زندگینامه دکتر فیروز نادری مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی

فیروز نادری (انگلیسی: Firouz Michael Naderi؛ زادهٔ ۵ فروردین ۱۳۲۵) معاون پیشین مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیش رانش جت در ناسا و مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی (از ۱۵ اوت ۲۰۱۱) بوده است. او در فوریه سال ۲۰۱۶ بازنشسته شده است. وی هم اکنون در سمت مشاور مدیریت در ناسا و به عنوان یک سخنران عمومی فعالیت می کند.

زندگی و تحصیلات فیروز نادری

فیروز نادری در ۵ فروردین ۱۳۲۵ در شهر شیراز به دنیا آمد. وی تحصیلات متوسطه خود را در ایران به اتمام رساند و پس از آن به ایالات متحدهٔ آمریکا مهاجرت کرد و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق پی گرفت. وی دورهٔ کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سال های ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نادری، پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز سنجش از دور ایران فعالیت کرد. وی در مدت همکاری خود با ناسا مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهواره های مخابراتی متحرک، رادارهای سنجش از دور، رصدخانه های تحقیقاتی اختر فیزیک، اکتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت. نادری از سال ۱۹۹۶ مدیر برنامه منشأ حیات ناسا بود. وی در سال ۱۹۷۶ به JPL پیوست و به عنوان مدیر آزمایش های پروازی علوم فضا و مدیر طرح تفرق سنج (Scatterometer) ناسا به کار پرداخت. علاوه بر اینها وی در مرکز مدیریت ناسا، سرپرستی برنامه فناوری ارتباطات پیشرفته ماهواره ای را بر عهده داشت و در JPL نیز مدیر برنامه ماهواره های متحرک بود. وی از سال ۲۰۰۰ نیز مدیریت برنامه تازه تأسیس برنامه مریخ را بر عهده گرفت. وظیفه مرکز برنامه مریخ آن است که تمام تحقیقات مربوط به مریخ را هدایت و برنامه ریزی کند. وی، در فروردین ماه ۱۳۷۹ به سمت مدیر پروژه های اکتشاف مریخ منصوب شد در پی موفقیت کاوشگرهای مریخ، نادری به سمت معاون و مدیر ارشد برنامه ریزی مرکز JPL (آزمایشگاه پیشرانش جت)، از مهمترین مراکز فضایی ناسا منصوب شد و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامه ها و راهبردهای مرکز، تجاربش در ماموریت های مریخ را در مطالعه سایر بخش های جهان از زمین تا کهکشان های دور به کار بسته است. وی همچنین مسئولیت طراحی چشم انداز راهبردی پنج تا ۲۰ ساله JPL را برعهده دارد. وی در سال ۲۰۱۱ به سمت مدیر پژوهش های روباتیک منظومه خورشیدی منصوب گشته است. او در مصاحبه با برنامه پارازیت به این سؤال که نظرش دربارهٔ تئوری استیون هاوکینگ دربارهٔ عدم وجود خدا چیست پاسخ داد که به هیچ نوع دین و مذهب اعتقاد ندارد، خدا برایش از دین مجزا ست و اندیشه سپیریچوال دارد.

تحقیقات فیروز نادری در مورد کاوشگرهای مریخ

معروفیت نادری بیشتر به خاطر ۲ کاوشگر مریخ یعنی روح و فرصت بوده است که با مدیریت او اطلاعات زیادی از جمله امید بیشتر به وجود حیات در مریخ را به بشر داد. وی، فروردین ۱۳۷۹ در شرایطی که چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود، به مدیریت برنامه های اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست در طی ۴ سال، ۳ مأموریت مهم از جمله پرتاب ۲ کاوشگر مریخ نورد «روح» و «فرصت» را با موفقیت به انجام رساند.

فیروز نادری در مراسم اسکار ۲۰۱۷

پس از انصراف اصغر فرهادی کارگردان فیلم فروشنده از حضور در مراسم اسکار ۲۰۱۷ - که در اعتراض به فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ مبنی بر جلوگیری از ورود شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا صورت گرفت- وی انوشه انصاری و فیروز نادری را به عنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اُسکار معرفی کرد. در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را به دست آورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزهٔ اُسکار را به جانشینی از سوی اصغر فرهادی دریافت کردند. در این مراسم متن سخنان اصغر فرهادی در غیاب او توسط انوشه انصاری خوانده شد.

علایق و سرگرمی های فیروز نادری

دکتر نادری درباره سرگرمی های خود می گوید: من از بودن در کنار خانواده و بستگانم در کالیفرنیا بسیار لذت می برم. علاوه بر این به تماشای مسابقات ورزشی دانشگاه کالیفرینای جنوبی نیز علاقه دارم. معمولا برای مطالعه اخبار و سرزدن به سایت Kodoom.com از اینترنت استفاده می کنم. گاهی اوقات مسابقات باشگاه بسکتبال «لس آنجلس لیکرز» را نیز تماشا می کنم.

جملات ماندگار فیروز نادری

اکثر مردم فکر می کنند که ما کارکنان و مدیران ناسا از وجود بشقاب پرنده ها و موجودات فضایی اطلاع داریم اما به آن ها اطلاع نمی دهیم، در صورتی که این یک باور نادرست است.

• بسیاری فکر می کنند ناسا هرساله بودجه هنگفتنی را دریافت می کند، در صورتی که تنها ۰.۲۵% از بودجه فدرال آمریکا به ما می رسد.
• مشکلات علمی، فنی و مالی موانع سفر به مریخ هستند و با توجه به کاهش بودجه ناسا احتمالا تا سال ۲۰۵۰ این سفر محقق نمی شود.

سیارک نادری

در سال ۲۰۱۶ ناسا به پاس خدمات ارزنده دکتر نادری نام سیارک (۵۵۱۵) EL1 1989 که در منظومه شمسی قرار دارد، را به سیارک نادری تغییر داد.

برنامه های آینده فیروز نادری

دکتر نادری قصد دارد تجربیاتی را که طی ۳۷ فعالیت در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا به دست آورده در زمینه های دیگر به کار بگیرد. او می خواهد از این پس به استارتاپ ها کمک کرده و به راهنمایی جوانانی که ابتدای کار حرفه ایشان هستند بپردازد.

جوایز و افتخارات فیروز نادری

• همکار از مؤسسهٔ هوانوردی و فضانوردی آمریکا (AIAA)
• دریافت جایزهٔ دوم ویلیام راندولف لاولیس از جامعهٔ فضانوردی آمریکا (۲۰۱۰)
• دریافت مدال افتخارِ جزیرهٔ اِلیس (۲۰۰۵)
• برندهٔ جایزهٔ لیبرال (۲۰۰۴)
• مدال رهبری برجستهٔ ناسا
• مدال خدمات برجستهٔ ناسا
• پس از ۳۶ سال، در فوریه ۲۰۱۶ ناسا به افتخار تلاش های فیروز نادری سیارک ۱۹۸۹-EL1 منظومهٔ شمسی را به افتخار وی "نادری-۵۵۱۵" نام گذاری کرد.
  زندگینامه الساندرو ولتا فیزیکدان ایتالیایی