در موسیقی فولکلوریک آذربایجان ترانه ای است که در بخشی از آن گفته می شود: از یارم نامه ای آمده که نیم اش آرزو و نیم دیگرش گلایه است. این ترانه حکایت همین نامه بایدن به الهام علی اوف است که باید گفت: «بایدندن کاغاذ گلیب یاری آرزو یاری گیلئیدی» .
بایدن رئیس جمهور آمریکا نامه تبریکی به مناسبت سالگرد استقلال جمهوری آذربایجان به الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان ارسال داشته است.
در این نامه با تبریک روز استقلال جمهوری آذربایجان، برقراری سی امین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور را بسیار مهم ارزیابی و به نکات مهم و مسائل فیمابین دو کشور، باید ها و نباید های حوزه دیپلماسی و همچنین موضوعات بین المللی و منطقه ای اشاره کرده و در باره برخی موضوعات دیگر تاکید شده است.
ادبیات و فضای حاکم بر مکتوب بایدن حاکی از نوعی شرمساری به سبب برخی اتفاقات نامیمون بین روابط دو کشور در گذشته دارد. به عنوان مثال آمریکا همواره نگاه از بالا و آکنده از تطمیع و تهدید های تلویحی به کشورها داشته است. قابل ذکر است که ایالات متحده آمریکا علیرغم حقانیت جمهوری آذربایجان در موضوع قره باغ و ابراز حسن نیت از جانب دولت آذربایجان نسبت به گسترش و ایجاد روابط حسنه با دولت آمریکا، به خاطر ورود و دخالت اش در امور داخلی آذربایجان و تحریک اپوزیسیون داخلی و اقدام به براندازی دولت، حمایت از احزاب مخالف و همچنین طرفداری آشکار و پنهان از ارمنستان در جنگ قره باغ ، به رسمیت شناختن کشتار مجعول و ساختگی ارامنه و به اصطلاح نسل کشی ارامنه توسط ترکان از ساحت ملت و دولت آذربایجان و جماعت ترکان و بخشی از مسلمانان شرمسار است.
لذا با در نظر داشت این شرمساری، بایدن نتوانسته است آرزوها و خواسته های خود را به طور جدی و دوستانه مطرح کند و سعی کرده با زبان دیپلماتیک به موضوعات مورد نظر خود بپردازد. زیرا رشته های دوستی اش پوسیده شده و دیوار اعتمادش ترک برداشته است. حال، با هر زحمتی با توجه به شرایط بین المللی و منطقه ای و نیازمندی اش به نقش آفرینی آذربایجان در شرایط جنگ اوکراین و با در نظر داشت گرایشات و موضع گیری های مستقلانه و در عین حال همسو با اهداف غرب و امریکا و همچنین با توجه به فعال بودن آذربایجان در مسائل بین المللی و برخورداری از تاثیرگذاری جهانی و برخورداری از انرژی و سوخت، خود را متقاعد کرده است تا با زبان لین و توأم با مهرورزی و نوازشگرانه و اندکی هم با چاشنی تهدید و تشر مکتوب سیاسی و فرصت طلبانه خود را به الهام علی ارسال دارد .
بایدن در ابتدای امر به قول ترکان «الهامین بویون اوخشاییر» ؛ یعنی به نوازش روحی الهام می پردازد. بایدن در اصل بر نقش آذربایجان در تامین انرژی و به دنبال آن تأثیر آذربایجان در امنیت جهانی و ثبات بازار سوخت و تضمین امنیت انرژی اروپا در بحران انرژی و تقلیل وابستگی اروپا به انرژی گاز و نفت روسیه اشاره کرده و موضع آذربایجان در جنگ اوکراین و حمایت ضمنی اش از اوکراین و سیاست خارجی و بین المللی آذربایجان را در قبال مسائل جهانی ستوده است و آن را ناشی از همکاری دیپلماتیک دو کشور آذربایجان و ایالات متحده آمریکا قلمداد نموده است.
علاوه بر مسائل اروپا و قفقاز، بایدن توجه و تمرکز آذربایجان را به سوی شرق خزر و آسیای مرکزی نیز جلب می نماید و از این طریق آذربایجان را برای تحدید روسیه و کوچک کردن دایره نفوذ روسیه ترغیب و تشویق می نماید و به نوعی توجه الهام را جلب کرده و انگشت اشاره به هدف بلندپروازانه الهام و اردوغان در خصوص اتصال ترکیه به شرق خزر از طریق دالان زنگه زور می گذارد. بایدن از این طریق با یک تیر چند هدف را نشانه می گیرد . او در صدد کوتاه کردن دست روسیه از بازار نفت و گاز برآمده و با جایگزین کردن انرژی آذربایجان هم اروپا را مورد حمایت خود قرار می دهد و هم آذربایجان را تحریک می کند. زیرا بایدن و هر سیاستمداری، به خوبی می داند که منابع انرژی و نفت آذربایجان هم در جنگ های منطقه ای و بین المللی گذشته و هم در جنگ اخیر تاثیرگذار بوده و هست، لذا بی جهت نبود که هیتلر می گفت هر کشوری که چاه های نفت باکو را در دست داشته باشد پیروزی در میدان جنگ از آن او خواهد بود.
بایدن با این رویکرد در صدد آن است که آذربایجان را به عنوان همکار خود و اروپا معرفی کند و از این منظر به الهام بباوراند که در حل اساسی و دائمی مسئله قره باغ، آمریکا صداقت دارد و حامی طرح صلح فی ما بین ارمنستان و آذربایجان بوده و در این خصوص فعالانه شرکت می کند. نامه تبریک بایدن خالی از تهدید و شیطنت هم نیست.
او جانب احتیاط را گرفته و به منظور کسب رضایت اپوزیسیون و احزاب مخالف و همچنین در راستای ماهیت استکباری خود که همواره مبنای بهانه جویی و اعمال سیاست مداخله جویانه همه جانبه در این کشور بوده است، لذا موضوع دموکراسی و انتخابات دموکراتیک در جمهوری آذربایجان را به پیش می کشد و بر موضوع حقوق بشر در آذربایجان به صورت آشکار و پنهان تاکید می کند و به قول ترکان از زیر پالتویش سر چماق را نشان می دهد که مفهوم مخالف تطمیع و تهدید است.
مخلص کلام آن که این قبیل نامه های به ظاهر تبریک آمیز و دوستانه می تواند الهام علی اف را به فکر فرو ببرد و در تصمیم گیری و تعیین خط مشی سیاسی و اتخاذ سیاست خارجی مناسب به سمت دشواری های جدید سوق دهد و عرصه فعالیت را برایش سخت گرداند. چون با کمترین انحراف، آذربایجان را در مقابل روسیه قرار می دهد. یعنی می تواند الهام را در شرایط ایجاد بالانس بین قدرت ها با دشواری روبرو سازد.
هر چند بایدن تمجید از موقعیت و تاثیرگذاری و فعال بودن آذربایجان را در امور و مسائل بین المللی به عنوان یک کشور قوی می نمایاند، لکن هیچ گاه آمریکا راضی به ظهور و حضور آذربایجان قوی با ماهیت شیعی و فرهنگ ایرانی اسلامی در عرصه سیاست بین المللی نیست و نخواهد بود.
همه می دانیم که برای آمریکا حتی خرس قطبی روس و داشناق مسلمان کش ارمنی بسیار محبوب تر از آذربایجان است.
و باید متذکر شد آذربایجان عاقل تر از آن است که با روسیه رو در رو شود.
فوری: شهر شوشا دومین شهر بزرگ قره باغ از اشغال نیروهای ارمنی آزاد شد
