حقیقت آن است که میزان زیادی (حدود 68 درصد) از زنان باردار تغییر در تمایلات غذایی را به علت تغییرات هورمونی شان تجربه خواهند نمود. همچنین در طی بارداری به موازات نوسانات هورمونی ممکن است زنان دریابند که به بوهای برخی غذاهای خاص حساس شده اند و حتی برخی افراد به حالت تهوع می رسند. پیکا حالتی است که فرد متمایل به مصرف مواد غیر غذایی می گردد که از مرسوم ترین گزینه های غیر غذایی مصرفی و یا غیرمعمول می باشند که عبارتند از:تکه های یخ، صابون، نشاسته، خاک، مو و غیره. در کل موادی که معمولاً شامل پیکا می شوند عبارتند از:یخ، نشاسته، خاک و گل، کاغذ، کبریت سوخته، ذغال چوب، دوده، خاکستر سیگار، قرص های آنتی اسید، شیر منیزیم و غیره.
برخی بانوان باردار در این دوران علاقه مند به خوردن موادغذایی فاقد ارزش غذایی می شوند برخی به خوردن خاک و یا یخ گرایش پیدا می کنند . بهتر است بدانند این روش تغذیه برای جنین آن ها خطرساز خواهد بود بهتر است با اقدامات پیشگیرانه این عارضه را درمان کنند و در پی رفع این رفتارها بر آیند .پیکا حالتی است که موادی که ارزش غذایی ندارند و یا ارزش غذایی آن ها کم است خورده می شوند. پیکا در زمان بارداری بیشتر نسبت به خاک می باشد. درست است که بیشتر زنان در زمان بارداری دچار هوس غذایی و یا ویار می شوند، ولی پیکا بیشتر در بچه ها یافت می شود و نزدیک به 25 تا 30 درصد همه ی کودکان این حالت را دارند و در زنان باردار کمتر است.
علت پیکا در بارداری چیست؟
شما ممکن است به دلایل مختلفی دچار پیکا شوید. برخی از علل آن شاید بتوانند علت تداول بیشتر این اختلال را در زنان باردار توضیح دهند.یک دلیل اینکه چرا بدن شخص باید ولع اقلام غیر غذایی را داشته باشد این است که وی دسترسی مناسب به مواد غذایی ندارد.در طول بارداری، غذاهایی که زنان می خورند نیازهای غذایی وی و همچنین جنین در حال رشد را تأمین می کنند. بدن شما به مواد مغذی کامل برای حمایت از بارداری شما نیاز دارد.
گاهی از اوقات نیازهای افزایش یابنده بارداری ممکن است به کمبود غذایی منجر شود. این مشکل همچنین ممکن است در صورتی که تهوع و استفراغ مقدار مواد غذایی دریافتی شما را محدود کنند ایجاد گردد.کمبود مواد معدنی مهم مثل آهن و زینک ممکن است محرک پیکا شود. اگر زنی باردار باشد، بر اثر عدم دسترسی کافی به آهن یا ویتامین های گروه B شخص را در ریسک بالاتری برای آنمی قرار می دهد. این وضعیت نیز می تواند باعث پیکا شود.یک مطالعه بر روی 286 زنان باردار در غنا نوشته است زنان بارداری که در بیشترین ریسک ابتلاء به پیکا قرار دارند شامل گروهی می شوند که دچار وضعیت های زیر هستند:
- فقر غذایی یا کمبود غذایی
- داشتن تاریخچه یا فرهنگ تماس با خوردن اقلام غیر غذایی مثل خوردن خاک رس به عنوان دارو در برخی فرهنگ ها
مطالعه مزبور همچنین پی برده است که 47.5 درصد زنان مورد اشاره در طول حاملگی به برخی اشکال پیکا مبتلاء بوده اند. شایع ترین اقلام مصرف شده توسط زنان مورد برسی خاک سفید و یخ بود.محققان نوشته اند که بعضی نمونه های مطالعه بر این باور بودند که خاک سفید و یخ دارای ارزش غذایی است. محققان در عین حال مشاهده کردند که بسیاری از نمونه ها به این علت اقلام غیر غذایی مصرف می کرده اند که برای آنها مطبوع بوده و طعم و مزه ای داشته که به تخفیف حالت تهوع کمک می کرده است.
تمایلات شایع زنان در بارداری
شایعترین پیکاها در بارداری شامل: تمایل به خوردن خاک، خاک رس و پودر لباسشویی است.سایر پیکاها عبارتند از:
- کبریت سوخته
- سنگ
- زغال چوب
- نفتالین
- یخ
- نشاسته ذرت
- خمیردندان
- صابون
- ماسه
- گچ دیوار
- قهوه
- جوش شیرین
- خاکستر سیگار
آیا پیکا بارداری برای جنین خطرناک است؟
خوردن مواد غیر غذایی هم برای مادر و هم برای جنین مضر است. ابتلا به پیکا بسته به آنچه زنان باردار می خورند و مقدار آن می تواند به سلامت آنها آسیب برساند. خوردن مواد غیر غذایی در جذب مواد مغذی تداخل ایجاد کرده و باعث سوء تغذیه می شود. همچنین مواد مضر غیر غذایی ممکن است حاوی مواد سمی یا انگلی باشند. به عنوان مثال، خوردن مواد غیر غذایی مانند کاغذ، خاک رس یا خاک می تواند زنان باردار را بیمار کند. همچنین ممکن است احساس سیری در مادر ایجاد کرده و باعث شود مادر به اندازه کافی از مواد مغذی مورد نیاز خود و جنین استفاده نکند.
پیکا به خودی خود همیشه مضر نیست، اما شناخت علل اصلی ایجاد این وضعیت می تواند از بروز خطرات ناشی از آن جلوگیری کند. به عنوان مثال اگر زنان باردار فقط هوس یخ کرده و از خوردن آن لذت می برند، این مسئله برای مادر و جنین خطرناک نیست. بلکه در واقع علت اصلی ابتلا به پیکا مانند کم خونی، برای مادر و جنین مضر است.در موارد جدی، پیکا می تواند منجر به سایر بیماری ها مانند عفونت، مسمومیت با جیوه و سرب، مشکلات معده، انسداد دستگاه گوارش، سوراخ شدن روده و استفراغ و کاهش وزن شود. زنان بارداری که تصور می کنند به اختلال پیکا مبتلا شده اند، باید حتما با یک پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنند. حتی اگر تنها مورد غیر غذایی آنها یخ باشد.
چگونه با پیکا در بارداری مقابله کنیم؟
ابتلا به اختلال پیکا در زنان باردار غیر عادی نیست. مهمترین نکته این است که زنان باردار با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنند تا درک کاملی از خطرات مرتبط با اختلال پیکا داشته باشند. بهترین روش های مقابله و درمان اختلال پیکا عبارت است از:
- اطلاع به پزشک
- رعایت یک رژیم غذایی متعادل برای دریافت کافی مواد مغذی
- استفاده از جایگزین های احتمالی مانند جویدن آدامس های بدون شکر
- انجام آزمایش خون برای تشخیص کم خونی احتمالی و اندازه گیری ویتامین ها و مواد معدنی بدن
- در جریان قرار دادن دوستان و اطرافیان که می تواند در پیشگیری از مصرف مواد غیر غذایی به زنان باردار کمک کند.
راه های تشخیصی پیکا در بارداری کدام است؟
هیچ آزمایشی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. تشخیص pica باید همراه با آزمایشات مربوط به کم خونی، انسداد احتمالی روده و عوارض جانبی سمی مواد مصرف شده (یعنی سرب موجود در رنگ، باکتری یا انگل از خاک) انجام بگیرد. پزشک براساس تاریخچه پزشکی، علائم و چندین عامل دیگر این بیماری را تشخیص می دهد. بیمار باید با پزشک خود در مورد کالاهای غیرغذایی که می خورد صادق باشد، چون نوع چیزی که فرد می خورد می تواند درتشخیص بیماری مفید باشد. پزشک می تواند آزمایش خون را برای تشخیص کمبود آهن تجویز کند.انجام آزمایش خون از مهمترین روش های تشخیص پیکا در بارداری است. از این آزمایش برای تشخیص کم خونی احتمالی و اندازه گیری ویتامین ها و ریزمغذی های بدن مانند کلسیم استفاده می شود. در برخی موارد ممکن است پزشک رادیوگرافی شکم را هم تجویز کند.
آیا پیکا در بارداری قابل درمان است؟
پیکا در زنان باردار بیشتر رخ می دهد؛ زیرا در دوران بارداری نیاز بدن زنان به مواد غذایی افزایش پیدا می کند. خطر ابتلا به اختلال پیکا در زنان بارداری که به تهوع و استفراغ بارداری مبتلا هستند بیشتر است. به همین علت زنان باردار در صورت ابتلا به تهوع و استفراغ، باید از مایعات و نوشیدنی های جایگزین استفاده کنند تا اشتهای خود را دوباره به دست آورده و دچار کمبود مواد مغذی نشوند.زنان باردار در صورت ابتلا به پیکا باید با یک پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنند؛ زیرا تشخیص و درمان به موقع پیکا می تواند از عوارض بعدی آن پیشگیری کند. پزشک برای درمان پیکا سوابق پزشکی بیمار را بررسی کرده و برای تعیین کم خونی و تشخیص کمبود ویتامین ها و مواد معدنی یک آزمایش ساده خون تجویز می کند. درمان پیکای بارداری در اغلب موارد پیچیده و شامل موارد زیر است:
- دارو درمانی
- رفتار درمانی
- دور کردن مواد مضر از دسترس
- درمان استرس ها و مشکلات روان شناختی
- آموزش به زنان باردار در مورد عوارض هرزه خواری
- ایجاد بیزاری در زنان باردار نسبت به مصرف مواد مضر فاقد ارزش غذایی
دلایل درد ناف در بارداری و روش های درمان
