بررسی و تفاوت چک روز و چک مدت دار 

چک روز چیست؟

در ماده 311 قانون آمده است که چک باید به روز باشد و از نظر قانون چک صدور چک مدت دار ممنوع است. ماده 13 قانون صدور چک نیز ضمانت اجرایی این ماده بود و مشخص نمود که صدور چک تضمینی یا سفید امضاء ممنوع است. چک مدت دار یا وعده دار نیز جزو این موارد می‌باشد. چک روز به چکی گفته می‌شود که تاریخ درج شده بر روی چک درست همان تاریخی باشد که چک صادر می‌شود. در این حالت چک را چک روز می‌خوانند. همچنین اگر تاریخ نوشته شده بر روی چک مربوط به روز تعطیل باشد باز هم چک روز محسوب می‌شود. اما اگر تاریخ چک تاریخی غیر از تاریخ صدور چک باشد چک مدت دار محسوب میشود و در صورت برگشت خوردن باید به صورت حقوقی برای وصول آن اقدام نمود و از راه کیفری امکان پذیر نخواهد بود.

همچنین اگر چک برای ضمانت صادر شده باشد، دارنده چک می‌تواند برای وصول آن از راه حقوقی اقدام نماید و چک فاقد ضمانت اجرای کیفری می‌باشد. به طور کلی در خصوص چک‌های مدت دار یا ضمانتی طرح دعوا به صورت حقوقی می‌باشد.

آیا می‌توان چک را برای روز تعطیل صادر کرد؟

در قانون صدور چک، صادر کردن چک برای روز تعطیل تفاوتی با صدور آن برای روز غیر تعطیل ندارد. تنها تفاوت این دو نوع چک نحوه وصول آن است. چک روز تعطیل را نمی‌توان از طریق کیفری وصول نمود.

چک صادر شده برای روز تعطیل به دلیل اینکه در روز تعطیل قابل وصول نیست مدت دار محسوب می‌شود و به همین دلیل در صورت برگشت خوردن باید به صورت حقوقی اقدام نمود.

چک مدت دار چیست؟

چک سندی است که به عنوان جایگزین پول نقد مورد استفاده قرار می‌گیرد و هدف اصلی از صدور چک پرداخت روز بوده است. اینکه برای پرداخت‌های آینده از چک استفاده شود جزو قوانین صدور چک نبوده است اما به مرور زمان قوانین تغییر کردند و استفاده از چک‌های مدت دار نیز رواج یافت.

چک مدت دار یا چک وعده دار چکی است که تاریخ صدور آن با تاریخ پرداخت وجه متفاوت است. به عنوان مثال تاریخ صدور چک برای 10 خرداد سال 1401 می‌باشد اما تاریخ پرداخت وجه برای تاریخ 30 شهریور سال 1401 است. بدین ترتیب چک مدت دار محسوب می‌شود.

نحوه شکایت در مورد چک مدت دار به دو صورت حقوقی و کیفری قابل انجام است.

چک مدت دار اگر دارای شرایط زیر باشد چک حقوقی محسوب می‌شود و برای وصول آن باید از طریق حقوقی اقدام نمود:

• اگر ثابت شود که چک به صورت سفید امضا به دارنده آن داده شده است.

• اگر در متن چک شرطی برای پرداخت چک ذکر شده باشد.

• اگر چک بابت تضمین کاری یا انجام معامله صادر شده باشد و این موضوع در چک ذکر شده باشد.

• اگر متنی بابت تعیین شرط یا تضمین بر روی چک نوشته نشده باشد اما ثابت شود که چک بابت ضمانت معامله صادر شده است.

• اگر ثابت شود که چک بدون تاریخ صادر شده است و یا تاریخ واقعی چک قبل تر از تاریخ ذکر شده بر روی چک است.

• اگر مهلت 6 ماهه اقدام کیفری پس از دریافت گواهی عدم پرداخت سر رسیده باشد و وصول چک دیگر از راه کیفری امکان پذیر نباشد.

اگر شرایط بالا در مورد چک صدق کند باید برای وصول از راه حقوقی اقدام نمود. به طور کلی می‌توان گفت که چک شامل قانون کیفری نمی‌شود مگر اینکه ثابت شود فرد به عمد چک بی محل صادر کرده است و یا پس از صادر کردن چک حساب خود را خالی نموده است. که در این مورد نیز تنها 6 ماه فرصت هست که پس از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، به مراجع قضایی مراجعه نموده و شکایت کیفری تنظیم شود. در این مورد می‌توانید از راهنمایی‌های وکیل کیفری استفاده نمائید.

در مورد وصول چک برگشتی، چه مدت دار باشد و چه چک روز بهتر است برای برگشت زدن چک و طرح شکایت با وکیل چک مشورت نمائید تا طرح دعوا به درستی انجام شود و چک وصول شود.

چگونه می‌توان ثابت کرد چک مدت دار بوده است؟

در قانون چک همواره چک روز مورد قبول است و اگر فردی ادعا کند که چک مدت دار است باید آن را ثابت کند. فردی که ادعا دارد تاریخ درج شده بر روی چک با تاریخ پرداخت آن یکی نیست باید ثابت کند که تاریخ صدور و پرداخت متفاوت است و چک مدت دار می‌باشد. این کار توسط کارشناس دادگستری انجام می‌شود.

تفاوت تاریخ سررسید چک روز و چک مدت دار

مهمترین تفاوت چک روز و چک مدت دار در تاریخ سررسید چک است. چک روز برای همان روز صادر می‌شود تاریخی که بر روی آن ثبت شده است همان تاریخ سررسید چک می‌باشد.

اما در مورد چک مدت دار تاریخ صدور چک با تاریخ پرداخت آن متفاوت است و برای مطالبه چک بایستی در تاریخ درج شده به بانک مراجعه نمود.

مطالبه چک روز و چک مدت دار

چک روز و چک مدت دار با یکدیگر متفاوت هستند و به همین دلیل نحوه مطالبه آنها نیز با یکدیگر متفاوت خواهد بود. چک روز را می‌توان از راه کیفری مطالبه نمود زیرا تاریخ روز بر روی چک درج شده است و اگر حساب فرد خالی یا مسدود باشد می‌توان چک را برگشت زد و از راه قانونی مبلغ چک را وصول نمود. اما در مورد چک مدت دار نمی‌توان از راه کیفری اقدام کرد. برای مطالبه چک یا از راه حقوقی باید اقدام نمود یا از راه ثبتی.