دار قالی بافی
صنعت قالی بافی یکی از صنایع دستی و بسیار با ارزش و کهن کشورمان به شمار می رود و از زمان های بسیار دور افراد زیادی به کار گلیم بافی و جاجیم بافی مشغول بوده اند. امروزه نیز انواع مختلف تابلو فرش ها و فرش های نفیس ابریشم بافته و طراحی می شود. از مهمترین اجزای یک قالی می توان به دار آن اشاره کرد که قطعاً بدون وجود دار قالی بافت هیچ گونه فرش و قالی امکان پذیر نخواهد بود. دیگر اجزای تشکیل دهنده قالی نیز بر روی دار قالی سوار می شوند که از جمله آن ها می توان به چله کشی و نقشه اشاره کرد.
انواع دار قالی و فرش
دار قالی زمینی : همانطور که از نام آن مشخص است بر روی زمین قرار داده می شود و به این صورت چله کشی نیز روی دار انجام می شود ، توجه داشته باشید که اولین دار ساخته شده همین نوع دار می باشد.
دار ایستاده فرش : از دارهای محبوب که در گذشته از آن به صورت زیادی مورد استفاده قرار داده می شده است ، دار ایستاده بود که بر خلاف دار قالی زمینی ، چله کشی آن به صورت ایستاده صورت می گرفت.
داره ایستاده متحرک قالی : مشکلی که دارهای سری قبلی وجود داشت عدم امکان بافت فرش های بزرگ بود که برای این موضوع دار قالی متحرک که به صورت ایستاده نیز بود به تولید رسید.
از ویژگی که دار ایستاده برای بافت فرش دارد قابلیت متحرک بودن آن است که می توان سایز قالی و چله کشی را به آسانی تغییر داد.
دار ثابت و ایستاده : از این نوع دار برای بافت تابلو فرش استفاده می شود و از انواع داری قالی ای می باشد که از گذشته و تا کنون مورد استفاده بوده است.
اجزای دار قالی
- سردار و زيردار : تیرکی افقی است که در قسمت بالای دار قرار دارد و وظیفه آن مهار کردن چله ها می باشد و زیردار هم تیرکی افقی است که درست مانند سر دار چله ها را مهار می کند ، با این تفاوت که در قسمت پایینی دار قالی قرار می گیرد.
- راست روها : تیرک هایی عمودی هستند که زیر دار و سر دار را نگه می دارند و برای چله کشی کاربرد دارند.
- گوه : وسیله هایی مثلثی شکل هستند که وظیفه آنها متصل کردن زیردار و سردار با راست روها می باشد و کار شل و سفت کردن چله بر عهده آنها است ، البته این وسایل در دارهای چوبی مورد استفاده هستند و در نوع فلزی از پیچ و مهره برای این کار استفاده می گردد.
- فندک : تیرکی است که موازی با سر دار و با فاصله ۳۰ تا ۵۰ سانتی از آن قرار می گیرد و چله ها را مهار می کند ؛ در دارهای تبریزی از ابتدا تا آخر بافت بر روی دار قرار دارند اما در دار فارسی مدت زمانی که از آن استفاده می شود بسته به نوع و مدل فرش متفاوت است.
- کوجی : چوبی است که در وسط دار قالی قرار گرفته و با کمک نخ کوجی چله های پایین را مهار می کند و با این کار از کج شدن فرش جلوگیری می کند.
- هاف (دارتی) : چوب های متحرکی هستند که در لابه لای چله ها قرار دارند و از زیر سر دار تا پشت کوجی محدوده حرکت کردن آنها است ؛ حفظ و تنظیم فاصله زیر و رو میان چله ها بر عهده هاف است که این کار را با حرکت به سمت بالا و پایین انجام می دهد و پودکشی را آسان می کند.
چگونه نخ را بسته بندی کنیم؟
