مودم‌ها تنوع بسیار بالایی دارند. همین موضوع باعث می‌شود که وقتی برای خرید آن‌ها به بازار مراجعه می‌کنید، سردرگم شوید. به ویژه که اصطلاحات تخصصی هم از زبان فروشنده‌ها می‌شنوید. اصطلاحاتی که شما را بیشتر گیج می‌کنند. در این مطلب ما هر آن‌چه را که باید در هنگام خرید مودم وای فای بدانید و در نظر بگیرید، مورد بررسی قرار می‌دهیم. پس اگر قصد خرید مودم چه برای دفتر و چه برای منزل خود را دارید، این مطلب را بخوانید.
قبل از این که بخواهیم به مشخصات یک مودم خوب بپردازیم، باید یک نکته را یادآور شویم. دستگاه‌هایی که ما به نام مودم می‌شناسیم و در خانه یا محل کار از آن‌ها استفاده می‌شود، در اصل مودم-روتر هستند. مودم‌ها فقط می‌توانند سیگنال‌های اینترنت را از مخابرات دریافت کرده و آن را برای استفاده در یک کامپیوتر یا یک موبایل آماده کنند. بنابراین، با داشتن یک دستگاه مودم تنها، نمی‌توانید چند دستگاه را به صورت هم‌زمان به اینترنت متصل کنید. این کار وظیفه دستگاهی به نام روتر است. روترها اطلاعات تبدیل شده را از مودم‌ها دریافت کرده و آن را بین دستگاه‌های مختلف به اشتراک می‌گذارند. پس زمانی که به بازار مراجعه می‌کنید، باید به دنبال دستگاه‌های مودم-روتر باشید که به صورت هم‌زمان قادر به دریافت اطلاعات از اینترنت و پخش آن بین دستگاه‌های مختلف هستند. از آن‌جایی که بیشتر مردم مودم-روترها را به نام «مودم» می‌شناسند؛ ما هم در ادامه از این کلمه به تنهایی استفاده می‌کنیم. مودم‌ها براساس نوع اینترنتی که ارائه می‌دهند، انواع مختلفی دارند که باید قبل از خرید با آن‌ها آشنا شوید:
در بیشتر خانه‌ها و شرکت‌ها از همین مودم‌های adsl استفاده می‌شود. شما میتوانید هم با کمک امواج وای‌فای و هم با اتصال یک کابل LAN از اینترنت این دستگاه‌ها استفاده کنید. در روش اول به صورت بی‌سیم و در روش دوم به صورت سیمی این اتصال را می‌توان برقرار کرد. سرعتی که این مودم‌های ارائه می‌دهند تا حد زیادی بستگی به سرویس اینترنت دارد. با این وجود، برای انجام کارهای معمولی مثل: وب‌گردی، بررسی شبکه‌های اجتماعی و غیره سرعت قابل قبولی ارائه می‌دهند. البته، شاید با ترفندهای بهبود سرعت وای فای مودم هم بتوان اندکی سرعت آن‌ها را بیشتر کرد.
VDSL نسل جدیدتر adsl است که پهنای باند بیشتری دارد. سرعت دانلود و آپلودی که این مودم نسل جدیدتر به شما ارائه می‌دهد، چندین برابر بیشتر از مدل قبلی است. البته به عنوان یک نکته در راهنمای خرید مودم، در نظر داشته باشید که اگر سرویس اینترنتی که استفاده می‌کنید، از سرعت کمتری پشتیبانی می‌کند، خرید مودم VDSL هم نمی‌تواند سرعت اینترنت شما را افزایش دهد. بنابراین قبل از این که برای خرید این مودم‌ها بیشتر هزینه کنید، مطمئن شوید که شرکت موردنظرتان می‌تواند سرویس VDSL را در منطقه شما ارائه دهد. بد نیست بدانید که اینترنت فیبرنوری و اینترنت ماهواره‌ای یا استارلینک در حال حاضر بالاترین سرعت‌ها را ارائه می‌دهند که هنوز در ایران وارد نشده‌اند.
اگر به خط ثابت تلفن دسترسی ندارید، میتوانید از مودم‌های همراه LTE و TD-LTE استفاده کنید. در این مودم‌های همراه یک سیم کارت خاص قرار داده می‌شود. با کمک این سیم کارت شما میتوانید از شرکت‌هایی که این نوع خاص سرویس را ارائه می‌دهند، اینترنت دریافت کنید. سرعتی که از این نوع مودم دریافت می‌کنید، از مودم‌ها ADSl بیشتر است.
مسلما هر چه مودم از سرعت‌های بالاتری پشتیبانی کند، اینترنت سریع‌تری در اختیار شما قرار می‌گیرد؛ اما تنها سرعت مودم نیست که روی کیفیت اینترنت شما اثر می‌گذارد. از آن طرف، سرویس اینترنتی هم که از سمت شرکت دریافت می‌کنید، باید سرعت بالایی را ارائه دهد. برای مثال، اگر مودم شما 100 مگابیت سرعت داشته باشد؛ اما سرویس adsl که شرکت در اختیار شما قرار داده است، 20 مگابیت سرعت داشته باشد، نمی‌توانید از تمام ظرفیت مودم خود بهره ببرید. پس قبل از اینکه برای خرید مودم با بالاترین سرعت هزینه کنید، سرعت سرویس اینترنت خود را هم در نظر بگیرید. نکته مهمی دیگری که باید یادآوری کنیم، این است که سرعت مودم‌ها بر مبنای مگابیت در ثانیه اعلام می‌شود؛ نه مگابایت. بنابراین اگر مودمی با سرعت 50 مگابیت بر ثانیه انتخاب کردید، باید انتظار سرعتی برابر با 6 تا 7 مگابایت در ثانیه را از آن داشته باشید. چرا که هر یک بایت معادل 8 بیت است.
واژه بعدی که احتمالاً در هنگام خرید با آن آشنا می‌شوید، فرکانس باند یا برد مودم است. مودم‌ها می‌توانند فرکانسی برابر با 2.4 گیگاهرتز یا 5 گیگاهرتز داشته باشند. اما تفاوت مودم‌ها 2.4 با 5 گیگاهرتزی در چیست؟ در ادامه مطلب راهنمای خرید مودم وای فای این موضوع را بررسی می‌کنیم.
مودم 2.4 گیگاهرتزی: طول موج مودم‌های 2.4 گیگاهرتزی بالاتر است. این موضوع یک مزیت و یک مشکل به همراه دارد. طول موج بالاتر، قدرت بیشتری دارد. به این معنی که به راحتی از موانع عبور می‌کند. بنابراین برای مکان‌هایی که دیوار‌های زیادی دارند، مناسب به نظر می‌رسد. برای مثال در منازل که انتظار داریم، در تمام اتاق‌ها از پوشش اینترنت استفاده کنیم. در مقابل، این طول موج بالاتر روی سرعت انتقال اثر معکوس می‌گذارد و آن را کاهش می‌دهد.
مودم 5 گیگاهرتزی: این نوع مودم‌ها طول موج کوتاه‌تر و در نتیجه سرعت بالاتری دارند؛ اما ممکن است به دلیل قدرت کمتر از هر مانعی عبور نکنند یا در صورت عبور به‌شدت ضعیف شوند. البته برای رفع این مشکل می‌توان از تقویت کننده وای فای هم استفاده کرد؛ اما مسلما برای خرید آن باید هزینه کنید. اگر با توسعه دهنده‌های Wi-Fiآشنایی ندارید، «تقویت کننده وای فای چیست؟» را مطالعه کنید.
به طور کلی از آن‌جایی که در ایران سرعت اینترنت بسیار کم است. تفاوت سرعت بین مودم‌های 5 و 2.4 گیگاهرتزی هم چندان محسوس نیست. بنابراین، استفاده از مودم‌های 4 گیگاهرتزی منطقی‌تر به نظر می‌رسد.
یکی دیگر از ویژگی‌هایی که ممکن است در هنگام خرید مودم شما سردرگم کند، Broadcast یا همان محدوده پوشش‌دهی است. مودم‌ها بر اساس سرعت و محدوده‌ای که می‌توانند پوشش دهند، در سری‌های مختلفی به بازار عرضه شده‌اند. سری A، B، G، N و AC؛ نسل‌های مختلف مودم هستند. مودم‌های نسل A، B و G قدیمی‌ترند. مودم‌های نسل AC هم برای پوشش‌دهی یک ساختمان چند طبقه و تامین اینترنت تعداد زیادی از کاربران مناسب هستند. بنابراین، اگر برای دفتر کار کوچک یا منزل خود یک مودم مناسب می‌خواهید، سری N مناسب به نظر می‌رسد.
تعداد و نوع پورت‌های مودم هم با یکدیگر متفاوت هستند. انواع درگاه‌هایی که معمولا در مودم‌ها می‌بینیم، عبارتند از: پورت شبکه یا LAN: این پورت برای به اشتراک گذاشتن اینترنت به صورت سیمی، بین دستگاه‌های مختلف کاربرد دارد. اگر از مودم در خانه خود استفاده می‌کنید، به نظر می‌رسد که تنها داشتن یک یا دو پورت شبکه برای مودم شما کافی باشد. در مقابل، اگر قصد دارید مودم را در محل کار استفاده کنید و آن را به صورت هم‌زمان از طریق کابلLAN به دستگاه‌های مختلف متصل کنید، باید مودم شما پورت‌های LAN بیشتری داشته باشد.
درگاه تلفن: مشخص است که این پورت برای اتصال خط تلفن است. ممکن است مودم‌های بی‌سیم هم که با سیم کارت عمل می‌کنند، به این درگاه برای روز مبادا مجهز شده باشند.
پورت USB: مودم‌هایی که دارایی درگاه usb هستند، کاربرد جالبی دارند که در راهنمای خرید مودم به آن می‌پردازیم. شما میتوانید فلش مموری یا حافظه‌های خارجی خود را از طریق این پورت به مودم وصل کنید. به این ترتیب، همه کاربرانی که به مودم وصل هستند، به اطلاعات ذخیره شده روی این فلش مموری‌ها دسترسی پیدا کرده و می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.
هک شدن مودم‌های وای فای می‌تواند مشکلات زیادی را برای شما به همراه داشته باشد. به ویژه که امروزه در بستر اینترنت تمام اطلاعات شخصی خود را به اشتراک می‌گذارید و بسیاری از امور بانکی خود را هم با گوشی‌ها و اینترنت انجام می‌دهید. خوشبختانه، بیشتر مودم‌های جدید، بالاترین پروتکل‌های امنیتی را پشتیبانی می‌کنند. این پروتکل‌ها با رمزگذاری اطلاعاتی که در اینترنت ردوبدل می‌کنید تا حد زیادی امنیت را تضمین می‌کنند. بنابراین، برای جلوگیری از هک وای فای، در هنگام خرید اطمینان حاصل کنید که مودم موردنظر از wpa3 پشتیبانی می‌کند. این پروتکل رمزگذاری، جدیدترین استاندارد امنیتی است.
معمولاً در نگاه اول ممکن است تعداد آنتن‌های مودم توجه شما را جلب کند. شاید هم این تصور را دارید که هرچه آنتن مودم بیشتر باشد، اینترنت پرسرعت‌تری در اختیار شما قرار می‌دهد. در صورتی که برای مودم‌های معمولی سری N داشتن تنها یک آنتن کفایت می‌کند. در واقع، برخلاف تصور تعداد این آنتن‌ها تاثیری روی سرعت مودم نمی‌گذارد. به نظر می‌رسد برای متراژهای 70 تا 100 متر یک مودم تک آنتن و برای متراژهای بالاتر هم مودمی با دو آنتن کافی است. تنها زمانی به یک مودم با بیش از یک یا دو آنتن نیاز پیدا می‌شود که تعداد کاربران متصل زیاد باشند. برای مثال در کافی‌نت‌ها و شرکت‌های بزرگ. هر چه تعداد دستگاه‌ها یا کاربرانی که به صورت هم‌زمان به مودم وصل می‌شوند، بیشتر باشد، قطعا سرعت کاهش پیدا می‌کند. در این صورت است که تعداد بیشتر آنتن‌ها می‌تواند شرایط را بهتر کند. در غیر این صورت، تعداد زیاد آنتن تنها باعث می‌شود که امواج مضر بیشتری در فضا منتشر شوند. امواجی که برای سلامتی انسان مضر هستند.
به جای درنظر گرفتن تعداد آنتن‌های مودم، به محفظه‌های خروجی هوای دستگاه دقت کنید. مودم‌ها مثل سایر وسایل الکترونیکی در برابر دمای بالا بسیار آسیب‌پذیر هستند. بنابراین باید شیارهای متعدد برای تبادل هوا داشته باشند تا دمای آن‌ها بیش از حد افزایش پیدا نکند.
بنابراین در این راهنمای خرید مودم وای فای تمام نکات لازم را با هم مرور کردیم. حالا باید با توجه به کارایی و نیاز خود برای خرید مودم اقدام کنید. در صورتی که به سرعت بالا اهمیت می‌دهید و شرکت ارائه دهنده سرویس شما پشتیبانی می‌کند، به سراغ مودم‌های VDSL بروید. در غیر این صورت، میتوانید از مودم‌های بی‌سیم LTE استفاده کنید. بین پهنای باند 2.4 و 5 گیگاهرتزی هم با توجه به نوع مکان خود و تعداد دیوارها یکی را انتخاب کنید. در نظر داشته باشید که مودم‌هایی با یک یا نهایتا دو آنتن برای مصرف در یک آپارتمان کفایت می‌کنند و تنها برای مکان‌های بزرگ‌تر و تعداد کاربران زیاد نیاز به مودم‌های 3 یا 4 آنتن پیدا خواهید کرد. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
