دلایل درد کردن جای زخم سزارین

یکی از مهم ترین مراقبت های مهم مادر پس از انجام جراحی سزارین، مراقبت از برش یا زخم سزارین است. برای عمل سزارین، معمولاً یک برش به اندازۀ ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر، به شکل افقی یا عمودی در قسمت زیر شکم ایجاد می شود و پس از خروج نوزاد، این ناحیه توسط پزشک با استفاده از بخیه بسته می شود. این زخم، زخمی عمیق است که امکان دارد بعد از سزارین مشکلاتی به دنبال داشته باشد.

خوب شدن بخیه سزارین

توجه داشته باشید که جوش خوردن بخیه سزارین تنها به معنای ترمیم پوست شما نیست، بلکه لایه های داخلی اعم از عضلات شکم، جداره رحم و ... که طی عمل سزارین بریده شده اند نیز باید جوش بخورند. این کار حدودا 6 هفته زمان می برد. یعنی بعد از گذشت شش هفته از تاریخ سزارین، چنانچه بخیه ها دچار باز شدگی، عفونت و ... نشوند، انتظار می رود که ایه ها تا حد زیادی ترمیم شده باشند.

کشیدن بخیه سزارین

چنانچه پزشکتان تاکید می کند که در تاریخ خاصی برای بخیه های سزارین به مطب مراجعه کنید، تاریخ ذکر شده را به خاطر سپرده و در مراجعه در زمان مقرر کوتاهی نکنید، زیرا دیر کشیدن بخیه سزارین سبب می شود که بافت در روند ترمیم بر روی بخیه ها را پوشانده و حتی نخ های کشیدنی به درون گوشتتان فر رود. در چنین شرایطی نه تنها احتمال عفونت افزایش می یابد، بلکه پزشک لاجرم باید برای بیرون کشیدن نخها، پوستتان را بشکافد.

درد در ناحیۀ زخم سزارین

هرچند ممکن است پزشک شما مسکن هایی برایتان تجویز کند، اما وجود درد در ناحیۀ برش سزارین در چند روز اول پس از زایمان بسیار طبیعی است. این درد زمانی که کودک خود را بلند می کنید یا هنگامی که می خواهید صاف بایستید ممکن است شدیدتر شود و حتی زمانی که می خواهید از حالت خوابیده به نشسته یا برعکس دربیایید هم ممکن است در ناحیۀ زخم خود درد را احساس کنید. همچنین لمس کردن ناحیۀ زخم می تواند برای شما دردناک باشد. روش های زیر می تواند در کاهش دردهای زخم سزارین مفید باشد:

• به شکل ناگهانی تغییر حالت ندهید.
• هنگام تغییر حالت، از حالت خوابیده به نشسته، ناحیۀ زخم را با یک بالش کوچک نگه دارید.
• هنگام خندیدن، عطسه یا سرفه، شکمتان را با دست نگه دارید.
• هنگام بالا و پایین رفتن از پله، آرام آرام قدم بردارید و از نردۀ کنار پله برای حفظ تعادل استفاده کنید.
• نوزاد، ظرف غذا یا هر چیز سنگینی را روی شکم قرار ندهید.
• شورت های تنگ و جذب می تواند درد این ناحیه را افزایش دهد.
• ناحیۀ زخم را ماساژ ندهید.

درد جای زخم سزارین بعد از سال ها

بهبودی پس از زایمان می تواند دشوار باشد. در زایمان طبیعی ممکن است چند روز تا چند هفته پس از تولد نوزاد درد، تورم و ناراحتی را در ناحیه واژن خود تجربه کنید. وقتی سزارین می شوید جای زخمی روی شکمتان باقی می ماند که برای همیشه با شما خواهد ماند (مگر اینکه تصمیم بگیرید پس از اتمام بچه دار شدن، آن را با جراحی اصلاح کنید). برای برخی ماردان جای زخم سزارین می تواند منبع درد و ناراحتی باشد، حتی سال ها پس از تولد فرزندانشان. هیچ دلیلی وجود ندارد که جای زخم سزارین سال ها بعد باعث درد شما شود اما چندین احتمال وجود دارد. اگر جای زخم سزارین همچنان باعث درد شما می شود، در مورد این علل بالقوه با پزشک خود صحبت کنید

اسکار کلوئید یا هیپرتروفیک

گاهی اوقات اسکار های سزارین می توانند به اسکار های کلوئیدی یا اسکار های هیپرتروفیک تبدیل شوند. اسکار کلوئید زمانی است که بافت اسکار فراتر از مرز های زخم یا برش رشد می کند و باعث ایجاد توده های بافت اسکار می شود. اسکار های هیپرتروفیک اسکار هایی هستند که سفت تر و ضخیم تر هستند، اما عموماً در همان مرز های زخم اصلی هستند. برخی از زنانی که دچار اسکار های کلوئیدی یا هیپرتروفیک می شوند بیشتر نگران خود هستند. اما برای دیگران این اسکار های ضخیم تر می توانند باعث درد و ناراحتی شوند.

چسبندگی

چسبندگی بعد از جراحی شکم یا لگن از هر نوع از جمله سزارین بسیار شایع است. چسبندگی ها در داخل شکم ایجاد می شوند، بنابراین با چشم غیرمسلح دیده نمی شوند (برخلاف یک جای زخم در قسمت بیرونی بدن). در حالی که آن ها به طور کلی بدون درد هستند، می توانند منجر به عوارض جدی تری شوند. غیر معمول نیست که چسبندگی ها برای ماه ها یا حتی سال ها شناسایی نشده باشند. اما آن ها علت اصلی انسداد روده کوچک در بزرگسالان هستند و اعتقاد بر این است که عاملی مؤثر در ایجاد درد مزمن لگن هستند. از آنجایی که بافت اسکار چسبندگی شروع به محدود کردن حرکت در روده کوچک می کند غذا به راحتی از سیستم گوارشی عبور نمی کند و روده ممکن است مسدود شود.

اندومتریوز

آندومتریوز زمانی است که بافتی که رحم شما را می پوشاند شروع به رشد کرده و در خارج از رحم پخش می شود. این یک وضعیت پزشکی دردناک است که می تواند همه چیز را از چرخه قاعدگی گرفته تا باروری شما تحت تأثیر قرار دهد. پس از سزارین این امکان وجود دارد که بافت آندومتر در محل برش شروع به رشد کند. اگر مشکوک هستید که به اندومتریوز مرتبط با سزارین مبتلا شده اید مهم است که با پزشک خود در مورد تشخیص و گزینه های درمانی احتمالی صحبت کنید.

آیا می توان جای بخیه سزارین را ماساژ داد؟

لسلی لو؛ فیزیوتراپ زنان در گروه پزشکان یادبود شمال غربی در شیکاگو می گوید: «ماساژ می تواند جای بخیه سزارین را بهبود بخشد، سطح آن را صاف کند، درد را بهتر و در ترمیم زخم اثربخش باشد. ۴ تا ۶ هفته بعد از عمل جراحی (ابتدا از پزشک اجازه بگیرید) شروع به ماساژ دادن محل بخیه کنید. حرکات مالشی را ابتدا از پهلو به پهلو، سپس بالا به پایین و مورب انجام دهید. دکتر لو می گوید: «همچنین می توانید محل زخم را بین انگشت شست و سبابه خود بگیرید و ماساژ دهید و این کار را دو تا سه بار در روز و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه انجام دهید. این کار باعث نرمی، صافی و زیباتر شدن ظاهر زخم می شود».غیر از زیبایی ظاهری که از نتایج اثربخش ماساژ است؛ این کار باعث جلوگیری از دردهای مزمن لگنی می شود. دکتر لو می گوید: «اگر زخم عمیق و ضخیم باشد در حرکت ماهیچه ها و بافت های پیوندی اختلال ایجاد کرده و باعث درد و عدم تحرک می شود».

برای کاهش درد سزارین از چه مسکنی استفاده کنیم؟