علت ایجاد کپک روی دیوار و روش های از بین بردن آن 

آثار به جای مانده از رطوبت نفوذ کرده در دیوار و سقف گاهی با رنگ های خاص سیاه و سبز تیره در سطح دیوار ساختمان می نشیند. بیشترین حجم مواجهه با کپک دیوار در خانه های مستقر در محیط گرم و مرطوب است. تشکیل کپک دیوار در سرویس بهداشتی عمدتا با مشکلاتی مثل شیوع قارچ پوستی همراه بوده و باید برای جلوگیری از ایجاد آن راه حل هایی را در نظر داشت.

بهترین محیط برای رشد کپک دیوار و تکثیر آن مکان های مرطوب است. بنابراین برای از بین بردن کپک دیوار و جلوگیری از مواجهه با آن خصوصا در فصول سرد سال می توان از مواد رطوبت گیر خانگی استفاده کرد. در این مطلب با معرفی انواع کپک دیوار راهکارهای مقابله با این مشکل را نیز ارائه می دهیم.

انواع کپک دیوار و بیماری های آن

کپک روی دیوار با همان شکل و شمایل مورد انتظار از کپک در حالت های مختلف بر روی قسمت های مختلف ساختمان ایجاد می شود. مواد تشکیل دهنده کپک دیوار که ناشی از تجمع ذرات به جای مانده از رطوبت و پوسیدگی دیوار بوده به مرور زمان برای بیماری های تنفسی و پوستی را در افراد بوجود می آورد.

بنابراین عدم توجه و جلوگیری از شکل گیری کپک روی دیوار مشکلات زیادی را هم از نظر ظاهر ساختمان و هم بیماری های مختلف برای افراد ساکن در محیط به همراه دارد. انواع کپک روی دیوار با اسامی وابسته به ترکیبات تشکیل دهنده آن ها و عوارض بوجود آورنده در این بخش معرفی می شود.

• کپک آلرژیک: این گونه کپک ها خطر کمتری نسبت به مابقی کپک ها دارند. این کپک ها باعث بیماری تنفسی و آسمی می شوند و تاثیر بیشتری روی کودکان دارند.
• کپک پاتوژنیک:این کپک ها نسبت به کپک های آلرژیک خطر بیشتری دارند و باعث عفونت های ریوی می شوند. یعنی واکنشی مانند ذات الریه دارند.
• کپک توکسین:این نوع کپک بسیار خطرناک است و از سه طریق لامسه، چشایی و تنفس می تواند وارد بدن شود و باعث سرکوب سیستم ایمنی و حتی موجب سرطان شود.
• کپک دیوار آلترنازیا:این کپک در دهان، بینی، دستگاه تنفسی نفوذ میکند و باعث بیماری های آلرژیک و آسم می شود.
• کپک آلپرژیلوس: این کپک در هوای گرم و مرطوب و خاک خانه یافت میشود و باعث عفونت های قارچی می شود.
• کپک دیوار کلادوسپریوم:این نوع کپک بر روی منسوجات ، چوب و دیگر مواد مرطوب قابل رشد است و باعث تب یونجه می شود.
• کپک دیوار پنسیلیوم:این نوع کپک که در زیر کاغذ دیواری، روی پارچه کهنه، زیر فرش، عایق بندی و لوله فایبرگلاس و برای آلرژی و آسم و برخی گونه ها میکوتوکسین ها تولید می کنند، که در آنتی بیوتیک ها و پنی سیلین استفاده می شود.

نمونه های معرفی شده از انواع کپک دیوار در دسته مضرترین برای سلامتی قرار دارند. همین امر بر اهمیت رفع سریع و اصولی کپک دیوار و جلوگیری از کپک زدن دیوار در زمستان افزوده است.

علل ایجاد کپک دیوار چیست؟

کپک در واقع نوعی قارچ میکروسکوپی است که در جاهایی با رطوبت بالا رشد می کند. این قارچ سرویس بهداشتی با پخش کردن هاگ که به رنگ خاکستری ، سبز، آبی یا قرمز رنگ است، تولید مثل می کند که این نوع تولید مثل به گسترش سریع آنها در ظرف چند ساعت منجر می شود.

شما ممکن است در هر جایی از خانه این کپک ها را مشاهده کنید برای مثال کپک دیوار توالت، یا حتی داخل ماشین قهوه ساز یا زیر سینک ها و غیره که دلیل عمده به وجود آمدن آنها رطوبت و محیط های تاریکی هستند که در آنها تهویه هوا به درستی انجام نمی شود. مکان های بسته و تاریک هم یکی دیگر از علل به وجود آورنده کپک دیوار هستند که هوای تازه به درون آنها راه پیدا نمی کنند.

از طرف دیگر باید بدانیم که عامل به وجود آورنده کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی نوعی هاگ شناور در هوا است که دیده نمی شود و در هوای آزاد شناور است و به محض آنکه یک محیط نمناک به وجود می آید در آنجا رشد کرده و به شکل لک های خال خالی و تغییر رنگ در دیوار، کف و غیره ظاهر می شود.

همچنین یکی دیگر از علل ایجاد کپک در خانه کارهای روزمره ای است که در خانه به ویژه در آشپزخانه و حمام که در آنها بخار تولید می شوند، انجام می شود چرا که این بخارها عامل رشد کپک هستند. ناگفته نماند که گاهی اوقات نیز کپک و قارچ بر روی دستگاه های گرمایشی یا سرمایشی خانه، مرطوب کننده ها و آن دسته از دستگاه هایی که نیاز به آب دارند هم رشد می کند.

راهکارهای پیشگیری از کپک دیوار و از بین بردن رطوبت

کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی همیشه برای ما قابل رویت نیستند و گاهی اوقات نیاز به میکروسکوپ دارند و همین مساله یکی از خطرات کپک در خانه است که سلامتی را تهدید می کند. این قارچ سرویس بهداشتی اغلب به رنگ سیاه و سفید بوده و راهکارهای شیمیایی متفاوتی برای مبارزه با آنها در بازار وجود دارد که البته بهترین راه برای مبارزه با کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی آن است که خودتان دست به کار شده و مراحل زیر را انجام دهید.

• منبع رشد کپک دیوار را پیدا کنید

همانطور که گفتیم کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی در نواحی مرطوب به وجود می آید تا زمانی که این رطوبت از بین نرود تمیز کردن این کپک دیوار بی فایده خواهد بود. بنابراین از بین بردن رطوبت گزینه نخست برای مبارزه با کپک دیوار است. اگر شما برای از بین بردن رطوبت اقدامی نکنید به زودی شاهد ایجاد کپک در قسمت های مجاور کپک قبلی خواهید بود.

اگر مناطقی را که کپک زده اند به مدت ۲۴ ساعت خشک نگه دارید تمام آنها از بین می روند. همیشه دقت داشته باشید که در مناطقی مثل حمام و آشپزخانه به دلیل وجود دوش آب و سینک ظرفشویی برای پیشگیری از ایجاد کپک همیشه آب اضافی روی سینک را پاک کرده و بعد از استحمام پنجره را باز گذاشته یا تهویه را برای مدت زمانی روشن بگذارید.

• سطح کپک را اندازه گیری کنید

گاهی اوقات میزان کپک دیوار از آنچه ما می بینیم بیشتر و عمیق تر است به همین دلیل هم باید با دقت محیط اطراف دیوارهای کپک زده بررسی شوند تا مطمئن شویم سایر دیوارها، زمین، موکت، کمدها و غیره نیز تمیز هستند. چرا که در صورت یک دید دقیق میزان آلودگی را بهتر بررسی کرده و برنامه ریزی دقیق تری را می توانید برای آن انجام دهید.

• دیوارها را چک کنید

پیش از هر چیز نیاز دارید تا برق خانه را قطع کنید و با وسیله ای دقیق مثل فازمتر از نبود انرژی الکتریسیته مطمئن شوید تا خطری گریبانگیر شما نباشد. سپس کمی دیوار را برش بدهید تا متوجه شوید عمق این آلودگی تا کجای دیوار پیش رفته است چرا که این نفوذ می تواند موجب پوسیدگی دیوارهای کپک زده شود. پس از باز کردن محل کپک زده سعی کنید پیش از هر گونه پاکسازی آن را در معرض هوای تازه قرار دهید.

• کپک دیوار را با تجهیزات پاک کنید

علاوه بر از بین بردن رطوبت، شما برای پاک کردن کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی نیازمند وسایلی هستید مهم ترین آن ماسک تنفسی برای جلوگیری از ورود کپک به دستگاه تنفسی شما است. کیسه های محکم برای ریختن کپک در آنها هم گزینه بعدی است که باید به سرعت آن را از خانه خارج کنید. همچنین لباس شما برای تمیز کردن کپک باید به صورتی باشد که تماسی از ناحیه پوست تان با کپک ها صورت نگیرد و قبل از شروع کار هم پنجره ای را باز نگه دارید.

• لباس های مرطوب را در خانه نگهداری نکنید

گاهی اوقات لباس های شسته شده و مرطوب را در داخل خانه آویزان کرده و تصور می کنیم که این کار یک فعالیت بی ضرر است در حالیکه یکی از عواقب منفی آن تاثیر بر روی سلامت تنفسی ما است. این رطوبت ناشی از لباس ها موجب رشد قارچ و کنه شده و کمبود هوا موجب می شوند تا به صورت کامل خشک نشود و بوهای نامطبوعی را هم ایجاد کنند.

• اسپری طبیعی ضد کپک درست کنید

یکی از خطرات کپک در خانه مشکلات تنفسی برای کوکان است که بهتر است از مواد شیمیایی برای از بین بردن کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی استفاده نشود. برای همین شما می توانید با استفاده از مواد طبیعی همچون سرکه سفید و یا جوش شیرین در خانه، یک اسپری طبیعی ضد کپک درست کنید. این دو اسپری طبیعی ضد کپک خواصی دارند که علاوه بر تمیزی و پاک کردن سطوح، آن را ضد عفونی کرده و به راحتی قارچ و کپک ها را از بین می برند. اسپری طبیعی ضد کپک همچنین دوستدار محیط زیست خواهد بود.

• لوازم آلوده به کپک دیوار را دور بیاندازید

زمانی که برای از بین بردن رطوبت و به دنبال آن کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی اقدام می کنید باید بدانید که یکی از خطرات کپک در خانه و لوازمی که آلوده به این نوع از میکروب هستند به سرعت می توانند گسترش پیدا کنند و موجب بیماری های آلرژیک شوند پس وسایلی همچون کتاب، کوسن، مبلمان و … را که در آنها این آلودگی زیاد است از منزل خود حذف کنید چرا که خطرات کپک در خانه به مراتب هزینه بر تر از دور انداختن وسایلی است که آلوده به آن هستند.

• سطح کپک زده را پس از پاکسازی رنگ کنید

علاوه بر استفاده از اسپری طبیعی ضد کپک و پاک کردن سطح از کپک دیوار و یا قارچ سرویس بهداشتی، سعی کنید تمام سطوحی را که دچار کپک شده بودند مانند دیوار یا چوب را رنگ آمیزی کنید و برای این منظور از رنگ های روغنی استفاده کنید. همچنین رنگ هایی از جنس لاتکس نیز می توانند از بروز مجدد کپک جلوگیری کنند.

• از بین بردن مکان های جاذب کپک دیوار

شما وقتی با پدیده کپک دیوار روبرو می شوید می دانید که این آلودگی در کجای خانه شما بیشتر اتفاق می افتند برای مثال کاشی ها یا سقف های گچی ترک خورده جای مناسبی برای رشد کپک دیوار و قارچ سرویس بهداشتی هستند. در این حالت تمیز کردن کپک ها فایده ای نخواهد داشت و پس از گذشت مدتی این آلودگی مجددا به سرویس بهداشتی شما باز می گردد.

پس بهتر است منافذی که در آنها کپک دیوار رشد می کنند را از بین ببرید یا آنکه با استفاده از راه حل های صنعتی که در ادامه مطلب به آن می پردازیم از یک پوشش بر روی دیوارهای خانه خود استفاده کنید که مشورت با یک متخصص در این زمینه خالی از لطف نیست.

از بین بردن کپک زیر کاغذ دیواری

شاید شما هم این تجربه ناخوشایند را داشته اید که ، پس از جدا شدن بخشی از کاغذ دیواری منزل تان با صحنه کپک دیوار در زیر آن مواجه شده باشید . اصلی ترین عامل این کپک نیز همانطور که قبلا گفته شد رطوبتی است که جذب دیوار منزل تان شده و به مرور باعث کپک زدگی آن گشته است ، ولی چون این کپک ها در زیر کاغذ دیواری بوده است شما شاهد به وجود آمدن و رشد آنها نبوده اید و به ناگاه هنگامی متوجه شده اید که بخشی از کاغذ دیواری تان جدا و دیوار زیر آن مشخص شده است

کپک های زیر کاغذ دیواری هرچند موجب غافلگیری اعضای منزل شده و صحنه ای ناخوشایند به وجود می آورند ، ولی اگر طبق اصول با آن برخورد نموده و جهت رفع آن بکوشید ، می توانید با کمی زحمت و ممارست آن ها را در طول مدت کوتاهی از بین ببرید . در ابتدای امر دقت کنید که هنگام جدا نمودن کاغذ دیواری کم ترین برخورد را با کپک ها داشته باشید و کاملا از خودتان محافظت کنید ، زیرا تنفس در فضایی که قارچ ها هستند برای شما و بخصوص سیستم تنفسی تان کاملا مضر است ( پس ضرورتا حین انجام این کار از ماسک و دستکش استفاده کنید ) .

چند ترکیب جهت تمیز کردن می تواند در از بین بردن کپک از کاغذ دیواری موثر باشد . ابتدا سعی کنید ظرف صابون و آب را با هم مخلوط کنید و سپس از پارچه یا اسفنج استفاده کنید تا منطقه آسیب دیده را پاک کنید و سپس به راحتی اسکراب را تمیز کنید .

گزینه ی دیگری که در این زمینه می توان مورد استفاده قرار داد ، مخلوط آب و سرکه سفید می باشد که در بسیاری از موارد گزینه مطلوبی بوده است . اگر این گزینه ها کارساز نبودند ، می توانید روش دیگری را امتحان کنید و آن این که ، مقداری از سفید کننده را با آب و مقدار کمی صابون در ظرفی ترکیب نموده و از آن جهت رفع کپک دیوار استفاده کنید ( اما قبل از آن ، این محلول را در یک گوشه کاغذ دیواری امتحان کنید تا مطمئن شوید که رنگ آن از بین نمی رود ).

راهکارهای صنعتی جلوگیری از ایجاد کپک دیوار و هزینه آن

علاوه بر عواملی که در شکل گیری کپک دیوار به آن اشاره کردیم که عمدتا با از بین بردن رطوبت در آن مکان قابل حل شدن بود اما این اتفاق در برخی از ساختمان ها به دلایلی همچون لوله کشی معیوب، سیستم لوله کشی ناکارآمد، شکستگی اتصالات، شکستگی دریچه ها یا گاهی اوقات خراب بودن وسایل حمام به وجود می آید. اگر یکی از عواملی که به آنها اشاره کردیم موجب ایجاد کپک دیوار شده باشد شما می توانید به سراغ راه حل های صنعتی بروید و در عرض چند دقیقه جلوی منبع ایجاد رطوبت و کپک دیوار را بگیرید.

یکی از این راه حل ها استفاده از چسب های نشت گیر است که از نشتی لوله ها جلوگیری می کند و شما نیازی به تعویض لوله ها پیدا نمی کنید و این چسب ها در برابر حرارت ۲۱۸ درجه سانتی گراد هم مقاوم هستند. این چسب ها بستگی به اندازه و کیفیت شان قیمت متفاوتی دارند اما ارزان ترین آنها که ۵ سانتی متر در ۱٫۸ متر است و با توجه به قطر لوله میزان آن تعیین می شود ۹۵ هزار تومان است.(براساس نرخ سال 99)

علاوه بر استفاده از چسب های نشتی گیر شما می توانید از محصولات ضد قارچ سرویس بهداشتی نیز استفاده کنید که در سه دسته در بازار موجود هستند: ضد عفونی کننده ها و دفع کننده های قارچ، محصولات متوقف کننده رشد قارچ، رنگ ضد قارچ و گچ ضد قارچ. الکل با خاصیت بالا هم به این منظور استفاده می شود اما به دلیل خاصیت اشتعال پذیری و احتمال آتش سوزی توصیه نمی شود.

همه این محصولات اگر توسط خود شما اعمال شود نیاز به پوشیدن لباس، دستکش و ماسک های خاصی دارد. قیمت اسپری های ضد قارچ و کپک در حجم ۷۵۰ میلی لیتر از حدود ۸۰ هزار تومان در بازار موجود است. همچنین هزینه رنگ های ضد قارچ که به رنگ های نانو معروف هستند و ضد باکتری و کپک و قارچ هستند در حجم ۲۰ لیتری آن معادل یک میلیون و پانصد و شصت هزار تومان در بازار است.(بر اساس نرخ 99)

از بین بردن کپک از روی لوازم خانگی

لوازم خانگی مورد بحث ما مانند شوینده ها (ماشین های ظرفشویی و لباسشویی)، یخچال و فریزر و غذا سازها و … می باشد. این لوازم چون با ترکیبی از رطوبت، گرما و یا مواد غذایی سر و کار دارند، نیاز به تمیز کردن مکرر دارند.

به طور ماهانه ماشین های لباسشویی خود را در یک سیکل کامل با آب داغ و نیز سفید کننده کلر (بدون لباس) شسشو هدید. و سپس آن را تمیز نگهدارید. به طوریکه مطمئن شوید که هیچ کپکی رشد نکرده است. تا بتوانید لباس هایتان را براحتی در آن قرار دهید.

سرکه سفید به خوبی برای تمیز کردن یخچال و فریزر و قهوه سازها کار می کند و به مهار رشد کپک ها کمک می کند.