کلیسای بیت اللحم اصفهان یکی از کلیساهای نسبتاً بزرگ شهر اصفهان است. این کلیسا بسیار نزدیک به کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس و در شمال این دو کلیسا قراردارد. کلیسای بیت اللحم در زمان حکومت صفویه و توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولی جانیان ساخته شده است. خیابانی در محله جلفای اصفهان هم به نام خواجه پطرس نام گذاری شده است. دیوارهای داخلی این کلیسا که با گچ اندود شده است پوشیده از نقاشیهای آبرنگ با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس انجیل است.
کلیسای بیت لحم یکی از کلیساهای نسبتاً بزرگ اصفهان است. این کلیسا بسیار نزدیک به کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس (آسدوادزادزین مقدس) و در شمال این دو کلیسا قرار دارد. بیت لحم در زمان حکومت صفویه و توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان بازرگان معروف دوران صفوی، بنا شده و مدفن وی و چند تن از اعضای خانواده اش نیز در حیاط کلیسا قرار دارد. خیابانی در محلهٔ جلفای اصفهان هم به نام خواجه پطرس نام گذاری شده است.
کلیسای بیت لحم را می توان هم از نظر نقاشی های زیبای داخلی و هم از نظر نمای خارجی، باشکوه ترین کلیسای اصفهان دانست. به خصوص اینکه دارای بزرگ ترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. روزنامه دیلی تلگراف در مقاله ای که در نوامبر ۲۰۱۶ منتشر کرد، این کلیسا را در فهرست ۲۳ کلیسای زیبای جهان قرار داد.
تاریخچه کلیسای بیت اللحم
پیشینه احداث کلیسای زیبای بیت اللحم به عصر صفوی و دوران فرامانروایی شاه عباس برمی گردد. این کلیسا به دستور خواجه پطرس ولیجانیان که از تُجار صاحب نام حکومت صفوی بود، در سال 1628 میلادی مصادف با سال 1306 هجری قمری ساخته شد. آرامگاه این بازرگان و چند نفر از خانواده وی در حیاط کلیسا واقع شده است. جالب اینکه یکی از خیابان های جلفای اصفهان نیز به نام همین فرد است.
در مورد ساخت این اثر، داستان های متعددی وجود دارد مثلا عده ای می گویند، خواجه پطرس به این خاطر کلیسا را بنا کرد که کلیسای مریم مقدس همیشه شلوغ بود و مردم در زمان ورود دچار مشکل می شدند، او نیز تصمیم گرفت برای کاهش ازدحامات، کلیسای دیگری بسازد. داستان دیگر این است که خواجه در هند از دنیا می رود ولی او پیش از مرگ وصیت می کند که قلبش را به جلفا ببرند و از این رو چنین کلیسایی ساخته می شود.
تصویری از خواجه پطرس ولیجانیان بر روی دیوارهای کلیسا نقاشی شده که هم اکنون هم می توان آن را دید. این اثر فوق العاده اصفهان، چه از نظر نمای درونی و چه از نظر نمای بیرونی بسیار زیبا و چشمگیر است و یکی از برجسته ترین مکان های مقدس در این شهر بشمار می رود.
کلیسای باستانی بِتقِحِم با شماره ۷۶۴۳ در اواسط اسفند ماه سال 1381 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. اگر تصمیم گرفتید به بازدید این بنای زیبای تاریخی بروید، بلیط هواپیما اصفهان را از مراجع معتبر تهیه نمایید.
معماری کلیسای بیت اللحم
پلان کلیسای بیت اللحم از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شکل است که در جهت شرقی-غربی قرار دارد و دارای گنبدی دوجداره با هشت نورگیر در قسمت پایین گنبد است. بنا هیچ گونه تزیین خارجی ندارد و ارتفاع آن از سطح زمین ۲۵ و قطر آن ۱۱ متر است. گنبد با چهار قوس به چهار ستون بزرگ متصل به دیوارهای شمالی و جنوبی بنا تکیه کرده است. در سمت غربی کلیسا و در قسمت جلوی ورودی اصلی، ایوانی دو طبقه قرار دارد و در بالای آن ناقوس خانه کلیسا واقع شده است. قدمت ناقوس خانه به سال ۱۸۹۷ بازمی گردد. مصالح به کار رفته در ساختمان کلیسای بیت اللحم، شامل خشت و آجر می شود. دیوارهای داخلی کلیسا با گچ پوشانده شده اند و روی تمامی آن ها نقاشی هایی با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس نقش بسته است. قسمت پایین دیوارها نیز با کاشی های لعابدار به رنگ های نیلی و آبی تزیین شده است.کلیسای بیت اللحم در دو طبقه ساخته شده که طبقه دوم آن مخصوص بانوان است.
کلیسا در دو طبقه ساخته شده است. طبقه دوم مخصوص بانوان است. در بخش میانی طبقه دوم، تالاری مربع شکل قرار دارد که برگرفته از مدل کلاسیک تالار گنبددار ارمنی است. گنبد کلیسا، گنبدی دوپوش است که با طلاکاری و کتیبه هایی با تاریخ های مختلف از افراد خیر در امور ساخت کلیسا آراسته شده است. این گنبد روی چهار ستون مرتفع و قطور که با قوس های جناغی به ستون جنبی و مقابل متصل هستند، قرار دارد. ساق گنبد کلیسا هشت پنجره دارد که در فاصله هر دو پنجره طاق نماهایی مزین به نقاشی دیده می شود. این نقاشی ها شامل چهره ۱۲ حواری حضرت مسیح، رستاخیز حضرت مسیح (ع) و حرکت پطروس حواری بر آب است. زیباترین نقاشی کلیسای بیت اللحم را تصویر بهشت تشکیل می دهد که در قسمت چپ آن، تصویر خواجه پطرس با نمایی از تاج بر سر نقاشی است. در ضلع غربی گنبد، به فاصله ای اندک، ناقوس کلیسا بر برجی روی چهارستون مزبور، ۶ ستون سنگی و روی آن ها گنبد مخروطی شکل ناقوس و نهایتا صلیبی روی گنبد جای گرفته است.کلیسای بیت اللحم در زمان مظفرالدین شاه قاجار تعمیر شده است
در سردر کلیسا کتیبه ای با خط ارمنی نوشته شده است. تاریخ بنا را در این کتیبه، سال ۱۰۶۳ هجری قمری ذکر کرده اند. در ذیل کتیبه از حجار آن نام برده شده است. در این کتیبه به تعمیر کلیسای بیت اللحم در سال ۱۳۱۶ هجری قمری، در زمان مظفرالدین شاه قاجار اشاره شده است. این کلیسا تا به امروز باقی مانده و به خوبی از آن مراقبت شده است. آنچه بیش از دیگر بخش های کلیسا، توجه را به خود جلب می کند، بخش های داخلی، تزیینی و طلاکاری شده کلیسا است که تاثیری فوق العاده روی زیبایی آن دارد.
راه های دسترسی به کلیسای بیت اللحم
- افرادی که به نصف جهان سفر می کنند، در بازدید از بناهای باستانی مربوط به عصر صفوی، معماری با شکوه این نقطه کهن و سنتی ایران را به چشم می بینند که بیانگر عظمت قابل ستایش تمدن آن زمان است. چنانچه می خواهید سفری تفریحی به اصفهان داشته باشید، کلیسای بیت اللحم را فراموش نکنید که زیبایی محصور کننده ای به نمایش می گذارد.
- شهر اصفهان با توجه به توریستی بودنش از امکانات حمل و نقلی مناسبی برخوردار است و شما می توانید برای رفتن به کلیسای بسیار زیبای بیت اللحم از تاکسی، اتوبوس و مترو استفاده نمایید.
آشنایی با زیبایی های محله جلفای اصفهان
