برای آنکه با تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک آشنا شوید بهتر است شناخت کلی از این ساز ها داشته باشید که در ادامه این ساز ها و تفاوت های آن ها را آورده ایم.
پیانو آکوستیک
در پیانو آکوستیک که شکل اولیه و معمول پیانو است مکانیزم تولید صدا به این شکل است که فشار انگشت نوازنده روی کلید های پیانو باعث به حرکت در آوردن چکشی می شود که با ضربه روی سیم مورد نظر ، صدای مورد نظر را تولید میکند و این یک عمل کاملا مکانیکی و طبیعی است در اینجا هر کلید مختص چکش خاصی است که روی سیم خاصی فرود می آید و بنابراین می توان نت های مختلف را از سیم ها گرفت.
این پیانو حاوی چکش ها و رشته های فلزی است که با مکانیزم پیچیده ای به کلاویه ها متصل شده و همۀ آن ها در داخل یک جعبۀ چوبی قرار گرفته اند. کلاویه (کلید) به چکشی متصل شده، که از طریق آن، ضربات وارده، به رشتۀ فلزی منتقل شده و ارتعاشی در سیم به وجود می آورد. نتیجۀ این ارتعاش، تولید صدا است.پیانوهای آکوستیک از لحاظ ساختار به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
پیانوهای گرند و دیواری آکوستیک
پیانوهای گرند به صورت افقی بوده و طول آنها بین ۱۲۰ تا ۲۷۰ سانتیمتر (و حتی بیشتر از آن) است. سیمهای گرند پیانو به صورت افقی و موازی با زمین قرار گرفته است و چکشها پس از ضربه زدن به سیم با نیروی وزن خود به پایین برمی گردند.
پیانوهای دیواری بر اساس ارتفاع به سه دسته اسپینت ، کنسول و استودیو تقسیم میشوند. در پیانوهای دیواری سیم ها به صورت عمودی نسبت به زمین قرار گرفته اند و بنابراین این پیانوها بهترین انتخاب برای اتاق های کوچک محسوب می شوند. عملکرد پیانوی دیواری نوع تغییر یافته ی پیانوی گرند است.
پیانو دیجیتال
در پیانو دیجیتال اما تولید صدا یک روند کاملا متفاوت است و کلید های پیانو در هر بخش صدایی را که از قبل در ساز ضبط شده فعال می کنند و این صدا به وسیله یک باند از محدوده پشتی یا کناری پیانو به پخش می شود در اینجا ما با یک سیستم الکتریکی سروکار داریم که وظیفه تولید صدا در پیانو را انجام می دهد و روند خیلی پیچیده ای هم ندارد در واقع این نوع پیانو ها کاملا شبیه کیبورد یا ارگ های متداول کار می کنند که البته صدایی دارند که به صدای پیانو نزدیک تر شده است
پیانوهای دیجیتال ابزارهایی الکترونیکی هستند که بر مبنای باز پخش صدای پیانو ضبط شده (که در حافظه ی آنها جای داده شده است) کار می کنند.
تعداد کلاویه ها در پیانوهای دیجیتال بین ۶۱ تا ۸۸ کلید است ولی از چکش، سیم و بسیاری از اجزای متحرک که در پیانوهای آکوستیک یافت میشود خبری نیست. صدای پیانوهای دیجیتال از طریق بلندگوهای نصب شده بر روی آنها و یا هدفون قابل شنیدن است.پیانوی دیجیتال مدرن تر است. تولید صدا در این پیانو همانطور که از نامش پیداست به صورت دیجیتال است.وقتی نوازنده، کلیدی را فشار می دهد، اسپیکرهای پیانو، صدایی را که از قبل از یک پیانوی آکوستیک ضبط شده پخش می کنند. این پیانو نیز همانند مدل های آکوستیک در دو نوع گرند و دیواری عرضه می شود. البته مدل های پرتابل هم وجود دارد که راحت تر حمل می شود.
پیانوهای گرند و دیواری دیجیتال
گرند بهترین سیستم صوتی را دارد و اکشن کلیدها بسیار نزدیک به پیانوی آکوستیک است. مشکلش قیمت بالا و سفارشی بودن آن است که توسط تولیدکننده های کمی تولید می شود. دیواری اندازۀ کمی دارد. تقریباً هم اندازۀ آکوستیک دیواری است ولی وزنش خیلی کمتر است.
پیانوهای پرتابل دیجیتال
کوچک ترین و سبک ترین نوع پیانوی دیجیتال است و معمولاً به جای پایه همراه استند عرضه می شود. جنس کلاویه و بدنۀ این پیانو غالباً از پلاستیک سخت است.
تفاوت پیانوی آکوستیک و دیجیتال
اگر به عنوان یک ناوارد یا تازه کار در تکاپوی خرید پیانو باشید، احتمالا می خواهید بدانید پیانو دیجیتال یا آکوستیک کدام انتخاب بهتری است. ما به شما خواهیم گفت.برای خرید پیانو دو گزینه کلی پیش رو دارید: یا باید از بین پیانوهای آکوستیک انتخاب کنید یا سراغ پیانوهای دیجیتال بروید. اگر نوازنده حرفه ای و کارکشته موسیقی باشید که تکلیف معلوم است و نیازی به راهنمایی ما ندارید. اما اگر ناوارد یا تازه کارید، انتخاب بین این دو، که پیانو دیجیتال یا آکوستیک بخرید، می تواند گمراه کننده باشد. در این مطلب «درجه» یاد می گیرید پیانوهای آکوستیک و دیجیتال اساسا چه تفاوت هایی باهم دارند و مزایا و معایب هرکدام در چیست.
شیوه تولید صدا در انواع پیانو ها
تفاوت اصلی پیانوهای آکوستیک با پیانوهای دیجیتال در شیوه تولید صداست.
پیانوی آکوستیک چکشی است. یعنی در این نوع پیانوها صدا از ضربه زدن چکش ها به سیم ها تولید می شود. در پیانوی آکوستیک فشار انگشت نوازنده بر کلیدها (به کلیدهای پیانو اصطلاحا کلاویه می گویند) به چکش ها انتقال می یابد و چکش ها بسته به میزان فشار به سیم ها ضربه می زنند. سپس ارتعاشات تولیدشده براثر ضربه واردآمده بر سیم ها به صفحه صدا (بُرد صدا هم می گویند) منتقل و تقویت می شوند. وقتی ارتعاشات با رِزونانس یا طنین صدای سایر سیم ها (سیم هایی که هدف ضربه نبوده اند) در هم می آمیزند، صدایی پرتوان و منحصربه فرد حاصل می شود.
در پیانوهای دیجیتال هیچ سیمی در کار نیست. هر کلاویه کلید تولید صدای مشخصی است. در این نوع پیانوها صدا دیجیتالی است و از طریق بلندگو تقویت می شود. اما جالب است بدانید پیانوهای دیجیتال پیشرفته ای هم داریم که قادرند صدایی با شباهت زیاد به پیانوهای آکوستیک تولید کنند.
تفاوت در کلاویه ها در پیانو
حس نواختن با پیانوهای آکوستیک می تواند بسیار متفاوت باشد. کلاویه های پیانوهای آکوستیک سنگین ترند. به این معنی که برای نواختن باید اندکی پرفشارتر به کلاویه ها ضربه بزنید تا چکش ها برای ضربه زدن به سیم ها فعال شوند. اما در پیانوهای دیجیتال که خبری از سیم و چکش نیست کلاویه ها نرم ترند. البته گاهی پیانوهای دیجیتال را هم برای اینکه به حس لمس کلاویه ها در پیانوهای آکوستیک شبیه تر باشند با کلاویه های سنگین تر می سازند.
در پیانوهای آکوستیک کلاویه ها همچنین واکنش پذیرترند. صدا بسته به میزان فشار و حرکات انگشت می تواند متفاوت باشد. بنابراین در پیانوهای آکوستیک می توان با هر کلاویه صداهای متنوع تری تولید کرد. این در حالی است که پیانوهای دیجیتال صدای محدودتری تولید می کنند. یعنی نمی توانید فراتر از صداهایی که برای هر کلاویه در فایل صوتی تنظیم شده اند انتظار داشته باشید. حتی اگر کلاویه ها را با فشار و حرکات متفاوتی بنوازید، درنهایت همان صدای از پیش تعیین شده شنیده می شود. ازاین رو دست نوازنده در اجرا و بیان موسیقی با پیانوهای دیجیتال بسته تر است.
نگهداری از پیانوها
پیانوهای آکوستیک مراقبت بیشتری می طلبند. چراکه پیانو ساز فوق العاده حساسی است و می تواند پرخرج باشد.
پیانو هم مانند بسیاری دیگر از سازها به کوک کردن نیاز دارد. اما مسئله اینجاست که پیانو ساز پیچیده ای است و هر بار برای کوک کردن به یک فرد متخصص احتیاج خواهید داشت. کوک پیانو بسته به شرایط ساز ممکن است هر دو سال یک بار یا هر سه ماه به تنظیم مجدد نیاز پیدا کند. خلاصه که نگهداری پیانوهای آکوستیک می تواند پرخرج باشد.
متأسفانه شرایط محیطی هم روی این نوع پیانوها تأثیر قابل ملاحظه ای دارد. پیانو های آکوستیک نسبت به رطوبت و نوسانات دمایی فوق العاده حساس اند. ازجمله قسمت های آسیب پذیرتر می توان به خود بدنه چوبی پیانو و نمد چکش ها اشاره کرد. شرایط مناسب برای نگهداری پیانو عبارت است از محیطی با رطوبت نسبی ۴۵ تا ۷۰ درصد و دمای ثابت حدود ۲۰ سانتی گراد یا دمای اتاق.
همه اینها در حالی است که نگهداری پیانوهای دیجیتال تقریبا بی هزینه است و به آسیب پذیری پیانوهای آکوستیک نیستند.
چندکارگی پیانوها
پیانوهای دیجیتال برخلاف پیانوهای آکوستیک چندکاره اند:
- تقلید صدای سایر سازها: به این معنی که با پیانوهای دیجیتال می توانید صدای تقریبا هر سازی را تقلید کنید.
- ضبط صدا: پیانوهای دیجیتال از درگاه مخصوصی برای اتصال به کامپیوتر برخوردارند تا بتوانید هرآنچه را می نوازید مستقیما به صورت فایل دیجیتال ضبط و ذخیره کنید.
- کنترل صدا: پیانوهای دیجیتال از قابلیت کم وزیادکردن صدا و همچنین امکان اتصال به هدفون برخوردارند. بنابراین موقع تمرین موجب آزار کسی نخواهید شد.
- قابل حمل: پیانوهای دیجیتال ازلحاظ نوع و اندازه بسیار متفاوت اند و به نسبت پیانوهای آکوستیک قابل حمل ترند. برای جابه جایی اغلب پیانوهای دیجتال تنها یک نفر کافی است.
بنابراین اگر هریک از این ویژگی برایتان در اولویت اند، احتمالا بهتر است دنبال خرید پیانوی دیجیتال باشید.
شکل ظاهری پیانو
ازلحاظ شکل ظاهری اگر می پرسید، عموما معتقدند پیانوهای آکوستیک شکیل ترند. البته سلیقه ای هم هست. اما کلاسیک پسندها که قطعا ظاهر پیانوهای آکوستیک را ترجیح می دهند.
قیمت انواع پیانوها
به طورکلی پیانوهای آکوستیک از پیانوهای دیجیتال گران ترند. دست دوم پیانوهای آکوستیک هم حتی از دست دوم پیانوهای دیجیتال گران تر است. درواقع پیانوهای آکوستیک تقریبا همیشه ارزشمندند. اگر روزی تصمیم به فروش بگیرید، پیانوهای آکوستیک را می توانید با قیمت بالاتری رد کنید. اما قیمت دست دوم پیانوهای دیجیتال تا حد زیادی به مدل و شرایط پیانو بستگی دارد. چراکه مدام مدل های پیشرفته تری از این نوع پیانوها به بازار می آیند و بنابراین مدل های سال های قبل افت قیمت پیدا می کنند. به عبارتی افت قیمت پیانوهای دیجیتال سریع تر اتفاق می افتد.
بنابراین پیانوهای آکوستیک اگرچه گران ترند، در بلندمدت سرمایه گذاری بهتری خواهند بود.
مزایای پیانو آکوستیک
از مزایای این نوع پیانوها با این مورد شروع می کنیم که ذاتا می تواند جزئیاتی را تولید کند که پیانو دیجیتال قادر به تولید آنها نیست. تجربه ی نواختن، هارمونیک ها، ارتعاشات، ظاهر و حس لمس پیانو آکوستیک مشابه تجربه ی نواختن با پیانو دیجیتال نیست. همچنین نسبت به پیانو دیجیتال بسیار بادوام تر است و می تواند تا چندین نسل عمر کند.
در صورتی که نواختن پیانو را تازه شروع کرده اید، استفاده از پیانو دیجیتال برای یادگیری آموزش های اولیه مناسب است اما به مرور که در نواختن پیشرفت می کنید لازم است پیانو آکوستیک بگیرید. اگر می خواهید پیانو کلاسیک بنوازید پیانو دیجیتال تنها برای شروع یادگیری مناسب است اما به محض اینکه با پیانو آکوستیک کار کنید تفاوت را متوجه می شوید به طوری که تمایلی به ادامه ی آموزش کلاسیک با پیانو دیجیتال را نخواهید داشت. پیانو دیجیتال از نظر کیفیت روز به روز به پیانو آکوستیک نزدیک تر می شود اما تجربه ی نواختن با پیانو آکوستیک چیز دیگری است.
معایب پیانو آکوستیک
تا اینجا از مزایای پیانو آکوستیک گفتیم و اما معایب آن؛ قیمت این نوع پیانو در مقایسه با پیانو دیجیتال خیلی بیشتر است، به دلیل وزن زیاد، جابه جایی و حمل آن به سادگی پیانو دیجیتال نیست و فضای زیادی اشغال می کند. به علاوه نگهداری و تنظیم آن علاوه بر هزینه ی اولیه، سالیانه مبلغی هزینه دارد و از همه مهمتر تنها می تواند صدای پیانو را تولید کند.
مزایای پیانو دیجیتال
با توجه به مزایای پیانو آکوستیک شاید این سوال پیش بیاید که پس چرا تعداد فروش پیانو دیجیتال در مقایسه با تعداد فروش پیانو آکوستیک بیشتر است. پیانو دیجیتال یک مزیت بزرگ دارد و آن هم این که قادر است صدای هر نوع ساز موسیقی قابل تصور را تولید کند. همین مزیت باعث شده که پیانو دیجیتال طرفداران زیادی داشته باشد. پیانو دیجیتال می تواند صدای یک ارکستر کامل را تولید کند. مدل های گوناگونی از پیانو دیجیتال تولید شده اند که قادرند یک گروه یا یک ارکستر کامل موسیقی را پوشش دهند. همچنین به کمک پیانو دیجیتال می توان کیفیت یادگیری از طریق نرم افزارهای آموزشی را ارتقا داد. به علاوه این امکان وجود دارد که پیانو دیجیتال را به کامپیوتر وصل کرد و یک استودیوی ضبط کامل داشت و با نواختن روی پیانو دیجیتال، پارتیتور همزمان از طریق کامپیوتر نوشته شود. بسیاری از نوازنده های حرفه ای در کنار پیانو آکوستیک یک پیانو دیجیتال هم دارند و به کمک آن تکنولوژی لازم را برای گروه موسیقی، ارکستر ویا صرفا برای سرگرمی فراهم می کنند.
باید اضافه کرد که قیمت پایین تر و راحتی حمل و جابه جایی از دیگر مزایای پیانو دیجیتال است. به علاوه نیاز به صرف هزینه برای نگهداری آن هم نیست. همچنین می توان به کمک هدفون در سکوت به نواختن پیانو دیجیتال پرداخت.
معایب پیانو دیجیتال
البته پیانو دیجیتال معایبی هم دارد؛ همانطور که در بالا اشاره شد پیانو دیجیتال برای کسانی که می خواهند پیانو کلاسیک یاد بگیرند و بنوازند مناسب نیست. همچنین ماندگاری کم از نکات منفی این پیانو محسوب می شود. این در حالی است که یک پیانو آکوستیک می تواند ۵۰ سال عمر داشته باشد. پیانو دیجیتال مثل سایر لوازم الکترونیکی با گذر زمان از نظر کارایی افت می کند اما پیانو آکوستیک کارایی اش با گذر زمان تغییر نخواهد کرد.
آنچه که باید درباره ساز پیانو بدانیم
