حتماً برای شما هم پیش آمده که هنگام سوخت گیری در جایگاه سوخت ، متصدی پیشنهاد استفاده از مکمل بنزین را به شما داده باشد . در چنین شرایطی ، معمولاً متصدی مربوطه سعی می کند با ترساندن شما از عواقب احتمالی استفاده نکردن از مکمل بنزین و بیان ادعاهایی در خصوص کاهش مصرف سوخت و افزایش عملکرد خودرو در صورت استفاده از آن ، شما را مجاب به خرید مکمل کند . اما آیا واقعاً این ادعاها حقیقت دارند ؟ آیا واقعاً استفاده از مکمل بنزین تاثیری در مصرف سوخت و عملکرد خودرو خواهد داشت ؟
شرکت های تولید کننده مدعی اند که مکمل هاي سوخت روان کنندگی و بازدهی سوخت را بالا می برد و آلودگی های ناشی از سوخت را کاهش می دهد. سازندگان این محصولات، مزایای اصلی مکمل های سوخت را چنین برمی شمارند:
- افزایش بهره وری در احتراق و کاهش مصرف سوخت، و در نتیجه صرفه جویی پولی
- افزایش روان کنندگی سوخت
- جلوگیری از یخ زدن سوخت در دما های پایین
- بهبود ساختار سوخت رسانی و درنتیجه افزایش نیرو و کاهش انتشار آلودگی
آن ها در کنار این مزایا، فواید دیگری را هم برای محصولاتشان قائل هستند، مثل افزایش عمر موتور، افزایش پایداری سوخت، جدا شدن رسوبات و مواد زائد، و روان کاری اجزای متحرک در سیستم سوخت رسانی و موتور. اما آیا موارد کاربرد مکمل های سوخت به اتومبیل ها محدود می شود؟ باید در جواب گفت که هر وسیله مصرف کننده سوخت های مشتق از نفت می تواند از مکمل مخصوص خود استفاده کند. از سیستم های تک سیلندر تا موتور های چند سیلندر صنعتی که مخصوص کار های سنگین هستند، و از موتور خودرو های سواری تا موتور زیردریایی ها می توانند مصرف کننده این مواد باشند.
مکمل بنزین چیست ؟
به زبان ساده ، مکمل بنزین نوعی ترکیب است که کیفیت و بازدهی سوخت خودرو را بهبود می دهد . مکمل ، عدد اکتان بنزین را افزایش می دهد یا به عنوان روان کننده عمل می کند که امکان ارائه بازدهی و قدرت بیشتر را برای پیشرانه فراهم می سازد . عدد اکتان بنزین ، استانداردی برای سنجش عملکرد آن محسوب می شود و هر چه این عدد بیشتر باشد ، یعنی بنزین مورد نظر می تواند تراکم بیشتری را پیش از منفجر شدن تحمل کند . به عبارت دیگر ، می توان گفت که استفاده از مکمل بنزین ، تاثیر مثبتی در عملکرد خودرو داشته و باعث کاهش مصرف سوخت و آلایندگی می شود . البته باید در نظر داشته باشید که ممکن است استفاده از مکمل باعث کاهش جزئی مصرف سوخت شده و در نهایت ، با احتساب هزینه مکمل ، هزینه سوخت خودروی شما افزایش پیدا کند ( این موضوع برای بسیاری از مکمل ها صدق می کند و بهتر است روی ویژگی کاهش مصرف سوخت در یک مکمل بنزین چندان حساب نکنید ) .
با وجود موارد ذکر شده در بالا ، باید دقت داشته باشید که در بسیاری از مکمل ها ، ادعا های افزایش قدرت پیشرانه و عدد اکتان بنزین جنبه تبلیغاتی داشته و ممکن است در عمل تاثیر محسوسی در این زمینه ها ایجاد نشود . از تاثیرات احتمالی مکمل بنزین در پیشرانه ، می توان به چند مورد زیر اشاره کرد :
- رفع مشکل لرزش خودرو هنگام کار کردن پیشرانه به صورت در جا
- افزایش شتاب
- رفع مشکل وقفه در آغاز شتاب گیری
- رفع مشکل خاموش شدن ناگهانی پیشرانه
- تمیز نگه داشتن انژکتورها و سوپاپ های ورودی
ترکیب برخی مکمل ها طوری طراحی شده که تاثیر مستقیم روی مبدل کاتالیزوری و اجزای سیستم اگزوز داشته باشند .اما موضوع فقط به همین جا ختم نمی شود ، چرا که استفاده از مکمل بنزین می تواند در افزایش دوام پیشرانه هم موثر باشد . مکمل به عنوان یک روان کننده ، می تواند روی عملکرد اجزای متحرک پیشرانه تاثیر مثبتی داشته باشد . در نتیجه ، اجزای متحرک پیشرانه کمتر فرسوده شده و دوامشان بیشتر خواهد شد .
کاربرد مکمل سوخت
کاربرد مکمل سوخت صرفا این نیست که از مشکلاتی که ممکن است برای قطعات پیش بیاید پیشگیری کند. برخی از آنها حتی یک سری از مشکلات خودرو را برطرف می کنند. برای مثال، استفاده از مکمل ها باعث می شود قطعات روان تر کار کنند و بنابراین اصطکاک کاهش می یابد. این به نوبه خود باعث می شود موتور در هنگام استارت زدن یا در جا کار کردن سخت کار نکند. وقتی موتور روان کار می کند، عملکرد قدرتمندتری دارد.برخی از مکمل های سوخت می توانند مواد شیمیایی سخت را حل کنند تا تمیزکردن آن برایتان راحت تر باشد.تثبیت کننده باعث بهره وری و کارآمدی مصرف سوخت می شود، زیرا موتور نیازی ندارد که برای شروع حرکت سخت کار کند. بنابراین یکی از کاربردهای سوخت صرفه جویی در مصرف سوخت است.
انواع مکمل بنزین و راهنمای انتخاب نوع مناسب برای خودروی شما
به طور کلی ، مکمل بنزین با توجه به تاثیری که در پیشرانه و سیستم سوخت رسانی خواهد داشت ، به چند نوع مختلف تقسیم می شود که عبارتند از :
1- مکمل های ضد ناک زدن (Antiknock )
این نوع مکمل ، از ناک زدن یا همان منفجر شدن زود هنگامِ سوخت در محفظه احتراق جلوگیری می کند که این موضوع ، باعث جلوگیری از آسیب رسیدن به پیشرانه خواهد شد .
2- مکمل های افزایش دهنده عدد اکتان بنزین (Octane Booster )
این نوع مکمل ، با افزایش عدد اکتان بنزین ، امکان نسبت تراکم بالاتری را برای پیشرانه فراهم می سازد که نتیجه آن ، افزایش قدرت پیشرانه و عملکرد روان تر آن خواهد بود .
3- مکمل های اکسیژن دار (Oxygenate )
به واسطه وجود اکسیژن در ترکیب این نوع مکمل ، میزان مونواکسید کربن و دوده تولید شده توسط خودرو کاهش خواهند یافت .
4- مکمل های ضد اکسایش (Antioxidant )
این نوع مکمل ، علاوه بر تثبیت سوخت ، از اکسایش آن هم جلوگیری می کند . اکسایش بنزین می تواند باعث کثیف شدن انژکتور ها شود .
5- مکمل های بازدارنده خوردگی (Corrosion Inhibitor )
این نوع مکمل ، باعث کاهش خوردگی فلزات در سیستم سوخت رسانی و پیشرانه خواهد شد .
6- مکمل های شوینده (Detergent )
این نوع مکمل ، علاوه بر جلوگیری از تجمع رسوبات در انژکتورها و محفظه های احتراق ، رسوبات موجود در آن ها را نیز پاک می کند .
7- مکمل های روان کننده (Lubricant )
این نوع مکمل ، علاوه بر این که باعث کاهش تشکیل شدن رسوبات چسبناک می شود ، در انژکتورها هم به عنوان روان کننده عمل خواهد کرد .معمولاً نوع مکمل روی قوطی یا بسته بندی آن درج می شود . به این ترتیب ، با توجه به شرایط خودرو ، می توانید نوع مکمل بنزین مورد نظرتان را انتخاب کنید . البته لزوماً مکمل ها فقط از یک نوع خاص نیستند و یک مکمل می تواند مجموعه ای از ویژگی های ذکر شده در لیست بالا را داشته باشد .
انواع مکمل خودرو
مکمل یعنی مایعاتی می باشند که باید آن را به خودرو خو اضافه کنیم تا ماشین دچار خرابی یا مشکل نشود و همچنین نام دیگر آن Additive می باشد که اکثر روی آن مکمل همچنین اسمی نوشته شده است . این مکمل ها بنزین ، گاز و همچنین روغن می باشد که بودن در آن ماشین بسیاری ضروری می باشد و حتما باید از این مکمل ها استفاده شود . مهم ترین مکمل برای ماشین ها که اکثر افراد از آن استفاده می کنند ، اکتان بوستر می باشد که بهتر مکمل بوده و از آسیب رسیدن به ماشین جلوگیری می کند .
مکمل های زیادی وجود دارد که هر کدام از آن ها کاری را انجام می دهند . این مکمل ها را برای مکمل رادیاتور ، مکمل برای تمیز شدن سیستم سوخت ، مکمل برای روغن موتور و غیره می باشد که شما می توانید از هر کدام که خواستید ، استفاده کنید . ولی باید درباره آن زیاد تحقیق کنید که ببینید که کدام برند خوب می باشد ، ولی توصیه می شود از اکتان بوستر استفاده کنید که بهترین و معروف ترین برند می باشد .
نحوه استفاده از مکمل های سوخت
بیشتر مکمل های سوخت با همان دستورالعمل هایی کار می کنند که مقدار مناسب را برای وسایل نقلیه توصیه کرده است. کافی است این مکمل ها را در مخزن سوخت بریزید. با کار کردن موتور این مکمل ها از طریق سیستم سوخت حرکت می کنند و در صورت لزوم انژکتورها و کاربراتور را تمیز می کنند یا کارهای خاص دیگری را که به آن منظور طراحی شده اند انجام می دهند.
اگر از مکمل استفاده نکنیم ، مشکلی پیش می آید ؟
پاسخ این سوال به شرایط خودروی شما و نوع مکملی که استفاده می کنید بستگی دارد . به طور مثال ، اگر مدت کوتاهی از عمر خودروی شما گذشته و کارکرد کمی دارد ، می توان گفت نیازی به مکمل ندارید . اما اگر خودروی شما چنین شرایطی ندارد و خصوصاً اگر در رسیدگی به پیشرانه آن کوتاهی کرده اید ، پاسخ این سوال می تواند مثبت باشد ؛ به طور مثال استفاده از نوع شوینده از مکمل بنزین می تواند از آسیب احتمالی به پیشرانه بر اثر تجمع رسوبات جلوگیری کند .
در نقطه مقابل ، استفاده از مکملی که ادعا می شود باعث کاهش قابل توجهی در مصرف سوخت خواهد شد ، ممکن است مضر هم باشد ؛ چرا که در واقع استفاده از چنین مکملی می تواند هزینه سوخت خودروی شما را تا حد زیادی افزایش داده و در نهایت منجر به کاهش جزئی مصرف سوخت شود .
مکمل بنزین برای چه خودروهایی مناسب است ؟
به طور کلی ، اگر خودروی شما مجموعه شرایط زیر را داشته باشد ، می توانید انتظار بیشترین و محسوس ترین تاثیر را با استفاده از مکمل بنزین داشته باشید :
- مدت زیادی از عمر خودروی شما گذشته باشد .
- خودروی شما کارکرد زیادی داشته باشد .
- به پیشرانه به طور منظم رسیدگی نشده باشد یا رسیدگی به آن کاملاً فراموش شده باشد .
با این حساب ، اگر کمتر از دَه سال از عمر خودروی شما گذشته و در همین مدت هم به طور مرتب به پیشرانه آن رسیدگی کرده اید ، احتمالاً استفاده از مکمل بنزین تاثیر خاصی روی پیشرانه خودروی شما نخواهد داشت و استفاده از هیچ نوع مکملی به شما توصیه نمی شود . دلیل این موضوع این است که در چنین شرایطی بدون نیاز به مکمل ، سیستم های الکترونیکی و سیستم سوخت رسانی خودرو به صورت اتوماتیک طوری عمل می کنند که ترکیبی متعادل از عملکرد پیشرانه و مصرف سوخت ارائه شود .
بهترین مکمل سوخت خودرو چه ویژگی های دارد؟
بهترین مکمل سوخت خودرو باید این ویژگی ها را داشته باشد:
سازگاری با موتور
برخی از تولیدکنندگان، مکمل های سوختی تولید می کنند که مخصوص موتورهای دیزلی یا بنزینی است. هرچند محصولات چندمنظوره ای در بازار موجودند که می تواند با هر دو نوع موتور کار کنند، بااین حال بهتر است مکملی را انتخاب کنید که با سوخت موردنیاز موتور ماشین سازگار باشد. به این ترتیب از واکنش های شیمیایی خورنده و آسیب دیدگی مهروموم های لاستیکی که در نهایت به خرابی موتور منجر می شوند جلوگیری به عمل می آید. درباره انواع فرمول ها یا مواد تشکیل دهنده ای که هرگز نباید از آنها در موتور ماشین تان استفاده کنید، دفترچه راهنمای مالک را مطالعه کنید.
تأییدیه EPA
روی بطری مکمل های سوخت باید برچسب EPA (سازمان حفاظت از محیط زیست) موجود باشد. این برچسب نشان می دهد که این مکمل با مقررات زیست محیطی مطابقت دارد و دود خروجی و انتشار کربن را کاهش می دهد.
چندمنظوره و ماندگار
بهترین مکمل سوخت آن است که قطعات را روغن کاری کند، سوخت را تثبیت کند، از خوردگی جلوگیری به عمل آورد و چه بهتر که خنک کننده هم باشد.همچنین باید ماندگاری خوبی داشته باشد. مکمل سوخت می تواند تا دو سال راکد بماند؛ اما بعد از آن از ظرف خود نشت می کند و دیگر استفاده از آن فایده ای برای موتور نخواهد داشت. سعی کنید فقط در حد نیازتان مکمل سوخت بخرید و از نگهداری طولانی مدت آن خودداری کنید.
آشنایی با مکمل های شوینده و تاثیرات آن ها
همان طور که می دانید ، در سیستم سوخت رسانی خودرو شلنگ های باریکی وجود دارند . این شلنگ ها مستعد گرفتگی هستند که نتیجه آن ، اختلال در عملکرد سیستم سوخت رسانی و پیشرانه خودرو خواهد بود . در پیشرانه خودرو ، در هر ثانیه انفجارهای متعددی رخ می دهد و همین موضوع ، باعث تشکیل شدن رسوب خواهد شد . به مرور زمان ، تجمع رسوبات می تواند عملکرد پیشرانه را دچار مشکل کند . در چنین شرایطی ، استفاده از نوع شوینده از مکمل بنزین می تواند ایده خوبی باشد ، چرا که باعث پاک شدن این رسوبات خواهد شد . به این ترتیب ، بازدهی پیشرانه افزایش یافته و شاهد بهبود عملکرد آن و کاهش جزئی مصرف سوخت خواهید بود .
همان طور که در بالا گفته شد ، استفاده از مکمل بنزین با هدف کاهش مصرف سوخت ایده چندان خوبی نبوده و مصرف سوخت خودرو ، بیشتر به سبک رانندگی و شرایط ترافیکی بستگی دارد . به علاوه ، نباید انتظار داشته باشید با اضافه کردن این نوع مکمل به سوخت ، شتاب خودروی شما در حد محسوسی افزایش پیدا کند . اما موضوع فقط به همین جا ختم نمی شود ، چرا که به مرور زمان ، گرفتگی انژکتورها می تواند باعث آسیب رسیدن به پیشرانه شده و هزینه تعمیر سنگینی را به شما تحمیل کند . استفاده به موقع از مکمل شوینده می تواند از این موضوع جلوگیری کند .
به طور کلی ، پیشنهاد می کنیم هر چند وقت یک بار از مکمل شوینده استفاده کنید . حتی اگر هیچ تاثیر مثبتی در عملکرد خودرو احساس نکنید ، حداقل از آسیب رسیدن به پیشرانه جلوگیری کرده اید . این نکته را فراموش نکنید که اگر مدت زیادی از عمر خودروی شما گذشته و کارکرد زیادی دارد ، ممکن است با استفاده از این نوع مکمل ، تاثیرات محسوسی در زمینه های افزایش عملکرد خودرو و کاهش مصرف سوخت تجربه کنید .
نکات مهم در مورد اکتان بوستر ها
- اکثر خودروهای عادی و میان رده نیازی به مکمل های اکتان افزا ندارند ؛ چرا که موتور آن ها به گونه ای طراحی شده است که بتواند با بنزین های کم کیفیت نیز کار کند . اما در مورد خودروهای قدرتمند تر و یا خودروهایی که موتور آن ها از سیستم توربو شارژر ( پرخوران ) برخوردار است ، استفاده از مکمل اکتان افزا توصیه می شود .
- بنزین سوپر به طور پیش فرض عدد اکتان بالاتری نسبت به بنزین معمولی دارد ؛ به همین دلیل اگر از بنزین سوپر استفاده می کنید ، نیازی به اضافه کردن این نوع مکمل نخواهید داشت . اما در صورتی که به بنزین سوپر دسترسی ندارید و ناچار به مصرف بنزین معمولی هستید ، استفاده از مکمل اکتان افزا می تواند به عملکرد بهتر موتور خودرو شما کمک کند .
- مکمل اکتان بوستر را باید پیش از پر کردن باک ، درون آن بریزید .
از مکمل خودرو استفاده کنیم یا نه ؟
اگر صاحب یک خودرو کاربراتوری قدیمی هستید و یا موتور خودرو شما چندان هم پرحجم نیست ، استفاده از مکمل اکتان افزا را به شما توصیه نمی کنیم ؛ چرا که خودرو شما به عدد اکتان بالا نیازی ندارد و خرید مکمل تأثیر چشمگیری بر کارایی خودرو شما نخواهد داشت . در مقابل ، استفاده از مکمل های افزایش دهنده اکتان بنزین برای اتومبیل های مدرن و خودروهای دارای توربو شارژر کاملا موثر است . در واقع تأثیرات استفاده از مکمل اکتان افزا در اتومبیل هایی که به بنزینی با عدد اکتان بالاتر از 98 احتیاج دارند ، کاملا مشهود خواهد بود .
اگر خودرو شما از سوخت دیزل استفاده می کند ، استفاده از مکمل های سوخت دیزلی را حتما در نظر داشته باشید ، زیرا همان طور که پیش تر اشاره کردیم ، خودروهای دیزل برای کارایی بهتر به مکمل ها نیازمند هستند . در نهایت توصیه می شود چنانچه با جنبه مالی مسئله مشکلی ندارید ، می توانید با استفاده از مکمل های شوینده عمر مفید سیستم سوخت رسانی خودرو خود را افزایش دهید .
آشنایی با سوخت زیست دیزل یا بیودیزل
