آداب و معاشرت کودکان
- به کودکان یاد دهید وقتی به کسی معرفی می شوند، رفتارهای مودبانه ای همچون از جا برخاستن، سلام کردن، لبخند بر لب داشتن و دست دادن، تشکر کردن و... داشته باشند.
کودکان باید یاد بگیرند که اگر کسی به آنها لطف کرد، باید سپاسگزاری کنند.
-
مسوولیت های کوچک به فرزندان خود بدهید تا در آینده بتوانند مسئولیت پذیر شوند. مسئولیت هایی چون؛ آب دادن به گل ها، مرتب کردن اتاق خود، شستن جوراب های خود، نگهداری از خواهر یا برادر کوچک تر، کمک و مشارکت در تمیز کردن خانه، پختن غذاهای ساده، مرتب کردن لباس و ...
-
فرزندان خود را راحت طلب بار نیاورید. همه کار های او را انجام و نیاز های او را برآورده نسازید.
- عبارت عذر خواهی را حتما به آنها آموزش دهید. اگر اشتباهی کردند یا باعث زحمت برای کسی شدند، از این عبارت، معذرت خواهی استفاده کنن. این عبارت یک کلمه کلیدی و حلال مشکلات او در زندگی آینده است.
- شایسته است با فرزندان خود با ادبیات شایسته صحبت کرده و عفت کلام را رعایت کنید. همچنین این عفت کلام را به آنها به صورت مستقیم و غیر مستقیم آموزش دهید. آنها باید از بیان و شنیدن بعضی کلمات خجالت بکشند. در برخورد با نزدیکان، اقوام و دوستان، کودکان باید یاد بگیرند با احترام با اشخاص رفتار کرده و پاسخ مودبانه به آنها دهند. در عوض گفتن؛ آره، هان، هوم و... یاد دهید بگویند؛ بله، خیر، حتما، خواهش می کنم، متشکرم و...
ورود در جمع برای اولین بار
-
فرزندتان باید بداند وقتی برای نخستین بار وارد جمعی می شود، حتما سلام کرده و خود را معرفی کند؛ وگرنه دیگران او را نادیده می گیرند؛ مثلا در جمع همسایگان جدید، می تواند بگوید: «سلام، اسم من ساراست. ما در طبقه اول زندگی می کنیم.»
- به فرزندتان توضیح دهید وقتی می خواهد دو نفر را به هم معرفی کند، اول شخص کوچک تر را به شخص بزرگ تر معرفی کند و برای شخص بزرگ تر یک لقب بیاورد؛ مثلا بگوید: «آقای...، این دوست من ساراست.»
در جمع دوستان و آشنایان
به فرزندتان یاد بدهید:
• وقتی کسی چیزی به او می دهد، حتما تشکر کند.
• حتما درخواست هایش را با کلمه «لطفا» شروع کند.
• هرگز به لوازم و اشیای میزبان دست نزد و فقط باید آن ها را نگاه کند.
• زمانی که کودک به جایی، به خصوص یک فروشگاه وارد می شود، به جای اینکه در را پشت سرش ببندد، آن را برای دیگران باز نگه دارد تا آن ها هم بتوانند وارد شوند. می توانید خودتان این کار را انجام دهید تا او ببیند و یاد بگیرد.
• وقتی می خواهد به ساختمان یا آسانسور و مترو وارد شود، صبر کند تا اول کسانی که می خواهند خارج شوند، از در عبور کنند.
• به دیگران، به خصوص کسانی که با بقیه متفاوتند، خیره نشود و بداند که این کار دور از ادب است.
• به تفاوت در سبک زندگی افراد احترام بگذارد. حتما به او بگویید این تفاوت ها نشانه درست یا غلط بودن شیوه زندگی دیگران نیست.
• با دیگران مهربان بوده و نسبت به نیازهای آن ها حساس باشد؛ مثلا به عیادت دوست بیمارش برود یا وقتی دوستش زمین می خورد، دست او را بگیرد و یا در زمان بردن وسایل سنگین به دیگران کمک کند.
یک مهمان خوب باشید
- در خانه دوستان فرزندتان و در حضور خودش یک مهمان مودب و مهربان باشید، به خصوص وقتی که کودکان کمی بزرگتر می شوند. فرزندتان باید همیشه از قوانین وضع شده توسط شما در خانه دوستانش پیروی کند، پس ابتدا خودتان باید پایبند باشید. از زبان مودبانه و آداب معاشرت استفاده کنید و از والدین و دوستانش به خاطر دعوت و پذیراییشان تشکر کنید. همچنین کاملاً باید تمیزی را رعایت کنید. قبل از اینکه فرزندتان را به خانه دوستش بفرستید، در مورد این رفتارها با او صحبت کنید.
عادات میزغذا را به آنها یاد بدهید
- مدت زمان غذا خوردن با کودکان برای بزرگسالان اغلب چندان لذت بخش نیست، زیرا به این معنی است که باید مراقب خرابکاری آنها بوده و دائماً آداب و رسوم غذا خوردن را به آنها آموزش دهید. اما داشتن رفتارهای متناسب با شئون اجتماعی بر سر میز غذا یک مهارت اجتماعی حیاتی است.
- کودکان حدود سه و چهار ساله می توانند در طول صرف وعده غذایی رفتار مناسب را نیز بیاموزند. با اصول اولیه شروع کنید، اینگونه با مرور زمان و در نهایت به رفتار درست عادت می کنند: قبل از وعده های غذایی دست های خود را بشویید؛ دستمال سفره را در دامان خود قرار دهید؛ با دهان پر صحبت نکنید، از تدارک بیننده سفره تشکر کنید و در انتها ظرف خود را از میز یا سفره بردارید.
توصیه به والدین
• از افعال و جمله های مثبت به جای افعال منفی استفاده کنید؛ برای مثال به جای اینکه بگویید: «این قدر بی ادب نباش!» بگویید: «مودب باش!»
• در مهمانی ها به جای نکته های منفی به دنبال نکته های مثبت باشید؛ مثلا باید بدانید اگر از غذایی که میزبان تهیه کرده، خوشتان نیامده است، از دسر تعریف کنید.
• به فرزندتان بگویید هرگز به رفتارهای دیگران برچسب نزند؛ چون این کار بیشتر از آنکه فکر می کنید، آسیب زننده است.
• خونسرد باشید؛ چون زمانی که عصبانی می شوید و فریاد می زنید، احترامتان را نزد فرزندتان از دست می دهید.
• علاقه خود را به فرزندتان نشان دهید. وقتی خطایی از او سر می زند به او بگویید که چرا این کار اشتباه است و بعد او را در آغوش بگیرید؛ چون شما با این کار صداقت و علاقه ای را که میانتان است، افزایش می دهید.
• هشیار باشید؛ چرا که بی توجهی بچه ها نسبت به اطرافیان همیشه اقتضای سنشان نیست.
• همیشه خودتان مثالی از الگوهای اخلاقی باشید.
• سعی کنید زیاد سخت گیر و خشک نباشید.
در آموزش آداب معاشرت ثابت قدم و صبور باشید
شیوه های یادگیری آداب معاشرت می توانند زمان بر باشند. به یاد داشته باشید زمانی که کودکان رفتارهای خوب دارند، آنها را ستایش و تشویق کنید و هنگامی که آنها اینگونه عمل نمی کنند، به سادگی به آنها تذکر دهید که آنها باید از کلمه یا رفتار مناسب استفاده کنند. عمل آموزش آداب معاشرت را با ذکر مثال و مصداق برای آنها دنبال کنید.