به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از ایسنا، در حالیکه به دستور بانک مرکزی باید اقساط وام های قرض الحسنه اشخاص در فاصله سه ماهه اسفند تا پایان اردیبهشت ماه به تعویق می افتاد و هیچ جریمه دیرکردی به آن تعلق نمی گرفت، اکنون با پایان مهلت تعیین شده برخی بانک ها مشتریان را جریمه کرده و خواستار پرداخت اقساط معوق شدند. در این شرایط اگر قرار بود بانکی به تعهد خود پایبند نباشد، نباید با اطلاعیه های رنگارنگ مشتری را سرگردان کرده و تحت فشار مالی قرار دهد.
در جریان شیوع ویروس کرونا در پایان سال گذشته، بانک مرکزی تصمیم گرفت برای حمایت از مشتریان بانک ها که به دلیل رکود اقتصادی و تعطیلی برخی مشاغل امکان تأمین هزینه های خود را نداشتند اقساط وام ها را به تعویق بیاندازد؛ به طوری که کسب و کارها تقریبا تمامی وام ها مشمول تعویق شد و برای اشخاص نیز وام های قرض الحسنه امکان تعویق سه ماهه داشت.
در جریان اجرای این دستورالعمل که از سوی بانک مرکزی به بانک ها ابلاغ شد و عبدالناصر همتی - رئیس کل بانک مرکزی - نیز بارها بر اجرای آن تأکید داشت، شاهد آن بودیم که برخی بانک ها سرپیچی کردند و در ماه اول اقساط از حساب مشتریان کسر شد. در پی اعتراضاتی که وجود داشت رئیس کل بانک مرکزی دستور داد بانک ها ضمن اجرای دستورالعمل، هر آنچه از حساب ها برداشت کرده اند مجددا به حساب مشتری برگردانند.
بانک ها قسط معوق و جریمه را باهم می خواهند!
در حالی در پایان اردیبهشت ماه زمان سه ماهه تمام شد و باید مشتریان از خردادماه پرداخت اقساط را از سر بگیرند که بررسی های میدانی و همچنین گزارش های دریافتی ایسنا، نشان می دهد برخی دارندگان وام های قرض الحسنه با مشکلاتی مواجه شده و تحت فشار مالی قرار گرفته اند. از جمله اینکه صاحب وام که در سه ماه گذشته اقساط را پرداخت نکرده، در زمان پرداخت قسط خرداد با درخواست بانک برای پرداخت جریمه سه ماهه گذشته به دلیل عدم پرداخت قسط ها روبرو است، در حالی که طبق دستور بانک مرکزی نباید در این سه ماه قسطی دریافت می کردند و مشمول هیچ جریمه دیرکردی نیز نمی شد.
برخی از دارندگان وام قرض الحسنه در یکی از بانک ها که این روزها در جریان ادغام نیز قرار دارد، می گویند ما براساس اطلاعیه ای که این بانک به استناد بخشنامه بانک مرکزی، روی سایتش قرار داده بود درخواست امهال اقساط را ثبت کردیم اما اکنون به نتیجه نرسیده و با درخواست پرداخت اقساط سه ماهه به همراه جریمه گذشته مواجه هستیم.
به گفته این مشتریان، پیگیری هایی که برای امهال وام انجام داده اند از سوی بانک مربوطه به جایی نرسیده و در نهایت با این پاسخ همراه بوده که "تا کنون برای کسی اعمال نشده است".
بانک: اعلام بانک مرکزی با ابلاغ فرق داشت
این در حالی است که پیگیری ایسنا از بانک مذکور نیز با این توضیح همراه شد که در بخشنامه بانک مرکزی گفته نشده که تمامی اشخاص شامل می شوند و آنچه از سوی بانک مرکزی اعلام شده با آنچه به بانک ها ابلاغ شده متفاوت است، از این جهت باید دارندگان وام قرض الحسنه اقساط را واریز می کردند.
به گفته مشتریانی که اکنون سرگردان شده اند، اگر قرار بود بانک به تعهد خود پایبند نباشد و دستورالعمل بانک مرکزی را زیر پای بگذارد چه دلیلی داشت که با اعلام رسمی، موجب به تعویق افتادن اقساط شود، ما در همان ابتدا هر ماه قسط را پرداخت می کردیم نه اینکه اکنون جریمه بدهیم و ناچار باشیم سه ماه را به طور یکجا چند میلیون بپردازیم که این بسیار سخت تر خواهد بود.
تهدید به کسر از حساب ضامن!
برخی دارندگان وام های قرض الحسنه ازدواج نیز با این مشکل مواجه اند و می گویند حتی بانک آن ها را تهدید کرده که "اگر قسط عقب افتاده را پرداخت نکنند از حساب ضامن آن ها کسر خواهد شد"، در حالی که این افراد نیز به استناد دستورالعمل بانک مرکزی و اطلاعیه بانک درخواست امهال را اعلام و قسط را پرداخت نکرده اند.
کسر از حساب را مشتری انتخاب کرده است
موضوع کسر قسط از حساب مشتری نیز که ماجرای خود را داشته است و از همان ابتدا برداشت ها شروع شد و مشتری شاهد بود که قسط از حسابش کسر می شود. در این رابطه بانک ها می گویند وقتی مشتری درخواست وام را ارائه داده است خود تائید کرده که قسط در هر ماه از حسابش کسر شود و بر این اساس هم این روال ادامه داشته است.
اما این توجیه بانک ها چندان قابل قبول نیست. به هر صورت بانک می داند که طبق دستور بانک مرکزی نباید در شرایط خاص مشتری قسطی دریافت شود و بدون اطلاع از وی و تا زمان مشخص نشدن وضعیت درخواست امهال این امکان را در اختیار مشتری قرار می داد که شرایط خود را مشخص کند.
بانک هایی که با مردم راه آمدند
اما در این بین بانک هایی هستند که با رعایت ضوابط و بخشنامه بانک مرکزی با احترام به مشتری، دست به کسر از حساب وی و یا تهدید برای جریمه و برداشت از حساب ضامن نزده اند، بلکه با ارسال پیامک امکان انتخاب امهال و یا غیر آن را فراهم کرده و با مجوز مشتری عمل کرده اند؛ موضوعی که می توانست از سوی تمامی بانک ها انجام شود.
همچنین برخی بانک ها با توجه به اینکه مشتری درخواست امهال ارائه نکرده بود، در سه ماه تعیین شده اگر منابعی در حساب مشتری بود از ان برداشت می کردند ولی اگر هم نبود، نه جریمه ای اعمال کردند و نه درخواست واریز اقساط عقب افتاده را داشتند و بعد از زمان سه ماهه با ارسال پیامک از صاحب وام خواسته اند که از خردادماه به روال سابق اقساط را پرداخت کند.
بانک مرکزی: شکایات را اعلام کنید
با شرایط سختی که برای برخی دارندگان وام قرض الحسنه ایجاد شده است، پیگیری از بانک مرکزی با این توضیح همراه شد که "باید اقساط سه ماهه به پایان دوره منتقل شود و از این رو مشتریانی که با مشکل مواجه شده اند، موارد را در سامانه ثبت شکایت بانک مرکزی ثبت کنند تا بانک مورد پیگیری قرار دهد".
در مجموع، ظاهرا با اختلاف نظری در اجرای بخشنامه بین بانک ها و بانک مرکزی وجود دارد، برخی مشتریانی که تصور می کردند در شرایط سخت کرونایی و افزایش هزینه و کاهش درآمد، می توانند با به تعویق انداختن اقساط تا حدی هزینه های خود را مدیریت کنند، اکنون به بن بست خورده اند و ناچار به پرداخت چهار قسط هستند که به چند میلیون می رسد و می تواند معادل یا بیشتر از درآمد یک ماه شخص باشد.
در حال حاضر این انتظار وجود دارد که بانک مرکزی که برای حمایت از مردم نسبت به تعویق اقساط وام اقدام کرده و البته بخشی نیز از این امتیاز استفاده کردند، موارد تخلف را نیز مورد پیگیری قرار داده و فشار ایجاد شده برای مشتریان را بردارد، این در حالی است که اگر اقدامی نشود تمامی کسانی که اقساط خود را پرداخت نکرده اند و درگیر بانک هایی هستند که زیر بار بخشنامه بانک مرکزی نمی روند، در ماه جاری تحت فشار مالی سنگینی قرار خواهند گرفت.
در عین حال که این شرایط می تواند اعتماد مردم به نظام بانکی را بیش از گذشته تحت تاثیر قرار دهد؛ جایی که به استناد دستورالعمل بانک مرکزی قسط خود را به تعویق انداخته اند اما با واکنش متفاوت بانک ها مواجه شده اند.
