتی ممکن است به زایمان زودتر کمک کند. اگر این گزینه را ترجیح می دهید با متخصص بیهوشی خود دربارۀ آن صحبت کنید. البته لازم است بدانید که شاید به خاطر شرایط خاص شما در آن زمان، امکان انجام بی حسی به این روش وجود نداشته باشد. لازم به ذکر است که زمان مناسب برای انجام بی حسی اسپاینال یا اپیدورال با شرایط شما و جنین در ارتباط است و تصمیم گیری زمان دقیق با پزشک است و بر اساس تحقیقات انجام شده، این بی حسی ها برای شما و نوزادتان خطری ندارد.
تأثیر بی حسی اسپاینال و اپیدورال
تأثیر بی حسی اپیدورال، ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پس از تزریق دارو شروع می شود و با گذاشتن کاتتر، تیم پزشکی می تواند تا زمانی که لازم باشد ناحیه را بی حس نگه دارد. تأثیر بی حسی اسپاینال چند ثانیه پس از تزریق آغاز می شود و با توجه به دز دارو اثر آن تا دو ساعت باقی می ماند. اگر قرار باشد زایمان شما بیش از این مدت طول بکشد، ادامۀ بی حسی با قرار دادن کاتتر اپیدورال انجام می شود. با این وجود که درد شما تا حد بسیار زیادی تسکین می یابد، اما ممکن است باز هم به خاطر انقباضات رحم یا هنگام معاینۀ پزشک کمی احساس فشار را داشته باشید. مدت کمی پس از بی حسی، روند زایمان و انقباضات رحم در برخی از زنان کندتر می شود اما انجام این نوع بی حسی ها در اغلب زنان به دلیل امکان استراحتی که به مادر می دهد، به آرام شدن و بهبود انقباضات رحمی کمک می کند. با انجام بی حسی اسپاینال یا اپیدورال، دهانۀ رحم درحالی که شما به استراحت می پردازید باز و نازک می شود و نه تنها جلوی زور زدن در زایمان طبیعی را نخواهد گرفت، بلکه به راحتی بیشتر شما هنگام زایمان طبیعی کمک می کند.
عوارض بی حسی اسپاینال و اپیدورال
متخصص بیهوشی همۀ احتیاط های لازم برای پیشگیری از عوارض بی حسی را انجام خواهد داد. البته با وجود نادر بودن عوارض این نوع بی حسی ها، موارد زیر ممکن است برای شما پیش بیاید:
کاهش فشار خون: برای پیشگیری از این عارضه، مایعات به شما تزریق خواهد شد و فشار خون شما تحت نظر گرفته می شود.
خارش خفیف هنگام درد زایمان: اگر خارش شما را آزار می دهد، متخصص بیهوشی می تواند آن را درمان کند.
سردرد: نوشیدن مایعات و مصرف قرص مسکن پس از بی حسی، سردرد را تسکین می دهد. اگر سردرد ادامه دار است، به متخصص بیهوشی اطلاع بدهید تا داروی بهتری برای شما تجویز کند.
واکنش آلرژیک یا حساسیت به داروهای بی حسی موضعی: با وجود نادر بودن این عارضه، حساسیت به داروهای بی حسی می تواند مشکلی جدی باشد. در صورت سرگیجه یا شنیدن صدای زنگ در گوش به متخصص بیهوشی اطلاع دهید تا به سرعت مشکل را برطرف کند.