ورم ساده معده و روده يك مشكل گوارشي بسيار شايع و اغلب بي خطر در سگ و گربه است كه به علل مختلف مي تواند ايجاد شود. اين حالت با شروع ناگهاني استفراغ و يا اسهال همراه است كه مي تواند موجب بي اشتهايي و احساس درد و ناراحتي در ناحيه شكم حيوان نيز بشود. گربه ها كمتر از سگ ها دچار اين مشکل مي شوند چرا كه در انتخاب غذا سخت گيرتر و وسواس بيشتري به خرج مي دهند.
اين مشکل با نام هاي ديگر از جمله التهاب معده حاد، ناپرهيزي غذايي يا التهاب حاد رودهنیز معروف است. از علل شايع ايجاد اين مشكل گوارشي مي توان به تغيير ناگهانی برنامه غذايي، ناپرهيزي غذايي (خوردن چيزهايي كه نبايد خورده شوند)، ويروس هاي خفیف، عدم تعادل يا رشد بيش از حد باكتري هاي طبيعي ساكن روده و واكنش به برخي داروها مي توان اشاره نمود. به اين ترتيب هر سگ يا گربه اي كه از غذاهاي مانده، فاسد و يا به سطل هاي زباله و آشغال دسترسي داشته باشد مي تواند به راحتي دچار ورم معده و رودة ساده شود. در اغلب موارد اين حالت در عرض يكي دو روز بهبود پيدا كرده بدون اينكه عامل اصلي ايجادكننده آن مشخص گردد. دامپزشك معمولاً تشخيص اين بيماري را بر پايه شرح حال، وجود علائمي مثل اسهال و استفراغ، طبيعي بودن نشانه هاي حياتي حيوان و عدم كشف شكل خاصي در معاينات مي دهد.
علل بیماری التهابی روده و معده
۱) آسیب دستگاه گوارش که طی آن مخاطات آسیب می بینند و نفوذپذیری آن ها افزایش می یابد؛ که این امر به علت باکتری های آنتی ژن موجود در رژیم غذایی و یا ویروس ها می باشد.
۲) پاسخ ایمنی اولیه به طور نامناسب افزایش می یابد و سلول های التهابی موجود در دستگاه گوارش با تولید موادی مثل ایکوزانوئیدها، سیتوکین ها و رادیکال های آزاد به مجاری دستگاه گوارش و مخاطات آن آسیب می رساند. این افزایش احتمالا یکی از مهمترین علل تظاهرات بالینی بیماری التهابی روده می باشد. اصولا این بیماری بر مبنای افزایش نفوذ لنفوسیت ها، ائوزینوفیل ها، پلاسماسل ها و نوتروفیل ها در مخاطات دستگاه گوارش تشخیص داده می شود و بر حسب نوع سلول نفوذ کرده نیز نامگذاری می گردد (جدول تنظیم شده نیز بیانگر همین مسئله می باشد).
به طور کلی دلایل مختلفی برای نفوذ لنفوسیت ها و پلاسماسل ها به مخاطات روده وجود دارند که عبارتند از: حساسیت به نوع رژیم غذایی، انگل ها، سموم باکتریایی، نئوپلازی و بیماری های ناشناخته.
علائم بیماری التهابی روده
معمول ترین سن ابتلای گربه ها به این بیماری بین ۵ تا ۷ سال است ولی در سگ ها در سنین بالای ۲ سال نیز دیده می شود این بیماری در گربه های نژاد خالص مثل: گربه پرشین هیمالیایی، گربه حبشی و در سگ های نژاد ژرمن شپرد، یورکشایر تریر، کوکر اسپانیل بیشتر دیده می شود. ارتباط جنسیت با این بیماری هنوز مشخص نشده است.
استفراغ مزمن، تغییر اشتها یا بی اشتهایی، اسهال و کاهش وزن از مهمترین نشانه ها در سگ ها و گربه ها می باشند.اسهال ممکن است با منشاء روده بزرگ یا کوچک و یا هر دوی آن ها باشد. استفراغ، ملنا و درد در محوطه شکمی اغلب نتیجه تخریش و زخم هایی در روده و معده خواهد شد که این زخم ها بیشتر در مناطقی می باشند که اسید ترشح نمی کنند بیشترین محل ابتلا دئودنوم می باشد.
در معاینه بالینی ممکن است اختلالی مشاهده نگردد ولی کاهش وزن مهمترین نشانه ای است که جلب توجه می کند. از دیگر یافته ها می توان به افزایش ضخامت روده ها اشاره کرد. در یک گزارش از ۲۸ گربه دچار بیماری التهابی روده که در نهایت به لنفوسارکوما مبتلا شده اند، ۲۴ گربه دارای توده قابل لمسی در ناحیه شکم بوده اند (نوع حاد). علائم بیماری التهابی روده حاد عبارت است از: آسیت، کوآگولوپاتی، انسداد مجاری صفراوی، ترومبوآمبولی و نفروپاتی.
تشخیص ورم روده و معده گربه و سگ
معمولاً سگ و گربه آورده شده به مركز دامپزشكي سابقه دسترسي به غذاهاي فاسد، سطل زباله و آشغال را داشته يا هنگام بلعيدن يا خوردن جسم خارجي ديده شده اند. بعضي از سگ يا گربه ها معده هاي بسيار حساسي دارند كه با كوچكترين تغيير در برنامه غذايي اشان مبتلا به ورم ساده معده و روده مي شوند. همانطور كه ذكر شد ورم معده و روده ساده يك ناراحتي گوارشي است كه معمولاً علت آن غيرمشخص است. به همين خاطر تشخيص قطعي وقتي مي بايست صورت بگيرد كه ديگر احتمالات ايجادكننده اسهال و يا استفراغ را بتوان رد كرد. بايد توجه داشت كه هر استفراغ و يا اسهال را نبايد فوراً يك ورم ساده معده و روده در نظر گرفت بلكه عوامل جدي تر ديگر همانند بيماري هاي ويروسي خطرناك (پاروويروس) و غيره را نيز مي بايست هميشه جزء علل به وجودآورنده اسهال و استفراغ نيز مدنظر گرفت. وقتي عدم وجود تمام عوامل ديگر تا حد ممکن ثابت شد آنگاه مي توان تشخيص را بر وجود ورم ساده معده و روده قرار داد. ورم معده با علت غيرمشخص معمولاً خفيف بوده و خود به خود در عرض يكي دو روز بهبود پيدا مي كند.
درمان بیماری التهابی روده
برای درمان بیماری های انگلی در سیستم گوارشی اغلب داروهایی تجویز می شوند که برای کشتن ارگانیسم های عفونی طراحی شده اند. در حال حاضر هیچ داروی ویژه ای برای درمان بیماری های ویروسی وجود ندارد. آنتی بیوتیک ( داروها موثر بر ضد باکتری ) معمولا به مدت چند روز به کار می رود تا بهبودی آشکار شود، اگرچه اثربخشی آن ها در درمان بیماری های سیستم گوارشی هنوز نامطمئن است. در واقع مصرف بیش از اندازه یا استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک ها می توانند برای بخش گوارشی مضر باشند. آنتی بیوتیک ها ممکن است با تزریق در زمانی که septicemia ( مسمومیت خونی ) آشکار یا محتمل است ، داده شود. دامپزشک شما این تصمیم را می گیرد که آیا داروی ضد باکتری را براساس این بیماری که احتمال میدهد، تجویز کند یا خیر.
توصیف کامل و دقیق تاریخچه سگ تان ( سن، علائم بیماری، رژیم غذایی فعلی، مشکلات گذشته، مواجهه با سگ های دیگر و غیره ) همراه با یک معاینه بالینی دامپزشک، اغلب می تواند علت مشکل سیستم گوارشی را تعیین کند. زمانی که یک اختلال سیستم گوارشی مظنون ما است، معاینه اولیه دامپزشک شما ممکن است شامل بررسی بصری دهان و شکم برای تغییرات اندازه یا شکل آن باشد ؛ یک دست را بر روی شکم میگذارند( از طریق دیوار شکم یا از راست روده ) برای ارزیابی شکل، اندازه و موقعیت اندام های شکمی؛ و با گوشی استتوسکوپ برای شنیدن هر گونه صداهای غیرطبیعی شکمی به صدای شکم گوش میدهند. این دامپزشک ممکن است بخواهد مدفوع سگ شما را بازرسی کند. زمانی که با دامپزشک تماس می گیرید، این ایده خوبی است که بپرسید آیا باید یک نمونه مدفوع جدید را برای کمک به تشخیص بیاورید یا خیر..
