زندگینامه گابریل گارسیا مارکز بزرگترين نويسنده کلمبيا

چکیده زندگینامه گابریل گارسیا مارکز

• زادروز : ۶ مارس ۱۹۲۷ ، کلمبیا
• مرگ : ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ میلادی ، مکزیک
• ملیت : کلمبیایی
• لقب : گابو
• پیشه : نویسنده، روزنامه نگار

زندگی گابریل گارسیا مارکز

گابریل خوزه گارسیا مارکز روز ۶ مارس ۱۹۲۷ به دنیا آمد و پدربزرگ و مادربزرگش او را در شهر فقیر آراکاتاکا در شمال کلمبیا بزرگ کردند. وی در بوگاتا، پایتخت کلمبیا، به مدرسه رفت و به زودی به نوشتن روی آورد. به تشویق خانواده به تحصیل حقوق پرداخت، اما به زودی دریافت که روح و روان او تنها با نوشتن و ادبیات آرام می گیرد. او بعدها در اولین کتاب خاطراتش با عنوان زنده ام که روایت کنم نوشت که دوران کودکی سرچشمه الهام تمام داستانهای وی بوده است. او تحت تأثیر پدربزرگش که شخصیتی آزادی خواه بود و در هر دو جنگ داخلی کلمبیا شرکت کرده بود، آگاهی سیاسی پیدا کرد. مارکز از سال های جوانی در نیمه دهه ۱۹۴۰ به حرفه روزنامه نگاری پرداخت و در کنار گزارش های واقعی، نخستین داستان های کوتاه خود را منتشر کرد. او در سال ۱۹۴۱ اولین نوشته هایش را در روزنامه ای به نام Juventude که مخصوص شاگردان دبیرستانی بود،منتشر کرد و در سال ۱۹۴۷ به تحصیل رشتهٔ حقوق در دانشگاه بوگوتا پرداخت و هم زمان با روزنامه آزادیخواه ال اسپکتادور به همکاری پرداخت. در همین روزنامه بود که گزارش داستانی سرگذشت یک غریق را به صورت پاورقی چاپ شد. گارسیا مارکز که به شدت تحت تأثیر ویلیام فالکنر، نویسنده آمریکایی، بود، نخستین کتاب خود را در ۲۳ سالگی منتشر کرد که از سوی منتقدان با واکنش مثبتی روبرو شد. در سال ۱۹۵۴ به عنوان خبرنگار ال اسپکتادور به رم و در سال ۱۹۵۵ پس از بسته شدن روزنامه اش به پاریس رفت. در سفری کوتاه به کلمبیا در سال ۱۹۵۸ با نامزدش مرسدس بارچا در سیزده سالگی تقاضای ازدواج کرد و بیش از نیم قرن با یکدیگر زندگی کردند؛ بخش اعظم این سال ها را در مکزیک گذراندند. در سال های بین ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۱ به چند کشور بلوک شرق و اروپایی سفر کرد و در سال ۱۹۶۱ برای زندگی به مکزیک رفت.

خانواده گارسیا مارکز

بدون شک مهمترین خویشاوند گارسیا مارکز ، پدربزرگ و مادربزرگ مادری او ست . پدربزرگش سرهنگ نیکولاس ریکاردو مارکز مِجیا ، کهنه سرباز میانه رو جنگهای هزار روزه کلمبیا بود . در «آراکاتاکا »، سرزمینِ موز کارایبیها و در روستایی که به وسیله خودش به پا شده بود ، زندگی می کرد. سرهنگ در شهر ، چیزی در حد و قواره های یک قهرمان بود . از جمله نکاتی که در مورد او همه جا گفته می شد این بود که او در واقعة معروف به «کشتار موز» از سکوت خودداری کرد ، و در سال ۱۹۲۹ شکایتی را از آن کشتار وحشتناک به کنگره تحویل داد. سرهنگ علاوه بر اینکه مردی بسیار پیچیده و جذاب بود ، داستانگوی بسیار قهاری نیز بود و قصه هایش از زندگی پرغوغایش خبر می داد ‏ – وقتی جوانتر بود مردی را در دوئل کشته بود و همه جا گفته می شد که او پدر چیزی بیشتر از شانزده بچه است ! سرهنگ از کارهای زمان جنگش به عنوان« تجربیات تقریبا شیرین » یاد می کرد – چیزی مثل ماجراجویی جوانانه با تفنگها . سرهنگ سالخورده ، گابریل کوچک را از روی دایراه ا لمعارف تعلیم می داد، سالی یکبار او را به سیرک می برد ، و نخستین کسی بود که به نوه بزرگش« یخ» را معرفی کرد، – معجزه ای که در انبار شرکت UFC یافته شده بود! همیشه به نوه بزرگش می گفت که چیزی بزرگتر از بار کشتن یک انسان بر دوش سنگینی ندارد ، درسی که بعدها گارسیا آن را در دهان شخصیتهایش گذاشت. مادربزرگش ترانکیویلینا ایگیواران کوتس بود ، و بر روی گارسیا مارکز خردسال ، از شوهرش کم تاثیرتر نبود . ذهن این زن به شکل غریبی از باورهای محلی و خرافات انباشته شده بود . خواهران بیشمارش هم مثل خودش بودند ، و خانه را با قصه های ارواح و بدشگونیها، پیشگویها و فالهای بد لبریز کرده بودند ، یعنی همة آن چیزهایی که شوهرش آنها را با سرسختی توسط نادیده می انگاشت ، سرهنگ یکبار به گابریل جوان گفته بود :« به این چیزها گوش نکن ! اینها باورهای زنانه است » با این وجود گابریل هنوز گوش می داد . تنها کار بی همتا برای مادربزرگش گفتن همین قصه ها بود . مهم نبود که حرفهایش چقدر به دور از واقعیت و غیر محتمل بود ، چرا که همیشه آنها را به مانند حقایقی انکارناپذیر تعریف می کرد . هر چند که سبک آنها همیشه یک شکل بود ، خشک و تخت . قصه هایی که سالها بعد ، نوه اش آنها را برای رمانهای بزرگش اقتباس کرد. والدین گارسیا مارکز، کم و بیش در سالهای ابتدای زندگی اش غریبه ایی بیش نبودند ، مادرش ، لوسیا سانتیاگا مارکز ایگورانا یکی از دو فرزندی بود که از سرهنگ و همسرش به دنیا آمده بود . دختری سرزنده ، که از بد حادثه عاشق مردی به نام گابریل الیگو گارسیا شد. « متاسفانه» برای آنکه، گارسیا مورد طعن و تشر والدینِ لوسیا بود . برای یک چیز، او در دوران خفت آور تبدیل شدن شهر به مکانی بی در و پیکر و پر هرج و مرج به خاطر تجارت موز ، به خوبی یک «مرده خور» محافظه کار بود . و سرهنگ همیشه او را به برگهای مرده ای که پس از طوفان همه جا بی استفاده پراکنده می شوند و باید حتما جمع و دور ریخته شوند تشبیه می کرد. گارسیا همچنین به زنباره بودن شهره بود و دست کم چهار بچه نامشروع هم داشت . در واقع گارسیا مردی نبود که سرهنگ او را برای قلب رویایی دخترش ، بزرگ بداندش و با همه اینها ، او هنوز با نوای عاشقانه آرشه های ویلن ، شعرهای عاشقانه و نامه های پیاپی و حتا پیغامهای تلگراف از او خواستگاری می کرد . خانواده سرهنگ همه کار را برای خلاص شدن از گارسیا انجام دادند اما او دوباره بازمی گشت ، تقریبا بدیهی شده بود که دیگر دخترشان به مرد تسلیم شده است. سرانجام آنها به آن سمج رمانتیک تسلیم شدند ، و سرهنگ دست دخترش را در دست آن دانشجوی پزشکی گذاشت و برای راحتی ارتباطشان ، تازه عروس وداماد را در خانه ای مجاور شهر سرهنگ در ریوهاچا ساکن کرد ( داستان معاشقه حزن آور آنها بعدها «در عشق سالهای وبا» از نو پی ریزی و دوباره سازی شد)

فعالیت های گابریل گارسیا مارکز

گارسیا مارکز یکی از نویسندگان پیشگام سبک ادبی رئالیسم جادویی بود، اگرچه تمام آثارش را نمی توان در این سبک طبقه بندی کرد. او در سال ۱۹۶۵ شروع به نوشتن رمان صد سال تنهایی کرد و آن را در سال ۱۹۶۷ به پایان رساند. «وقتی سال ها بعد سرهنگ آئورلیانو بوئندیا در برابر دستهٔ سربازانی که قرار بود اعدامش کنند، ایستاده بود، بعد از ظهر دوری را به یاد آورد که پدرش او را برای کشف یخ برده بود.» با این جملهٔ شگفت انگیز و گیرا دنیای «صد سال تنهایی» شکل می گیرد که بسیاری آن را دل انگیزترین رمان قرن بیستم می دانند. صد سال تنهایی در بوینس آیرس منتشر شد و به موفقیتی بزرگ و چشمگیر رسید و به عقیدهٔ اکثر منتقدان شاهکار او به شمار می رود. او در سال ۱۹۸۲ برای این رمان، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات شد. بنیاد نوبل در بیانه خود او را «شعبده باز کلام و بصیرت» توصیف کرد. ایده اولیه برای نوشتن نخستین فصل کتاب صد سال تنهایی در سال ۱۹۶۵ وقتی که مشغول رانندگی به سمت آکاپولکو در مکزیک بود به ذهنش رسید. تمام نسخه های چاپ اول صد سال تنهایی به زبان اسپانیایی در همان هفته اول کاملاً به فروش رفت. در ۳۰ سالی که از نخستین چاپ این کتاب گذشت بیش از ۳۰ میلیون نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته و به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است.در سال ۱۹۷۰ کتاب سرگذشت یک غریق را در بارسلون چاپ کرد و در همان سال به وی سفارت (کنسولگری؟) کلمبیا در اسپانیا پیشنهاد داده شده که وی این پیشنهاد را رد کرد و یک سفر طولانی به مدت ۲ سال را در کشورهای کارائیب آغاز کرد و در طول این مدت کتاب داستان باورنکردنی و غم انگیز ارندیرای ساده دل و مادربزرگ سنگدل اش را نوشت که جایزه رومولوگایه گوس بهترین رمان را بدست آورد. وی سپس دوباره به اسپانیا برگشت تا روی دیکتاتوری فرانکو از نزدیک مطالعه کند که حاصل این تجربه رمان پاییز پدرسالار بود. در اوایل دهه ۸۰ به کلمبیا برگشت ولی با تهدید ارتش کلمبیا دوباره به همراه همسر و دو فرزندش برای زندگی به مکزیک رفت. گابریل گارسیا مارکز در سال ۱۹۸۲ جایزه ادبی نوبل را دریافت کرد و بنیاد نوبل در بیانه خود او را «شعبده باز کلام و بصیرت» توصیف کرد. تمام داستانهای وی به نثری نوشته شده اند که از نظر رنگارنگی و جاذبه غریبشان فقط می توان آن ها را با کارناوالهای آمریکای جنوبی مقایسه کرد. او در سال ۱۹۹۹ رسماً مرد سال آمریکای لاتین شناخته شد و در سال ۲۰۰۰ مردم کلمبیا با ارسال طومارهایی خواستار پذیرش ریاست جمهوری کلمبیا توسط مارکز بودند که وی نپذیرفت.

مجموعه داستان های کوتاه گابریل گارسیا مارکز

در ایران چندین مجموعه داستان کوتاه از مارکز به چاپ رسیده که بیشتر آن ها از کتاب های مختلف وی جمع آوری شده اند و نسخه مشابهی در کتاب های اصلی نویسنده ندارند.

• ۱۳۷۳-پرندگان مرده، احمد گلشیری، انتشارات نگاه
• ۱۳۸۱-روزی همچون روزهای دیگر، نیکتا تیموری، انتشارات آریابان
• ۱۳۸۱-زنی که هرروز راس ساعت ۶ صبح می آمد، نیکتا تیموری، انتشارات آریابان
• ۱۳۸۱-قدیس، قهرمان نوری، انتشارات آریابان
• ۱۳۸۵-بهترین داستان های کوتاه گابریل گارسیا مارکز، احمد گلشیری، انتشارات نگاه
• ۱۳۸۵-زیباترین غریق جهان (بهترین داستان های کوتاه گابریل گارسیا مارکز، رضا دادویی، انتشارات سبزان

آثار ترجمه شده گارسیا مارکز به فارسی

• ساعت شوم چاپ ۱۹۶۳
• صدسال تنهایی چاپ ۱۹۶۷
• پاییز پدرسالار چاپ ۱۹۷۵
• گزارش یک مرگ ۱۹۸۱
• عشق سالهای وبا چاپ ۱۹۸۵
• ژنرال در هزار توی خود چاپ ۱۹۸۹
• خاطرات روسپیان غمگین من چاپ ۲۰۰۴
• زیباترین غریق جهان چاپ ۱۹۷۰
• بوی خوش گواوا چاپ ۱۹۸۰
• سفر پنهانی میگل لیتین به شیلی
• گزارش یک آدم ربایی چاپ ۱۹۹۶
• زنده ام که روایت کنم چاپ ۲۰۰۲
• یادداشت های روزهای تنهایی چاپ ۲۰۰۰
• رسوایی قرن و دیگر نوشته ها چاپ ۲۰۱۸

سالهای پایانی زندگی گابریل گارسیا مارکز

در سالهای پایانی زندگی و به مرور زمان خلاقیت و توان نویسندگی مارکز رو به کاهش گذاشت. او برای نوشتن کتاب خاطرات روسپیان غمگین من، چاپ ۲۰۰۴ حدود ده سال وقت صرف کرد. در ژانویه ۲۰۰۶ اعلام کرد که دیگر تمایل به نوشتن را از دست داده است. میراث او مجموعه بزرگی از کتاب های داستانی و غیرداستانی است که با پیوند دادن افسانه و تاریخ در آن هر چیز ممکن و باورکردنی می نماید. تمام داستانهای وی به نثری نوشته شده اند که از نظر رنگارنگی و جاذبه غریبشان فقط می توان آن ها را با کارناوالهای آمریکای جنوبی مقایسه کرد. آخرین اثری که از او منتشر شد، کتابی است به عنوان «نیامدم که سخنرانی کنم»، که ۲۲ سخنرانی او را که به مناسبت های گوناگون در سراسر جهان ایراد کرده، در بر می گیرد. پزشکان در سال ۲۰۱۲ اعلام کردند که مارکز به بیماری آلزایمر مبتلا شده است.

درگذشت گابریل گارسیا مارکز

گابریل گارسیا مارکز، در روز پنجشنبه ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ (۲۸ فروردین ۱۳۹۳)، در سن ۸۷ سالگی، در خانه اش در مکزیکو سیتی درگذشت. دو سال پیش از مرگ، برادر گابریل گارسیا مارکز اعلام کرد او از بیماری فراموشی (دمانس) رنج می برد و دیگر نمی نویسد. جسد وی فردای آن روز در روز آدینه در مکزیکوسیتی سوزانده شد، بخشی از خاکستر جسد وی به کلمبیا زادگاهش منتقل شد.

بیوگرافی ژوزه ساراماگو نویسندهٔ پرتغالی