زمانی که پریود می شوید، احساس می کنید این اتفاق هرگز پایان نمی یابد و در دردسر بزرگی دست وپا می زنید. اما اگر زودتر از همیشه تمام شود، خیلی تعجب نمی کنید و حتی خوشحال هم می شوید. اما به شما توصیه می کنیم قبل از اینکه برای کوتاه شدن روزهای پریود و کم شدن خون قاعدگی جشن بگیرید، دلیل آن را پیدا کنید. اگر قاعدگی شما به طور ناگهانی از یک هفته به چند روز کاهش پیدا کرده، حتماً بخشی از این پروسه دچار اختلال شده است.کم شدن خون قاعدگی و کاهش روزهای پریود می تواند نشانه ای از بروز یک مشکل جدی باشد. همیشه قرار نیست منتظر شنیدن یک خبر بد باشید، اما پشت گوش انداختن آن نیز چندان منطقی به نظر نمی رسد. توصیه می کنیم اگر جریان پریود شما بیش ازحد معمول کاهش پیدا کرده، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
وقتی صحبت از چرخه قاعدگی می رسد، هیچ تعریف واحدی از "طبیعی" وجود ندارد. حتی می توانید در یک ماه دو بار پریود شوید. به جای این که به اعداد خاص برای طبیعی بودن توجه کنید ( به عنوان مثال، یک چرخه 28 روزه با یک دوره 5 روزه ) در عوض به نظم و ترتیب آن فکر کنید.آنچه برای پریود یک فرد طبیعی است، ممکن است برای دیگری نباشد و این می تواند در طول زندگی شما تغییر کند. چرخه قاعدگی به طور متوسط حدود 28 روز است اما اگر بین 21 تا 45 روز باشد چرخه شما "منظم" است. روز اول پریود شما اولین روز خونریزی است.
چرخه بعدی شما دفعه ی بعدی که خونریزی می کنید شروع می شود و اگر پریود تان مطابق با ماه نباشد و تا روز و ساعت قابل پیش بینی نباشد، بدانید که شما تنها نیستید. بین 5 تا 35 درصد پریودها نامنظم می باشند.بگذارید آن ها را "خود مختار" بنامیم، فاصله ی زمانی و مدت آن ها از ماه به ماه متفاوت است. حد وسط خونریزی 5 روز است اما هر چیزی از 2 تا 8 روز در حد طبیعی است.
پریود غیر طبیعی چیست؟
اگر قاعدگی همیشه به طور معمول چندین روز طول می کشیده و ناگهان بسیار کوتاه می شود، غیر طبیعی خواهد بود. مثلا اگر خانمی همیشه ۶ روز خونریزی داشته و این ماه ناگهان و بدون سابقه قبلی، فقط ۲ روز یا ۳ روز خونریزی کند، نشانگر این است که مشکلی در بدن وی وجود دارد. کم شدن خون قاعدگی با علائم زیر همراه است:
- طول دوره کوتاه تر از همیشه
- استفاده از پد کمتر
- بدون خونریزی شدید در روزهای اول
- خون ریزی به شکل لکه بینی برای چندروز
علت شکل گیری قاعدگی یک روزه
به طور کلی یک چرخه قاعدگی در حالت عادی در بازه زمانی 4 الی 8 روز شکل می گیرد. به صورت میانگین شکل گیری چرخه ی قاعدگی حدود 28 روز به طول می انجامد. با این وجود در صورتی که میان 21 الی 45 روز شکل بگیرد، از چرخه منظمی برخوردار است. نخستین روز پریودی، روز اولی است که قاعدگی را تجربه می کنید.جالب است بدانید چرخه قاعدگی از فردی به فرد دیگر در تمایز است. در واقع احتمال می رود یک خانم در یک ماه دو مرتبه پریودی را تجربه کند.
سقط جنین
یکی از علت های شایع شکل گیری خونریزی یک روزه، سقط جنین است. خونریزی هایی که از سقط جنین نشأت می گیرند، بر اساس مدت بارداری از یک لکه بینی الی خونریزی های شدید متغیر هستند. در صورتی که سقط جنین بدون اطلاع مادر شکل بگیرد و در مراحل اولیه بارداری باشد، به صورت کوتاه مدت سبب شکل گیری خونریزی می گردد.
بارداری
ممکن است در اوایل بارداری دچار پریود یک روزه شوید.در دوره ی بارداری، چرخه پریودی، یک قاعدگی واقعی به شمار نمی رود. پس از تخمک گذاری، روند لانه گزینی بین 6 الی 12 روز شکل می گیرد. در واقع این روند بالغ بر 8 روز پس از آغاز بارداری رخ می دهد. تحقیقات حاکی از آن دارند که روند لانه گزینی یک الی دو هفته پس از لقاح به وجود می آید و در 15 الی 25 درصد از بارداری ها مشهود است. خونریزی های ناشی از لانه گزینی در اکثر موارد حدود 24 الی 48 ساعت به طول می انجامد. بهتر است بدانید رنگ این نوع خون عمدتا صورتی روشن الی قهوه ای تیره می باشد.
احتمال می رود در اوایل دوره بارداری به موجب رشد دهانه رحم، رگ های خونی مستعد خونریزی شوند و مادر لکه بینی هایی را مشاهده نماید. بدین ترتیب در صورتی که در یک دوره کوتاه مدت در بازه زمانی یک الی دو روز پریودی را تجربه کردید، بهتر است در خصوص کسب اطمینان از بارداری به انجام تست های تشخیصی بپردازید.
بارداری لوله ای
هنگامی که تخمک بارور در محلی غیر از رحم اعم از تخمدان و لوله رحمی کاشته گردد، حاملگی لوله ای یا خارج از رحم شکل می گیرد. با رشد تخمک، لوله رحمی آسیب می بیند و زمینه برای خونریزی داخلی مهیا می گردد. نشانه های اولیه بارداری لوله ای شامل احساس درد در ناحیه لگن و خونریزی واژینال می باشد. از سری نشانه های حائز اهمیت بارداری خارج از رحم می توان به سرگیجه، خونریزی غیر طبیعی، فشار مقعدی یا احساس فشار در راست روده ، درد مزمن در لگن و شکم اشاره کرد.
شیردهی
بدن یک مادر پس از زایمان تحت یک هورمون به نام پرولاکتین به تولید شیر می پردازد. این هورمون از شکل گیری چرخه پریودی جلوگیری به عمل می آورد. ممکن است در دوره شیردهی پریودی هایی سبک و کوتاه مدت را تجربه کنید. بهتر است بدانید بدن یک مادر حدود 9 الی 18 ماه پس از به دنیا آمدن نوزاد در حالت طبیعی قرار می گیرد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
یکی از اختلال های هورمونی رایج در بانوان، سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS است. این سندرم با ترشح افراطی هورمون های مردانه همراه است که قادر است با ایجاد تداخل در روند تخمک گذاری، چرخه قاعدگی را به تعلیق بیاندازد. توجه داشته باشید که ممکن است سندرم تخمدان پلی کیستیک مدت قاعدگی را کوتاه نماید و با نشانه هایی نظیر نوسانات خلقی، خستگی، ناباروری، تن صدای پایین و موهای زائد در صورت بروز کند.
بیماری تیروئید
افزایش سن یکی از دلایل شکل گیری پریود یک روزه است.یکی از مؤلفه های حائز اهمیت در سلامت قاعدگی، هورمون های تیروئید می باشد. بیماری تیروئید در میزان تولید هورمون های تیروئید نوسان ایجاد می کند و از این طریق قادر است چرخه قاعدگی را تحت تأثیر قرار دهد. بدین ترتیب زمانی که مشکل تیروئید به عنوان یک شرایط خاص پزشکی مبتلا باشید، احتمال کاهش مدت و اختلال در قاعدگی وجود دارد. از سری نشانه های تیروئید می توان به کاهش و افزایش وزن، کند و تند تپشی قلب، احساس خستگی اشاره کرد.
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن در بخش فوقانی سیستم تولید مثل اعم از تخمدان، رحم، لوله های فالوپ و داخل لگن شکل می گیرد. در شکل گیری بیماری PID دو نوع باکتری نایسریا و کلامیدیا تراکوماتیس دخیل هستند. به عبارتی دیگر بیماری التهابی لگن یک عفونت زنانه به شمار می رود که عمدتا از طریق تماس جنسی با شرکای متعدد و بدون کاندوم به بدن منتقل می گردد. احتمال می رود بیماری التهابی لگن زمینه ساز اختلال در چرخه قاعدگی گردد و پریودی را با درد همراه سازد.
استرس
استرس با کاهش میزان پروژسترون در بدن همراه است. در واقع بدن در پاسخ به استرس با کمک هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک به ترشح کورتیزول می پردازد. کورتیزول به صورت مستقیم از تولید پروژسترون جلوگیری می کند و در سیکل قاعدگی تداخل ایجاد می سازد. دوره قاعدگی یک فشار سنج برای سطح استرس تلقی می شود. در صورتی که فردی پس از تخمک گذاری با استرس و اضطراب گسترده ای مواجه باشد، در مدت و رنگ خونریزی ناشی از قاعدگی تأثیر مخرب می گذارد.
انجام فعالیت های ورزشی به صورت افراطی
شکل گیری یک قاعدگی سالم نیازمند انرژی است. بی شک زمانی که فعالیت های بدنی و ورزشی بیش از توان بدن شکل می گیرد، بدن با کاهش چشمگیر انرژی مواجه می گردد. لذا برای کارکرد ارگان های مختلف از برخی عملکرد ها اعم از دستگاه تولید مثل انرژی و کالری سلب می نماید. این امر با توقف در ترشح هورمون های کنترل کننده تخمک گذاری به ویژه هیپوتالاموس همراه است که قادر است در چرخه قاعدگی اختلال به وجود آورد.
افزایش سن
متداول ترین رده سنی برای شکل گیری قاعدگی طبیعی 12 الی 13 سالگی است. حدود چهار دهه پس از شکل گیری اولین قاعدگی، یائسگی شکل می گیرد. بدین ترتیب با گام نهادن در سن بزرگسالی، چرخه قاعدگی شما نسبت به سال های اول نامنظم می گردد و ممکن است دوره قاعدگی کوتاه مدت و یک روزه شکل بگیرد.
بهره گیری از قرص های هورمونی
قرص های هورمونی در خصوص پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار می گیرند. ساختار این قبیل دارو ها متشکل از هورمون هایی می باشد که قادر است پوشش رحم زنان را تغییر دهد و نازک سازد.بدین ترتیب قرص های هورمونی ضد بارداری دوره پریودی را متحول می سازد و مدت آن را کوتاه می کند. علاوه بر این، یکی از روش های پیشگیری از بارداری، بهره گیری از دستگاه های داخلی رحمی است. دستگاه های داخل رحمی با ترشح ماده ای به نام پروژستین سبب ضخامت دهانه رحم می شوند و راه نفوذ اسپرم را مسدود می سازند. احتمال می رود دستگاه های داخلی رحمی در شکل گیری خونریزی های کوتاه مدت نقش داشته باشند. جالب است بدانید دارو های مکمل گیاهی در روند چرخه قاعدگی دخیل هستند. از سری مکمل هایی که قادر است خونریزی قاعدگی را تحت تأثیر قرار دهد می توان به جینسینگ، زنجبیل، زردچوبه و جینکو بیلوبا اشاره کرد.
کاهش وزن مزمن
کاهش وزن در کوتاه مدت باعث شکل گیری پریود یک روزه می شوداگر در بازه زمانی کوتاه تحت رژیم غذایی نامناسب به کاهش وزن مزمن بپردازید، بدن تغذیه ضروری را برای عملکرد های تولید مثل و حفظ سلامت قاعدگی تأمین نمی کند. لذا احتمال می رود زمان چرخه قاعدگی با تأخیر مواجه گردد و پریودی های یک روزه شکل بگیرد. بهتر است بدانید در شکل گیری پریودی های نامنظم اختلالات خوردن اعم از پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی دخیل هستند.
سندرم آشرمن
سندرم آشرمن نوعی بیماری نادر تلقی میشود که به موجب سقط متعدد و کورتاژ شکل می گیرد. در سندرم آشرمن در رحم فرد بافت چسبنده وجود دارد. اختلال آشرمن به خاطرکاهش اندازه رحم با نشانه هایی اعم از مشکل در بارداری و کاهش خونریزی در دوره قاعدگی بروز پیدا می کند. در ادامه نادر ترین عوامل شکل گیری پریودی یک روزه را بیان می کنیم:
- سرطان رحم
- کم خونی
- یائسگی زود رس
- تنگی دهانه رحم
- اختلالات غده هیپوفیز
روش های به تاخیر انداختن پریود
