انتخاب روغن موتور مناسب میتواند تأثیر زیادی بر افزایش عمر مفید و کارایی موتور و همچنین کاهش هزینههای تعمیرات داشته باشد. همه اینها سبب شده است تا ما در این مطلب تصمیم بگیریم درباره بوی روغن موتور بنویسیم.
یک روغن پایه مرغوب به دلیل جدا شدن مواد آروماتیک از آن طی مراحل تصفیه، نباید بوی خاصی داشته باشد. در نهایت بوی ملایم یک محصول نفتی از بوییدن آن استشمام می شود. اما جز دیگر یعنی مواد افزودنی به دلیل وجود مواد شیمیایی مختلفی که در آن وجود دارد می تواند بوهای مخلفی بدهد.
از آنجایی که یک سازنده روانکار برای ساختن یک محصول واحد ممکن است از مواد افزودنی متفاوت (ولی با سطح کیفیت یکسان) استفاده کند، تغییر بوی روغن نمی تواند اثبات کننده تغییر کیفیت روغن باشد. در ضمن یک ماده افزودنی ثابت نیز در بچ های مختلف تولیدی، به دلیل شرایط متفاوت تولید و یا استفاده از حلال های مختلف ممکن است بوی ثابتی نداشته باشد. بنابراین بوی روغن نمی تواند تایید کننده یا رد کننده کیفیت روغن باشد.
اما برخی از سرویس کاران نظر متفاوتی دارند. به عنوان مثال در بازار تعویض روغن ادعا می کنند که واسکازین یا همان روغن دنده خودرو مناسب، باید بوی سیر بدهد و هرچه این بو بیشتر باشد روغن بهتر است.البته این ادعا چندان هم دور از واقعیت نیست. یکی از مواد موثر روغن های دنده مواد EP یا فشار بالا است که نقش مهمی در زمینه محافظت از دنده ها بازی می کند. این مواد به طور معمول بوی سیر می دهد.
اما نکته اینجاست که آیا هر بوی سیری بیانگر حضور این دسته از مواد در روغن است؟ آیا هیچ ماه افزودنی EP وجود ندارد که بوی سیر در روغن ایجاد نکند؟ پس می توان نتیجه گرفت برقراری ارتباط بین کیفیت و بوی روغن شاید چندان کار صحیحی نباشد.
برخی از روغنهای تقلبی که به روش شستشو با اسید از روغن سوخته حاصل شده اند به دلیل خنثی نشدن اسید موجود در آنها، به شدن بوی ترشیدگی و اسیدی می دهند که می توان با بو کردن به آن پی برد.برخی دیگر از این روغنها به دلیل غلیظ شدن طی فرآیند تصفیه از روغن سوخته، به شدت غلیظ شده و برای رقیق کردن آن از موادی مانند گازوئیل استفاده می کنند. وجود این مواد را نیز می توان با بوییدن تشخیص داد.از سوی دیگر وجود بوی تعفن خفیف و بوهای تلخ در روغن می تواند کاملا طبیعی باشد و دلیل آن استفاده از روغنهای با منشاء گیاهی یا جانوری در روغن می باشد.
در یک جمع بندی می توان گفت به رغم آنکه می توان اطلاعاتی ساده از روغن را با بوییدن آن به دست آورد اما به هیچ عنوان نمی توان آن را ملاک تصمیم گیری به خصوص در زمینه کیفیت و کارایی روغن قرار داد.