مسلما برای هر جمله ما نیاز به فعل داریم. در بررسی فعل در زبان آلمانی باید به ۳ نکته توجه داشت :
۱- Position مکان فعل
۲- Konjugation صرف فعل
۳- Tempus زمان فعل
معمولا راحت ترین زمان و پرکاربرد ترین زمان به طور کلی در هر زبانی زمان حال می باشد. پس در مورد نکته سوم که در بالا اشاره کردیم ما از لحاظ Tempus فعلا در مورد زمان حال صحبت می کنیم. در مورد مکان فعل باید گفت که با توجه به انواع جملاتی که در آلمانی داریم ممکن است مکان فعل تغییراتی داشته باشد که در آینده به تفصیل در این باره صحبت می کنیم. در این قسمت به نکته دوم یعنی قوانین صرف فعل در زمان حال می پردازیم.
به طور کلی فعل های آلمانی از یک ریشه (Stamm) و یک حرف یا صدای آخر (Endung) تشکیل می شوند. Endung فعل ها در زبان آلمانی حرف n یا en می باشد. و پس از حذف این Endung ، باقی کلمه ریشه (Stamm) فعل می باشد.
برای درک بهتر این موضوع در مثال زیر فعل kommen به معنی آمدن را ملاحظه می کنید. اگر Endung را حذف کنیم بافی مانده کلمه ریشه این فعل می باشد.
Kommen ——————————–> Komm : Stamm
جدول صرف فعل Sein | مفرد | |
ضمیر | فعل | |
اول شخص | ich | bin |
دوم شخص |
du
Sie |
bist sind |
سوم شخص |
es sie er |
ist |
حال می خواهیم فعل kommen را برای این ضمایر صرف کنیم. به Endung هایی که فعل بعد از صرف می گیرد توجه نمایید.
Komme |
ich |
Singular مفرد |
Kommst |
du |
|
Kommt |
er / sie |
|
Kommen |
wir |
Plural جمع |
Kommt |
ihr |
|
kommen |
sie |
برای شما مودبانه هم به صورت مقابل فعل صرف می شود . Sie kommen
در زبان آلمانی نیز مانند زبان انگلیسی فعل های به دو دسته تقسیم می شوند . یعنی می توان گفت انواع فعل در زبان آلمانی دو دسته بیشتر نیست! فعل های بی قاعده و فعل های با قاعده. تمامی فعل های با قاعده آلمانی با توجه به قاعده بالا صرف می شوند ، یعنی شما ابتدا ریشه فعل را به روشی که گفته شد به دست می آورید و سپس با توجه به ضمیر شخصی Endgung هایی که در بالا با حروف قرمز مشخص کردیم را به ریشه فعل اضافه می کنیم.
برای اینکه این مسئله روشن تر شود فعل sagen به معنی گفتن را که یک فعل با قاعده می باشد را ره روش بالا صرف می کنیم.
ich sage من می گویم
du sagst تو می گویی
er / sie sagt او می گوید
wir sagen ما می گوییم
ihr sagt شما ها می گویید
sie sagen آن ها می گویند
Sie sagen شما می گویید
چند نکته مهم در رابطه با صرف افعال با قاعده آلمانی :
۱- اگر ریشه یک فعل به d یا t ختم شود، این افعل هنگام صرف در دوم شخص و سوم شخص مفرد و دوم شخص جمع ما بین ریشه و پسوند "e" می پذیرند.
۱- Stamm -d / -t
arbeiten کار کردن
bilden ساختن
ich arbeite ich bilde
du arbeitest du bildest
er / sie arbeitet er / sie bildet
wir arbeiten wir bilden
ihr arbitet ihr bildet
sie arbeiten sie bilden
۲- اگر ریشه یک فعل به z ، ß ، ss ، s ختم شود ، هنگام صرف فعل در دوم شخص مفرد به جای پسوند "s" ، فقط پسوند "t" می پذیرند . در این حالت دوم شخص جمع و سوم شخص مفرد و دوم شخص جمع فرم یکسان خواهند داشت.
برای مثال به صرف فعل heißen به معنی نامیدن توجه کنید.
ich heiße
du heißt
er/sie heißt
wir heißen
ihr heißt
sie heißen
با قواعد زبان آلمانی که در بالا آموختین اکنون قادر هستید افعال با قاعده آلمانی را صرف کنید. اما در آلمانی نوع دیگری از فعل ها وجود دارند که به آن ها افعال بی قاعده می گوییم. راهی برای متمایز کردن افعال باقاعده از بی قاعده وجود ندارد و شما باید در طول دروس هنگامی که به فعل بی قاعده ای برخورد می کنید همانجا آن را یاد بگیرید و همچنین صرف کردن آن را نیز فرا بگیرید. زیرا صرف افعال بی قاعده همانطور که از اسمشان هم پیداست قانون خاصی ندارد! تنها قواعدی که می تواند به شما در صرف افعال بی قاعده کمک کند را برای شما در قالب چند نکته بیان می کنیم.
۱- صرف فعل در افعال بی قاعده در دوم شخص و سوم شخص مفرد متفاوت می باشد و در باقی موارد همانند افعال با قاعده می باشند.
۲- چند فعل مهم و پرکاربرد بی قاعده را در زیر با تغییراتی که دارند برای شما عنوان می کنیم.
geben (e———>i) دادن
ich gebe
du gibst
er / sie gibt
wir geben
ihr gebt
sie geben
………………………………………………………
fahren (a————>ä) رانندگی کردن
ich fahre
du fährst
er / sie fährt
wir fahren
ihr fahrt
sie fahren
……………………………………………………..
lesen (e———–>ie) خواندن
ich lese
du liest
er / sie liest
wir lesen
ihr lest
sie lesen
…………………………………………………
essen (e———>i) خوردن
ich esse
du isst
er / sie isst
wir essen
ihr esst
sie essen
مثال ها:
Ich bin ein Fotograf.(من یک عکاس هستم.)
Du bist ein Fotograf.(تو یک عکاس هستی.)
Er ist ein Fotograf. (او [مرد] یک عکاس است.)
Sie ist eine Fotografin. (او [زن] یک عکاس است.)
Sie sind ein Fotograf. (شما [محترمانه] عکاس هستید.)
نکته: نکته ای که ممکن است از درس اول به صورت سوال برای شما مطرح شده باشد این است که چرا در واژه Fotograf حرف اول به صورت بزرگ نوشته شده؟! در زبان انگلیسی در دو حالت حرف اول یک کلمه به صورت بزرگ نوشته خواهد شد. حالت اول اینکه در ابتدای جمله نوشته شود و حالت دوم اینکه نامی مشخص باشد (مانند نام فرد، نام رودخانه، کشور و …) اما در زبان آلمانی تمامی اسامی با حرف اول بزرگ نوشته می شوند (هر واژه ای که از نظر گرامری اسم باشد). پس هر واژه ای که نقش اسم در جمله را داشته باشد حرف اول آن بزرگ نوشته خواهد شد. به همین دلیل واژه Fotograf با حروف بزرگ نوشته شده است.