نشوز یک اصطلاح در فقه و حقوق اسلامی است که معنای آن تمکین نکردن، نافرمانی و عدم ایفای مسئولیت های زناشویی از طرف هر یک زوجین است. معمولا عده ای تنها به نافرمانی زن از طریق عدم تمکین نشوز می گویند. این در حالی است که در نوشته های فقهی، نافرمانی شوهر نیز نشوز نامیده می شود. البته ما در اینجا به نشوز زوجه می پردازیم. چنانچه زوجه وظایف زناشویی اش در برابر همسر خود را انجام ندهد، زوج می تواند به دادگاه مراجعه و با شکایت، او را ملزم به انجام وظایفش کند. اگر عدم انجام وظایف زوجه در زندگی مشترک بدون دلیل باشد، حق نفقه از وی ساقط خواهد شد و بعدا نمی تواند نفقه اش را درخواست کند، ولی چنانچه عذر وی موجه باشد حق نفقه از او ساقط نخواهد شد.
دلایل رد دادخواست الزام به تمکین زوجه شامل یکی از موارد زیر است:
- زوج منزل مورد نیاز برای آغاز یا ادامه زندگی مشترک را مهیا نکرده است و یا وسایل مورد نیاز برای زندگی مشترک را تهیه نکرده است. در این گونه موارد در اصل خود زوج نیز تمایل به تمکین زن ندارد و تنها برای به دست آوردن مزایای آن به عبارتی تله تمکین را به پا می کند. البته باید توجه داشت دادخواست تمکین لازمه تهیه مسکن و وسایل متناسب با شان زن می باشد.
- زن در صورتی که بتواند اثبات نماید عدم تمکین وی به خاطر سوء رفتار و سوء معاشرت شوهرش است مانند ضرب و جرح، اعتیاد شدید، مصرف بیش از حد الکل، توهین، تهدید و… دادخواست تمکین شوهر رد می گردد.
- استفاده از حق حبس زن نیز یکی از دلایل موجه عدم تمکین به حساب می آید.
- توانایی نپرداختن نفقه زن و همینطور نپرداختن نفقه زن هم می تواند یکی از دلایل موجه عدم تمکین به شمار رود.
- در صورتی که زن بتواند اثبات نماید که شوهرش صوری درخواست تمکین داده و در عمل تمایلی به ادامه زندگی و همسر ندارد، می تواند یکی از دلایل رد دادخواست الزام به تمکین باشد.
- عدم حضور زن در جلسه دادرسی هم از جمله دلایل رد درخواست تمکین به شمار می رود.
- در یک رای دادگاهی که چند سال پیش وجود داشت قاضی محترم استدلال نموده بود که در عرف خانوادگی محل سکونت زن و شوهر، برپایی مراسم مرسوم به عروسی، خاصه برای زنی که ازدواج اول وی بوده از اهمیت بالایی برخوردار است و از حرف های زوجین در جلسه دادرسی نیز استنباط می گردد که توافق زوجین در زمان عقد، برپایی مراسم عروسی که برعهده شوهر بوده و در این پرونده بر خلاف اینکه میان زوجین نزدیکی صورت گرفته است اما به دلیل اینکه زندگی مشترک را شروع نکرده اند و زوج مراسم عروسی متعارف که تعهد داده بوده تدارک ندیده است بنابراین حکم به رد تمکین شوهر صادر نموده بود. با اعتراض به حکم عدم تمکین از طریق شوهر، دادگاه تجدید نظر نیز شرایط عدم تمکین زن مذکور را موجه تشخیص داده و دادنامه بدوی تایید شد.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
نحوه ی پیگیری دادخواست الزام به تمکین
