چند گام ضروری برای تربیت صحیح جنسی کودک
به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از فارس، این روزها کم نیستند دخترانی که لباس پسرانه می‌پوشند و وقتی در خیابان آنها را می‌بینی باید خوب دقت کنی تا دستت بیاید این نوجوان با تیشرت و شلوار پسرانه و موهای کوتاه یک دختر است نه پسر! این مشکل در تعدادی از دختران بغرنج‌تر هم می‌شود وقتی ماجرا از پسرانه لباس پوشیدن هم فراتر می‌رود و دخترها ادعا می‌کنند فقط چهره و اندامشان دخترانه است و به خودشان برچسب ترنس بودن می زنند و به فکر تغییر جنسیت می‌افتند و ماجرا به جاهای باریک کشیده می‌شود. برعکس این ماجرا هم صادق است. یعنی پسرهایی که دلشان می‌خواهد مثل دختران رفتار کنند و باز هم ماجرا وقتی بغرنج‌تر می‌شود که برخی از پسرها هم تصمیم می‌گیرند از جنسیت مردانه خودشان فرار کنند.
ریشه این تمایلات ضد جنسیتی کجاست؟ پدر و مادرانی که فرزندانشان دچار بحران جنسیتی شده‌اند آیا به این فکر کرده‌اند که شاید آنها یک جای این مسیر را در تربیت جنسی فرزند اشتباه رفته‌اند. این دغدغه‌ها بهانه‌ای می‌شود برای پرداختن به یکی از وظایف مهم والدین به نام تقویت «هویت جنسی» که در دوران پیش از بلوغ اهمیت حیاتی دارد.
ماجرا اصلاً هم پیچیده نیست. ریزه‌کاری‌هایی هست که همه پدر و مادرها باید از دوران طفولیت فرزندان به آن دقت کنند. حجت‌الاسلام محمدمهدی الهی منش، مشاور کودک و نوجوان و مسئول مؤسسه تربیت بنیادی راهکارهایی را برای پرورش هویت جنسی کودکان قبل از دوران بلوغ توضیح می‌دهد.
به فرزندتان یاد بدهید جنسیت خودش را دوست داشته باشد
اولین شخصی که باید به فرزند خود احترام و دوست‌داشتن جنسیتش را یاد بدهد پدر و مادر است. می‌پرسید چطور؟ توصیه‌های الهی منش را بخوانید؛«کمک کنید که فرزندتان جنسیت خود را بپذیرد و احساس خوبی نسبت به خودش داشته باشند و متناسب با جنسیتش رفتار کند. در غیر این صورت در بزرگسالی در ایفای نقش‌زن یا مرد بودن دچار مشکل می‌شود. نارضایتی جنسیتی پیدا می‌کند و به تغییر جنسیت گرایش پیدا می‌کند.»
فرزندان، اول از همه پدر و مادرشان را قضاوت می‌کنند
برای پرورش هویت جنسی 2 اقدام مهم نباید از دستور تربیتی والدین خارج شود. اول آنکه محترم و ارزشمند دانستن هر دو جنسیت را دست کم نگیرید و این نکته مهم را اول در خصوص احترام به جنسیت خودتان در نظر بگیرید. الهی منش می‌گوید:«والدین باید از جنسیت خودشان ابراز رضایت کنند نه نارضایتی، خصوصا در صحبت با دوستان و درد دل کردن‌ها. نکته بعدی اینکه والدین باید نسبت به یکدیگر رفتار همراه با محبت و احترام داشته باشند نه اینکه مادر پدر را تحقیر کند یا بالعکس. پدر و مادر اولین مرد و زنی هستند که بچه‌ها می‌بینند و بر اساس آن قضاوت می‌کنند که مرد و زن بودن خوب است یا بد. نکته بعدی آنکه والدین نباید بین فرزندانشان فرق بگذارند و نگرش مثبت به جنسیت فرزندشان داشته باشند. »
دخترانتان را دخترانه و پسران را پسرانه تربیت کنید
آموزش و تقویت رفتارها و خصلت‌های متناسب با جنسیت یکی از نکاتی است که بسیاری از پدر و مادرها از آن غافل هستند. الهی منش در همین خصوص توجه به چند نکته را در تقویت هویت جنسی فرزندان حیاتی و ضروری می‌داند؛« یادتان باشد قدرت و شجاعت و جسارت برای پسرهاست و ظرافت و مهربانی و رفتارهای مادرانه برای دخترها. مسئولیت متناسب با جنسیت به بچه‌هایتان واگذار کنید. رفتار متناسب با جنسیت با فرزندتان داشته باشید. مثلا در روایات داریم: وقتی پدر به خانه می‌آید اول به دختر توجه کند. اگر هدیه‌ای خریدید اول هدیه دختر را بدهید.اگر دختر زمین خورد او را بغل و نوازش کنید چون نیاز به حمایت دارد اما اگر پسر زمین خورد به او بگویید برخیز و اجازه بدهید خودش بلند شود چون باید روی پای خودش بایستد.»
به پسری که روسری سرش می‌کند نخندید
حتما برای شما هم پیش آمده که پسر کوچک‌تان در جمع‌های بچگانه برای شوخی و خنده روسری سرش کند و ادای دخترها را در بیاورد. واکنش بسیاری از پدر و مادرها در برابر روسری سر کردن پسرها خنده و قربان صدقه رفتن است که حتی در برخی این واکنش‌ها حالت افراطی هم به خودش می‌گیرد و ناخواسته این تصور را به کودک می‌دهد که مادرم از دختر بودن یا پسر بودن من خوشش نمی‌آید. پس این توصیه‌ها را از زبان مسئول موسسه تربیت بنیادی جدی بگیرید؛« به پسری که روسری سرش می‌کند نخندید. بچه‌هایتان را با اسم جنس مخالف صدا نزنید.رفتار متناسب با جنسیت فرزند را به او آموزش بدهید و تشویق کنید و اگر رفتار متناسب با جنس مخالف نشان داد به او بی توجهی کنید. لباس و پوشش فرزند، مثل مدل مو باید متناسب با جنسیتش باشد.»
بازی و اسباب بازی متناسب با جنسیت فرزند
غفلت از نکات و ریزه‌کاری‌های جزئی در تربیت جنسی فرزندان، زندگی و هویت جنسی آنها را زیرورو می‌کند. موضوعات ساده و در ظاهر پیش‌پاافتاده اما حیاتی و مهم در سال‌های اولیه‌ای که هویت جنسی فرزندتان در حال شکل‌گیری است، الهی منش می‌گوید: «بازی‌ها و اسباب‌بازی‌های فرزندتان باید متناسب با جنسیت او باشد و او را به بازی‌های جنس مخالف تشویق نکنید. هم‌بازی‌های اصلی فرزندتان هم جنس باشند. البته بچه‌ها را حساس نکنید. نگویید دخترها با دخترها، پسرها با پسرها. اما از آن ور بام هم نیفتید و طوری نباشد که هم‌بازی‌های فرزند پسرتان فقط دخترها باشند یا برعکس. فرزندتان باید فیلم‌ها و کارتون‌های متناسب با جنسیتش را ببیند.»
فرآیند همانند‌سازی با والد هم جنس را جدی بگیرید
شروع تمایز جنسی از دوسالگی است و تا سه‌سالگی، کودک هویت جنسی خود را کاملاً می‌فهمد و به جستجوی چگونگی نقش جنسی خود می‌پردازد. بچه‌ها از چهار پنج‌سالگی به بعد از طریق فرایند همانند‌سازی با والد هم جنس، ویژگی‌های شخصیتی زنانه یا مردانه والدین را درونی می‌کنند. به دو شرط؛ شرط اول اینکه والد رابطه خوب و گرمی با فرزند داشته باشد. شرط دوم آنکه والد در نقش و جایگاه درست خودش در خانواده نشسته باشد و زن‌سالاری و مردسالاری در خانواده وجود نداشته باشد.
برای کودک در خصوص اندام جنسی اش حس بد ایجاد نکنید
بیایید با خودمان صادق باشیم. وقتی فرزندکوچکمان خودش را نجس می‌کند واکنش ما چیست؟ یا برای آنکه عادت دست‌زدن کودک به آلت جنسی خودش را از سرش بیندازیم از چه راهکارهایی استفاده می‌کنیم؟ رازهای مهم تربیت جنسی کودک در همین موضوعات به‌ظاهر ساده نهفته است که مسئول موسسه تربیت بنیادی به برخی از آنها اشاره می‌کند؛«دستشویی بردن کودک را به دیگران واگذار نکنیم. چون ممکن است دیگران زمان شستن او دردست‌شویی رو ترش کنند و اخ و پیف کنند و همین حس بد به فرزند بدهد. دوم اینکه اگر فرزندتان خودش را خراب یا نجس کرد حس بد به او منتقل نکنیم.کودکی در آغوش پیامبر خودش را خیس کرد مادرش خواست او را به سرعت بگیرد حضرت مانع شدند و فرمودند لباس را می‌شود تطهیر کرد. سوم اینکه آلت جنسی را کثیف و بد و زشت معرفی نکنیم.گاهی والدین برای این که فرزندان به آلت خودشان دست نزنند به او می‌گویند زشت است. دست نزن دستت کثیف می‌شود و این طور حرف‌ها. باید حواسمان باشد نسبت به اندام جنسی فرزند حس منفی به او ندهیم.»
بی خیال این جملات شوید؛ چقدر چاق شدی، چقدر لاغر شدی!
فرزندتان را به‌ظاهر خودش حساس نکنید. این را بدانیم که تک‌تک جملات و حرف‌هایی که پدر و مادرها بی‌محابا و بدون توجه به تاثیر آن به فرزندانشان می‌گویند در آینده آنها تأثیرگذار است. حجت‌الاسلام الهی منش با چند مصداق والدین را به تأثیر جملات و حرف‌هایشان آگاه می‌کند؛«
از ظاهر فرزندمان مثل چاقی و لاغری، بلندی و کوتاهی قد، رنگ پوست و صاف بودن یا جوش داشتن، بزرگی و کوچکی اندام‌ها و بقیه مسائل ظاهری ایراد نگیریم و او را مسخره نکنیم. والدینی که مرتب به فرزندشان می‌گویند آن‌قدر نخور چاق شدی یا پوست‌واستخوان شدی یا صورتت چرا این‌طوری شده و از این نوع حرف‌ها، او را بیش از حد روی ظاهرش حساس می‌کند و حس بد به او می‌دهد. الان یکی از بیماری‌های رایج بین دختران نوجوان افکار وسواس‌گونه نسبت به تناسب‌اندام است که موجب پرهیز افراطی از خوردن تا حد مریضی و مرگ می‌شود.»
تعریف و تمجید از ظاهر فرزندان هم حساب و کتاب دارد
ایجاد و تقویت هویت جنسی فرزندان آن‌قدر اهمیت دارد که حتی باید در جملاتی که برای تعریف و تمجید از فرزندتان هم به کار می‌برید دقت کنید. الهی منش دلیل این موضوع را گوشزد می‌کند؛ «در تعریف و تمجید از فرزندتان فقط به‌ظاهر توجه نکنید. اینکه خوشگل شدی زشت شدی بهت میاد بهت نمیاد. استفاده از این تعریف‌ها گاه‌وبی‌گاه مانعی ندارد ولی افراط و انحصار، غلط است.خودتان روی ظاهر بدنتان حساسیت افراطی نداشته باشید، مثل عمل‌های جراحی زیبایی یا وقت فراوان روزانه صرف‌کردن برای آرایش و پیرایش و تیپ و مدل‌ها را بررسی کردن. پیج‌های مختلف مربوط به این مسائل را مرتب دنبال‌کردن و اهمیت‌دادن باعث می‌شود که ظاهر در ذهن فرزندتان پررنگ شود.»