معرفی شهر زیبای چرام

چِرام شهری در جنوب غربی ایران و در مرکز استان کهگیلویه و بویر احمد است که مرکز شهرستان چرام می باشد.مردم این شهر به زبان لری سخن می گویند. این شهر در سال ۱۳۵۵ خورشیدی دارای شهر داری شد و در سال ۱۳۹۵ دارای ۱۵٬۲۱۸ نفر جمعیت در قالب ۳٬۹۲۹ خانوار بوده که از این مقدار ۷٬۵۹۷ نفر مرد و ۷٬۶۲۱ نفر زن بوده است.مساحت این شهر ۲٬۸ کیلومتر مربع می باشد. چرام دارای آب و هوای استپ محلی، متوسط بارش ۴۸۰ میلی لیتر در سال و متوسط دمای ۲۱٬۷ درجه سانتی گراد در سال است.اسم رسمی و کنونی این شهر، چِرام می باشد. بر اساس متون فرهنگ فارسی عمید و لغت نامه دهخدا این واژه در اصل به شکل چَرام به معنی چراگاه نوشته می شود.دلیل نام گذاری این منطقه به چرام به علت وجود دشت ها و چراگاه های وسیع آن بوده است.به مرور زمان اسم شهر از چَرام به چِرام تغییر پیدا کرد.تلفظ چِروم نیز در گویش محلی (لری) و بین اهالی استان کهگیلویه و بویر احمد به کار برده می شود.

مردم شهر چرام

تقریباً تمام جمعیت شهر چرام از قوم لر و از مردم ایلات چرامکه شامل ۵ طایفه و ۱۳ تیره است تشکیل شده است.مردم این شهر به زبان لری بویراحمدی و شاخه لری جنوبی تکلم دین اکثر مردم این شهر شیعه دوازده امامی است، حدوداً ۰٫۰۱ مسیحی و آشوری و ۹۹٫۹۹ درصد جمعیت این شهر مسلمان می باشد.

تاریخچه شهر چرام

منطقه شهر چرام و شهر دهدشت و حواشی آن ها در دوره هزاره ۴ قبل از میلاد مسکونی و بخشی از تمدن عیلام بوده و تا اواخر حکومت ساسانیان آثاری از تمدن در این مناطق وجود دارد. در دوره بعد از اسلام منطقه چرام به جز در سلسله حکومت سامانیان و طاهریان و قراقویونلو جزیی از خاک تمامی حکومت های ایران بوده و مسکونی بوده. شهر چرام یکی از مناطق مسکونی مربوط به ایلات چرام بوده و ایلات چرام به صورت پراکنده در ناحیه های مختلف شهرستان چرام از دیرباز ساکن بوده اند. محدوده شهرستان چرام ۸۸ درصد کوهستانی می باشدو شهر چرام دشتی وسیع بین مناطق کوهستانی می باشد، به همین دلیل هنگام حکومت خوانین منطقه شهر چرام به علت صاف و هموار بودن به عنوان مقر فرماندهی انتخاب شد و در کوه های اطراف برج های دیده بانی همچون برج دیده بانی شیخ حسین ساخته شد، همچنین در منطقه طسوج خانه ییلاقی دیگری برای خوانین وجود داشت ولی قلعه اصلی در شهر چرام قرار داشت. به همین دلیل منطقه شهر چرام کم کم به عنوان منطقه ای برای خرید مایحتاج عشایر اطراف تبدیل شد و در اواخر دهه ۳۰ شمسی کم کم افرادی در اطراف قلعه خوانین شروع به خانه سازی کردند و شهر چرام کم کم شکل گرفت. در تقسیمات کشوری در دوره معاصر تا قبل از سال ۱۳۵۵که چرام بخشی از استان کهگیلویه و بویر احمد شدو دارای شهرداری شددر اولین و دومین تقسیمات کشوری به ترتیب بخشی از ایالت و استان فارس و خوزستان دسته بندی می شد. در این زمان چرام به عنوان دهستان چرام از بخش کهگیلویه از شهرستان بهبهان قلمداد می شد و به صورت ایلی و تحت حکومت خان ها اداره می شد. در این زمان دهستان چرام بالغ بر هزار خانوار داشت که با مجموع دهاتش به ۷ هزار نفر می رسید. از تاریخ معاصر منطقه و ایلات ان اطلاعات دقیقی در دسترس نیست ولی در دوره قاجاریان که استان کهگیلویه و بویر احمد به دو قسمت پشت کوه و زیر کوه تقسیم بندی می شود چرام در منطقه زیر کوه قرار داشت و از ان موقع تا الان وضعیت جغرافیایی منطقه تغییر خاصی نداشته. بالاخره در سال ۱۳۵۵ چرام دارای شهرداری شد و بخشی از شهرستان کهگیلویه محسوب می شد، در این زمان ساخت جاده چرام و جاده های کوهستانی چرام شروع شد و به علت کوهستانی بودن چرام هنوز عملیات جاده سازه در کوهستان های چرام ادامه دارد. با شروع انقلاب سفید عملیات سازندگی در چرام رونق بیشتری گردد و با تأسیس سپاه دانش عملیات احداث مدرسه در چرام آغاز شد و به موازات ان با احداث سپاه بهداشت کار تأسیس درمانگاه در چرام نیز آغاز شد. پس از انقلاب با تأسیس جهاد سازندگی این رونق شتاب بیشتری به خود گرفت و زیرساخت های شهر چرام تکمیل شد. سال ۱۳۸۹ با تأسیس شهرستان چرام، شهر چرام به مرکزیت ان انتخاب شد.

موقعیت جغرافیایی شهر چرام

شهر چرام در مسیر جاده دهدشت - گچساران، باشت - یاسوج و قرار دارد. این شهر در جنوب غربی کشور و در مرکز استان کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد. در بخش شمالی چرام جاده چرام - دهدشت، چرام - سرفاریاب، چرام - شیخ حسین و در بخش جنوبی شهر جاده چرام گچساران قرار دارد. در بخش شرقی چرام جادهٔ کوهستانی وجود دارد که چرام را به روستاهای آرند و آب برم متصل می کند،ادامه این جاده چرام را به روستای طسوج و سایر روستاهای شهرستان چرام متصل می کند.شهر چرام با ۲٬۸ کیلومتر مربع مساحت در جنوب غرب ایران و در مرکز استان کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد. این شهر کوهستانی می باشد و در امتداد رشته کوه زاگرس قرار دارد. چرام دارای اب و هوای استپ محلی، و بارش سالانه کم و دمای معتدل می باشد.

پوشش گیاهی شهر چرام

چرام در بخش زاگرس جنوبی قرار دارد و این جهت دارای اب و هوای گرم تر و خشک تری نسبت به بخش زاگرس شمالی هست. میران ۸۸ درصد مساحت شهرستان چرام را منابع طبیعی تشکیل می دهد.پوشش طبیعی شهرستان چرام دارای ۸۰ درصد بلوط ایرانی(برودار) و ۲۰ درصد دیگر شامل درختان بنه، کیکم، بادام، زبان گنجشک و غیره که شامل ۷۲ گونه متعلق به ۳۰ خانواده است. استان کهگیلویه و بویر احمد داری ۲ هزار گونه گیاهی می باشدو ناحیه سردسیر چرام چون کوه چاست خارمستعد برای رویش گیاهانی چون کنگر (گیاه)، بیلهر، جاشیر، چویل، آویشن، پونه و غیره می باشد. مراتع استان کهگیلویه و بویر احمد و چرام دارای ۴۰۰ گونه داروی گیاهی می باشد.

آب و هوای شهر چرام

چرام دارای اب و هوای نسبتاً گرمی می باشد. در فصل زمستان کوه های اطراف شهر به خصوص کوه چاسخار پوشیده از برف می شوند ولی به ندرت در شهر بارش برف مشاهده می شود. اب و هوای چرام در تابستان گرم و خشک و در زمستان سرد و خشک می باشد. میزان تغییر دما بین زمستان و تابستان ۳۰ درجه سلسیوس می باشد.

اقتصادشهر چرام

اقتصاد چرام بر پایه تولید و بیشتر اقتصاد چرام وابسته به کشاورزی نظیر کشت برنج، گندم، سیفی جات، حبوبات و مرکبات می باشد،همچنین در مناطق سردسیر چرام کاشت گردو و سایر مرکبات مرسوم می باشد. تولید و فروش گیاهان دارویی نیز رواج در چرام رواج دارد.به طور کلی روستاییان با دامداری و کشاورزی و همچنین پرورش شیلات معیشت می کنند. شهر چرام دارای شهرک صنعتی می باشد که فعالیت هایی شامل تولید مواد بهداشتی، اب معدنی و غیره دارد. شهر چرام دارای معدن فسفات می باشد که هنوز به بهره برداری نرسیده است.

جاذبه های گردشگری شهر چرام

این شهرستان آب و هوایی مناسب، طبیعتی بسیار زیبا و کم یاب دارد و با داشتن جاذبه های گردشگری طبیعی گوناگون، همه ساله پذیرای گردشگرانی از سراسر استان و کشور می باشد.

باغ چشمه بلقیس

باغ چشمه بلقیس در فاصله چهار کیلومتری از شهر چُرام مرکز شهرستان چرام قرار دارد و یکی از مناطق بسیار زیبا و دیدنی در این شهرستان است.این باغ با ۴۰۰۰ هزار مترمربع مساحت دگرگونی های فراوان را در گذر زمان به خود دیده است و امروزه با چشم اندازی زیبا و دل نشین در سایه سار درختان کهن سالش پذیرای جمع زیادی از گردشگران است.این باغ دارای انواع درختان میوه است و درختان زینتی مانند بید مجنون و گل های پیچک نیز در آن یافت می شود.

منطقه طسوج

منطقه طسوج دارای آب و هوای بسیار مطبوع در بهار و تابستان و همچنین دارای آبی گوارا و شفاف بوده و در تمام طول سال پذیرای گردشگران بسیار زیادی است.منطقه طسوج به عنوان یکی از قطب های مهم گردشگری در شهرستان و حتی استان محسوب می شود و یکی از مناطق مهم گردشگری استان از لحاظ طبیعت و اکوتوریسم می باشد.این منطقه زیبا دارای باغات سیب ، گردو و درختان کهن سالی که زندگی کوچ نشینی ایلات وعشایر در این طبیعت بوده که زیبایی این منطقه را دو چندان کرده است.از جمله نقاط دیدنی این منطقه می توان به چشمه سرکوته طسوج، آبشار طسوج و امامزاده گلبهار اشاره کرد؛وجود درختان کهن سال گردو، بلوط، و چنار موج های بلندقامت در کنار رودخانه پرآب که از میان دو دره با صدای گوش نوازی، موسیقی ملایمی رو برای هر رهگذری به ارمغان می آورد.

قلعه چرام

این بنا بر روی تپه مشرف بر دشت و شهر چرام قرار دارد که در اواسط دوره قاجاریه در دو طبقه به مساحت 800 مترمربع احداث شده و شامل دو بخش بیرونی و اندرونی است.بخش بیرونی آن مهمانخانه ، سکوهای نشیمن و اسطبل بوده و بخش اندرونی آن شامل فضاهای چهار گانه مسکونی و تدافعی ، دروازه ، برج دیده بانی و حیاط مرکزی و یک حلقه چاه آب است.

سد و تنگه شراب گرو

شراب گرو نام یکی از روستاهای شهرستان چرام است که در بخش سرفاریاب و در 5 کیلومتری شهر سرفاریاب قرار دارد.شراب گرو نام خود را از سد کشاورزی دارد که به درخواست اهالی منطقه بر روی رودخانه ای در پایین دست روستا احداث شده است.آب رودخانه پس از عبور از این سد کشاورزی در تنگه بزرگی جریان پیدا کرده و تا انتهای آن امتداد دارد که این تنگه زیبا محل بسیار مناسب و چشم نوازی برای استراحت گردشگران و مسافران است.این تنگه دره ای طولانی با درختان بسیار زیبا است و در هر فصلی، میوه خاص همان فصل را دارد.

روستای آرند

آرند نام یکی از قدیمی ترین و زیباترین روستاهای شهرستان چرام از توابع استان کهگیلویه وبویراحمد است.این روستا در ۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان چرام در استان کهگیلویه و بویر احمد واقع شده و دارای قدمت تاریخی فراوانی است.از مهمترین ویژگیهای این روستا طبیعت بکر، محصور شده در بین دو کوه باسیون میلک، چشمه سارهای فراوان و محصول معروف آن میوه انار است.روستای ارند که قدمت تاریخی آن براساس منابع تاریخی به دوره حکومت هخامنشیان برمی گردد؛ زمانی که کوروش و داریوش کبیر بر این سرزمین فرمانروایی می کردند.وجود آثار باستانی متعدد، قبرهای قدیمی که رو به سمت بیت المقدس می باشد، وجود آسیاب های متعدد، قلاع بزرگ، دژهای بلند، همه و همه نشان از قدمت این سرزمین دارد.

روستای سردره

امامزاده بی بی رشیده (س) در استان کهگیلویه و بویر احمد – شهرستان چرام – روستای سردره واقع شده است.امامزاده بی بی رشیده(س) خواهر امام رضا(ع) و امامزاده سید مظفر(ع) در شهرستان بندر عباس میباشد.روستایی که این امامزاده در آن واقع شده است بسیاربسیار روستای سرسبزی است که تعداد زیادی باغ انار وانگور و … در این روستا موجود میباشد این روستا دارای جمعغیتی حدود۲۰۰ نفر میباشد که در ۴ کیلومتری شهرستان چرام واقع شده است.

کوه زیبا و سرسبز ساورز

کوه زیبا و سرسبز ساورز با ارتفاع ۳ هزار متر از سطح دریا یکی از زیباترین کوه های استان و دارای پوشش گیاهی متنوع و کم نظیر است.یکی از عوامل اصلی تنوع آب و هوایی و نیز زیبایی های استان چهار فصل کهگیلویه و بویراحمد وجود کوه های سر به فلک کشیده و با صلابتی است که خود باعث ایجاد اقلیم های متفاوت شده اند.کوه زیبا و سرسبز ساورز با میانگین ارتفاع ۳ هزار متر، طول بیش از ۳۰ کیلومتر و وسعتی معادل ۳۵۰ هزار هکتار یکی از کوه های سلسله جبال زاگرس جنوبی است که در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.ساورز در حد فاصل بین دو شهرستان چرام و بویراحمد واقع شده است اما به جهت قرار گرفتن قسمت اعظم این کوه در شهرستان چرام جزو سرحدات این شهرستان محسوب می شود.کوه ساورز مانند اکثر کوه های زاگرس دارای کشیدگی شمال به جنوب است و از ضلع شرقی به مناطق دیلگان، دلی خلیفه ای، دلی می، سادات امام زاده علی، رودخانه سادات، کوه دمه و دشت راق و از ضلع غربی به مور رودک، طسوج، کوه پهن و دامور، از شمال به تنگ سرداب، جوی خانه و کوه نیر و از جنوب به سفیدار و باغچه جلیل منتهی می شود.وجود چین خوردگی های منظم و یکنواخت در ضلع شرقی این کوه و نیز سر سبزی دامنه ها و ارتفاعات که مانند دامنی زیبا بر پهنه ساورز سرافراز کشیده شده است شکوهی خاص را به این کوه بخشیده است.کوه ساورز به جهت قرار گرفتن در اقلیم سردسیری و نیز خاک غنی که در دامنه های آن وجود دارد سرشار از گونه های گیاهی متنوع و حتی منحصر به فرد است به طوری که بیش از چهار گونه گیاهی منحصر به فرد و اختصاصی در این کوه وجود دارد.پوشش گیاهی متراکمی همچون چوک، لیزک، موسیر، چویل، جاشیر، گینه، گز، کارده، خرکول، خاری، ریواس، تره کوهی، پونه کوهی، آویشن، حلپه، درمه، برنجاس و…. و درختانی چون ارزن، شهن، تاگ، بادام کوهی و ده ها گونه دیگر بهاری بی نظیر را در ارتفاعات و دامنه های این کوه سرسبز بوجود می آورد.ساورز از لحاظ وجود منابع آبی نیز بسیار غنی است و بعد از کوه دنا پر آب ترین کوه استان به شمار می آید و روخانه های پرآب و خروشانی چون رود طسوج، رودخانه سادات، رودخانه دلی می و ده ها چشمه خروشان و پرآب دیگر از این کوه سرچشمه می گیرند.وجود چشمه ساران و رودخانه های متعدد در دامنه ها و کوهپایه های ساورز باعث بوجود آمدن روستاها و مناطق ییلاقی در حاشیه این کوه شده و هرساله عشایر مناطق کهگیلویه و چرام و البته طبیعت دوستان با فرا رسیدن فصل بهار به سمت ساورز سرازیر می شوند تا از مواهب این کوه پربرکت بهره ببرند.خاموشی آوای دلنشین کبک های ساورز با صفیر گلوله شکارچیانکوه ساورز که به سبب برخورداری از پوشش گیاهی متنوع و چشمه ساران متعدد دیرزمانی مأمن انواع و اقسام وحوش بود امروزه با چالش بزرگ انقراض گونه های جانوری خود به خصوص خرس و کبک روبرو شده است.و این چنین شد که چکاچک شاخ پازنان و نوای دلنشین کبک ها جای خود را به صفیر مرگبار گلوله های شکارچیان بی شمار داده است، شکارچیانی که با خیال راحت می آیند و می زنند و می برند و کسی هم جلودارشان نیست.متأسفانه امروزه به دلیل همین بی توجهی ها هیچ اثری از کل و بز در کوه ساورز نمانده و نسل خرس کوه ساورز در خطر انقراض کامل قرار دارد و در کمال تأسف شکار نامحدود و ناجوانمردانه کبک آن هم در فصل جفت گیری و تخم گذاری نسل این پرنده زیبا را در این کوه با خطر انقراض جدی مواجه کرده است.امید می رود با توجه به ظرفیت های گوناگون و کم نظیر کوه ساورز، مسئولان محیط زیست و منابع طبیعی به فکر حمایت جدی از گونه های جانوری و گیاهی این کوه باشند تا نسل های آینده نیز نظاره گر ساورزی سرافراز و سرسبز باشند.

و در پایان...

چرام نام سرزمینی زیبا با آب و هوای دلپذیر در رشته کوه های مرتفع زاگرس است که بین ۳۱ درجه عرض شمالی و 50 درجه و 74 دقیقه شرقی واقع شده است. آب و هوای دل انگیز، چشمه ها و رودخانه های فراوان ییلاقی و قشلاقی و نقاط کوهستانی منحصر به فرد این شهرستان سبب شده است تا به عنوان یکی از مهمترین قطب ها و جاذبه های گردشگری کهگیلویه و بویراحمد شناخته شود.شهر چرام دارای مکانهای دیدنی از جمله باغ چشمه بلقیس، سد و تنگه شراب گرو،باغ عمران و آبشار الوان طسوج و … می باشد.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.

معرفی شهر زیبای بشرویه