وارد اصفهان که می شویم، باید از خیابان حکیم نظامی آن رد شویم تا با یک تابلو کوچک به نام جلفا روبرو شویم. وقتی وارد این محله می شوید، بلافاصله تفاوت چشمگیر آن را را متوجه خواهید شد. محله جلفا دنیایی دیگر را برای شما به نمایش می گذارد که بسیار تماشایی و جذاب است. خیابان های سنگ فرش شده و تمیز، ساعت های بلند قامت، کلیساها، کافه ها و همه چیز بیانگر تفاوت چشمگیر این منطقه است، تا جایی که ممکن است به عقب برگردید و برای چند لحظه مات و مبهوت زیبایی های این محله شوید.
اگر تمایل دارید با شیوه زندگی مردم اروپا و به طور کلی غرب کشور آشنا شوید، اصلا لازم نیست به کشورهای خارجی سفر کنید، زیرا جلفای اصفهان به زیبایی هر چه تمام تر شما را به اروپا سوق می دهد. وجود کافه های دنج با موسیقی سبک غرب و صندلی های به هم چسبیده چوبی شما را وادار می کند که حداقل برای نوشیدن یک فنجان قهوه یا یک لیوان شربت، چند لحظه را در آنجا سپری کنید.
حوض و حوضچه های زیادی در این محله دیده می شود که همگی یک مجسمه را درون خود جای داده اند. مجسمه حضرت مریم که کاسه برنجی پر از آب را در دست دارد، در میان این مجسمه ها به زیبایی می درخشد. جالب است بدانید که در خیابان باریک جلفا، به ندرت ماشین رد می شود و اگر هم ماشینی را در این خیابان مشاهده کنید، بسیار آرام و با مراقبت کامل از کنار شهروندان می گذرد.
تاریخچه محله جلفای اصفهان
نزدیک به ۴۰۰ سال قبل به دستور شاه عباس صفوی مردم یک شهر خانه و کاشانه خود را رها کرده و وارد شهر جلفا که هم اکنون در خاک آذربایجان قرار دارد، شدند. مردم این شهر که همگی ارامنه بودند، پاییز و زمستان سختی را در مسیر گذراندند، اما با آمدن فصل بهار راهی استان های اصفهان و چهار محال و بختیاری شدند. حدود ۳۰۰۰ خانوار از این گروه وارد شهر اصفهان شده و پادشاه برای ثابت کردن حسن نیت خود، زمین هایی را در حاشیه زاینده رود به آن ها هدیه کرد. این زمین ها هم اکنون به یک شهرک بسیار زیبا با معماری بی نظیر تبدیل شده و نام آن با توجه به مامن اصلی ارمنی ها، جلفای نو انتخاب شد.
به مرور زمان ارمنی های دیگر هم به این محله آمدند و خانه ها کاملا به شیوه آن ها ساخته شد. پس از ساخت خانه ها، نوبت به ساخت کلیساها رسید تا محله کاملا رنگ و بوی مسیحی بگیرد. محله جلفای اصفهان دارای یک خیابان طویل بوده که از غرب تا شرق کشیده شده است. خانواده سرشناس خواجه سرافرازیان در راس غربی این محله و خانواده معروف یمانیان هم در راس شرقی آن سکونت گزیدند، تا نام دروازه غربی سرافرازیان و دروازه شرقی یمانیان بر سر زبان ها بیفتد.
جلفای نو
جلفای نو در میان دو خیابان چهارباغ بالا و حکیم نظامی اصفهان (بین پل های مارنان و سی و سه پل) واقع شده و به دست خود ارمنی ها، البته با همراهی شاه عباس در قسمت جنوبی زاینده رود تشکیل شد. ارمنی ها در سال ۱۶۰۵ میلادی به اصفهان مهاجرت کرده و یک سال پس از آن جلفای نو را تشکیل دادند. آن ها از قسمت شرق به غرب یعنی در امتداد زنده رود یک خیابان ایجاد کرده و نام خواجه نازار که یکی از ثروتمندان محله نو جلفا بود را بر روی آن گذاشتند. خواجه نازار همین خیابان نظر امروزی است که از بخش شرقی، غربی و میانی تشکیل شده و ده گذر را در خود جای داده است. بخش شمالی نو جلفا اصفهان که در نزدیکی رودخانه قرار داشت، محل زندگی ثروتمندان بود، زیرا از چشم اندازی زیبا و نسیم خنک رودخانه بهره می برد.
توجه داشته باشید که نام نو جلفا از نام شهر جلفا در کرانه رود ارس برگرفته شده است. ارمنیان اصفهانی، از سال هایی بسیار دور در این شهر زندگی می کردند و بیشتر آنان شامل ارمنی هایی می شدند که در زمان شاه عباس اول صفوی یعنی در سال ۱۰۱۴ از شهر جلفا در کرانه رود ارس به اصفهان کوچ کرده و در کنار زاینده رود زندگی جدید خود را آغاز کردند.
جاهای دیدنی محله جلفا اصفهان
جاهای دیدنی محله جلفا در اصفهان بسیار متنوع است و تا ساعت ها می توانید به گشت و گذار بپردازید و از بافت تاریخی آن لذت ببرید. در ادامه هر یک از بخش های دیدنی این محله تاریخی و با شکوه را معرفی خواهیم کرد:
کلیساها
اولین و مهمترین بخش دیدنی این محله تاریخی، کلیساهای متنوع آن هستند. به دلیل اهمیت بالای دین و مذهب برای ارامنه، در ابتدا کلیساها را در این منطقه ساختند. در ملحه جلفا ۱۲ کلیسای تاریخی به چشم می خورند که مهمترین آنها کلیسای وانک و سپس کلیسای بیت لحم و سرکیس هستند.
- کلیسای وانک: مهمترین کلیسای جلفا که به آن کلیسای جامع ارامنه اصفهان هم می گویند. کلیسای وانک در زمان شاه عباس دوم ساخته شده و با گنبد عظیم، دیوار و طاق های بلند، نقاشی و طلاکاری سقف به شهرت رسیده است.
- کلیسای بیت لحم: قدمت این کلیسا در محله جلفا اصفهان به دوران صفویه می رسد. این بنای تاریخی، نزدیک میدان جلفا و کلیساهای هاکوپ و مریم مقدس قرار دارد. شهرت این کلیسا بخاطر نقاشی های با شکوه نمای داخلی و خارجی و گنبد بسیار بزرگ آن است. بد نیست بدانید که کلیسای بیت اللحم در بین ۲۳ کلیسای زیبای جهان قرار دارد.
- کلیسای سرکیس : قدمت این کلیسا هم به دوران صفویه می سد و تا قبل از تخریب کامل در سال ۱۸۵۰، کلیسای جامع ارامنه نام داشت. شهرت این کلیسا در محله رمانتیک جلفا در اصفهان، به خاطر گنبدهای بلند با ۸ نورگیر و نقاشی های خارق العاده ای است که بر روی سقف آن کار کرده اند.
از جمله کلیساهای معروف دیگر محله جلفا می توان به کلیسای کاتارینه، میناس، نرسیس مقدس، نیکو غایوس مقدس، مریم و هاکوپ، گئورگ، گریگور لوساووریچ مقدس، یوحنا و کاتولیک ها اشاره کرد.
خیابان های معروف
خیابان های محله ارامنه جلفا اصفهان به تنهایی یک جاذبه دیدنی است. هنگامی که در این خیابان ها قدم می زنید باور نخواهید کرد که چنین جای بسیار زیبا و رمانتیکی وجود دارد. با هر دقیقه قدم زدن احساس می کنید از تونل زمان وارد دوران کهن شده اید و در حال تجربه حس و حال آن دوران هستید. معروف ترین خیابان های محله جلفا اصفهان را با یکدیگر مرور می کنیم:
- خیابان خاقانی : یکی از معروف ترین خیابان های محله تاریخی و گردشگری جلفای اصفهان است. از بخش های دیدنی بسیار معروف این خیابان می توان به تعداد زیاد مجتمع های تجاری، گالری هنری، کوچه سنگ تراش ها (کاملا سنگ فرش شده و دنج برای پیاده روی های رمانتیک) اشاره کرد. مرکز خرید و بازار جلفا اصفهان با انبوهی از برندها و امکانات مختلف در این خیابان است.
- کوچه لت استرا: این کوچه در قدیم الایام محل ارتباط بسیاری از ارامنه از طریق بام خانه ها بوده است. اگر دوست دارید در منطقه ای بسیار امن در هر ساعاتی از شبانه روز قدم بزنید و از دیدن درختان چنار زیبا، خانه های تاریخی، کافی شاپ ها، کلیساها و مدارس لذت ببرید، کوچه لت استرا و سنگ تراش ها را از یاد نبرید.
خانه های تاریخی
خانه های تاریخی محله جلفا اصفهان از آثار ارزشمند تاریخی و دیرینه این شهر هستند. در تمام نقاط و بخش های این خانه های تاریخی، نشانه های بی نظیری از هنر دست اساتید و هنرمندان را می توانید به وضوح مشاهده کنید. در ادامه به توضیح برخی از مهمترین خانه های تاریخی جلفا پرداخته ایم:
- خانه خواجه هوسپاین : این خانه را در دو جبهه تابستان نشین جنوبی و زمستان نشین شمالی ساخته اند که دلیل اصلی شهرت آن به حساب می آید. تزیینات آینه کاری و مقرنس، حوض های مختلف برای تعدیل دما و هشتی مجهز به اصطبل و پلکان برای بالاخانه در این بنای تاریخی معروف است.
- خانه میناسیان : خانه میناسیان در محله چهار سوق قرار دارد و معماری آن به شکل برونگراست. این خانه دو طبقه را با پلان سه وجهی ساخته اند که با پلکان مرکزی بنا با هم ارتباط دارند. راهکارهای اقلیمی آن برای تعدیل دما و فضاهای خدماتی مجزا با دسترسی راحت از ویژگی های مهم دیدنی این خانه تاریخی در محله جلفا اصفهان است.
-
خانه مارتا پیترز: این خانه که قدمت آن به دوران صفویه برمی گردد، یکی از خانه های قدیمی و تاریخی اصفهان است و درون باغی زیبا قرار دارد.سقف های مقرنس کاری شده، آینه کاری ها، گچ بری های هنرمندانه، نقاشی های فرشتگان بر روی دیوارها و طلاکاری ها، چشمان هر بیننده ای را خیره می کنند و نشان از ارزش هنری این خانه دارند. خانه مارتا پیترز اکنون در اختیار دانشگاه هنر اصفهان قرار دارد.
خانه های تاریخی دیروز، کافه رستوران های امروز
این روزها تبدیل شدن خانه های تاریخی به کافه و رستوران، بسیار موردتوجه افراد قرار گرفته است و از آن استقبال زیادی می شود. برخی از خانه های تاریخی محله جلفا هم به کافه و رستوران تبدیل شده اند که از میان آن ها می توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
- کافه رستوران و خانه تاریخی موسیو آراکل
- رستوران ترنج در خانه تاریخی هوانس
اگر می خواهید در حال و هوای خانه های قدیمی یکی دو ساعتی را سپری کنید و در حین لذت بردن از معماری و فضای خانه های سنتی، غذا و خوراکی خوشمزه ای هم نوش جان کنید، این دو رستوران را به شما پیشنهاد می دهیم. قرار گرفتن در این محیط های نوستالژیک، حس و حال خوب و آرامش را به شما القا می کند.
محله جلفا اصفهان کجاست؟
قطعا یکی از بهترین جاهای دیدنی اصفهان، محله ارامنه جلفاست. این محله زیبا و تاریخی، بین هتل جلفا، میدان جلفا و کلیسای وانک است. به خاطر داشته باشید که این مسیر بسیار پر ترافیک است و سعی کنید در ساعاتی از روز که ترافیک سبکتری دارد برای بازدید مراجعه کنید.
برای ورود به محله جلفا باید از خیابان حکیم نظامی عبور کنید تا وارد محله جلفا شوید. توجه داشته باشید که این محله توسط خیابان نظر به دو قسمت شرقی و غربی و توسط خیابان حکیم نظامی به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است.
آدرس محله جلفا اصفهان: بخش جنوبی زاینده رود، بین سی و سه پل و پل مارنان، محله جلفا
آشنایی با چهارباغ عباسی، از معروف ترین خیابان های ایران
