اگر مردی تصمیم به انتخاب همسر دوم دارد باید حتما آگاهانه و با دلایل منطقی این عمل را انجام دهد. مرد باید بداند که زن اول از حضور یک رقیب در زندگی اش رضایت قلبی ندارد و اگر میبینید که مردانی با 2 همسر زندگی به ظاهر آرامی دارند، شاید زن اول دارد میسوزد و میسازد چون می بیند چاره دیگری ندارد. در چنین زندگیهایی معمولاً در صورت رعایت نکردن عدالت همسر اول آسیبهای زیادی میبیند. در چنین خانوادههایی بچهها رشد کافی ندارند. مردها در این مواقع باید حواسشان به همه این آسیبها باشد.با این حال قانون در مواردی به مرد زندار اجازه ازدواج مجدد داده است.این شرایط عبارتند از:
شرایط ازدواج مجدد مرد متاهل:
- رضایت همسر اول
- عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی
- عدم تمکین زن از شوهر
- ابتلاء زن به جنون یا امراض صعب العلاج موضوع بندهای 5 و 6 ماده 8
- محکومیت زن وفق بند 8 ماده 8
- ابتلاء زن به هر گونه اعتیاد مضر برابر بند 9 ماده 8
- ترک زندگی خانوادگی از طرف زن
- عقیم بودن زن
- غایب و مفقودالاثر شدن زن برابر بند 14 ماده 8
کنار آمدن با ازدواج مجدد همسر سابقماده 17 و 49 قانون حمایت خانواده در خصوص ازدواج مجدد مردان:
در ماده ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ ازدواج موقت بدون اجازه همسر اول و ازدواج دائم بدون اذن همسر را جرم معرفی کرده و برای آن مجازات تعیین شده بود اما بعد از انقلاب بر طبق نظریه شورای نگهبان این ماده قانونی غیر شرعی اعلام شد.
در حال حاضر قانونی که در این خصوص حاکم است ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ می باشد. بر طبق این ماده عدم ثبت ازدواج دائم جرم بوده و مجازات آن جزای نقدی درجه پنج یا حبس تعزیری درجه هفت می باشد. بنابراین اولا مطلق ازدواج مجدد بدون اجازه همسر یا دادگاه جرم نیست. ثانیا عدم ثبت ازدواج موقت بدون اجازه همسر و بدون ثبت هم جرم نیست. ثالثا اگر مردی حتی بدون اجازه دادگاه یا همسر اول به هر طریقی ازدواج را ثبت کند، جرم عدم ثبت واقعه نکاح دائم را مرتکب نشده است. رابعا در فرض که مردی بدون اجازه دادگاه و همسر، ازدواج دائم کند بدون این که ثبت کرده باشد، برای همسر دوم جرمی متصور نیست و مجازات مربوط به زوج است.
فارغ از بحث کیفری اما زن اول با اثبات ازدواج مجدد شوهر بدون اجازه خود میتواند به استناد بند ۱۲ شروط عقدنامه تقاضای طلاق کند و در صورت تمایل علاوه بر طلاق می تواند مهریه را هم وصول نماید. زیرا با تحقق این بند از شروط ضمن عقد، زن وکیل زوج در طلاق میگردد اما اگر شوهر شرط مذکور را امضاء نکرده باشد زوجه می تواند از طریق اثبات عسر و حرج و البته استناد به بند ۱۰ ماده ۸ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ از دادگاه تقاضای طلاق کند. شایان ذکر است که قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ به طور کامل نسخ نشده است و فقط قسمتی از آن که در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ تغییر یافته، نسخ شده است.
آیا ازدواج مخفیانه ممنوع است؟
مردی که می خواهد مجدد ازدواج کند باید برای تجدید فراش، دادخواستی به طرفیت همسر اول خود تنظیم و در آن خطاب به دادگاه دلایل و علل تقاضای خود را بیان کند. دادگاه نیز با تعیین وقت رسیدگی، یک نسخه از دادخواست را برای همسر اول ارسال می کند تا به آن پاسخ دهد یا برای جلسه دادگاه خود را آماده کند، پس از آن دادگاه با انجام اقدامات ضروری و تحقیق از زن اول و پس از احراز توانایی مالی مرد و اجرای عدالت بین همسران، به شوهر اجازه ازدواج مجدد می دهد و چنانچه مرد شرایط و اوضاع مالی مساعدی نداشته باشد و زن نیز حاضر به تمکین و ایفای وظایف زناشویی باشد با درخواست او مخالفت خواهد کرد. بر اساس ماده 56 قانون حمایت از خانواده، سردفتران ازدواج حق ندارند بدون اجازه دادگاه اقدام به ثبت ازدواج مجدد مرد کنند و بر این اساس هر سردفتر رسمی که بدون اخذ گواهی، بدون اخذ اجازه نامه یا حکم صادرشده درمورد تجویز ازدواج مجدد یا برخلاف مقررات به ثبت ازدواج اقدام کند، به محرومیت و مجازات اسلامی از اشتغال به سردفتری محکوم می شود.از آنجایی که ثبت رسمی ازدواج مجدد مردان، نیاز به اخذ مجوز دادگاه دارد، بسیاری از مردان ترجیح می دهند تا در خفا و دور از چشم همسر اول خود، همسر دوم را تنها عقد شرعی کنند. در واقع مردان بدون ثبت رسمی ازدواج، تنها صیغه شرعی نکاح دائم را جاری می کنند تا از عواقب ثبت رسمی آن در امان باشند. اگرچه مطابق با ماده 49 قانون حمایت از خانواده، ثبت واقعه ازدواج الزامی است و چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی مبادرت به ازدواج دائم کند، به جزای نقدی بین 80 تا 180 میلیون ریال یا حبس بین 91 روز تا شش ماه محکوم خواهد شد، اما بسیاری از مردان هم هستند که یا ازدواج خود را ثبت نمی کنند یا اقدام به ازدواج موقت می کنند تا دیگر مجبور به ثبت رسمی آن نباشند.
حقوق زنان در مواجهه با تعدد زوجات:
در نتیجه تعدد زوجات و ازدواج مجدد شوهر، دو حق برای زن ایجاد می شود که اجرای عدالت و حق طلاق است. شوهر باید طوری با زنان خود رفتار کند که هیچ یک از آنان نسبت به دیگری احساس بر تری نکنند، یعنی شوهر باید در خوراک، پوشاک و مسکن بین زنان خود مساوات را رعایت کند. نکته دیگر اینکه شوهر باید در معاشرت با زنان خود نیز عدالت داشته باشد. البته دادگاه ها عملاً اجرای عدالت را صرفاً از باب تمکن مالی مورد توجه قرار می دهند و صرف بی عدالتی و تبعیض بین زنان نمی تواند موجب طلاق به درخواست زن باشد بلکه عسر و حرج ناشی از این بی عدالتی و تبعیض است که مبنای حق در خواست طلاق برای زن می شود و این عسر و حرج باید به دادگاه ثابت شود.
گاهی در عرف جامعه ممکن است برای ازدواج مجدد مرد مشکلاتی ایجاد شود و در واقع ناپسند جلوه کند، در ادامه به برخی از این موارد اشاره شده است:
- در صورت ازدواج بعد از فوت همسر؛ چنانچه خیلی زود برای ازدواج دوباره مبادرت کند، به بی محبتی و نداشتن عشق به زن قبلی متهم می شود.
- در صورتی که از همسرش جدا شده و بسیار سریع برای ازدواج مجدد مبادرت کند، امکان دارد این تردید به وجود آید که زن دوم از پیش از طلاق در زندگی آن مرد ورود کرده و دیگران فکر می کنند دلیل طلاق آن مرد، ازدواج با زن جدید بوده است.
- ازدواج مجدد با داشتن فرزند؛ چنانچه فرزندی داشته باشد، باید وی هم با این کار موافق باشد و فرد جدید را به نام نامادری قبول کند.
- از دیگر مشکلاتی که مردان جدا شده با آن مواجه می شوند، دادن مهریه است؛ برخی تا سال ها بعد از طلاق، پرداخت مهریه و یا نفقه فرزندانی که با مادرشان زندگی می کنند باعث ایجاد مشکلات مالی برای مرد خواهد شد.
