به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، ایجاد اعتماد به نفس در کودک ممکن است دشوار به نظر برسد. اما احساس ارزش فردی پایه های آینده ی فرزندتان را پی می ریزد، زمانی که باید چیزهای تازه را به تنهایی تجربه کند. جین نلسون، درمانگر خانواده در کالیفرنیا و یکی از نویسندگان سری کتابهای انضباط مثبت می گوید « اعتماد به نفس نتیجه ی احساس تعلق است، باور به این که می توانیم، و دانستن این که همکاری هایمان را ارزش می نهند و قدر می دانند».
نلسون می گوید «همان طور که هر پدر یا مادری می داند، اعتماد به نفس تجربه ای گذرا است. گاهس احساس خوبی درباره خودمان داریم و گاهی نداریم. چیزی که واقعا می خواهیم به کودکانمان یاد بدهیم مهارت های زندگی مثل انعطاف پذیری است». هدف شما در مقام والد، اطمینان خاطر از این است که فرزندتان غرور و احترام به خود را در درون خود و همین طور ایمان به توانایی خود در مقابله با چالش های زندگی را رشد داده است. در اینجا ده استراتژی ساده که به شما در تقویت اعتماد به نفس کودکتان کمک می کند آورده می شود:
بی قید و شرط عشق بورزید
اعتماد به نفس کودک وقتی شکوفا می شود که نوعی علاقه بی قید و شرط را ببیند، عشقی که می گوید «دوستت دارم، هرکه باشی و هرچه انجام بدهی». وقتی کودکتان را صرفنظر از توانایی هایش، مشکلاتش، اخلاقش، یا قدرتش می پذیرید، به او بیشترین کمک را می کنید. بنابراین، او را در عشق خود غرق کنید. او را تا می توانید بغل کنید، ببوسید و به پشتش بزنید و فراموش نکنید به او بگویید که چقدر دوستش دارید. وقتی مجبورید در موردی به او تذکر بدهید ، به او بفهمانید تذکر شما در مورد رفتارش است و نه خودش . مثلا، به جای این که بگویید «خیلی پسر شرّی هستی. چرا درست نمی شی؟ به او بگویید، «لطفا تو خونه فوتبال بازی نکن. فوتبال بازی بیرون از خونه است».
توجه کنید
وقتی را برای توجه کامل به کودک خود کنار بگذارید. این بسیار به احساس اعتماد به نفس کودک شما کمک می کند چون به او این پیغام را می دهد که شما فکر می کنید او مهم و ارزشمند است. حتما نباید وقت زیادی باشد؛ فقط چند لحظه که وقتی می خواهد با شما حرف بزند، دست از سرکشی به صندوق پست می کشید یا تلویزیون را خاموش می کنید تا جواب سوالش را بدهید. با او ارتباط چشمی برقرار کنید تا معلوم باشد که واقعا دارید به چیزی که می گوید گوش می دهید. اگر وقتتان کم است، بدون نادیده گرفتن نیازهایش این نکته را به او بگویید. بگویید «خب همه اتفاقهای تمرین فوتبال را برام تعریف کن، بعد که تموم شد باید برم شام درست کنم».
محدودیت ها را یادش بدهید
چند قانون منطقی برای کودک خود وضع کنید. مثلا، اگر به او می گویید که موقع دوچرخه سواری در خیابان باید کلاه سرش بگذارد، اجازه ندهید بدون کلاهش به خانه دوستش برود. اگر بداند که بعضی قوانین خانوادگی نقشِ روی سنگ شده اند، احساس امنیت بیشتری می کند و به زودی بر طبق انتظارات شما زندگی خواهد کرد. فقط بکوشید واضح و باثبات باشید و نشان دهید که به او اعتماد دارید و از او انتظار دارید که کار درست را انجام دهد.
از ریسک کردن های سالم استقبال کنید
کودکتان را به کشف چیزی تازه، مثل خوردن غذایی متفاوت، یافتن دوستان تازه، یا اسکیت سواری تشویق کنید. با این که همیشه احتمال شکست وجود دارد اما بدونریسک کردنموفقیت هم به دست نمی آید. پس به کودک خود اجازه ی تجربه های کم خطر را بدهید و در مقابل تقاضاهای او در دخالت خود مقاومت کنید. مثلا سعی نکنید به محض این که از خواندن کلمه ای دشوار احساس یاس کرد، او را «نجات» دهید. پریدن وسط کار او و گفتن این که «خودم می کنم» او را وابسته بار می آورد و اعتماد به نفس ِ او را کم می کند. شما با برقراری تعادل در نیاز به حمایت از او و نیاز او به تجربه کردن کارهای تازه اعتماد به نفسش را شکل خواهید داد.
اجازه بدهید اشتباه کند
البته یک جنبه حق انتخاب دادن و خطر پذیری این است که کودکتان در معرض اشتباه قرار می گیرد. اینها درسهای باارزشی برای اعتماد به نفس کودکتان هستند . بنابراین اگر کودکتان با وقت تلف کردن در اتاق خوابش از اتوبوس مدرسه جا مانده است، او را تشویق کنید که بیندیشد دفعه بعد چطور رفتار کند بهتر است. به این ترتیب اعتماد به نفسش صدمه نمی بیند و خواهد فهمید که گاهی می شود اشتباه کرد. دانیل میر، استادیار آموزش ابتدایی در دانشگاه ایالت سان فرانسیسکو می گوید اگر خودتان اشتباه کردید، به آن اعتراف کنید. پذیرش و اصطلاح اشتباهات پیغام قدرتمندی به فرزندتان می رساند و پذیرش مشکلات را برای کودک آسان تر می کند.
از اتفاقات مثبت تجلیل کنید
همه تشویق پذیر هستند، بنابراین سعی کنید چیزهای خوبی را که کودکتان در روز انجام می دهد با صدای بلند اعلام کنید. مثلا به پدرش بگویید «پیتر امروز همه تکالیفش را سریع انجام داد». با این کار او را در معرض تحسین خود و پاسخ دلگرم کننده ی پدرش قرار می دهید. واضح و مشخص بیان کنید. به جای این که بگویید « خوب بود» بگویید «ممنون که میز شام را چیدی». این درکِ انجام کار و ارزش فردی را در او بالا می برد و به او اجازه می دهد دقیقا بداند چه کاری را درست انجام داده است.
خوب گوش کنید
اگر کودکتان نیاز به حرف زدن دارد، بایستید و به چیزی که برای گفتن دارد خوب گوش دهید. او نیاز دارد احساس کند که افکارش، احساساتش، خواسته ها و نظراتش مهم هستند. به او کمک کنید با نام گذاشتن روی احساساتش با آنها راحت کنار بیاید. بگویید «می فهمم که ناراحتی چون نمی توانی به آن مهمانی بروی». با پذیرفتن احساساتش بدون قضاوت درباره آنها، به احساسات او اعتبار می بخشید و نشان می دهید که برای چیزی که می خواهد بگوید ارزش قایلید. اگر احساسات خودتان را با او سهیم کنید مثلا اگر بگویید:«من نگران مامان بزرگم. خیلی مریضه»، او هم در بیان احساسات خودش اعتماد به نفس پیدا می کند.
از مقایسه اجتناب کنید
نظراتی مثل «چرا سعی نمی کنی مثل برادرت باشی؟» یا «چرا مثل دوستت مودب نیستی؟» فقط کودکتان را به یاد مشکلاتش می اندازد و در او احساس خجالت، حسادت و رقابت را تشدید می کند. حتی مقایسه های مثبت مثل «تو بهترین بازیکنی» هم به طور بالقوه مخرب اند چون چون کودک به سختی می تواند همیشه بر طبق این تصویر خود را بسازد. اگر بگذارید کودکتان بداند که او را به خاطر منحصر به فرد بودنش تحسین می کنید، او هم ارزش بیشتری برای خودش قایل می شود.
احساس همدردی کنید
اگر کودکتان خودش را به شکلی ناخوشایند با خواهر برادرها یا همسالانش مقایسه می کندمثلا می گوید: «چرا نمی تونم مثل دوستم توپ پرت کنم» ، با او همدردی کنید و بعد روی یکی از توانایی هایش تاکید کنید. مثلا بگویید، «آره راست می گی. دوستت توپ پرت کن ِ خوبیه. تو هم خیلی تند می دوی». این به کودکتان کمک می کند متوجه شود که ما همه نقاط قوت و ضعفی داریم و لازم نیست که حتما بی عیب باشد تا احساس خوبی درباره خودش داشته باشد.
تشویق کنید
هر کودکی نیاز به شکلی از حمایت از جانب عزیزانش دارد که پیغام می دهند «ما به تو ایمان داریم. ما تلاشهایت را می بینیم. ادامه بده!» تشویق یعنی تشخیص دادن پیشرفت و نه فقط پاداش دادن به نتیجه ای. پس اگر کودکتان با مسئله ی ریاضی دست و پنجه نرم می کند، به جای این که بگویی «نه اینطوری نیست. بگذار برات حلش کنم»، بگویید «خیلی داری تلاش می کنی. تقریبا به جواب رسیدی»
تفاوتی بین تحسین و تشویق هست. تحسین پاداش به انجام کار است، در حالی که تشویق پاداش به فرد است («تو تونستی» به جای «من به تو افتخار می کنم»). تحسین ممکن است به کودک بفهماند که تنها وقتی «خوب» است که کاری را درست انجام داده باشد. از سوی دیگر، تشویق به رسمیت شناختن تلاش است. گفتنِ «خب بهم بگو بازی چطور بود. دیدمت چطور حمله می کردی» مفیدتر از گفتن «تو بهترین بازیکن تیمی» عمل می کند. تحسین بیش از اندازه اعتماد به نفس را خدشه دار می کند چون فشاری برای انجام کار و نیاز مداومی به تایید دیگران ایجاد می کند. بنابراین تحسین را کناری بگذارید و آزادانه او را تشویق کنید؛ این به کودکتان کمک می کند تا با احساس خوبی نسبت به خود رشد پیدا کند.
