به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،سیستم انتقال در خودرو از اجزای بسیاری نظیر گیربکس ،دیسک و صفحه ،دیفرانیسل و غیره تشکیل شده است .به عبارتی قدرت موتور که از حرکت طولی پیستون ایجاد شده توسط میل لنگ به حرکت دورانی تبدیل می گردد و توسط دیسک و صفحه به جعبه دنده منتقل شده و پس از اعمال ضریب دنده مناسب به دیفرانسیل منتقل می گردد و قدرت نهایتا به چرخها خواهد رسید. اما زمان هایی وجود دارد که راننده نیاز ندارد قدرت موتور به چرخ منتقل گردد مانند وقتی پشت چراغ قرمز متوقف است و یا در حال کاهش سرعت می باشد. اینجاست که باید ارتباط موجود میان موتور و سیستم انتقال قدرت به نحوی قطع گردد.
این وظیفه خطیر بر عهده سیستمی به نام کلاچ نهاده شده است. دیسک و صفحه نیز توسط مکانسیم خاصی در خودرهای مجهز به دنده دستی به پدال کلاچ متصل شده است. از این رو زمانی که راننده پای خودرو را روی کلاچ قرار می دهد دیسک و صفحه از فلای ویل جدا شده و ارتباط موتور با جعبه دنده بطور کامل قطع می گردد و وقتی پدال کلاچ رها می شود دوباره این ارتباط برقرار می گردد.لذا دیسک و صفحه را باید یکی از پرکاربردترین و همچنین درگیر ترین قطعات مصرفی خود دانست که دارای عمر محدودی است. اما تشخیص تمام شدن دیسک و صفحه از لحاظ دیداری بسیار مشکل است چرا که این قطعات در محفظه سربسته جلوی گیربکس تعبیه شده و امکان بازدید ندارد.
چگونه تشخیص دهیم که زمان تعویض دیسک و صفحه خودرو فرا رسیده است؟
همانطور که گفته شد، امکان دیدن دیسک و صفحه بدون باز کردن دیفرانسیل وجود ندارد و به منظور تشخیص زمان تعویض دیسک و صفحه باید به نشانه ها توجه کرد. حال سوالی که برای اغلب رانندگان پیش می آید این است که چگونه تشخیص دهیم دیسک و صفحه خودرو نیاز به تعویض دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت علائم و تست هایی وجود دارد که نشان می دهند زمان تعویض کیت کلاچ و صفحه فرا رسیده است. در ادامه برخی از روش های تشخیص و زمان تعویض دیسک و صفحه را بیان می کنیم:
ـ ضعف شدید خودرو در حرکت سربالایی به معنای اتمام صفحه کلاچ است.
ـ حرکت خودرو در حالت سکون با دنده ۲ اگر با خاموش نشدن خودرو همراه شود و خودرو حرکت کند یعنی زمان تعویض دیسک و صفحه خودرو فرا رسیده است که این روش یک تست تجربی محسوب می شود و دقیق نیست.
ـ اگر دنده ۱ و دنده عقب خودرو به سختی جا رود یعنی دیسک و صفحه خودرو شما نیاز به تعویض دارد ولی اگر برای تمامی دنده ها این حالت وجود داشت احتمالا روغن گیربکس تمام شده است.
ـ یکی از بهترین و اصولی ترین روش تشخیص زمان تعویض دیسک و صفحه این است که در حال حرکت با سرعت ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر بر ساعت، خودرو را در دنده ۴ قرار داده و پدال گاز را تا انتها فشار دهید. در این حالت اگر موتور خودرو شتاب گرفت و پرش داشت یعنی دیسک و صفحه با یکدیگر درگیر نیستند و زمان تعویض دیسک و صفحه فرا رسیده است.
ـ یکی دیگر از علائم تمام شدن دیسک و صفحه خودرو این است که خودرو در حالت سکون در دنده ۱ قرار داده شود و در این حالت وقتی پدال کلاچ را رها کنید، بدنه خودرو دچار لرزش شود.
ـ از دیگر نشانه های تشخیص و زمان تعویض دیسک و صفحه خودرو، می توان به شتاب اولیه و شتاب های ناگهانی اشاره کرد و به دلیل انتقال ندادن نیرو موتور به گیربکس بخشی از قدرت موتور بین فلایویل و دیسک و صفحه هدر می رود.
چه عواملی سبب کاهش عمر صفحه کلاچ خودرو می شوند؟
در حالت عادی دیسک و صفحه کلاچ خودرو پس از طی کردن ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد و زمانی که بیشتر حرکت خودرو در جاده های بیرون شهری انجام و در نهایت از کلاچ کمتر استفاده شود این مقدار به ۸۰ هزار کیلومتر هم می رسد. به طور کلی مجموعه دیسک و صفحه کلاچ که نوعی قطعه مصرفی به شمار می آیند از مقاومت لازم در برابر گرما و فرسایش ناشی از تنش و اصطکاک برخوردار هستند.
برخی عوامل در کاهش عمر صفحه کلاچ خودرو موثر هستند، از جمله آن ها باید به موارد زیر اشاره کرد:
فشار به خودرو در سربالایی
حرکت با شتاب زیاد
عادت بد قرار دادن پا بر روی کلاچ خودرو
تاب داشتن و خط داشتن فلایویل
جنس نامرغوب صفحه کلاچ
تعداد سرنشین در خودرو
بنابراین اگر می خواهید عمر صفحه کلاچ خود را افزایش دهید بهتر است به موارد بالا توجه بیشتری کنید تا زمان تعویض دیسک و صفحه کلاچ خودرو را به تعویق بیاندازید.
علائم ضعیف شدن صفحه کلاچ
همانطور که می دانید، وظیفه انتقال نیروی موتور به گیربکس بر عهده دیسک و صفحه کلاچ خودرو است و پدال کلاچ از انتقال نیرو جلوگیری می کند تا عمل تعویض دنده توسط راننده انجام شود. پس از مدتی صفحه کلاچ خودرو به عنوان یک قطعه مصرفی ضعیف می شود و به تعویض نیاز دارد. چگونگی تشخیص تمام شدن صفحه کلاچ به علائم و نشانه هایی بستگی دارد.
از علائم و نشانه های ضعیف یا تمام شدن صفحه کلاچ، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
زمانی که پدال کلاچ حالت ارتجاعی و فنری خود را از دست بدهد و سفت و خشک شود.
در هنگام تعویض دنده صدا شنیده شود.
زمان رها کردن کلاچ، پای راننده به سرعت به عقب رانده شود.
وقتی در هنگام حرکت خودرو دور موتور افزایش یابد اما سرعت به نسبت آن بالا نرود.
این نکته را در نظر داشته باشید که خرابی سیم کلاچ یا خشکی آن در مواقعی سبب پله پله شدن کلاچ خودرو می شود که باید به این موضوع توجه کنید و در این صورت به تعویض صفحه کلاچ نیازی نیست.