درمان خانگی آرتروز زانو چگونه است و چقدر تاثیر دارد؟

هیچ درمانی برای آرتروز زانو وجود ندارد اما به کمک برخی روش های درمانی میتوان درد زانوی ناشی از آرتروز زانو را مدیریت کرد. علاوه بر درمان هایی که پزشک ارائه می دهد درمان های خانگی موثری نیز برای آرتروز زانو وجود دارد. آرتروز زانو باعث ایجاد التهاب در یک یا چند مفصل میشود. از علائم اصلی آرتروز زانو میتوان به درد، ورم، گرفتگی و حساسیت اشاره کرد. آرتروز زانو ممکن است دردناک باشد و در توانایی فرد هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها اختلال ایجاد کند. تحقیقات نشان میدهد آرتروز در ناتوانی فرد و هدر رفت زمان حین کار کردن نقش مهمی دارد. هر مفصلی در بدن ممکن است دچار آرتروز شود اما مفصل زانو شایع ترین مفصلی است که درگیر آرتروز میشود. ۲ علت رایج بروز آرتروز زانو استئوآرتریت (Osteoarthritis) و رماتیسم (Rheumatoid) است. البته آرتروز بیش از ۱۰۰ نوع دارد و هریک از آنها میتواند زانو را درگیر کند.

نوستالژی دهه شصتی: آشنایی با صداپیشه های خانوم شخصیت های کارتون فوتبالیست ها +فیلم/ باورتون میشه یک خانم جای سوباسا حرف زده؟

مشاهده

گرما درمانی و سرما درمانی

گرما و سرما برای مدیریت زانودرد بسیار مفید است. گرما عضلات را شل می کند و باعث می شود درد و عملکرد زانو بهبود پیدا کند و مفصل روان تر حرکت کند در نتیجه گرفتگی زانو کاهش یابد. برای این منظور می توانید از یک بطری آب گرم یا یک پد گرم کننده استفاده کنید. همچنین برای سرما درمانی می توانید از یک کیسه یخ که دورش یک حوله پیچیده اید استفاه کنید. سرما می تواند درد را تسکین دهد و التهاب و ورم زانویتان را کاهش دهد.

برخی افراد با به کار بردن گرما درمانی و سرما درمانی به صورت متناوب میتواند تا حد زیادی درد زانویشان را تسکین دهند. میتوانید هر دو درمان را امتحان کنید تا متوجه شوید چه چیزی میتواند دردتان را مدیریت کند و ورم و گرفتگی زانویتان را بهبود دهد.

در ادامه به نکاتی درباره گرما درمانی و سرما درمانی اشاره میکنیم:

• به طور متناوب از گرما و سرما استفاده کنید.
• گرما را هر بار به مدت ۲۰ دقیقه اعمال کنید.
• در ۲ روز نخست پس از آسیب دیدن، روزانه ۴-۸ بار و هربار به مدت ۲۰ دقیقه از پد سرد استفاده کنید.
• در ۲۴ ساعت نخست پس از آسیب دیدن از پک های خنک کننده یا ژل خنک کننده استفاده کنید.
• هرگز یخ را به طور مستقیم روی پوست قرار ندهید.
• پیش از استفاده از پد حرارتی اطمینان حاصل کنید که خیلی داغ نباشد.
• اگر حرارت مفصلتان خیلی بالا است نباید از گرما درمانی استفاده کنید.
• گرفتن دوش آب گرم در صبح میتواند از گرفتگی مفاصل بکاهد.

استفاده از پارافین و پمادهای حاوی کپسایسین (Capsaicin) راه دیگری برای بهره مند شدن از مزایای گرما درمانی و سرما درمانی است.

فعالیت بدنی

کم تحرکی باعث آسیب رسیدن به مفاصل میشود. درصورتی که مفاصل آسیب دیده را حرکت ندهید عضلات اطراف آن ضعیف میشوند و این استرس و فشار بیشتری روی مفصل آسیب دیده میگذارد. ورزش میتواند بدون اینکه وضعیت مفصل را بدتر کند علائم آرتروز را کاهش دهد. از فواید ورزش در درمان آرتروز میتوان به این موارد اشاره کرد:

• تقویت عضلات اطراف مفاصل
• حفظ استحکام استخوان ها
• شادابی و بالا بردن انرژی بدن
• داشتن وزن سالم
• خواب شبانه راحت و عمیق
• بهبود تعادل بدن
• بهبود کیفیت زندگی

در تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ انجام شد فواید ورزش، عملکرد فیزیکی، کیفیت زندگی بر اساس سلامت کلی فرد، وجود بیماری های دیگر درکنار آرتروز و پیشرفت بیماری ساختاری آرتروز در افراد مبتلا به آرتروز زانو یا لگن مورد ارزیابی قرار داده شد.

محققان دریافتند که فعالیت بدنی میتواند در افراد مبتلا به آرتروز زانو یا لگن، درد را کاهش دهد و عملکرد فیزیکی و کیفیت زندگی فرد (از لحاظ سلامت جسمانی) را بهبود بخشد. چنین بهبودی در میان بزرگسالانی که به آرتروز زانو یا لگن مبتلا بودند و فعالیت بدنی کمتری داشتند دیده نشد.

این تحقیق همچنین نشان داد در برخی مواقع پس از گذشت ۶ ماه از پایان برنامه ورزشی تاثیرات آن همچنان در سلامت فرد ماندگار است. محققان به این نتیجه رسیدند که مبتلایان به آرتروز زانو و لگن باید تا جایی که میتوانند به فعالیت بدنی بپردازند حتی اگر به علت محدودیت های فیزیکی و وجود درد این فعالیت خیلی محدود باشد.

همچنین محققان معتقدند هرگونه فعالیت جسمانی میتواند به فرد کمک کند از تاثیر ورزش بر سلامتی و بهبود وضعیت آرتروز بهره مند شود. ورزش های مختلفی میتواند به کاهش درد زانو کمک کند از جمله فعالیت های هوازی ملایم، تمرینات قدرتی، حرکات کششی و ورزش تای چی.

کاهش وزن

اضافه وزن و چاقی مفرط باعث میشود فشار بیشتری به مفصل زانو وارد شود. هر ۵ کیلوگرم اضافه وزن میتواند ۸-۲۵ کیلوگرم به فشاری که به مفصل زانو وارد میشود اضافه کند. همچنین میان چاقی و التهاب در بدن ارتباط مستقیمی وجود دارد. به عنوان مثال کسانی که شاخص توده بدنی (BMI) شان بالا است نسبت به کسانی که BMI پایینی دارند احتمال ابتلایشان به آرتروز زانو بالاتر است.

اگر ابتلای طولانی مدت به یک بیماری باعث ایجاد آرتروز زانو شود، کاهش وزن میتواند وضعیت آرتروز زانو را بهبود دهد زیرا با کاهش وزن، فشاری که به زانو ها وارد میشود تا حد زیادی کاهش میابد.

اگر آرتروز زانو دارید و BMI تان نیز بالا است با پزشک درباره وزن مناسب بپرسید و برای رسیدن به آن وزن یک برنامه تنظیم کنید. این برنامه احتمالا شامل تغییر رژیم غذایی و تمرینات ورزشی خواهد بود.

داروهای بدون نسخه

مسکن های بدون نسخه شامل این موارد میشود: استامینوفن و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن، نپروکسن. این داروها میتوانند درد و التهاب آرتروز زانو را مدیریت کنند.

میتوانید برای مدیریت درد زانویتان از این داروها استفاده کنید اما لازم است احتیاط به خرج دهید و تنها در صورتی داروهای بدون نسخه را مصرف کنید که پزشکتان مصرف چنین داروهایی را به شما توصیه کرده باشد. علاوه بر رعایت تمام توصیه های پزشک، به دقت دستورالعمل نحوه مصرف دارو ها را از روی بطری و جعبه آن مطالعه و به آن عمل کنید. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی در تسکین درد و التهاب عملکرد بسیار خوبی دارند اما دارای عوارض جانبی نیز هستند. این داروها ممکن است جداره معده را تحریک کنند و منجر به زخم شدن و ایجاد مشکلات دیگری در معده شوند.

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی همچنین میتوانند فشار خون را بالا ببرند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را نیز افزایش میدهند. استفاده مداوم از این نوع دارو ها ممکن است به کلیه ها آسیب برساند. استفاده بیش از حد از استامینوفن میتواند به کبد آسیب بزند.

درمان های موضعی

استفاده از درمان های موضعی همچون کرم های تسکین دهنده درد و اسانس های روغنی درمان های خانگی دیگری برای مدیریت درد آرتروز زانو هستند.

داروهای موضعی بدون نسخه

مسکن های موضعی را بر روی پوست اعمال میکنند. با توجه به اینکه داروهای موضعی به کل بدن وارد نمیشوند در مقایسه با داروهای خوراکی عوارض جانبی کمتری دارند. میان داروهای مسکن موضعی گزینه های مختلفی برای انتخاب وجود دارد از جمله کرم ها، اسپری ها و ژل های متفاوتی که برای مدیریت درد زانوی ناشی از آرتروز در دسترس است. برخی از این دارو ها حاوی مواد یکسانی با داروهای ضدالهتاب غیراستروئیدی هستند. لیدوکائین را میتوانید به صورت بدون نسخه تهیه کنید. این داروی موضعی برای تسکین درد بسیار مفید است. دیگر داروهای موضعی حاوی کپسایسین هستند، این ترکیب در فلفل دلمه ای یافت میشود و به آن طعم تندی میدهد.

مکمل ها

برخی افراد برای مدیریت درد زانوی ناشی از آرتروز زانو از مکمل ها کمک میگیرند. مکمل های زیر برای مدیریت علائم زانو درد بسیار مفید هستند.

زنجبیل

زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. در تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ صورت گرفت محققان دریافتند مکمل زنجبیل عملکرد بسیار خوبی در کاهش درد و التهاب پس از جراحی زانو دارد. زنجبیل میتواند اثر رقیق کننده های خون را خنثی کند بنابراین پیش از مصرف آن حتما با پزشکتان در این باره مشورت کنید.

روغن ماهی

روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است و میتواند درد و التهاب را در سراسر بدن از جمله زانوها کاهش دهد. نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد نشان میدهد افرادی که روزانه مکمل امگا ۳ مصرف میکنند نیاز کمتری به مصرف مسکن و دارو های ضد درد دارند.

البته طبق دستورالعمل های بنیاد ACR/Arthritis مصرف روغن ماهی برای درمان آرتروز زانو توصیه نمیشود. مطالعات انجام شده توسط این بنیاد نشان میدهد که روغن ماهی تاثیری در درمان آرتروز زانو ندارد.

کندر

از کندر برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل زانو استفاده میشود. در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ انجام شد Aflapin مورد بررسی قرار گرفت. آفلاپین ترکیبی است که از گیاه کندر گرفته شده است. محققان در این تحقیق دریافتند که آفلاپین میتواند به میزان قابل توجهی درد و عملکرد فیزیکی مبتلایان به آرتروز زانو را تنها در مدت ۵ روز بهبود دهد.

زردچوبه / کورکومین

کورکومین نام ماده ای فعال در زردچوبه است. این ادویه هزاران سال است که در طب آیورودا و طب چینی مورد استفاده قرار میگیرد. زردچوبه دارای خواص ضدالتهابی است و میتواند درد و التهاب را در سراسر بدن کاهش دهد. نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ صورت گرفت نشان میدهد که تنها ۵۰۰ میلی گرم زردچوبه میتواند از درد و گرفتگی مفاصل در مبتلایان به آرتروز زانو بکاهد.

مصرف اغلب مکمل ها بی خطر است. با پزشک خود درباره مصرف مکمل موردنظرتان صحبت کنید تا اطمینان حاصل کنید که مصرف آن درکنار برنامه درمانی فعلی تان مشکلی ایجاد نمیکند.

مصرف مکمل عوارض جانبی جدی به دنبال ندارد اما همچنان ممکن است در برخی مواقع چنین عوارضی بروز کند. علاوه بر این ممکن است مکمل ها با داروهای دیگری که مصرف میکنید تداخل داشته باشد یا اثرگذاری دیگر درمان ها را کاهش دهد و بر سلامت تان تاثیر منفی بگذارد.

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

میتوان بسیاری از علائم و علل آرتروز زانو را در منزل درمان کرد. اما در صورت بروز برخی از علائم لازم است به پزشک مراجعه کنید. اگر درد یا ورم شدیدی دارید یا متوجه کبودی یا تغییر شکل در زانویتان شدید باید فورا به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم جدید یا دردهای دیگری در بدنتان ایجاد شد باید این مسئله را با پزشکتان در میان بگذارید. درصورت مشاهده علائمی همچون عفونت و تب با پزشکتان تماس بگیرید.

درصورت داشتن مشکل یا علائم تازه ای که نیاز به مراقبت پزشکی دارد، پزشک شما را معاینه میکند تا علت آن را تشخیص دهد و برنامه درمانی تان را مجددا تنظیم کند. هرچه زودتر معاینه شوید و درمان تان شروع شود جلوگیری از آسیب به زانویتان راحت تر خواهد بود.

کاهش درد با تزریق دارو

اگر درمان های خانگی نتوانستند دردتان را به میزان کافی تسکین دهند تزریق راهی کم خطر برای حل این مشکل است. درست است ه تزریق یک روش با حداقل تهاجم است اما برای انجام آن باید به متخصصان و مراکز درمانی معتبر مراجعه کنید.

متخصصان در مرکز امید داروی ضدالتهاب را به طور مستقیم به زانو تزریق می کنند. اثر گذاری این نوع دارو معمولا موقتی است. اما مدت ماندگاری تاثیر آن در افراد مختلف متفاوت است. تسکین درد حاصل شده می تواند تا ۱ سال یا کمتر از ۲ هفته ماندگار باشد.

برای افزایش ماندگاری تاثیر درمان میتوان تزریق اسید هیالورونیک را امتحان کرد. معمولا این تزریق نسبت به تزریق کورتیکواستروئید بیشتر زمان میبرد تا اثرگذاری آن شروع شود اما ماندگاری تاثیر آن معمولا از ۶ ماه تا ۱ سال است.

در حال حاضر تحقیقاتی درباره اثربخشی درمان PRP در حال انجام است. برای تزریق PRP به زانو مقداری خون از بدن میگیرند و در دستگاه سانتریفیوژ قرار میدهند، سپس بخشی از محلول به دست آمده را به زانو تزریق می کنند. درحالی که تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد، تا به اینجا نتایج حاصل شده امیدوارکننده بوده اند و اثرگذاری تزریق PRP به زانو حدودا ۶-۹ ماه دوام دارد.