انتخابات میان دوره ای کنگره به معنای انتخاباتی است که در میانه دوره ریاست جمهوری برگزار می شود و در طی آن 435 کرسی مجلس نمایندگان و یک سوم کرسی های مجلس سنا یعنی 35 کرسی به رأی گذاشته می شود. در این دوره نیز علاوه بر انتخابات کنگره انتخابات فرمانداری های ایالات آمریکا و برخی از کنگره های محلی نیز جریان دارد. به دلیل اختلاف نظرهای متعدد دو حزب درباره موضوعات و تحولات کنونی در سطح داخلی و خارجی اهمیت این انتخابات بسیار ویژه تر شده است. آخرین آمار جمعیت کشور ایالات متحده آمریکا حدود 332 میلیون نفر اعلام شده است که 250 میلیون نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات هستند و 168 میلیون نفر در انتخابات ثبت نام کرده اند. همچنین تاکنون حدود 40 میلیون نفر رأی خود را از طریق رأی گیری پستی پیش از موعد ارسال کرده اند.
طبق بررسی تاریخچه انتخابات کنگره می توان دریافت که در اغلب موارد حزب اکثریت مستقر در کنگره آمریکا در انتخابات شکست می خورد و شاهد انتقال قدرت در کنگره به حزب مقابل هستیم. در این دوره به دلیل کاهش محبوبیت رئیس جمهور دموکرات یعنی بایدن که در اثر مشکلات اقتصادی به ویژه تورم سراسری است، شاهد تبلیغات گسترده جمهوری خواهان بر نقاط ضعف دولت فعلی آمریکا برای جذب رأی بیشتر و تضعیف حزب دموکرات هستند. تورم سالانه آمریکا در سال گذشته حدود 4.7 درصد و در سال جاری حدود 8.3 درصد گزارش شده است که در این میان تورم 9.1 درصدی رکورد 40 سال اخیر در آمریکا را شکست. 4 مسئله جنجال برانگیز و اصلی که جمهوری خواهان و دموکرات ها در تبلیغات انتخاباتی بیشترین تمرکز را بر روی آن ها داشتند عبارت اند از: 1. اقتصاد (تورم بی سابقه) 2. جرم و جنایت (افزایش جرائم، سرقت ها و درگیری ها) 3. مسئله مهاجرت (افزایش ورود مهاجرین قانونی و غیرقانونی) 4. سقط جنین (مسئله آزادی های فردی)
یکی از مهم ترین رخدادهای مؤثر در انتخابات جاری تغییر حوزه های انتخاباتی در آمریکا پس از سال 2020 بوده است. بنا بر قاعده جری مندرینگ ایالت ها می توانند تغییرات حوزه های انتخاباتی را از لحاظ جغرافیایی تغییر دهند و ترکیب جمعیت های داخل هر حوزه و پراکنش اقوام و اقلیت ها را تغییر دهد. طبق آخرین بازنگری حوزه بندی ها در جری مندرینگ سال 2020، 20 ایالت با حوزه بندی های تقریباً قطعی به نفع جمهوری خواهان و 14 ایالت با حوزه بندی تقریباً قطعی به نفع دموکرات ها ایجاد شده است. آنچه در این تقسیمات واضح است کاهش رقابت پذیری بسیاری از حوزه های انتخاباتی و کاهش شانس رأی آوری رنگین پوستان در آمریکا است. به همین دلیل بسیاری از منتقدان به چنین شیوه ای که موجب تضعیف دموکراسی می شود معترض هستند. علاوه بر این موضوع تغییر قوانین داخلی 19 ایالت و افزوده شدن 34 قانون در راستای محدودیت بیشتر رأی دهندگان موجب نارضایتی ها شده است به طوری که طبق آخرین نظرسنجی های مؤسسه پیو حدود 40 درصد از مردم معتقدند در دهه آینده شاهد جنگ داخلی در آمریکا خواهند بود. در تقسیمات جدید علاوه بر تغییر حوزه های انتخاباتی، شاهد تغییر سهمیه نمایندگان ایالت های مختلف نیز بوده ایم. این تغییرات عمدتاً به نفع جمهوری خواهان بوده است و طبق آن 6 ایالت سهمیه بیشتر کسب کردند و 7 ایالت سهمیه از دست دادند. ایالت های عمدتاً جمهوری خواه مانند تگزاس (2 نماینده)، کلرادو (2 نماینده)، فلوریدا (1 نماینده)، مونتانا (1 نماینده) سهمیه بیشتری کسب کردند و ایالت های عمدتاً دموکرات مانند کالیفرنیا (1 نماینده)، میشیگان (1 نماینده)، نیویورک (1 نماینده)، ویرجینیا (1 نماینده) سهمیه تعداد نمایندگان خود واگذار کردند. دیگر نکته حائز اهمیت این دوره دو کرسی نیمه تمام دو سناتور دموکرات است که باید افرادی جایگزین آن ها برای اتمام دوره شوند (Special election).
چهار سناریو اصلی برای انتخابات کنگره 2022 می توان متصور بود: 1. پیروزی جمهوری خواهان در هر دو مجلس البته با پیروزی شکننده در سنا (احتمال کم ولی قابل انتظار) 2. پیروزی جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان و پیروزی دموکرات ها در مجلس سنا حتی در صورت برابری در سنا (احتمال بیشتر نسبت به بقیه سناریوها) 3. پیروزی جمهوری خواهان در سنا و پیروزی دموکرات ها در مجلس نمایندگان (احتمال بسیار کم و دور از انتظار) 4. پیروزی دموکرات ها در هر دو مجلس (احتمال نزدیک به صفر)
پیامدهای فرض محتمل ترین سناریو یعنی مجلس نمایندگان در دست جمهوری خواهان و سنا در دست دموکرات ها، را می توان با بررسی دقیق مانیفست جمهوری خواهان که اخیراً برای مبارزات انتخاباتی منتشر شده است، به خوبی دریافت. این مانیفست که با شعار تعهد به آمریکا تنظیم شده است بر چهار محور تأکید دارد. 1. آمریکای قدرتمند: تأکید بر توانمندی داخلی اقتصاد، بازنگری سیاست گذاری انرژی، تقویت زنجیره تأمین مالی، مسائل سایبری و فضایی، عدم وابستگی به چین 2. کشور ایمن: کاهش جرم و جنایت از طریق جذب 200 هزار پلیس جدید، ساخت دیوار مرزی در جنوب آمریکا با مکزیک، تشکیل کمیته مقابله چین 3. آینده بر اساس آزادی: تأکید بر حفظ آزادی های فردی و اجتماعی 4. حکومت پاسخگو و مسئول: بازگشت صدای مردم به حاکمیت، بازگشت دموکراسی در حکمرانی کشور
علی رغم اجماع هر دو حزب برای جنگ در اوکراین ولی اولویت بندی جمهوری خواهان در مقابله با چین و ساخت دیوار جنوبی مقابل مهاجران است. در همین راستا پیشنهادهای جمهوری خواهان برای تصویب در مجالس حول قطع یا کاهش عمده بسته های حمایتی برای اوکراین است، تا بتوانند با استفاده از این محل تأمین اعتبار و بودجه لازم برای ساخت دیوار جنوبی و مقابله بیشتر با چین را در دستور کار قرار دهند. این در حالی است که در سند استراتژی امنیت ملی آمریکا 2022 که به تازگی منتشر شده است دولت بایدن به عنوان نماینده دموکرات ها همچنان بر تعامل با چین در زمینه های مختلف به ویژه اقتصادی، سایبری و فضایی تأکید دارد. همچنین با استقرار اکثریت جمهوری خواه در کنگره آمریکا مسیر برای حضور ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2024 هموارتر خواهد شد و به احتمال فراوان کنگره دستور توقف پرونده تحقیق و تفحص درباره ترامپ را خواهد داد.
در صورت دست یافتن جمهوری خواهان به اکثریت در کنگره که سناریوی محتمل و اصلی است، باید انتظار نزدیکی بیشتر آمریکا به رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان را داشت. همچنین جمهوری خواهان این قدرت را خواهند یافت که اقدامات و برنامه های دولت بایدن را کندتر نیز بکنند و اجازه ابتکارات جدید را به بایدن ندهند. همچنین درباره آینده مذاکرات احیای برجام تفاوت رویکرد جدی را شاهد نخواهیم بود؛ زیرا دولت تغییر نمی کند و سیاست کلان در قبال ایران از طرف هر دو حزب یکسان است. ولی بااین وجود جمهوری خواهان فشار زیادی را به دولت بایدن وارد می کنند تا رابرت مالی را برکنار کرده و رسماً به مذاکرات احیای برجام خاتمه دهد. راهبرد اصلی سیاست خارجی دولت آمریکا در قبال منطقه غرب آسیا نیز به احتمال فراوان تغییر زیادی نخواهد داشت و همچنان سیاست پیگیری و گسترش توافق ابراهیم که ابتکار ترامپ بود و در دولت بایدن ادامه پیدا کرد، پیگیری خواهد شد.
در پایان می توان دو سناریو اصلی رفتار احتمالی دولت بایدن در دو سال آینده با وجود کنگره دارای اکثریت جمهوری خواه در قبال جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیر در نظر گرفت:
- مشغولیت دولت بایدن در داخل آمریکا بیشتر خواهد شد و به دلیل عدم همکاری گسترده کنگره می توان امیدوار بود که کمتر به حوزه سیاست خارجی بپردازد و به صورت عمده مشغول رفع مشکلات داخلی از جمله تورم فزاینده باشد تا در انتخابات ریاست جمهوری 2024 بتواند عملکردی قابل دفاع در برابر جمهوری خواهان داشته باشد. (سناریو مطلوب جمهوری اسلامی ایران)
- ممکن است دولت بایدن به دلیل عدم توفیقات داخلی و ناکارآمدی در کنترل قیمت ها و تورم، برای انحراف افکار عمومی از مسائل داخلی بر سیاست خارجی تمرکز کند و دست به اقدامات تند و بی پروا بزند تا بتواند اعتماد عمومی را برگرداند. از یک سو وخیم ترشدن وضعیت اوکراین و از سوی دیگر تبلیغات در راستای کمک های تسلیحاتی ایران به روسیه ممکن است منجر به رفتارهای رادیکال از سوی دولت دموکرات آمریکا در قبال ایران شود. (سناریو نامطلوب جمهوری اسلامی ایران)
(اختصاصی ساعدنیوز) چرا نازنین بنیادی جایگزین مسیح علینژاد شد؟
