به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، سوپاپها قطعه هایی هستند که برای باز و بسته شدن دارای نظم خاصی هستند. موتورهای احتراقی باید با سوزاندن سوخت در داخل سیلندر نیرو را برای حرکت خودرو تولید کنند. همه می دانیم که ماده سوختنی، اکسیژن و حرارت ۳ پارامتر مورد نیاز عمل سوختن هستند. پس هر موتور برای سوختن باید اکسیژن را از محیط بیرون دریافت کند و سپس دود حاصل را خارج نماید. تولید نیرو در موتور خودرو به این صورت است که گاز وارد شده باید به قدری متراکم شود و بعد از انفجار انرژی جنبشی ایجاد شده باعث حرکت پیستون ها شود و محیط این عملیات مشخص است که باید کاملا بسته باشد. پس سوپاپها بهترین وسیله برای این عمل هستند تا در زمان مناسب ارتباط با بیرون را قطع و وصل کنند.
این قطعات مهم در موتور خودرو دو نوع اند:
سوپاپ دود: این سوپاپ، دود را از محفظه احتراق خارج می کند و کوچکتر از سوپاپ هواست.
سوپاپ هوا یا سوخت: این سوپاپ، هوا و سوخت را به داخل محفظه احتراق وارد می کند و نسبت به سوپاپ دود در دمایی پایین تر کار می کند.
جایگاه سوپاپ کجاست و عملکرد آن چگونه است؟
در خودرو سوپاپ روی سر سیلندر قرار می گیرد. وظیفه آن هم کنترل ورود هوا و سوخت و خروج دود است. به این ترتیب که در بازه زمانی مناسب مخلوط هوا و سوخت را وارد محفظه احتراق کرده و در زمان انفجار سوخت بسته می ماند. این قطعه در مرحله تخلیه، مجدداً باز می شود تا گازهای ناشی از احتراق را از محفظه خارج کند.
توجه داشته باشید که تنظیم زمان باز شدن یا بسته ماندن سوپاپ در خودرو را قطعه ای به نام «میل بادامک» یا «میل سوپاپ» بر عهده دارد.
عملکرد سوپاپ در انواع خودروها یکسان و تنها در اندازه و شکل، کمی متفاوت است.
علت خرابی سوپاپ خودرو چیست؟
لقی گیت یا گاید: حلقه استوانه ای شکلی که روی سوپاپ قرار می گیرد گیت یا گاید نام دارد. لقی گیت باعث می شود که سوپاپ در مسیر اصلی و مستقیم خود حرکت نکند. این مسیر، حالتی عمودی دارد. کوچکترین انحنا یا جابه جایی در مسیر حرکت سوپاپ، منجر به حرکت نادرست و خرابی یا شکستن آن خواهد شد؛ بنابراین باید گیت همیشه سالم بوده و در جایگاه درست خود قرار بگیرد.
خرابی سیت: به محل نشست سوپاپ بر روی سر سیلندر سیت می گویند. خرابی سیت در سوپاپ ها منجر به ورود نامنظم مخلوط سوخت و هوا یا خروج نامنظم دود می شود.
ساییدگی و فرسایش: در ابتدا سوپاپ ها باید نهایتاً طی دو سال تعویض می شدند. باز و بسته شدن های ممتد باعث ساییدگی و خوردگی آنها می شد. در حال حاضر و در خودروهای پیشرفته این مشکل به ندرت پیش می آید. امروزه آلیاژهای سازنده سوپاپ به «استیلیت» و «استنلس استیل» ارتقا یافته اند و کمتر شاهد ساییدگی سوپاپ ها هستیم.
استفاده طولانی مدت از دور موتور بالا نیز باعث فرسایش و خوردگی سوپاپ می شود.
خراب شدن دلکو: وظیفه دلکو رساندن برق در زمان مناسب به شمع خودرو است. وقتی این عملکرد در زمانبندی درست اتفاق نمی افتد، یعنی برق دیرتر یا زودتر از موعد به محفظه احتراق می رسد دو حالت پیش می آید. حالت اول اینکه ممکن است اصلا جرقه ای حاصل نشود. حالت دوم هم زمانی است که شمع، دو بار جرقه می زند. در هر کدام از این حالات سوپاپ ها آسیب می بینند.
رقیق بودن سوخت در دور موتور بالا: کثیف بودن کاربراتور یا انژکتور و نشت هوا از مانیفولد به مخلوط سوخت و هوا از دلایل اصلی رقیق شدن سوخت است که منجر به خرابی سوپاپ می شود. به زبان ساده تر این دلایل باعث جرم گرفتگی سوپاپ ها و در نتیجه خوردگی آن است.
نوع آلیاژ تشکیل دهنده سوپاپ در عمر آن نقش مهمی دارد. به طور کلی سوپاپ دود زودتر از سوپاپ هوا خراب می شود. چرا که تماس بیشتری با دمای حاصل از انفجار در محفظه احتراق دارد و هنگام خروج دود ایجاد شده، حرارت بالایی را متحمل می شود.