زمانی که برند بالنسیاگا در سال ۲۰۱۵ مدیر هنری جدیدش را به جامعه ی فشن معرفی کرد، کمتر کسی توقع داشت این طراح جوان به یکی از مهم ترین طراحان تاریخ بالنسیاگا و دنیای فشن تبدیل شود. این طراح کسی نبود جز دمنا گواسلیای گرجستانی، طراح جوانی که بالنسیاگا را در مدت دو سال به سود و محبوبیت فراوان رساند. شناخت و درک این طراح جسور شاید کمی دشوار و پیچیده باشد، اما آشنایی با پیشینه و کارنامه ی کاری او قطعا شناخت دنیای انتزاعی او را ساده تر می کند.
دمنا گواسلیا کیست؟
دمنا گواسلیا در سال ۱۹۸۱ و در گرجستان شوروی از مادری روس و پدری گرجستانی متولد شد. او سال های کودکی خود را در حکومت شوروی و به دور از فرهنگ کپیتالیستی و آمریکایی گذراند. زندگی در اتحاد جماهیر شوروی و در نهایت مواجهه با جنگ داخلی از مسائلی هستند که در جهان بینی و دید هنری دمنا تاثیر بسزایی گذاشته اند و در اکثر کالکشن های این طراح گرجستانی رد پای آن ها حس می شود. دمنا در ده سالگی به علت جنگ داخلی و به همراه خانواده اش از گرجستان به دوسلدورف آلمان مهاجرت کرد و با جهان خارج از دنیای تاریک شوروی آشنا شد.گواسلیا برای تحصیل به گرجستان پساشوروی برگشت و در دانشگاه تفلیس رشته ی اقتصاد را انتخاب کرد. او تصمیم داشت که به عنوان حرفه در سیستم بانکی مشغول به کار شود، اما همان طور که همه می دانیم همچین اتفاقی نیفتاد! دمنا در نهایت به بلژیک رفت و در آکادمی سلطنتی هنر انتورپ (Antwerp) به تحصیل در رشته ی فشن دیزاین مشغول شد. این طراح با مدرک ارشد از انتورپ فارغ التحصیل شد، آکادمی فشنی که پیش از او خانه ی طراحان اسطوره ای همچون دریز ون نوتن بوده است.استعداد دمنا گواسلیا به سرعت بعد از فارغ التحصیلی مورد توجه قرار گرفت و راه او را به برندهایی همچون مزون مارتین مارژلا و لویی ویتون باز کرد. کارآموزی گواسلیا در مزون مارتین مارژلا از مهم ترین سوابق کاری او به حساب می آید و در طراحی های امروزش نیز آثاری از آن دیده می شوند، آثاری که خود را به شکل مفاهیم آنتی-فشن، ساختار زدایی و کنایه آمیز نشان می دهند.بالاخره در سال ۲۰۱۴ بود که دمنا پس از کسب تجربه از افرادی همچون مارک جیکوبز و نیکولاس گسکیه، برند وتمان (Vetements) را راه اندازی کرد. تنها یک سال بعد از فعالیت در کنار ۶ طراح دیگر در وتمان، دمنا با دعوت کمپانی کرینگ، به عنوان مدیر هنری به بالنسیاگا پیوست و در کنار وتمان در این برند هم مشغول به کار شد.
وتمان پاریس را مشوش می کند!
یکی از مهم ترین قدم هایی که برای درک جهان بینی دمنا گواسلیا باید برداشت، آشنایی با برند وتمان و اهمیت آن در دنیای فشن است. برند وتمان طبق گفته ی خود دمنا، به علت نا امیدی این ۷ طراح از دنیای فشن بود، دنیایی که شوخ طبعی، هنر و تفکر در آن گم شده بود. دمنا با همکاری برادرش و چند استایلیست و طراح دیگر اولین کالکشن این برند را در هفته ی مد پاریس ارائه دادند و از همان ابتدا به خبر داغ میان اهالی فشن تبدیل شدند. برگزاری فشن شوها در مکان هایی عجیب مثل بازارچه ی دست دوم فروشی و کلاب زیرزمینی یکی از مهم ترین عوامل شهرت وتمان بود. برند وتمان با این کار فشن را از انحصار دسته ی اشرافی و خاص جامعه خارج کرد و آن را به عامه ی جامعه و سطح شهر برد.
وتمان با ترکیب کوتور و فشن خیابانی، استفاده از مردم عام به عنوان مدل و ارائه ی زیبایی شناسی فشن مستقل توجه افراد بسیاری را در پاریس به خود جلب کرد. دمنا گواسلیا تنها پس از ارائه ی ۳ کالکشن برای وتمان، نامزد دریافت جایزه ی LVMH ۲۰۱۵ شد و از آن جا به بعد نامش به عنوان ضد قهرمان جدید فشن بر سر زبان ها افتاد. دمنا تا سال ۲۰۱۹ همکاری خود را با وتمان ادامه داد و در این مدت چهره ی فشن را دچار تحولات بسیاری کرد که از میان این تحولات می توان ارائه ی فشن خیابانی به عنوان لاکچری و همکاری های متعدد با برندهای فشن و صنایع دیگر اشاره کرد. اما این تحولات تنها در وتمان باقی نماند و با ورود دمنا به بالنسیاگا در ابعادی وسیع تر ادامه پیدا کرد.
بالنسیاگا پس از دمنا گواسلیا
کریستوبال بالنسیاگا از زبان افرادی مثل کوکو شنل و کریستین دیور به عنوان فاخرترین طراح فشن تاریخ نام گرفته و ادای دین به نام او همیشه برای طراحانی که وارد برند بالنسیاگا شده اند مسئله ای دشوار بوده است. پیش از دمنا، افرادی همچون نیکولاس گسکیه و الکساندر وانگ مدیریت هنری بالنسیاگا را به عهده داشتند و هر کدام به نوبه ی خود رنگ و رویی تازه به این برند بخشیدند، اما هیچکس توقع نداشت که این دمنا گواسلیا باشد که بالنسیاگا را دوباره به صدر صنعت فشن بازگرداند. از سال ۲۰۱۵ تا امروز که دمنا مدیریت بالنسیاگا را به دست گرفته، این برند به رشد اقتصادی چشمگیری رسیده و سلبریتی های مشهوری همچون کانیه وست، کیم کارداشیان و بلا حدید را به مشتری های همیشگی خود تبدیل کرده است. موفقیت دمنا در بالنسیاگا با دریافت جوایزی از طرف CFDA در سال های ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱ در تاریخ فشن ثبت شده است.
دمنا همان طور که با وتمان جامعه ی فشن را مجذوب خود کرده بود، با اولین کالکشنش در بالنسیاگا هم زاویه های جدیدی از نبوغش را به نمایش گذاشت. اگر وتمان در میان افراد خاصی شناخته شده و محبوب بود، حالا بالنسیاگای دمنا به گوش عامه ی مردم می رسید و بسیاری را به تعجب و شگفتی وا می داشت. دمنا نسلی که با اینترنت بزرگ شده بودند و بیشتر وقت خود را در شبکه های اجتماعی می گذراندند را بهتر از هر فرد دیگری در فشن می شناخت و با تکنیک های خاص خود توانست بالنسیاگا را به توییتر، اینستاگرام و شبکه های اجتماعی دیگر نسل جوان وارد کند. خلق لحظاتی که قابلیت تدبیل شدن به میم (Meme) را داشته باشند از کلیدی ترین ویژگی های او به شمار می آید و این موضوع در فشن شوها، تبلیغات و اینستاگرام بالنسیاگا به خوبی قابل مشاهده است.
اینترنت و تکنولوژی همیشه در میان موضوعات اصلی آثار گواسلیا حضور داشته اند و این موضوع در دوران کرونا بیش از پیش خود را نشان داد. در دوره ای که اکثر برندهای فشن دچار سردرگمی شده بودند و با ضررهای هنگفتی مواجه بودند، بالنسیاگا هر فصل از نوآوری جدید برای ارائه ی کالکشن رونمایی کرد و قدم های رو به جلویی که دیگران از برداشتن آن ها ترس داشتند را در پاندمی کرونا برداشت. ساخت یک بازی ویدیوی برای ارائه ی کالکشن پاییز ۲۰۲۱ یکی از این قدم ها بود که سر و صدای بسیاری در دنیای فشن به پا کرد.
دمنا از ریسک کردن نمی ترسد و هیچ وقت در مقابل جامعه ی بی رحم فشن عقب نشینی نکرده است. او به دفعات از سوی منتقدین و طرفداران فشن مورد انتقاد قرار گرفته و استعدادش برای مدیریت برندی مثل بالنسیاگا زیر سوال رفته است، اما در نهایت کسی که از این انتقادها پیروز بیرون آمده دمنا بوده است. دمنا با اصرار و زیرکی دید هنری اروپای شرقی خود را در قالب بالنسیاگا به اهالی فشن ارائه داد و بالاخره این اهالی از انتقاد دست کشیدند و با ذهنی باز زیبایی شناسی دمنا را قبول کردند. حالا لاکچری دیگر لباس های شیک پاریسی نیست و لاکچری لباس های آخرالزمانی بالنسیاگاست که انگار از خیابان های بلوک شرق بیرون آمده اند.
گواسلیا؛ همیشه پر از سورپرایز!
در کمتر از یک دهه ای که دمنا گواسلیا در دنیای فشن حضور داشته، چندین بار اهالی فشن را با نوآوری های خود به شگفتی وا داشته است. هرگاه که مخاطبان دمنا فکر می کردند لباس هایش اوورسایزتر نخواهند شد، او لباس هایی با ابعاد عجیب تر به رانوی فرستاد. وقتی که با IKEA و DHL همکاری کرد، بسیاری فکر می کردند این پایان همکاری های عجیب و غریب اوست، اما اشتباه می کردند. تا همین چندی پیش بسیاری دمنا را تنها با فشن خیابانی و هودی و کتونی های ترندی می شناختند، ولی او اولین کالکشن اوت کوتور بالنسیاگا بعد از نزدیک به نیم قرن را ارائه داد و با نشان دادن این روی جدید از خود و به نمایش گذاشتن شناخت عمیقش از کریستوبال بالنسیاگا طرفداران جدیدی پیدا کرد. گواسلیا طراحیست که در دنیای فشن امروز کمتر از انگشتان دست رقیب دارد و با توجه به کارنامه ی کاریش، این تازه اول راه برای این طراح خلاق است.