سگها گونه های مختلفی دارند و تعدد و فراوانی آنها باعث شده برای بررسی دقیقتر، آنها را گروه بندی کنند و نژادشان را ساده تر تشخیص دهند. در واقع نژاد به دسته ای از حیوانات که خواص فیزیولوژیک، آناتومیک و مرفولوژیک یکسانی داشته باشند و بتوانند این صفات را به نسل بعدی خود انتقال دهند اصطلاحا نژاد اطلاق می شود. به عبارت دیگر شباهت ژنتیکی و شکلی به قدری زیاد است که فرزندان آنها نیز شبیه به خود آنها هستند. به همین دلیل برای شناسایی و حفظ خصوصیات یک نژاد در بعضی از کشورها موسساتی وجود دارد که علاوه بر تعیین مشخصات استاندارد برای هر نژاد، نسبت به ثبت اعضاء آنها نیز اقدام می کنند. در مورد سگها موسسه ای به نام AKC در کشور آمریکا وجود دارد که در سال ۱۸۸۴ میلادی تأسیس گردیده و استانداردهای مربوط به نژادهای خالص سگ را ثبت و تعیین می نماید.
سگ ها با توجه به نژاد خود، در معرض بیماری های مختلفی قرار دارند که این امر با ژنتیک ارثی آن ها نیز ارتباط دارد.
سگ ها که زمانی به سه دسته سگ های محافظ، گله و شکاری تقسیم می شدند، با گذشت زمان به حیواناتی خانگی تبدیل شدند و به هم زیستی با ما انسان ها عادت کردند. این روزها سگ ها به دلایلی چون پرورش انتخابی و جفت گیری های آگاهانه یا نا آگاهانه یشان با دیگر نژادها، نژادهای بی شماری را به وجود آوردند که هر یک از این نژادها اندازه، شکل، رنگ و ویژگی های مخصوص به خود دارند.
هرچند ثمره جفت گیری نژادهای مختلف سگ باهم، توله سگ هایی بسیار زیبا بوده است اما متأسفانه بعضی از این جفت گیری ها زمینه ساز بروز برخی از مشکلات و نواقص ژنتیکی شده است که از نسلی به نسل دیگر نیز انتقال یافته است. در این مطلب ما به نژاد های محبوب سگ و هم چنین بیماری های رایج در آن ها می پردازیم.
نژاد سگ کینگ چارلز اسپانیل
این نژاد دچار بیماری دریچه میترال می شود. این مشکل در اغلب سگ های نژاد کوچک مسن شایع است. اما در کاوالیر ها اغلب در کوچکی خود را نشان می دهد. در بیماری دریچه میترال دریچه بین دهلیز و بطن به خوبی بسته نمی شود و باعث برگشت خون به سمت عقب در حالی که در حال پمپاژ است می شود و در نتیجه به قلب فشار وارد می شود. علائم آن شامل بی حالی و سرفه است. با نظارت و استفاده از دارو های مناسب یک سگ مبتلا به بیماری دریچه میترال می تواند با علائم کم و برای سال ها زندگی کند. این نژاد علاوه بر این بیماری دچار تنگی آئورت نیز می شود.
آئورت از عروق خونی بزرگ است که وظیفه حمل خون غنی از اکسیژن را از قلب به سراسر بدن به عهده دارد. تنگی آئورت باعث فشار بر روی قلب شده و به مرور زمان باعث می شود که ریتم قلب نامنظم شود. هنگامی که تنگی آئورت خفیف است ممکن است هیچ علامتی دیده نشود اما در موارد شدید تر سگ ضعیف شده و به راحتی خسته می شود. متاسفانه تنگی آئورت عمر سگ را کوتاه می کند. اما با استفاده از دارو تا حدودی می توان مشکلات مربوط را کاهش داد و مدیریت نمود.
نژاد سگ باکسر
باکسر ها نسبت به سایر نژاد ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع خاصی از سرطان از جمله لنفوم و تومورهای سلولی ماست سل قرار دارند. در هر دوی این سرطان ها ممکن است قابل درمان باشند اما به شرطی که زود و به موقع تشخیص داده شوند. اما اگر شما هم یک باکسر دارید همیشه او را چک کنید و مطمئن شوید که توده غیر طبیعی روی بدن او وجود ندارد.
نژاد سگ لابرادور رتریور
همه سگ ها می توانند به اضافه وزن مبتلا شوند اما لابرادور ها بسیار مستعد تر هستند و درست مانند ما انسان ها چاقی انها با سلامتشان رابطه مستقیم دارد. لابرادور ها باید روزانه ورزش های سنگین و منظم انجام دهند. اگر لابرادور شما مدام در حال گدایی کردن غذا است سعی کنید هویج خام و لوبیا سبز و سیب را به عنوان میان وعده در اختیارش قرار دهید زیرا همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. در ضمن با دامپزشک خود نیز برای یک رژیم غذایی مناسب برای لابرادور دوست داشتنیتان مشورت کنید.
نژاد سگ یورکشایرتریر
پی . اس . اس نقص یک رگ خونی از بدو تولد است که در نژاد های کوچک مانند یورکی ها شایع است. ورید پورتال حامی سمومی است که از روده به کبد می رود و نقش مسیر پاکسازی خون را بر عهده دارد. در این بیماری رگ کبد را دور می زند و سموم به کبد نمی رسد و باعث اختلال و ضعف در رشد. گیجی و تشنج می شود. بسیاری از موارد پی .اس. اس را می توان با جراحی درمان کرد و سگ را به زندگی عادی و طبیعی خود برگرداند.
نژاد سگ پاگ
پاگ ها با صورت صاف و چشمان محدبشان در معرض ابتلا به مشکلات چشمی هستند. جدی ترین خطر.خطر بیرون زدگی چشم از جای خود است که ممکن است در اثر ضربه یا جدال با سگ های دیگر اتفاق بیافتد.
اگر این اتفاق افتاد چشم را با یک پارچه تمیز و لطیف و مرطوب سر جای خود قرار دهید و ببندید و به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک می تواند چشم را به درستی سرجای خود قرار دهد اما برگشت بینایی و میزان آن کاملا به شدت آسیبی که به چشم وارد شده بستگی دارد.
نژاد سگ کوکر اسپانیل
سگ هایی مثل کوکر اسپانیل ها که دارای گوش های بلند و پر مو هستند مستعد ابتلا به عفونت های مکرر گوش هستند .بهترین راه برای جلوگیری از عفونت گوش تمیز کردن مرتب گوش ها است و اینکه هر چند هفته گوش ها را طوری ببندید که هوا به داخل گوش ها برسد به زبانی دیگر گوش ها بتوانند نفس بکشند. همچنین تراشیدن موهایی که در قسمت زیرین گوش رشد می کنند به خشک ماندن کانال گوش کمک می کنند و تمیز نگه داشتن آن تعداد دفعات ابتلا به عفونت را به حداقل می رساند و از ایجاد مشکلات و عفونت های عمده در قسمت های عمیق کانال گوش جلوگیری می کند.
دوبرمن پینچر
کاردیو میوپاتی یک مشکل جدی قلبی است که در آن بطن های قلب گشاد شده و نمی توانند عمل پمپاژ خون را به خوبی انجام دهند. اکثر صاحبان دوبرمن ها متوجه بیماری آنها نمی شوند تا جایی که سگشان زمین گیر می شود. به همین دلیل معاینات سالیانه دوبرمن ها توسط دامپزشک بسیار ضروری است. دارو هایی برای تنظم ضربان قلب و بهبود توانایی قلب برای پمپاژ وجود دارد اما هیچ درمان صد در صد کار آمد و کاملی برای این بیماری وجود ندارد.
نژاد سگ شی هوا هوا
آیا شی هواهوای شما هنگامی که هیجان زده می شود صدای عجیبی از گلوی خود بیرون می دهد؟ سگ شما ممکن است دچار افتادگی نای شده باشد. این مشکل بیشتر در نژاد های عروسکی خصوصا در شی هوا هوا رخ می دهد که به دلیل داشتن غضروف ضعیف و مسطح نای است. بعد از افتادگی نای بعضی از سگ ها تا آخر عمر و بدون هیچ مشکلی زندگی می کنند و برخی دیگر ممکن است نیاز به دارو داشته باشند و در موارد حاد برای سرپا نگه داشتن باز به جراحی نیاز داشته باشند.
نژاد سگ پامرانیان
پامرانینی ها مستعد بیماری های غدد آدرنال به نام کچلی هستند که باعث ریزش مو می شود. آلوپسی معمولا زمانی که یک سگ کوچک است آغاز می شود. اگر سگی که دچار آلوپسی است سالم و عقیم باشد اغلب اوقات باعث می شود که مو دوباره رشد کند (ممکن است ریزش مو به دلیل ترشح بیش از حد هورمون های جنسی باشد). مکمل های ملاتونین نیز می توانند به درمان و کاهش ریزش مو کمک کند.
نژاد سگ بوستن تریر
این نژاد با داشتن صورت پهن گاهی اوقات دچار مشکل در تنفس می شود خصوصا در هوای خیلی گرم یا سرد. همچنین خس خس و خور و پف کردن در این نژاد طبیعی می باشد.اکثر ماده ها به دلیل بزرگ بودن سر توله ها و باریک بودن دهانه رحم در زایمان مشکل داشته و به سزارین نیاز دارند. تومور های قلبی و پوستی و بیماری های چشم نیز شایع می باشد. بوستون ها به دلیل داشتن چشم های بیرون زده مستعد ابتلا به بیماری های چشمی از جمله چشم گیلاسی هستند. در چشم گیلاسی غدد تولید کننده اشک از پشت پلک سوم بیرون می آید و نام گیلاسی به این دلیل است که این غدد گرد و به رنگ قرمز روشن است. چشم گیلاسی را می توان با عمل جراحی ترمیم کرد. علاوه بر آن بوستون ها در معرض ابتلا به خشکی چشم و آب مروارید نیز هستند.
نژادسگ شیتزو
خس خس و خروپف مشکلات چشم و گوش دیسک کمر به علت داشتن ستون فقرات بلند و پاهای کوتاه قابل ذکر می باشند. دندان ها باید به طور منظم چک و تمیز شوند چرا که دندان ها دچار پوسیدگی زودرس می شوند. از دادن غذای اضافه پرهیز کنید چرا که این نژاد استعداد زیادی برای چاقی دارد. دررفتگی کشکک در نژاد های کوچک به خصوص شیتزو ها بسیار شایع است.گاهی براثر جست و خیز مفصل استخوان کشکک زانو از محل اصلی خود خارج می شود و این باعث ناله های سگ و لنگش آن می شود. در موارد حاد برای رفع مشکل و جلوگیری از ورم مفصل ممکن است نیاز به جراحی باشد.
نژاد سگ انگلیش بولداگ
مشکلات تنفسی و دید ضعیف در این نژاد شایع است. بولداگ ها به هوای گرم و فضاهای بسته مثل ماشین و یا اتاق در بسته بسیار حساس هستند. هوای سرد را نمی توانند تحمل کنند. توله ها به دلیل داشتن سر پهن غالبا سزارین می شوند. سیستم گوارشی بسیار فعالی دارند که می تواند باعث ایجاد گاز معده زیاد شود. عفونت های پوستی و مشکلات کپل و زانو نیز قابل ذکر می باشند. همچنین باید اضافه شود که بولداگ ها سوراخ های بینی کوچک، کام نرم طویل و نای باریکی دارند که باعث خرناس کشیدنشان می شوند و همچنین بیش از حد گرم شدن و خسته شدنشان تهدیدی جدی برای حیاتشان به شمار می رود .به همین دلیل بسیار مهم است که در تابستان آنها را خنک نگه دارید و هرگز آنها را وادار به حرکات ورزشی سنگین و فعالیت های زیاد نکنید.
سگ نژاد سیبرین هاسکی
این نژاد اصولا سگ های سلامتی هستند. مشکلات کپل (دررفتگی مفصل لگن) بیماری های چشمی همانند آب مروارید و ورم پوستی ناشی از کمبود روی برای آنها قابل ذکر می باشد. سیبرین هاسکی ها مستعد ابتلا به انواع اختلالات خود ایمنی هستند که بسیاری از آنها در پوست خود را نشان می دهند. این شرایط اغلب باعث ایجاد زخم و ریزش مو به خصوص در ناحیه صورت می شود. یکی دیگر از مشکلات ایمنی بدن بر روی چشم تاثیر می گذارند و می تواند منجر به مشکلاتی همچون آب سیاه و آب مروارید شود.
سگ نژاد ستر ایرلندی
این نژاد، جزو 10 نژاد بسیار دوست داشتنی و مهربان سگ است و به طور کلی این نژاد به دلیل محکم و قوی بودن نژادی شناخته شده است. سگ های این نژاد در معرض بیماری های ارثی مختلفی مانند آتروفی پیش رونده شبکیه، صرع، دیسپلازی هیپ و سرطان استخوان قرار دارند.
سگ نژاد دالماسین
دالماسین ها که به دلیل ایفای نقش در کارتونی ساخته والت دیزنی، سگ های شناخته شده ای هستند، سگ هایی قوی، مهربان و بسیار صبورند. سگ های نژاد دالماسین به صورت ارثی در معرض ناشنوایی و یا اختلالات شنوایی قرار دارند و همچنین ممکن است به سنگ مثانه و کلیه نیز دچار شوند.
سگ نژاد جک راسل تریر
سگ های نژاد جک راسل به دلیل داشتن قدرت بدنی، پرانرژی بودن و شخصیت جالبشان از نژادهای پرطرفدار سگ هستند. این نژاد می تواند تا 16 سال زندگی کند و تنها بیماری ارثی که در ژنتیک آن ها وجود دارد، دررفتگی یا تغییر مکان لنز چشم است که می تواند باعث کوری در آن ها شود.
سگ نژاد لهاسا آپسو
اگرچه سگ های نژاد لهاسا آپسو به قوی بودن و داشتن قدرت بدنی شهرت دارند اما بد نیست بدانید که چشم ها و سیستم بینایی آن ها آسیب پذیر است و به مراقبت زیادی احتیاج دارد. موهای بلند و پرپشت سگ های این نژاد باید به صورت مرتب برس شود تا گره نخورند و این سگ ها از نظر ژنتیکی در معرض بیماری های کلیوی قرار دارند.
