به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،رشد به تغییرات پی در پی و منظمی اشاره دارد که از زمان جنینی تا قبل از مرگ رخ می دهد . در این بین دوران کودکی و دوران نوجوانی بیش از هر دوره ی دیگری ، در بحث مسائل رشدی اهمیت دارند .
مراحل دوران کودکی
کودک : دوره ی کودکی را می توان به سه دوره ی طفولیت ، کودکی اول و کودکی دوم تقسیم کرد .
طفولیت : از زمان تولد تا دو سالگی را مرحله ی طفولیت می دانیم ، در این دوره رشد جسمی آهنگ بسیار تندی دارد ، تقریبا ۷۰ درصد زمان را در خواب به سر می برد . از طریق گریه با دیگران ارتباط برقرار می کند و به همین طریق آشفتگی ها و ناراحتی های خود را متوجه اطرافیان می کند . از همان ماه های اول رشد حرکتی آغاز می شود ، به طوری که دوست دارد به همه چیز چنگ بزند و هر چه که مقابل دیدگان او قرار دهید با حرکت چشم آن را دنبال می کند .
کودکی اول :
(۲ تا ۶ سال ) . رشد زیستی _ اجتماعی در جنبه های مختلف اتفاق می افتد . سیستم عصبی مرکزی کودک نیز رشد می کند . رشد مغز با سرعت بیشتری نسبت به بخش های دیگر بدن ادامه پیدا می کند . در پنج سالگی وزن مغز به ۹۰ درصد زمان بزرگسالی می رسد . رشد زیاد پاها نسبت به تنه و رشد مداوم و پیوسته ی قد و وزن باعث ایجاد تناسب بدنی می شود .
اگر چه کودک لاغر به نظر می رسد اما قوی تر است و رشد طبیعی مغز ، این اجازه را می دهد که بین اعضای مختلف بدن هماهنگی ایجاد کند . مهارت های حل مسئله و حافظه در آن ها رشد می کند و آن ها این توانایی را به دست می آورند که نسبتا مستقلانه رفتار کنند و می توان به آن ها اطمینان کرد که مثلا خودشان صبحانه بخورند ، لباس های راحت خود را عوض کنند . کودک در این دوره خود محور است ؛ به این معنا که دنیا و محیط پیرامون را منحصرا از دریچه ی چشم خود می بیند و تصور می کند دیگران هم دنیا را مانند او می بینند .
کودکی دوم :
(۷ تا ۱۱ سال ) . رشد زیستی _ اجتماعی در این دوره یکنواخت تر از دوره ی قبل است . در این دوره کودک بیشتر از هر دوره ی دیگری آمادگی انجام تکالیف و وظایف رشدی و تربیتی خود را دارد . تفکر کودک دارای راهبردها و سازماندهی بیشتر است و از نظم و منطق بیشتری برخوردار می شود .
کودک در این دوره توانایی برنامه ریزی پیدا می کند . او شناخت گسترده تری از خود پیدا می کند و گروه همسالان کودک برای او بیشتر می شود . ویژگی بارز این دوره ” دگر پیروی ” است . به همین دلیل شروع مدرسه و آموزش رسمی بعد از ۶ سالگی آغاز می شود .
دوران نوجوانی
دوره نوجوانی، دوره انتقال فرد از کودکی به بزرگسالی است. نوجوانی شامل تغییرات بزرگی در شکل ظاهری بدن و نحوه برقراری ارتباط فرد با محیط پیرامون او می باشد. بسیاری از تغییرات جسمی، جنسی، شناختی، اجتماعی و عاطفی که در این دوره رخ می دهد، می تواند برای فرزندان و خانواده های آن ها قابل پیش بینی باشند و حتی باعث بروز اضطراب شوند.
شناخت تغییرات و مراحل مختلف دوره نوجوانی می تواند بر رشد سالم فرد کمک کنند.
تحولات بدنی دوران نوجوانی
سه تغییر بدنی اصلی که در دوره نوجوانی رخ می دهد، که عبارتند از:
- رشد جنسی (نشانه اولیه بلوغ)
- خصوصیات جنسی اولیه (تغییر در اندام هایی که مستقیماً با تولید مثل در ارتباط هستند).
- خصوصیات جنسی ثانویه (علائم بدنی بلوغ جنسی که مستقیماً با اندام تولید مثل ارتباطی ندارند).
تحولات فکری دوران نوجوانی
سطح تفکر دوره نوجوانی از کودکان بالاتر است. کودکان فقط می توانند در مورد زمان حال خود فکر کنند. نوجوانان فراتر از این حد حرکت می کنند و می توانند افکار درست ار از نادرست تشخیص دهند. اما آن ها هنوز هم رفتارها و نگرش های خود مراقبتی را نشان می دهند.
تحولات اجتماعی و عاطفی دوران نوجوانی
نوجوانان نیز در این مدت از نظر اجتماعی و عاطفی در حال رشد هستند. مهمترین کار در دوران نوجوانی، جستجوی هویت است. در کنار جستجوی هویت، مبارزه برای مستقل شدن نیز به وجود می آید.